🔰تطبیقات ✅طهارت آب حمام و بیان روایات بر اساس موارد غالب در زمان صدور 🔸اشاره حمام‌های قدیم دارای منبعی برای ذخیره آب قنات یا چاه بودند که آب آن پس از گرم شدن به داخل حوضچه‌های کوچک و یا حوضچه‌ای بزرگ که خزینه نام داشت هدایت می‌شد. بحث طهارت آب حمام از این رو مطرح شد که گاهی میزان آب حوضچه‌ها، کمتر از کر بود. ضمن اینکه افراد مختلفی از این آب برای طهارت از حدث یا خبث استفاده می‌کردند. از همین رو، تعدادی از روایات رسیده از معصومین علیهم‌السلام و بخشی از مباحث فقهی کتاب طهارت به بحث طهارت آب حمام اختصاص یافته است. 🔹بحث فقهی درباب طهارت آب حمام، چهار قول مطرح است.(ن.ک: التنقیح فی شرح العروة،آیةالله خوئی، ج۲، ص ۲۲۷) صاحب جواهر بر این باور است که با توجه به اطلاق ادلّه‌ی پاک بودن آب حمام، حتی اگر آب حوضچه‌ها به منبع متصل نباشد و مجموع آب به اندازه کرّ نباشد، باز هم به واسطه اطلاق روایات، آب حمام پاک است.(جواهر الکلام، ج۱، ص ۹۵-۱۰۰) 🔸اما مرحوم آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی تمسّک به اطلاق را در اینجا صحیح ندانسته و می‌فرماید: « دلیل اطلاق که صاحب جواهر ادعای آن را دارد، ضعیف است، چرا که دلیل بر اساس مورد غالب وارد شده است؛ از این رو که غالبا آب حمام شامل کر است.» 🔹ایشان همچنین ذکر آب حمام در روایاتی همچون روایت بکر بن حبیب را (عن ابی جعفر علیه‌السلام: «ماء الحمّام لابأس به اذا کان له مادّة» وسائل الشیعة، ج۱، ص ۱۴۹،ح۴) به واسطه خصوصیت در محل ابتلا دانسته و می‌فرمایند: «تخصیص به ذکر حمام در دلیل، به واسطه خصوصیت در حکم نبوده، بلکه به واسطه خصوصیت در ابتلاء است؛ چرا که در آن زمان حوض‌هایی که منبع داشتند تنها در حمام‌ها پیدا می‌شدند. در حقیقت آب حمام با اتصال به منبع آب، داخل در مستثنی منه نمی‌شود و با انفصال از آن، استثنا از کلیّت مذکور نخواهد بود.» 👈بنابراین حکم آب حمام، تفاوتی با آب‌های دیگر نخواهد داشت. ✅ آیت‌الله حاج سید موسی شبیری زنجانی نیز در رساله توضیح المسائل خود همین حکم را بیان نموده‌ و در مسأله ۳۶ می‌فرمایند: «در حمام‌‌هایی که به آب لوله‌کشی متّصل نیست، آبی که از شیرها و دوش‌های آن می‌ریزد، اگر با آب لوله‌ها و حوض که متّصل به آن است، به قدر کرّ باشد، کر محسوب می‌شود.» ▪️در این زمینه نگاه کنید به: مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام، آیةالله حاج سید احمد زنجانی، ج۱، ص۱۶۷ #تطبیقات #طهارت #آب_حمام #مستنبطات --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰تطبیقات ✅ تنزیل اطلاقات بر مرتکزات عقلائیه 🔸اشاره بعضی از فقها غساله‌ را پاک می‌دانند. استدلال این گروه بعد از اصل و روایات (وسائل الشیعه، ج۱، ص ۲۲۲) به این دلیل است که اگر غساله در اثر نجاستی که در لباس است منفعل شود، هرگز نمی‌توان لباس نجس را با آب قلیل آب کشید.(المسائل الناصریات، ص ۷۳) 🔹نقد دلیل اما دلیل این دسته از فقها مورد نقد مرحوم آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی قرار گرفته است. ایشان می‌فرماید: «بین نجاست آبی که از لباس بیرون آمده و نجاست آبی که در آن باقی مانده، ملازمه‌ای نیست؛ چرا که مرتکز ذهنی، انتقال آلودگی از لباس به آب است، مانند آلودگی‌های صوری. گویی آب، کثافات لباس را به خود می‌گیرد و آن را می‌برد، و از همین رو آب، آلوده و لباس، طاهر خواهد شد. بنابراین اطلاقات ادله تطهیر بر همین ارتکاز منزّل شده است؛ اطلاقاتی که حکم می‌کند که آب نجس است و محل پاک؛ و از همین رو مشهور قائل به نجاست غساله شده‌اند.» البته ایشان آبی را که برای استنجا استفاده شده است مستثنی می‌دانند، آن هم به دلیل دسته‌ای از اخبار که به نجس نشدن چنین آبی تصریح نموده‌اند. ✅توضیح المسائل در مسأله ۲۷ رساله آیت‌‌الله شبیری زنجانی درباره «غساله آب قلیل» می‌خوانیم: آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود و از آن جدا گردد، نجس است، بلکه بنابر احتیاط از آب قلیلی هم که بعد از برطرف شدن عین نجاسات برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می‌ریزند و از آن جدا می‌شود، باید اجتناب کرد، حتی بنابر احتیاط در صورتی که محلّ به مجرّد شستن با آن آب پاک شود، باید از آن اجتناب کرد. ولی آبی که با آن مخرج بول یا غائط را می‌شویند با پنج شرط پاک است: اول: بو، رنگ یا مزه ان به سبب ملاقات با نجاست تغییر نکرده باشد. دوم: نجاستی از جای دیگر به آن نرسیده باشد. سوم: با بول یا غائط، نجاست دیگری مثل خون بیرون نیامده باشد. چهارم: ذرّه‌های غائط در آب نباشد. پنجم: بیشتر از معمول نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد. ▪️برای بحث بیشتر ن.ک: مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام، آیت‌الله حاج سید احمد زنجانی، ج۱، ص ۱۶۸ #تطبیقات #طهارت #غساله #مستنبطات --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام 👉@mfeqhi