مبانی و آداب نقد(۱)
🔸 اخیرا مطالبی در نقد قسمت نخست سریال پایتخت از زبان چند تن از مومنان انقلابی منتشر شده است.
همچنین پیام نوروزی آقای دکتر ظریف با اعتراضاتی از سوی دوستان انقلابی ما مواجه شده است.
🔸 معمولا نقدهای جریان مومن انقلابی نسبت به دیدگاهها و سخنان و رفتارها و اقدامات موجود در سطح جامعه، از موضع حفظ ارزشهای دینی و آرمانهای انقلابی است و علی القاعده جنبه حزبی و جناحی و رنگ خط و خطوط سیاسی را ندارد. اما گاهی این نقدها از سوی مخاطبان یا افکار عمومی، انگ جناحی و حزبی می خورد و کارکرد خود را از دست می دهد.
#چه باید کرد؟
🔸 نکاتی را درباره مبانی و آداب نقد، به دوستان انقلابی ام تقدیم می کنم. امیدوارم مفید و موثر باشد.
🔹 در ابتدا نقد را به دو گونه نقد شخصی و خصوصی و نقد اجتماعی و عمومی تقسیم می کنم. منظور از نقد اجتماعی، نقدی است که به جنبه های شخصی و خصوصی کسی مربوط نیست و قابلیت آن را دارد که در رسانه ها طرح گردد و می تواند مربوط به امور علمی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... باشد.
🔹 بر اساس تلقی رایج، در گفتگوی انتقادی، دو طرف وجود دارند:
منتقد و مخاطب نقد.
در حالی که معمولا در نقد اجتماعی و عمومی، با چهار ضلع مواجهیم:
#منتقد؛
#مخاطب مستقیم؛
#مخاطب غیر مستقیم؛
#خناسان وسوسه گر.
🔹 در نقد اجتماعی و عمومی با دو گونه مخاطب مواجهیم:
۱. افراد یا شخصیتها یا نهادهایی که مورد نقد قرار می گیرند، و می توان آنها را مخاطب مستقیم نامید.
معمولا مخاطب مستقیم نقدهای جریان مومن انقلابی، برخی مسوولان و کارگزاران فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و گاهی چهره های هنری و ورزشی هستند.
۲. ضلع سوم یا مخاطب غیر مستقیم نقدهای اجتماعی، عموم کسانی هستند که نقد ما به گوش و چشمشان می رسد.
مخاطب غیر مستقیم را می توان افکار عمومی و ناظرانی دانست که در هیاهوی رسانه ها در جستجوی حقیقتند و اگر حق را نشناسند ممکن است گرفتار دام خناسان وسوسه گر شوند.
🔹 در گفتگوهای انتقادی بین جریان مومن انقلابی و مخاطبان آنها، ضلع چهارمی نیز وجود دارد: خناسان وسوسه گری که به دنبال تاثیر بر روی اندیشه، رای، تصمیم و رفتار ضلع دوم و سوم هستند تا آنها را از دین و حکومت دینی و ارزشها و آرمانهای دین و انقلاب جدا کرده و گروگان بگیرند.
خناسان مذکور گاهی در قالب مهره های نفوذی در مراکز تصمیم گیری نظام مشغول کار هستند و گاهی در لباس رسانه های فعال سعودی و انگلیسی و دنباله های داخلی آنها در فضای مجازی.
🔹 اگر به هر چهار ضلع موجود در گفتگوهای انتقادی توجه کنیم متوجه می شویم هرگاه جریان مومن انقلابی پا به عرصه نقد ضلع دوم می گذارد، ناخواسته به عرصه جنگ نرم نیز وارد می شود. دشمن اصلی در این جنگ نرم، همان ضلع چهارم یا خناسان وسوسه گری هستند که تلاش می کنند در هر مساله کوچک و بزرگ یا با ربط و بی ربطی از قبیل سقوط هواپیمای اکراینی یا ویروس کرونا یا ... ضلع دوم و سوم را در مقابل انقلاب و نظام و جریان مومن انقلابی قرار دهند. آنها هر چیزی را بهانه می کنند تا از نیروهای انقلابی تصویری ترسناک، خشن، بداخلاق، بی منطق و دیکتاتور ترسیم کرده و افکار عمومی را از یک طرف و نخبگان و مسوولان جامعه را از طرف دیگر در مقابل انقلاب و نیروهای انقلابی قرار دهند.
