💠💠 یورگن هابرماس ، خاتمی و انقلابیون مأیوس (1)
🌐 جاسوسان در تهران (5)
1⃣ #یورگن _هابرماس در 21 اردیبهشت 1381 به میزبانی عطاءالله مهاجرانی (رئیس وقت مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها) از آلمان به ایران آمد تا به تحلیل «پروژه ناتمام مدرنیته» بپردازد و گزارش خود از چشمانداز #اصلاحات را در اختیار رئیسجمهور بگذارد؛ گزارشی که چارچوب فعالیتهای #سیدمحمد_خاتمی و #اصلاحطلبان در سالهای بعد بر مبنای پیشنهادات آن بنا گشت.
2⃣ سفر یورگن هابرماس مقارن با «پایان عصر سروشیسم» و «افول اقتدار آراء عبدالکریم سروش» در ایران شد؛ به روایت سردبیر نشریه همشهری جوان اصلاحطلبان در این دوران به «بدترین سطح ابتذال فکری» سقوط کردند و میخواستند از رهگذر حضور این نظریهپرداز شهیرِ #نافرمانی_مدنی برای خود کیسهی «کسب مشروعیت» بدوزند.
3⃣ برای اصلاحطلبان که با اقتباس مبانی معرفتی مدرنیته از #فیلسوفان_یهودی چون سِر کارل پوپر، سِر آیزایا برلین و هانا آرنت هر لحظه بیشتر در بحران مشروعیت نظری فرو میرفتند، یورگن هابرماس این جاذبه را داشت تا حضورش بر وزن تئوریک اصلاحات بیفزاید و شاید زمینههای دفاع زیرکانه از #مدرنیته را به آنان بیاموزد، اما این فیلسوف خود نماد یک «شکست معرفتی» بود.
4⃣ منظومه نظری او معجونی ناهمگون از تئوریهای عصر مدرن به شمار میرفت و در زندگیاش دورههای متنوع فکری را سپری کرد تا از #مارکسیسم به #سکولاریسم رسید.
5⃣ از یک سو، یورگن هابرماس را یگانه وارث #مکتب_فرانکفورت و پیرو تئوری #نئومارکسیسم میشناختند که این مکتب از دل پروژه عملیات سری CIA در حوزه اندیشه (موسوم به عملیات PSB) درآمد و یک حوزهی انتقادی کنترل شده علیه سیستم لیبرال بورژوازی بود، اما در جامعهشناسی دلبستگی عمیقی به ماکس وبر داشت که از ستونهای فلسفه کلاسیک #سرمایهداری محسوب میگشت.
6⃣ سرشت و سرنوشت جوامع در حال «گذار از سنت به مدرنیته» دغدغه پیوستهی یورگن هابرماس بود و برای تماشای «پروژهی ناتمام مدرنیته» سرزمینهای غیرغربی از چین تا ایران را پیمود.
7⃣ او پاییز 1380 دعوت #عطاءالله_مهاجرانی را به سبب «مبارزهی سختی که در دوران وزارت فرهنگ برای آزادی مطبوعات ایرانی پیش برد» قبول کرد و 8 ماه بعد به ایران آمد.
8⃣ پیش از سفر به ملاقاتی طولانی با وزیر امور خارجه آلمان درباره وضعیت سیاسی نیروهای اپوزیسیون برانداز در ایران رفت. انجمن قلم آلمان نیز از او خواستار رایزنیاش برای آزادی سیامک پورزند، جاسوس دستگیر شدهی CIA شد؛ همچنین لیستی از زندانیان امنیتی را به او دادند تا هم به ایجاد کانالهای تماس با خانوادهی آنان و هم به مذاکره با مقامات نظام برای عفوشان بپردازد؛
9⃣ اما یکی از ماموریتهای اصلی او معرفی جانشینی به جای #عبدالکریم_سروش برای بسط #علوم_انسانی_سکولار بود؛ شخصیتی که بتواند «مذهب اسلام را به علوم انسانی و فلسفه معاصر غرب پیوند دهد.»
🔟 یورگن هابرماس از #محمد_مجتهد_شبستری به عنوان گزینه مقبول غربیها برای «همسان سازی اصول اسلامی با علوم انسانی سکولار» رونمایی کرد: یک مارتین لوتر جدید و البته، همانطور که فرانسیس فوکویاما میگفت آمریکاییها در ایران صاحب چند لوتر برای تحقق پروژهی «رفرم مذهبی در خاورمیانه» هستند.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
@madresseinqhilab
💠💠 یورگن هابرماس ، خاتمی و انقلابیون مأیوس (2)
🔶 ارتش سرّی روشنفکران
🌐 جاسوسان در تهران
1⃣ تقابل #سیدمحمد_خاتمی با نظریههای بنیادینِ امام خمینی و هواداریش از انگارههای دینی #یورگن_هابرماس ملاقات این دو را در نظر اصلاحطلبان جذابتر میساخت. برای همین، عطاءالله مهاجرانی در آخرین روز سفر یورگن هابرماس به ایران برنامه ملاقات خصوصی رئیسجمهور با وی را در منزل محسن کدیور ریخت.
2⃣ هابرماس برای شرکت در جلسهای خصوصی با رهبران #اصلاحات به محلهی قیطریه تهران رفت تا با سعید حجاریان، محمد مجتهد شبستری، علیرضا بهشتی، عطاءالله مهاجرانی و… دیدار کند.
3⃣ #سعید_حجاریان همواره معترف بود که «اصلاح طلبان در تئوری عقبمانده هستند» و هابرماس نیز تمایل داشت بداند که آنان درباره «آینده سیاسی اصلاحات» چه میاندیشند؟ فیلسوف آلمانی در ابتدای دیدار بدون مقدمه از میزبانان خود پرسید که «برای استقرار #سکولاریسم اصلاحطلبان تا کجا پیش میروند؟» و با تأکید گفت «مخالفت شما با ادغام دین و دولت تا چه حدی جدی است؟»
4⃣ نظر کدیور، مجتهد شبستری، بهشتی، حجاریان و مهاجرانی یکسان بود؛ آنها به هابرماس پاسخ دادند که به عنوان #اصلاحطلب برای حاکم کردن #سکولاریسم در ایران «قدم به قدم پیش میرویم» و فعلاً پتانسیل برپایی یک #انقلاب_سکولار را در کشور نداریم.
5⃣ همه مثل محمد مجتهد شبستری همچنان روی «پروژه #پروتستانتیسم_اسلامی برای اصلاح دینی» تأکید داشتند و هابرماس نیز علاقه زیادی به آن نشان داد، چون فکر میکرد مضمون سیاسی اختلافاتِ مذهبی در جهان اسلام را نباید دست کم گرفت.
6⃣ #انقلابیون_مأیوس لقبی است که یورگن هابرماس به #اصلاحطلبان میدهد و میگوید در عین حال که آنان از انقلاب اسلامی بریدهاند، چشمانداز روشنی هم از اصلاحات به دست نمیدهند، ولی به دنبال راهی برای «تصحیح انقلاب» هستند!
7⃣ با این همه، در گزارشی که از «فرجام پروژه #مدرنیته در ایران» به رییسجمهور خاتمی ارائه و بعدها آن را در رسانهها منتشر کرد، به صراحت نوشت که «اصلاح طلبان دچار عملزدگی، سرخوردگی و فقدان آیندهنگری هستند و مردم هم از آنان ناامید گشتهاند.»
8⃣ یورگن هابرماس تأکید فراوانی روی «نقش سر و روسری زنان» در مسائل گوناگون داشت و در مصاحبههایش با اشپیگل و فرانکفورتر آلگماینه دربارهی سفر ایران این سؤال را تکرار میکرد. گویا این مهمترین پرسشی بود که در کسوت یک فیلسوف به جستجوی پاسخش به تهران آمده بود.
9⃣ از منظر هابرماس، دانشگاهها و احزاب دو رکن اصلی برای زمینهسازی «مبارزات مدنی» و «گذار به دموکراسی» بودند. از این رو، اصلاح طلبان «مطالعه فرآیند دموکراتیزاسیون» را به یک پروژه رسمی آکادمیک تبدیل کردند. حسین بشیریه در دانشگاه تهران و علیرضا بهشتی و میرحسین موسوی همراه محسن کدیور در دانشگاه تربیت مدرس بخشی از این پروژه را پیش بردند.
🔟 حضور هابرماس منجر به یک رشته تغییرات بنیادین در سیاستهای #حزب_مشارکت ایران شد و این حزب به پیشنهاد #سعید_حجاریان و با تکیه بر «مدل هابرماسی» 40 جلسه کارگاهی را برای هواداران خود با هدف طراحی و تبیین مدل جدید «گذار به دموکراسی» برگزار کرد. این نشستها با حضور اعضاء گروهکهای نهضت آزادی و ملی – مذهبیها تحت عنوان «تا دموکراسی» از بهمن 1382 آغاز گشت و به تدوین یک منشور عملیاتی برای #سقوط_فیزیکال نظام انجامید.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
⭕ مدرسه انقلاب فضای مشق انقلابی
https://eitaa.com/madresseinqhilab
💠💠 اصلاحات مُرد، زندهباد کودتا (3)
🔶 ارتش سرّی روشنفکران
🌐 جاسوسان در تهران (4)
1⃣ انقلاب زنانهی آلن تورن (Alain Touraine)
2⃣ ایران، یک بهشت ایدهآل برای جنبش دانشجویی دختران! این پیامِ سفر #آلن_تورن 76 ساله و نظریهپرداز پرآوازهی #جامعه_مدنی از پاریس به تهران بود که پایان زمستان 1380 به دعوت #عطاءالله_مهاجرانی رقم خورد و بسته پیشنهادیاش برای #اصلاحطلبان «خلق یک انقلاب زنانه در ایران» بود.
3⃣ او به عنوان تحلیلگری برجسته در زمینهی «جنبشهای اجتماعی اپوزیسیون» این ایده را در جلسات مشترکی با موسسه مطالعات وزارت امور خارجه، مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و سرانجام ضیافت شام سفارت فرانسه طرح کرد.
4⃣ تورن اعتقاد داشت «ایران، مکان ایدهآلی برای دانشجویان و جنبشهای دانشجویی به خصوص جنبش دانشجویی دختران است»، چون این جنبش نظرگاه خاصی در مورد یک مشکل اجتماعی دارد؛ تحصیل کردهاند، مدرن فکر میکنند، تفکراتشان شکلی جهانی دارد و در پی ایجاد نهادهای سیاسی جدید هستند.
5⃣ تصویر او از سیاستگزاران دولت دوم #سیدمحمد_خاتمی ماهیت جالبی داشت و به آنها میگفت «شما نه میخواهید آیتالله باشید و نه میخواهید سرمایهدار باشید، شما میخواهید شالوده نهادهای لازم انتخابات آزاد را برای اکثریت افراد پیریزی کنید.»
6⃣ این جامعهشناس فرانسوی به اصلاحطلبان توصیه کرد باید از یک «امکان سیاسی» که خلق آن در ایران به مراتب آسانتر از کشورهای اروپایی است، بهره گیرند:
7⃣ «به اعتقاد من شما میتوانید نخستین کشوری در جهان باشید که «انقلابی بر پایهی حمایت از حقوق زنان» به وجود میآورد. چرا که برحسب آنچه دیدهام ایران از معدود کشورهایی است که مسئله زنان در کانون مسائل آن قرار دارد.»
8⃣ آلن تورن رهبران دولت #اصلاحات را به پیروی از الگوی موسسه تحقیقات امنیتی پنتاگون (Rand) در گستره #اسلام_لیبرال فراخواند و همرأی با فرید زکریا و ولیرضا نصر در شورای روابط خارجی آمریکا گفت «راه تجدد ایران» از #ترکیه میگذرد:
9⃣ «راه تجدّد ایران» از مرزهای «ترکیه» عبور میکند. ترکیه برای ما «آزمایشگاه» است. آزمایشگاهِ خوبیها و بدیهای تجدّد و چالشها و برونرفتهای «روشنفکران دینی» از آن.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
@madresseinqhilab