#تالشه_ضرب_المثل
🔻ضربالمثلها يكي از منابع مهم فرهنگ مردم است كه در آنها حكمت و تجربهي زندگي و ذوق ادبي و شعري و ... به هم آميخته است.
به عبارت ديگر خلاصهاي از بخشی از فرهنگ و اعتبارات فرهنگي يك قوم در اين امثله تجلي يافته و منعكس شده است.
بدين لحاظ به نظر ميرسد حفظ اين مقوله از ادبيات در فرهنگ عامه بر آنهايي كه توانايي ثبت و ضبط آن را دارند فرض است.
👈 نمونهای از ضرب المثلهای تالشی با گویش شاندرمنی را با هم مرور میکنیم:
🔷 أوَختي إر يا وُ سُوئَـه ليو، ألان گَرمَه وايَـه وُ پوستَـه ليو
A Vaxti Eriyā O Sōa Liv, Alān Garma Vāya O Pōsta Liv.
🍓 آن وقتها، زمانِ (وفور) توت فرنگي بود و زمان شادابي و وفور برگ گُلپَر، الآن، زمانِ باد گرمِ (پائيزي) است و برگ خشك شده درختان
توضيح: اين ضربالمثل زماني به كار ميرود كه شخصي، زماني در ناز و نعمت و تنعم بوده ولي در حال حاضر از مُكنت و مال دنيا بهرهاي ندارد. در چنين موقعي با حسرت و اندوه از اين ضربالمثل استفاده ميکند.
👈 در زبان تالشي به توت فرنگي «اِرِ» گفته ميشود. اين ميوهي خوشمزه، به صورت طبيعي و وحشي و جنگلي در بيشه زارهاي ارتفاعات و ييلاقهاي منطقه ميرويد و اندازهي آن از توت فرنگي كشاورزي كوچكتر است.
معمولاً چوپانان تالشی وقتي به دشتها و بیشه زارها و چراگاههایی که توت فرنگي در آنجا وجود دارد ميروند، در بازگشت به خانه، از ساقه بسيار نازك و كشيدهي نوعي علف محلي به نام «شالَه دُمَه واشšāla doma vāš» براي بند كردن آن استفاده كرده تا براي نونهالان و بـچههاي كوچك خود هم سوغات خوشمزهاي آورده باشند. كودكان وقتي توتهاي قرمز و ملس كه مانند دانههای تسبيح به بند كشيده شده را در دستان بزرگتر خانواده ميبينند، خوشحالي زايدالوصفي بر آنان مستولي ميشود.
همچنين منظور از «سوئه ليو» برگتر و تازهي گياه گُلپَر است كه در فصل بهار در دشتها و دامنههاي سراسر ارتفاعات تالش فضا را خوشبو و مُعطر ميکند و اين زمان كنايه از وفور نعمت است؛ برخلاف فصل پاييز و زمستان كه خبري از طراوت و سرسبزي نيست.
#ضرب_المثل
#تالشی
#قربان_صحرائی_چاله_سرائی
♦️ @MasalNews