#رهبری
✅ فقاهت به معنای استنباط حكم شریعت از منابع كتاب و سنت، در شیعه دارای سابقهیی طولانی است؛ سخن امام باقر (ع) به ابانبنتغلب كه: اجلس فی مسجد المدینة و افت الناس ...و نیز تعلیم آن حضرت به عبدالاعلی كه: یعرف هذا و اشباهه من كتاب اللَّه عز و جل قال اللَّه تعالی ما جعل علیكم فی الدین من حرج ...و بیانات دیگری از این قبیل حاكی از آن است كه اصحاب ائمه (علیهمالسّلام) از دیر باز به مرحلهی استنباط احكام از قرآن و سنت پیامبر (صلّیاللَّهعلیهوالهوسلّم) و كلمات آن حضرات نائل گشته، و فقه به معنای معرفت احكام، در دائرهی شیعیان آن بزرگواران به صرف تقلید و عمل به كلمات ائمه (علیهمالسّلام) منحصر نمانده و به سمت گسترش به جزئیات بیشتر و پیچیدهتر شدن در استدلال پیش رفته است.
🔰 با این حال میان آنچه فقهای اصحاب ائمه (علیهمالسّلام) در باب فقاهت و افتاء انجام میدادند، با آنچه از فقاهت در دورانهای شكوفایی فقه شیعه فهمیده میشود (یعنی رد فروع به اصول و استنباط صدها قاعدهی كلیه و هزاران حكم فقهی پیچیده و مشكل از كتاب و سنت و حكم عقل، و تفریع فروع بیشماری كه قادر باشد در غیبت امام معصوم همهی سؤالهای مكلفین را از شریعت پاسخ گوید و حلال و حرام خدا را در همهی ابواب با همهی جزئیات بیان كند) فاصلهیی ژرف وجود داشت و این فاصله باید به مرور و با پیشرفت تدریجی فقاهت پر میشد.
#فقه
#کلیات
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
#رهبری
🔰پیش از شیخ مفید دو جریان متفاوت در فقه شیعه وجود داشته است:
❗️ یكی جریانی است كه فرد شاخص آن علیبنبابویه (متوفی ۳۲۹) است و شاید بشود آن را جریان قمیین نامید و به گمان زیاد استاد مفید در فقه یعنی جعفربنقولویه (متوفی ۳۶۸) نیز از آن زمره است.
🔆 فقاهت در این جریان به معنای افتاء بر طبق متون روایات است. بطوری كه هر فتوا در كتب فقهی این گروه از فقهاء، حاكی از وجود روایتی در مضمون آن بوده و لذا هر گاه صاحب آن فتوا از وثاقت و ضبط لازم برخوردار باشد آن فتوا میتواند جایگزین یك حدیث باشد.
❕بدین جهت است كه شهید (ره) در ذكری فرموده است كه: قد كان الاصحاب یتمسكون بما یجدونه فی شرائع الشیخ ابیالحسنبنبابویه رحمةاللَّه عند اعواز النصوص لحسن ظنهم به و ان فتواه كروایته.
✅بدیهی است كه فقاهت با این كیفیت، بسی ابتدایی و عاری از اسلوب فنی و پیچیده است و فروع مذكور در كتب فقهی این جریان منحصر به فروع منصوص و بسی كم و محدود است و این همان است كه طعن مخالفین به قلت فروع را متوجه فقه شیعه میكرده و شیخ طوسی رحمةاللَّه بعدها به خاطر دفع این طعن كتاب «المبسوط» را تالیف فرموده است.
#فقه
#کلیات
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
#رهبری
✅ جریان دوم، نقطهی مقابل این جریان و متكی به استدلال و به ظن غالب، متخذ و سرمشق گرفته از فقه سنی است و دو چهرهی معروف این جریان حسنابنابیعقیل العمانی و ابنجنید الاسكافی (متوفی احتمالاً ۳۸۱) میباشند.
‼️ اگر چه دربارهی این جریان و حتی همین دو فقیه معروف اطلاعات كافی وجود ندارد كه نشان دهد دقیقاً چه مایه از اجتهاد و نظر در استنباطات فقهای آنان وجود داشته است ولی از آنچه مفید و دیگران دربارهی ابنجنید گفتهاند مسلم مینماید كه وی گرایش به قیاس و رأی داشته و از طریقهی معروف و مقبول شیعه بركنار بوده است.
#فقه
#کلیات
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
از زراره و محمّد بن مسلم و برید آمده که:
مردى خدمت امام صادق(علیه السلام) عرضه داشت: فرزندى دارم که علاقه مندم به محضر شما شرفیاب شود و از فقه و حلال و حرام دینى از شما بپرسد و از امور بى ارزش سؤال نکند.
آن حضرت در جواب فرمودند: آیا سؤالى وجود دارد که با فضیلت تر از سؤال درباره حلال و حرام الهى بوده باشد؟! (و هل یسأل الناس عن شىء أفضل من الحلال و الحرام).
📚 بحارالانوار، ج 1، ص 213، ح 9.
#فقه
#روایت
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
#رهبری
✅ #مقنعه یك دورهی تقریباً كامل فقه است، هیچ كتاب فقهی پیش از آن با این خصوصیت وجود ندارد.
‼️ مقنع صدوق علاوه بر اینكه مانند كتاب علیبنبابویه، متون روایات است، از لحاظ جامعیت مباحث فقهی هم به مقنعه نمیرسد و علاوه بر آن، مباحث آن مختصرتر و كوتاهتر است.
🔶️ مفید در این كتاب، اگر چه استدلال بر فتاوای خود ذكر نكرده و لذا فهم چگونگی استدلال او بر این فتاوی آسان نیست، اما به استناد قرینهی اطمینان بخشی میتوان گفت كه فتاوی او در این كتاب متكی به استدلال متین فقهی است و اگر این استدلال، مكتوب نیست تا آیندگان از آن استفاده كنند، اما چنان بوده كه تلامذه و طبقهی فقهای متصل به او آن را سرمشق كار خود قرار دهند و بر آن، بیافزایند. آن قرینهی اطمینان بخش، كتاب تهذیب شیخ طوسی است.
#فقه
#کلیات
🌀 مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
✅ مقدمه پنجم کتاب شریف منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، اثر علامه حلّی ره
🔰 کسب فقه، واجب است؛ برای اثبات این مدعا، به دو دلیل اصلی استناد میکنیم: عقل و نقل.
1⃣ دلیل عقلی: شناخت تکالیف دینی برای هر فردی واجب است؛ اگر این شناخت واجب نباشد، به این معنی است که انسان مکلف شده است به کاری که از عهدهاش برنمیآید(تکلیف ما لا یطاق) و این با عقل سازگار نیست. اما این شناخت تنها با کسب فقه به دست میآید. پس از آنجا که کسب دانش فقه، پیششرط انجام وظیفه دینی است، خود نیز واجب خواهد بود.
2⃣ دلیل نقلی: خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: «پس چرا از هر فرقهای از آنان گروهی برنخاستند تا در دین تفحص کنند و قوم خود را هنگامی که به سوی آنان بازگشتند، بیم دهند، شاید که پرهیز کنند.» التّوبة: 122.
#فقه
#کلیات
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
⚠️ فقه نبايد دستخوش افكار شرق و غرب و جولانگاه هوى و هوسها قرار گيرد؛ منظور امام خمينى(قدس سره) نيز از فقه سنّتى همين بود؛ يعنى فقه و اصول بايد ناب باقى بماند و از افكار شيطانى غرب و شرق متأثر نگردد و جولانگاه هوى پرستان قرار نگيرد، بلكه همواره به حركت پوياى خود براى حل معضلات اجتماعى و نيازهاى روزمره زندگى انسانها ادامه دهد و روز به روز بارورتر شود.
#فقه
#علامه_مصباح_یزدی_ره
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
✅از مهمترین فنون علمی اسلامی فن فقه است؛ فن فقه عبارت است از فن استخراج و استنباط احکام از مدارک: کتاب، سنت، اجماع، عقل.
‼️علم فقه یک علم نظری است، برخلاف حدیث که صرفاً نقلی و حفظی است؛ مسلمین از قرن اول به «اجتهاد» پرداختند. اجتهاد به مفهوم صحیح از لوازم دینی مانند اسلام است که از طرفی دین همگانی است، به قوم و نژاد و منطقهای اختصاص ندارد، و از طرف دیگر همه زمانی است و دین خاتم است و در همه شرایط متغیر روزگار- که لازمه تمدن بشری است- حاکم است.
#فقه
#کلیات
#شهید_مطهری_ره
🌀 مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
🔰 منظومة بحر العلوم في الفقه
افتتح المقال بعد البسملة/ بحمد خير منعم و الشكر له
مصليا على نبي الرحمة/ و آله الأطهار أهل العصمة
و ان علم الفقه في العلوم/ كالقمر البازغ في النجوم
بنوره من بعد شمس المعرفة/ معالم الدين غدت منكشفة
✅ ترجمه:
این سخن را پس از «بسم اللّه» آغاز می کنم، با ستایش و سپاسگزاری خدای نیکوکار نعمت دهنده، درود بر پیامبر رحمت و خاندان پاک او، اهل عصمت!
و دانش فقه در میان دانش ها، مانند ماه طلوع کننده در میان ستارگان است؛ با نور او، پس از خورشید معرفت، نشانه های دین آشکار شد.
#فقه
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
‼️ این روایتهایی که مربوط به کافر بودنِ اهل ملت و نحله است که بسیاری از اینها کافرند، از اول فقه تا آخر فقه آنچه که مربوط به مسئله عمل شخصی است، جاری میشود از طهارت گرفته تا دیات.
✅ اما مسئله جزیه گرفتن در اختیار کسی نیست، مربوط به حکومت اسلامی است، اگر حکومت اسلامی شد، شد به آن معنایی که ما منتظر ظهور حضرت هستیم الآن با اینکه حکومت، حکومت اسلامی است سخن از جزیه نیست.
🔰 یادم هست در تدوین قانون اساسی، ما در آن کمیسیون اول بودیم، خدا غریق رحمت کند مرحوم شهید بهشتی بود، مرحوم آقای مشکینی بود، مرحوم دستغیب بود، همین آقایی که میخواست رئیس جمهور شود در مقابل بنیصدر، چند نفر از دوستان دیگر هم بودند و یک کلیمی هم بود چون کلیاتش که باید همه چیز برابر قانون اسلامی باشد، مسئله جزیه هم مطرح شده بود این فرد کلیمی گفت اصلاً این کار را نکنید! گفت اگر شما برای اقلیتها جزیه وضع کنید کشورهای دیگر هم برای شما مسلمانها که اقلیت هستید جزیه وضع میکنند، این است که به هیچ وجه نامی از جزیه در قانون اساسی نیامده است.
⚠️ برای اینکه هر چیزی مربوط به عصر و مصر خودش است آنچه که مربوط به وجود مبارک حضرت است حکومت اسلامی مستقری که قدرت قاهره اهل بیتی باشد بله، با اینکه جریان صریح قرآن کریم است برای اهل کتاب جزیه مقرر کرده است و هیچ اثری از جزیه در قانون اساسی نیست صریحاً گفتند که اگر شما برای ما اقلیت جزیه وضع کنید برای مسلمانها هم در کشورهای دیگر که در اقلیتاند جزیه وضع میکنند.
#فقه
#درس_خارج
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
8.11M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔰 درس فقه را جدی بگیرید...
⁉️ استنباط درست معارف اسلامی و ارزش های اخلاقی، وابسته به اجتهاد است.
#فقه
#رهبری
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام
🔰از تولد تا مرگ...
🔻 انسان از قبل از ولادت تا بعد از ممات، احوالی دارد، و این احوال شامل احوال فردی و زندگی شخصی اوست، و نیز شامل احوال اجتماعی و زندگی سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و بقیهی شؤون اوست.
🔸تکلیف و سرنوشت همهی اینها در فقه معلوم میشود. فقه به این معنا مورد نظر ماست، که اسمش همان احکام فرعی است؛ استنباط احکام فرعی از اصول. این، اساس حوزههاست.
#رهبری
#فقه
🌀مرکز فقهی عالم آل محمد عليهم السلام