✡ دیدگاه ابوالکلام و طرفداران نظریهٔ او درباره تسامح مذهبی کوروش (١) 1⃣ مطالبی که در استوانه کوروش، کتیبه‌های بابلی و تواریخ مدوّن دربارهٔ رویکرد مذهبی #کوروش نقل شده، چالشی بزرگ برای کسانی است که در صدد تطبیق او با #ذوالقرنین هستند. زیرا نمی‌توان کوروش را هم «شبان و راعی خدای یکتا» دانست، چنان‌که در #اسفار_یهود آمده، و هم «خادم و نگهبان #مردوک، #سین و دیگر خدایان بابل»!! 2⃣ اغلب محققینی که کوروش را ذوالقرنین می‌دانند، تلاشی در جهت رفع این شبهات ننموده و به‌کلّی قضیه را مسکوت گذاشته‌اند. جناب #ابوالکلام_آزاد نیز به محتوای الواح بابلی اشاره نکرده و در صدد توجیه سخنان #شرک‌آمیز کوروش برنیامده است!! 3⃣ لکن یکی از طرفداران نظریهٔ ایشان، در توجیه مطالب #استوانه_کوروش می‌نویسد: ✍ آیین کوروش را نمی‌توانیم از بیانیه‌های بابلی به‌دست آوریم زیرا کتیبه‌های بابلی از نگاه #کاهنان_بابلی نگاشته شده است... 4⃣ این‌که کتیبه‌های بابلی از نگاه کاهنان نوشته شده، صحیح است و مطالعات جدید ثابت کرده که تدوین استوانه کوروش موافق معتقدات کاهنان و مردم بابل بوده است. اما توجه به این نکته ضروری‌است که بیانیه‌های کاهنان، حین استیلای کوروش بر بابل صادر شده و کاهنان نمی‌توانستند مطالبی را ایراد نمایند که خلاف معتقدات پادشاهی غالب مانند کوروش باشد. 5⃣ آیا می‌توان پذیرفت پادشاه قدرتمندی چون کوروش، قدرت مخالفت با صدور بیانیهٔ شرک‌آمیز از سوی کاهنان را نداشته باشد؟! روشن است که چنین نیست و اگر کاهنان توانسته‌اند بیانیه‌ای را با مضامین شرک‌آمیز منتشر نموده و کوروش را مورد عنایت مردوک بخوانند، تنها به‌دلیل اذن و رضایت خود کوروش بوده است. 6⃣ علاوه بر این، مطالبی که در خصوص رفتار کوروش با مردم و پادشاهان ممالک مغلوب ارائه گردید، ثابت می‌کند که پادشاهان هخامنشی از جمله کوروش اساساً مردم را در معتقداتشان آزاد گذاشته و با عقاید شرک‌آمیز ملل همراهی می‌نمودند تا پایه‌های حکومت خویش را مستحکم نموده، قلوب مردم را تسخیر نمایند. لذا این رویکرد کوروش منحصر به بیانیهٔ بابل نبوده که با انتساب مطالب شرک‌آمیزِ بیانیه‌ها به کاهنان، کلیهٔ شبهات موجود در ارتباط با عقاید کوروش کبیر را حلّ و فصل نماییم!! https://eitaa.com/mesagh

✡ الف) سیاست‌های مذهبی کوروش (٢) 1⃣ براساس آراء مورّخین روسی، #کوروش قائل به #تسامح در بحث ادیان بوده و ملل را آزاد می‌گذاشت. مضاف بر این، بین عنایات کوروش به #مردم_بابل و توجّهات او به #قوم_یهود که به بابل کوچانده شده بودند، تفاوتی وجود نداشته و کلیّهٔ اقوام اعم از معتقدین به خدای یکتا و مشرکین، مورد لطف کوروش قرار گرفته‌اند. 2⃣ همراهی کوروش با ملل مختلف در اعتقاداتشان موجب ایجاد حسّ دوستی ملّت‌ها با کوروش شده و همین امر پایه‌های حکومت او را تقویت می‌نمود. اما این امر یک حربهٔ #سیاسی و فنّ #مملکت‌داری بود که در نهایتِ هوشمندی از سوی کوروش به کار گرفته شد؛ به این ترتیب ملّت‌ها عملاً استقلال خود را از دست داده و مجبور بودند تحت لوای او روزگار بگذرانند. 3⃣ با این توضیحات، کلیّه‌ی گزارش‌های تاریخی #متناقض در رابطه با اعتقادات کوروش قابل #توجیه است. یعنی: هم اقوالی که به #تکریم_یهودیان و بازگرداندن آنان به اورشلیم اشاره نموده، صحیح هستند و هم اسنادی که سخن از #خضوع_کوروش در برابر #خدای_بابلیان به میان آورده‌اند. 4⃣ در ادامه توضیحاتی دربارهٔ «اعتقادات شخصی کوروش» ارائه خواهد شد، لیکن عقاید شخصی کوروش اهمیت چندانی در تطبیق او با #ذوالقرنین ندارد. متواترات تاریخی به ما می‌گویند که جهان‌بینی و #مذهب_کوروش او را از تکریم اعتقادات باطل ملّت‌ها برای رسیدن به تفوّق سیاسی منع نمی‌کرده و این تنها نتیجه‌ای است که در این بحث حائز اهمیت است. [دقت کنید.] 5⃣ این‌که کوروش #مشرک بوده یا #زردشتی و یا #مهرپرست، تغییری در اصل موضوع حاصل نمی‌کند. همین‌که بدانیم معتقدات کوروش به او اجازهٔ احترام به #عقاید_انحرافی و #شرک‌آمیز ملل مختلف را می‌داده برای ما کافی است که بین او و پادشاهان الهی تفاوت قائل باشیم. https://eitaa.com/mesagh