📚 سيره حکومتی امام علی(علیه السلام) 4 💠 ویژگی های «حاکم» از ديدگاه امام علی(ع) حضرت علي(ع) در بخشی از نامه 33 نهج البلاغه، درباره ويژگی های فرماندار موفق صفات مهمي را بيان مي كند: دورانديش بودن، با صلابت و قدرت در برابر حوادث ايستادن، خيرخواه مردم و پيشوا و امام بودن و چشم و گوش بر امر و فرمان داشتن از آن جمله اند. به يقين اگر اين شرايط در هر مدير و فرمانده اى جمع شود، در كار خود موفق خواهد بود و توطئه هاى دشمن را در هم خواهد شكست. 💠 امام علی(ع) و بیان منشأ اصلی «فتنه ها» امام علی(ع) درباره ریشه اصلی فتنه ها می فرمايد: «آغاز پيدايش فتنه ها، پيروى از هواها و هوسها و بدعتهاي مخالف كتاب خداست؛ که گروهى چشم و گوش بسته و نادان، يا هواپرست آگاه، به پيروى از فتنه گران بر مى‏ خيزند و از هوس‏ ها و بدعتهاى آنان حمايت مى‏ كنند. [فتنه گران، براى رسيدن به مقاصد خود حق و باطل را به هم مى‏ آميزند. و] اگر باطل از آميختن با حق جدا مى‏ گرديد [ديگر] بر طالبان حق پوشيده نمى‏ ماند؛ در اين حالت شيطان بر پيروان خود مسلّط مى‏ شود و تنها آنان كه مشمول رحمت خدا بوده‏ اند نجات مى‏ يابند». 💠 دستورات امام علی(ع) به کارگزاران خراج و بیت المال امام علی(ع) در تبیین وظایف کارگزاران خراج می فرمایند: «شما خزانه داران رعيّت و وكلاى امّت و سفيران ائمه و پيشوايان هستيد». این سخن امام اشاره به سه مسئوليت مهم آنها دارد. نخست کارگزاران را خازن رعيّت، به معنى حافظ اموال مردم دانسته تا در مصارفش صرف شود. ديگر اينكه آنها وكيلان امّتند تا حقوق مردم را از كسانى كه حق بر ذمه آنهاست به طور كامل بگيرند. سوم اينكه آنها سفيران امامان هستند كه بايد با همان اخلاق و روش پيشوايان با مردم رفتار كنند، بنابراين هم اخذ حقوق مى كنند و هم حفظ آن و هم با اخلاق حسنه با آنان رفتار مى كنند. 💠 عدم استفاده ابزاری امام علی(ع) از «بیت المال» جمعى از ياران امام علی(ع) از روی خيرخواهى گفتند: «عدالت شما موجب نارضایتی متمکنان و کارشکنی آنها شده است. اگر بخشش هایی از بیت المال داشته باشید طرفدار شما خواهند شد». حضرت(ع) در جواب فرمودند: «به خدا سوگند اگر شب را بر روى خارهاى [جانگداز] سَعْدان بيدار به سر برم و يا در غل و زنجيرها دست و پا بسته كشيده شوم براى من محبوب تر از آن است كه روز قيامت خدا و رسولش را در حالى ملاقات كنم كه به بعضى از بندگان ستم كرده باشم، چگونه بر كسى ستم روا دارم، آن هم براى جسمى دنیایی كه بزودی فرسوده می شود». 💠 نحوه برخورد امام علي(ع) با «فساد مالی» در حکومت؟! امام علي(ع) توسط نیروهای اطلاعاتی خود از قصد «زیاد بن ابیه» براي خيانت در بيت المال آگاه شد و در نامه شدید اللحن به او نوشت: «صادقانه به خداوند سوگند ياد مى كنم اگر به من گزارش رسد كه از بيت المال مسلمين چيزى كم يا زياد به خيانت برداشته اى آنچنان بر تو سخت مى گيرم كه در زندگى تو را كم بهره، سنگين بار و حقير و ذليل سازد». صريح نفرمودن امام(ع) براي اين بود كه «زیاد» در عمل مجرمانه جسور نشود. 💠 درسهايي از برخورد امام علي(ع) با «شريح قاضي» برخورد امام علي(ع) با شریح قاضی به خاطر خريد خانه از جهات مختلفى شايان دقت است؛ اولا: چون خريدار يكى از قضات است و قاضى هميشه در معرض اتهام و وسوسه هاى نفسانى است، امام(ع) اين کار را براى او نمى پسندد. ثانيا: دوران حكومت امام(ع) بعد از دوران عثمان بوده كه با ريخت و پاش گسترده بيت المال و روى آوردن عده اي به زندگى پر زرق و برق همراه بوده است و لذا اين برخورد عده اى را متنبه كرد و گروهي را به خاطر ترس از اعتراض مردم، با آن هماهنگ كرد. آری اين نامه مخصوص آن عصر و زمان نبوده و براى امروز و فردا و براى همه نسل ها در همه زمانها صادق است و مخصوص گروهي خاص نيست. 📖 مطالعه تفصیلی: makarem.ir/maaref/fa/category/articles/29568 #فرماندار #حاکم #کارگزار #حاکم_اسلامی #حکومت #سيره_حکومتی #امام_علی #بیت_المال #غنائم #خیانت #قدرت #مردم #رهبر #فتنه #امانت #مردم #حکومت #حکومت_اسلامی #والی #ساده_زیستی #مسئولین #حاکمان_مسلمان #مالیات #پایداری #آزادی_بیان #عدالت #رانت #هوس #هوی #خزانه_دار #قاضی_شریح #فساد_مالی #خراج #زیاده_خواهی #زیاد_بن_ابیه #قدرت #نیروهای_اطلاعاتی #دورانديش #صلابت #مقاومت #استفاده_ابزاری ____________