🔰 #اصول_فقه_مقارن
💢رابطه ذاتی بین لفظ و معنا💢
🔸کون اللفظ مفیدا للمعنی : اما ان یکون لذاته او بالوضع... والاول مذهب عَبّاد بن سلیمان الصَّیْمَریّ
و احتج عباد بانه : لو لم یکن بین الاسماء و المسمیات مناسبة بوجه ما لکان تخصیص الاسم المعین بالمسمی المعین ترجیحا لاحد طرفی الجائز علی الآخر من غیر مرجح و هو محال و ان حصلت بینهما مناسبة فذلک هو المطلوب¹
🔹معنا دار بودن یک لفظ یا به خاطر علقه ی #ذاتی بین لفظ و معنا است و یا به جهت #وضع یک لفظ برای یک معنا.
مبنای اول نظریه ی #عباد_بن_سلیمان_الصیمری است.
دلیل عباد این است که : اگر بین اسم و مسمی مناسبتی ولو به یک وجهی نباشد هر آینه اختصاص دادن یک اسم معین به یک مسمای معین #ترجیح_بلامرجح میباشد و این محال است و اگر مناسبتی بین این دو باشد ذاتی بودن رابطه ی لفظ و معنا ثابت میشود
ــــــــــــــــــــــــــ
*¹:المحصول فی علم اصول الفقه
للفخر رازی،ص۸۷
🆔 @masire_feghahat
🔰 آیت الله احمد #سبط_الشیخ_انصاری(از نوادگان شیخ اعظم)
🔸سوال : الان دو تا از کتب اصولی که در حوزه مطرح است و تدریس می شود. یکی رسائل است، و دیگری هم کفایه اول رسائل را میخوانند وبعد كفایه را. اگر در تقدم و تاخر تدریس آنها مطالبی دارید بفرمائید.
🔹آية الله احمد سبط الشيخ انصاری: رسائل اینطوری که عرض کردم از اول #مبانی_شیخ است، و مبانی شیخ طوری است که #نمیتوانند از زیر بارش در بروند، لذا تا مطالب شیخ در دست کسی نباشد؛ حتى متأخرینِ از شیخ او را مجتهد
نمی دانند، علت شاید این باشد که بعض مطالب خود آخوند چون بعد از شیخ
است،#مبتنی بر مطالب شیخ است لذا تا انسان آن مطالب شیخ را ندانسته باشد،کفایه را #نمیفهمد. مثلا، در حقیقت شرعیه میگوید این #اصل_مثبت است اگر انسان اصل مثبت شیخ را نخوانده باشد «چون در هیچ کتاب مقدمیِ دیگر اصل مثبت را نمیخوانند که چی هست»اگر انسان نداسته باشد اصل مثبت شیخ چیست مطلب کفایه را نمیفهمد
📚مجموعه مقالات کنگره جهانی شیخ انصاری/شماره۷
🆔 @masire_feghahat
🔰#امام_خمینی(رضوان الله علیه)
💢فتوای مشکل💢
🔸ذابح در منی باید شیعه #دوازده_امامی
باشد. جناب حجة الاسلام والمسلمین ایازی از ایشان نقل کرده است در ایامی که امام در #نجف بود، من یک شب به منزل امام خمینی و یک شب به منزل مرحوم آیت الله خویی می رفتم و گاه رابطه علمی برقرار بود.
🔹یک شب بحث درباره فتوای حضرت امام بود که خود ایشان فرمود: این فتوا #مشکل است ، اگر کسی بتواند مرا از این فتوا برگرداند، خیلی خوب است. من دلیلی را ارائه کردم به این شرح که در عصر ائمه(علیهم السلام) ذابحين مکه عامه بوده اند، فرمودند اگر سند این روایات فرضا صحیح باشد به وسیله روایات #صحیح دیگر #تخصیص خورده است.
📚فقه و فقهای امامیه در گذر زمان،ص۳۵۹
🆔@masire_feghahat
🔰 #شیخ_طوسی (رضوان الله تعالی علیه)
💢کتب قدماء💢
” الاستبصار فیما اختلف من الاخبار“
🔸شيخ الطائفه اين كتاب را بعد از كتاب تهذيب الاحكام نگاشته است.ایشان تعداد احاديث و روايات كتاب استبصار را خود مشخص كرده تا در آن كم و زياد نشود. اين كتاب شامل ٥٥۱۱ روايت است.
🔹شيخ طوسى در مقدمه كتاب مىفرمايد:«گروهى از علماى اصحاب كتاب بزرگ ما به نام #تهذيب_الأحكام و رواياتى كه در آن جمع آورى نموده بودم را ملاحظه نمودند كه شامل اخبار متعلق به حلال و حرام است و مشتمل بر اكثر روايات فقه و ابواب احكام است و روايتى از اصحاب و كتابها و اصول آنها نيست مگر آنكه در آن کتاب آمده به جز برخى روايات شاذونادر . پس، از من درخواست نمودند تا #كتاب_ديگرى به نگارش درآورده و در آن #احاديث و #روايات_مخالف را جمع آورى كرده و به #بررسى و #جمع ميان آنها و يا #تعيين_روايات_معتبر بپردازم¹.»
🔸سیدبن طاووس در راستای #اهمیت این اقدام شیخ الطائفه مینویسد:« كتاب استبصار براى جمع آورى روايات مخالف نگاشته شده است. حال اگر در اين باره #روايت_مخالفى بود #حتما شيخ طوسى آن را در كتاب استبصار #مىآورد و اين نكته براى كسانى كه اهل تحقيق و توفيق هستند بسيار روشن است².»
ـــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:الاستبصار فیما اختلف من الاخبار،ص۲
*²:فتح الابواب،ص۲۸۹
🆔@masire_feghahat
🔰 آیت الله شیخ عبدالکریم #حائری_یزدی(رضوان الله علیه)
💢روش شناسی💢
🔸آیت الله شبیری میفرمایند:
🔹من از مرحوم اقای داماد شنیدم که میفرمود مرحوم اقا شیخ عبدالکریم از #وجدان_به_برهان میرفت،یعنی اول فطریات اولیه خودش را حساب میکرد بعد آنرا مستدل میکرد نه اینکه انسان به یک چیزی مانوس شده باشد و به خاطر آنها از فطریات اولیه اش رفع ید بکند و در آنها دست اندازی نماید. انسان اول باید به صورت #خالی_الذهن ادراکات اولیه را حساب بکند بعد #برهانی اش کند و مشکلات را هم یک طوری حل نماید.
📚تقریرات بیع(درس خارج آیت الله شبیری)،ص۱۸۲
🆔@masire_feghahat
🔰آیت الله سید مصطفی #خمینی(رحمة الله علیه)
🔸حاج آقا مصطفی در رابطه با نظریه خطابات قانونیه ای که از #ابداعات_اصولی امام خمینی(رضوان الله علیه) بوده است اینگونه تعبیر میکند:
🔹و لعمري، إن من ألقى حجاب العناد، و تدبر بعين الإنصاف و السداد، لا يتمكن من رفض هذه #البارقة_الملكوتية التي تنحل بها كثير من المعضلات، و أساس طائفة من المشكلات، فلله تعالى دره، و عليه أجره، جزاه اللَّه خيراً، و رزقنا اللَّه تعالى بطول بقاء وجوده الشريف ما هو المأمول و المرتجى.
🔸سوگند به جانم!
همانا کسی که حجاب عناد را بیاندازد و به دید انصاف به این قاعده بنگرد، نمیتواند این #بارقه_ی_ملکوتی (خطابات قانونیه) که کثیری از معضلات و طایفه ای از مشکلات بواسطه ی آن حل میشود را رد کند!
خیر و خوشی باد گوینده را ، خداوند جزای خیر به او بدهد و نیز بواسطه طول بقاء وجود شریفشان آنچه که متوقع و امید است را به ما توفیق دهد.
📚تحریرات فی الاصول ج۳ ، ص۴۵۵
🆔@masire_feghahat
🔰#آخوند_خراسانی(رحمه الله علیه)
🔸در ایامی که از محضر آیت الله وحید استفاده می کردیم و خدمتشان بودیم صحبت مرحوم آخوند به میان آمد، با همان آهنگ و طمطراق بیان خودشان گفتند: اگر آخوند مرحوم ملا محمد کاظم خراسانی است که آخوندی از ما و دیگران صحت سلب دارد!
📚ماسمعت ممن رایت(سیدمجتبی بحرینی)،دفتردوم،ص۳۸۰
🆔@masire_feghahat
🔰 #فقه_استدلالی
🔸المسئلة السادسة: في #الضروريات لا حاجة الى التقلید¹
🔹أقول: بعد كون وجه رجوع الجاهل الى العالم، لكشف ما هو الواقع بنظره،فمع العلم و اليقين بالواقع بنفسه كما في اليقينيّات او لكونه ضروريّا كما في الضّروريات، لا معنى لرجوعه الى العالم، بل هو من قبيل رجوع العالم بالعالم، فهذا القسم خارج عن موضوع رجوع الجاهل الى العالم، هذا في الضروريّات و اليقينيّات²
🔹مسئله ششم در #ضروریات احتیاجی به تقلید نمیباشد
🔸بعد از اینکه که اثبات شد #مناط رجوع جاهل به عالم #کشف_واقع به نظر مجتهد است پس با علم و یقین #خود_مکلف به واقع مانند قطع در یقینیات یا ضروری بودن مسئله ای در ضروریات، دیگر رجوع جاهل به عالم معنایی ندارد بلکه در این صورت اگر تقلید لازم باشد رجوع #عالم به #عالم است پس در نتیجه تقلید در ضروریات و یقینیات از #موضوع دلیل رجوع جاهل به عالم خارج است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:العروة الوثقی فیما تعم به البلوی،ص۱۰
*²:ذخیرةالعقبی فی شرح العروة الوثقی(صافی گلپایگانی)،ج۱،ص۵۵
🆔 @masire_feghahat
🔰منشاء عبارت «لایروون و لایرسلون الا عن ثقة»
💢اصحاب اجماع💢
🔸اساس این عبارت در کلمات #شیخ_طوسی در کتاب «عدة الأصول» مطرح شده است. ایشان در بحث از #ترجیح روایتی بر روایت دیگر در هنگام تعارض می گوید:
🔻و إذا كان أحد الراويين مسندا و الآخر مرسلا، نظر في حال المرسل، فإن كان ممن يعلم أنه
#لايرسل_إلا_عن_ثقة_موثوق_به فلا ترجيح لخبر غيره على خبره، و لأجل ذلك سوّت الطائفة بين ما يرويه محمد بن أبي عمير، و صفوان بن يحيي، و أحمد بن محمد بن أبي نصر و غيرهم من الثقات الذين عرفوا بأنهم #لايروون و #لايرسلون إلا عمن #يوثق به وبين ما أسنده غيرهم، و لذلک عملوا بمراسيلهم.¹
🔹اصحاب، بين مراسیل و مسانید این عده (محمد بن ابی عمیر،أحمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی و صفوان) فرق نمی گذارند چون این ها را به این عنوان می شناسند که «لا يروون و لا يرسلون إلا عن ثقة». پس #اساس این تعبیر از جانب شيخ طوسی مطرح شده و قبل از ایشان نبوده است.
ــــــــــــــــــــــــــ
*¹:العدة فی اصول الفقه،ج۱،ص۱۵۴
🆔@masire_feghahat
🔰مرحوم آیت الله #سیدرضی_شیرازی
ازنوادگان میرزای شیرازی(رضوان الله تعالی علیهما)
💢عظمت علمی شاگرد و استاد💢
🔸#میرزای_شیرازی مسأله ای را که بحث میکرد و در پایان هفته آنرا تمام نموده و #بر_خلاف_شیخ نظر میداد ؛ ولی روز شنبه که قرار بود بحث جدیدی را آغاز کند میفرمود:ما بر خلاف شیخ نظر داده بودیم ولی حال میبینیم که #نمیشود از مطالب شیخ #عدول_کرد.به شاگردان میفرمود که شما شیخ را درک نکرده اید؛سروکارتان تنها با کتابهای شیخ است،ما #حیات شیخ راهم درک کرده ایم و میدانیم که شیخ کسی نیست که بتوان #براحتی از نظراتش گذشت.
🔹کسانی چون میرزای شیرازی که از شاگردان متفکر #درجه_اول و از #نوابغ_علمی بوده اند اینگونه در مقابل #مقام_علمی شیخ انصاری(رحمه الله علیه) #خضوع داشتند
📚مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت شیخ انصاری(قدس سره)،شماره ۱،ص۸
🆔@masire_feghahat
🔰 #اباء_از_تخصیص
💢تطبیق القواعد💢
🔸یکی از بحث هایی که در مبحث عام و خاص وجود دارد، بحث #إباء_از_تخصیص می باشد. إباء از تخصیص چند صورت دارد:
1⃣ عام #نص در عمومیت باشد
2⃣ عام #اظهر از خاص باشد
3⃣هیچ یک از عام و خاص #اظهر نباشند¹
✅در همه این صور، خاص بر عام مقدم #نمیشود
🔹تطبیق: اشکال تعارض مفهوم و تعلیل آیه نبأ، که در مقام پاسخ گفته اند، #تعلیل اظهر از مفهوم است، به همین دلیل مفهوم #نمیتواند آنرا تخصیص بزند²
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:موارد اباء از تخصیص منحصر در این ۳ مورد نیست و بایستی ازکلمات علماء اصطیاد شود
*²:فرائد الأصول شیخ انصاری،ج۱،ص۲۵۸(شیخ اعظم این اشکال را در اشکالات غیر قابل ذبّ مطرح فرموده است)
همچنین اصول الفقه اراکی،ج۱،ص۵۷۴
🆔@masire_feghahat
🔰 #روش_شناسی_شیخ_در_مکاسب
💢روش شناسی💢
🔸#قرینیت عبارات هم خانواده و هم سیاق در #استظهار
🔹یکی از #طرق_استظهار از یک جمله بررسی عبارت های هم خانواده و #مشابه_السیاق است که جناب شیخ اعظم از این راه در مکاسب استفاده کرده است
🌀مثال:
لعله لما اشتهر في كلامهم من أن البيع لنقل الأعيان و #الظاهر إرادتهم بيان المبيع #نظير قولهم إن الإجارة لنقل المنافع.¹
شیخ اعظم در دفاع از فقهایی که در بیع ، اشتراط #عین بودن عوض و معوض به آنها نسبت داده شده است از یک عبارت هم سیاق استفاده میکند و میفرماید: وزان «البیع لنقل الاعیان» وزان «الاجارة لنقل المنافع» که اشاره به نقطه ی ثقل در بیع و اجاره دارد {که در بیع مبیع است و در اجاره منفعت مستأجره} و نسبت به عوض ساکت است
ـــــــــــــــــــــــ
*¹:مکاسب،ج۳،ص۲
🆔@masire_feghahat