🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

بخش دوم: #وظایف_میزبان 1. اكرام مهمان نخستين وظيفة ميزبان در قبال مهمان تكريم او است. پيامبر اكرم(ص) به دختر خود، حضرت فاطمه(ع)،دربارة لزوم اكرام مهمان چنين مي‌فرمايند: «هركس به خدا و روز واپسين ايمان دارد، بايد مهمانش را گرامي دارد» (كليني، 1388، ج 6، ص 285). پيامبر(ص) در حديث ديگر، كسي كه مهمانش را اكرام نكند، از آل محمد و ابراهيم ندانسته است (نوري، 1407ق، ج 16، ص 259). ايشان، اكرام مهمان را برابر با اكرام انبياء بيان كرده‌اند: «هركس مهمان‏ را گرامى دارد گويا هفتاد پيامبر را گرامى داشته و هركس درهمى به مهمان انفاق كند گويا يك ميليون دينار در راه خدا انفاق كرده‏ است» (ديلمي، 1412ق، ص 138). تكريم، مفهومي كلي است كه در برخورد توأم با گشاده‌رويي و لبخند، گفتار و رفتار توأم با احترام و ارزش‌گذاري مصداق مي‌يابد. آگاهي از زمان رسيدن مهمان، پيشواز رفتن براي او، گرفتن چمدان و وسايل همراه مهمان و حمل آنها، مقدم داشتن در ورود به منزل، جفت كردن كفش‌هاي او، راهنمايي و معين كردن بهترين جاي منزل براي نشستن و اقامت او، تهيه غذاهاي لذيذ و متنوع و... مي‌تواند مصاديق اكرام به مهمان باشد. ممكن است براي برخي افراد جفت كردن كفش مهمان سخت بيايد و آن را كسر شأن خود بشمارند؛ ولي پيامبر اكرم(ص) از حيا كردن و خجالت كشيدن در خدمت رساندن به مهمان نهي كرده‌اند (نوري، 1407ق، ج 16، ص 260). يكي از مصاديق اكرام مهمان كه در روايات به آن اشاره شده است آوردن خلال دندان براي او پس از صرف غذا است. امام صادق(ع) از جد خود، رسول اكرم(ص) نقل مي‌كنند كه: «إِنَّ مِنْ حَقِّ الضَّيْفِ أَنْ يُكْرَمَ وَ أَنْ يُعَدَّ لَهُ الْخِلَالُ»؛ حق مهمان آن است كه اكرام شود و برايش خلال آماده گردد (كليني، 1388، ج 6، ص 285). تكريم مهمان فقط به مهمانان با شأن بالاي اجتماعي مختص نيست، هر مهماني را بايد اكرام كرد، حتي اگر سطح اجتماعي پاييني داشته باشد. اميرمؤمنان(ع) فرموده‌اند: «مهمان خود را اكرام كن، گرچه او حقير و كوچك باشد» (نوري،1407ق، ج 16، ص 260). مقام و ارزش مهمان در دين اسلام تا آنجاست كه اگر مهماني، از خانة ميزبان دزدي كند، حكم قطع دست درباره‌اش اجرا نمي‌شود. در روايت فراواني به اين مسئله تصريح شده است (همان، ج 18، ص 134). 2. پذيرايي بدون سؤال همان‌گونه كه گفته شد نخستين و اصلي‌ترين وظيفة ميزبان، اكرام مهمان است. از مصاديق اكرام، تهية غذا و نوشيدني‌ براي مهمان است. مهماني كه در گرماي تابستان يا سرماي زمستان از راه مي‌رسد، انتظار پذيرايي با غذا و نوشيدني گرم يا سرد، بر حسب زمان مهماني، دارد. نكتة بسيار ظريفي كه در روايات ديني دربارة پذيرايي از مهمان نقل شده، اين است كه ميزبان نبايد از مهمان خود حتي اگر ناخواند و سرزده باشد، بپرسد كه چيزي ميل دارد يا نه؟ متأسفانه گاه در جامعة ما ديده مي‌شود كه ميزبان، مخصوصاً اگر مهمانش سرزده باشد و پس از صرف شام يا نهار رسيده باشد، براي اينكه زحمت تهيه غذا براي مهمان را به خود ندهد، با پرسش‌هايي مانند: «آيا غذا خورده‌ايد؟»، «اگر ميل داريد غذا تهيه كنم؟» مهمان را به رودربايستي انداخته و از او اين اعتراف را مي‌گيرند كه «بله، غذا خورده‌ام، زحمت نكشيد». 3. پذيرايي كافي و مناسب از مهمان همان‌طور كه گفته شد ازآنجاكه دعوت به مهماني، نشانة دوستي و علاقه است، بنابراين، نزد مهمان انتظاري براي احترام ديدن و تكريم شدن از سوي ميزبان ايجاد مي‌شود؛ چراكه دعوت ديگران به مهماني و برخورد سرد و بي‌روح با آنان، چيزي غير از يك تناقض دروني درك‌شدني نيست. راه‌هاي تكريم مهمان، با توجه به شأن و منزلت او نزد ميزبان، مي‌تواند گوناگون باشد؛ يكي از آنها برخورد توأم با گشاده‌روي و احترام زباني و عملي است و ديگر پذيرايي مناسب و كافي از مهمان. امام صادق(ع) با تفكيك دو نوع مهمان، آنان را به ناخوانده و خوانده دانسته، وظايف ميزبان در قبال هريك را به‌خوبي بيان مي‌كنند: «هرگاه بـرادرت ناخوانده بر تو وارد شد، همان غذايي كه در خانه داري برايش بياور و هرگاه او را دعوت كردي در پذيرايي از او زحمت بكش» (البرقي، 1413ق، ص 179، ح 1506). بنابراين، ميزبان در پذيرايي از مهمان دعوت‌شده، بايد همة توان خود را صرف كرده و در خانه هر غذاي لذيذي كه دارد، براي او مهيا كند و چيزي دريغ ننمايد. اما در پذيرايي از مهمان ناخوانده لازم به تكلف و در سختي ‌انداختن خود و خانواده نيست و مهمانان ناخوانده بايد به اين نكته توجه داشته باشند. ازاين‌رو، پيامبر اكرم(ص) فرموده‌ا‌ند: «اگر كسي هزار درهم صرف سفره كند و مؤمني از آن غذا بخورد اسراف نيست» (مجلسى، 1383، ص 66). از امام صادق(ع) دربارة معناي ظلم در آيه: «لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ» (نساء: 148) كه غيبت كردن ظالم و بدگويي از او را براي مظلوم جايز دانسته است، پرسيده شد. ايشان، يكي از مصاديق ظالم را

میزباني دانست كه از مهمانش به‌درستي پذيرايي نكرده باشد، پس، غيبت كردن از او را براي مهمانش جايز شمرده‌اند: «هركس مهماني را دعوت كند و از او خوب پذيرايي ننمايد، در حق مهمان ظلم كرده است و اگر دربارة سختي‌هايي كه به او گذشته، چيزي بگويد گناهي نكرده است!» (حرعاملي، 1409ق، ج 12، ص 289). اما حد و اندازة تلاش ميزبان در تكريم مهمان و پذيرايي او چه اندازه بايد باشد؟ آيا جايز است بيش از توان، خود و خانواده‌اش را به زحمت اندازد و مانند برخي مردم براي حفظ آبروي خود پيش مهمانان، خود را با انواع مشكلات مانند قرض گرفتن فرش و مبل از همسايه و سفارش غذاهاي گران و متنوع از رستوران به زحمت اندازد؟ پيامبر اكرم(ص) پاسخ اين پرسش را چنين مي‌دهند: «هيچ‌كس نبايد بيش از توانش، خود را براي مهمان به زحمت اندازد» (متقي الهندي، 1389ق، ح 25876). بنابراين، حد و اندازة تلاش براي پذيرايي كافي از مهمان، توان و استطاعت ميزبان است. دين اسلام، هيچ‌گاه مؤمنان را به امري خارج از توانشان مكلف نساخته است، چه در عبادات و امور فردي و چه در معاشرت و امور اجتماعي. امام رضا(ع) وظيفة ميزبان در پذيرايي از مهمان را با توضيح بيشتري بيان فرموده‌اند. ايشان داستاني دربارة جد بزرگوارشان، اميرمؤمنان(ع) نقل مي‌كنند كه روزي مردي ايشان را به مهماني دعوت كرد. اميرمؤمنان(ع) به او فرمودند: «دعوت تو را مي‌پذيرم به شرط اينكه سه قول به من بدهي. آن مرد گفت: چه قولي؟ اي اميرمؤمنان! حضرت فرمود: از بيرون خانه، چيزي براي من تهيه نكني، آنچه در خانه‌ات آماده داري از من دريغ نكني و به زن و فرزندانت اجحاف ننمايي. مرد گفت: قبول مي‌كنم اي اميرمؤمنان. پس علي‌بن‌ابي‌طالب(ع) دعوت او را پذيرفت» (صدوق، 1378ق، ج 2، ص 42، ح 138). ابورافع، يكي از اصحاب پيامبر اكرم(ص)، نقل مي‌كند كه روزي براي پيامبر مهماني رسيد. ايشان مرا براي خريد كالايي نزد فردي يهودي فرستاد و فرمود كه از آن شخص يهودي به سلف چيزي بخر؛ تا پايان ماه رجب پول آن را مي‌پردازم. يهودي نپذيرفت مگر به رهن گذاشتن چيزي؛ نزد پيامبر برگشتم و ايشان زره خود را رهن دادند (نوري، 1407ق، ج 13، ص 418). در اينجا ممكن است تصور شود كه پيامبر براي مهمان خود را به زحمت‌ انداخته‌ و رهن و بيع سلف كرده‌اند؟ پاسخ آن است كه بيع سلف يكي از بيع‌هاي جايز است كه در زمان پيامبر رايج بود؛ گرچه در زمان ما كمتر كاربرد دارد. بنابراين، وقتي ميزبان مي‌داند كه در آخر ماه درآمدي دارد، بيع سلف يكي از بيع‌هاي مجاز و رايج است؛ ازاين‌رو انجام اين كار خارج از طاقت محسوب نمي‌شود. همچنين، وقتي چيزي در خانه است كه مي‌توان به رهن گذاشت، پس در اين قسمت زحمتي نيز وجود ندارد. بر اين اساس، ايشان خارج از طاقت خود رفتار نكرده‌اند. بنابراين، دين مبين اسلام گرچه به تكريم مهمان، سفارش فراوان كرده است، از زياده‌روي و اسراف در اين زمينه نيز منع كرده است و به‌هيچ‌وجه به زحمت انداختن خارج از طاقت خود و خانواده را جايز نشمرده است. وقتي ميزبان همة تلاش خود را كرد و هرچه داشت پيش روي مهمان خود گذاشت، مهمان چه وظيفه‌اي در قبال آن دارد؟ پيامبر اكرم(ص) اين وظيفه را چنين بيان كرده‌اند: «مرد (ميزبان) را همين گناه بس، كه غذايي را كه پيش برادران خود مي‌گذارد كم شمارد و مهمانان را همين گناه بس، كه آنچه را برادرشان در برابرشان مي‌گذارد كم شمارند» (برقي، 1413ق، ح 1533). مهمان نبايد آنچه را ميزبان پيش روي او نهاده است، كم شمارد و اگر از ميزبان سطح اجتماعي بالاتري دارد و آنچه ميزبان برايش تدارك ديده است، پايين‌تر از سطح اجتماعي اوست، نبايد رفتار ميزبان را بي‌توجهي بداند؛ چراكه او هرچه داشته صادقانه پيش او نهاده است. ميزبان نيز نبايد عمل خويش را كم‌ارزش بشمارد. معناي روايت فوق در داستاني از شيعيان ائمه به‌خوبي بيان شده است.صفوان مي‌گويد: روزي عبداللّه‌بن‌سنان به خانة من آمد؛ گفت چيزي در خانه داري؟ گفتم: آري، پسرم را فرستاده‌ام كه گوشت و تخم مرغ بخرد. (ظاهراً صفوان، عبداللّه را دعوت كرده يا از آمدن او اطلاع داشته است). عبداللّه ناراحت شد و گفت: او را كجا فرستادي؟ هرچه زودتر او را برگردان، مگر در خانه سركه و روغن زيتون نداري؟ گفتم بله سركه و روغن زيتون هست. گفت: هرچه موجود است بياور، بي‌سبب خود را به زحمت مينداز، زيرا امام صادق(ع) فرموده‌اند: «نابود باد كسي كه چيزي در خانه دارد براي برادرش نياورد و آن چيز را كوچك و بي‌ارزش شمارد و نابود باد كسي كه چيزي برايش ‌آورند، آن را سبك شمارد» (قمي، بي‌تا، ج 2، ص 76). ممكن است افرادي از مهماني دادن به سبب اينكه سرمايه و روزي‌اي كه مي‌توانند براي خانواده‌شان خرج كنند، بايد خرج ديگران كنند، پرهيز كنند يا ممكن است ميزباني تصور كند اگر هرچه در خانه دارد براي مهمان بياورد، ممكن است خود دچار فلاكت شود، پس در پذيرايي از مهمانش همة تلاشش را نكند. احاديث فراواني در رد اين‌گونه

پندارهاي غلط نقل شده است. از منظر دين اسلام، روزي مهمان تضمين شده است و ميزبان نبايد نگران آن باشد. پيامبر خدا فرموده‌اند: «مهمان، روزي خود را مي‌آورد و گناهان اهل خانه را مي‌برد» (مجلسى، 1403ق، ج 72، ص 461). همچنين ايشان در روايت ديگري فرموده‌اند: «كسي كه اطعام مي‌كند، رزق و روزي براي او سريع‌تر از سرعت فرو رفتن كارد در كوهان شتر مي‌رسد» (البرقي، 1413ق، ح 1533). 4. غذا خوردن همراه مهمان يكي ديگر از وظايف ميزبان آن است كه پس از تهية غذا براي او، خود نيز همراه مهمان غذا بخورد. پيامبر اكرم(ص) فرموده‌اند: «هركس دوست دارد خدا و رسولش او را دوست داشته باشند، با مهمانان خود غذا بخورد» (نهج‌‌البلاغه، خ 176). امام صادق(ع) سنت و روش پيامبر در غذا خوردن با قوم و مهمانان خود را چنين بيان كرده‌اند كه ايشان پيش از همه، دست به غذا مي‌برد و شروع به غذا خوردن مي‌كرد و آخر از همه دست از غذا مي‌كشيد تا همة مهمانان غذاي كافي خورده باشند (كليني، 1388، ج 6، ص 285). سبب اين دستور در روايات ديگر، شرم و حياي مهمان از غذا خوردن به‌تنهايي بيان شده است. روشن است كه اگر ميزبان زودتر از مهمان دست از غذا بكشد، مهمان در ادامة غذا خوردن دچار مشكل مي‌شود و از اينكه ديگران دست از غذا كشيده‌اند او هنوز مشغول غذا خوردن است، شرم كند و با وجود گرسنگي مجبور به ترك سفره شود. 5. پرهيز از به‌كار گرفتن مهمان همچنين ميزبان بايد توجه كند كه مهمان خود را به‌كار نگيرد؛ زيرا اين كار خلاف اصل تكريم مهمان است. ابن ابي‌يعفور مي‌گويد: «در خانة  امام صادق(ع) مهماني را ديدم؛ روزي او براي انجام كاري برخاست، حضرت به او اجازه نداد و شخصاً آن كار را انجام داد و فرمود: رسول خدا(ص) از به‌كار گرفتن مهمان، نهي فرموده است» (همان، ص 283). در روايت ديگري از امام محمد باقر(ع) آمده است كه ايشان فرموده‌اند: «به‌كار گرفتن مهمان، جفا [در حق او] ست...» (همان، ص 284). 6. وانداشتن مهمان به كاري كه دوست ندارد وظيفة ديگر ميزبان كه در جهت وظيفة اصلي او يعني اكرام و پذيرايي شايسته از مهمان است، وانداشتن او به انجام كارهايي است كه تمايل به انجامشان ندارد. گاه ميزبان، كاري را كه خود به انجامش علاقه دارد، به گمان آنكه مهمانش نيز آن را دوست دارد، از او مي‌خواهد و بدين‌ترتيب او را در رودربايستي قرار مي‌دهد. پيامبر اكرم(ص) دراين‌باره فرموده‌اند: «هركس به خدا و روز قيامت ايمان دارد، بايد مهمانش را اكرام كند و... مي‌فرمودند: مهمانت را به انجام چيزي كه براي او سخت است، وادار نكن» (طبرسي، 1412ق، ص 135). 7. بدرقة مهمان وظيفة آخر ميزبان، بدرقة مهمان با احترام و گشاده‌رويي است. پيامبر اكرم(ص) فرموده‌اند: «يكي از حقوق مهمان، اين است كه او از اتاق تا درب خانه، همراه و بدرقه كني» (قمي، بي‌تا، ج 2، ص 76). در روايت زيبايي از امام محمد باقر(ع) آمده است كه ايشان فرموده‌اند: «... وقتي مهماني بر شما وارد شد، او را كمك كنيد و وقتي مي‌خواست از پيش شما برود، كمكش نكنيد، چراكه ماية حقارت و بي‌ارزش شدن مهمان است؛ و براي او زاد و توشه بگيريد و توشه‌اش را پاك گردانيد كه اين، سخاوت است» (‌كليني، 1388، ج 6، ص 284). نكتة زيبا و ظريفي كه در اين حديث وجود دارد آن است كه كمك كردن به مهمان هنگام ورود و گرفتن چمدان‌ها و وسايل همراه او نشانة علاقة ميزبان به ورود مهمان و نشانة تكريم اوست؛ ولي هنگام رفتن مهمان، كمك كردن در جمع‌كردن وسايل و بردن آنها ممكن است براي مهمان اين سوتفاهم پيش آيد كه ميزبان از دست او خسته شده و مشتاق رفتنش است. ناخوانده چندان روي خوش نشان نمي‌دهند. #فروردین #نوروز #اخلاق #مهمانی #وظایف_میزبان کانال ره توشه مبلغین @mobaleqin20

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

بخش سوم: #وظایف_مهمان وظايف مهمان 1. پرهيز از مهماني ناخوانده نخستين وظيفة انسان براي مهماني رفتن، اين است كه سرزده و بدون دعوت براي مهماني نرود. اين دستور شرع مقدس اسلام در جهت حمايت از ميزبان و راحتي اوست. همان‌طور كه گفته شد، دين مبين اسلام با وجود توصيه‌هاي فراوانش به مهماني دادن و مهماني رفتن، دو اصل را توأمان رعايت مي‌كند: نخست اكرام مهمان و ديگر مراعات آسايش ميزبان. ازاين‌رو، باتوجه به اصل دوم، اسلام از مهماني رفتن به‌طور سرزده نهي مي‌كند. امام صادق(ع) از اجداد بزرگوارشان و درنهايت، از پيامبر اكرم(ص) روايت مي‌كنند كه ايشان فرموده‌اند: «يا على! هشت طايفهاند كه اگر اهانت شوند بايد ملامت و سرزنش نكنند مگر خودشان را؛ كسى كه بدون دعوت بر سر سفره طعامى برود (مهمان ناخوانده)» (مجلسى، 1403ق، ج 72، ص 444 و 452). 2. درخواست از ميزبان براي به زحمت نينداختن خود در وظايف ميزبان گفته شد كه ميزبان بايد همة تلاش خود را براي پذيرايي خوب و شايسته از مهمان انجام دهد؛ ولي آنچه از روايت به‌دست مي‌آيد، اين است كه مهمان نيز وظيفه دارد از ميزبان بخواهد كه به‌خاطر او خود را به زحمت نيندازد و به غذايي كه در خانه موجود است اكتفا كند. يكي از ياران اميرمؤمنان(ع)، به نام حرث اعور مي‌گويد: روزي به خدمت آن حضرت رسيدم و گفتم يا علي دوست دارم، به من افتخار دهيد و به خانة من بياييد و غذايي ميل كنيد. حضرت فرمود: به شرطي مي‌آيم كه به سبب آمدن من، خود را به زحمت و مشقت نيندازي و به همان غذاي موجود در خانه قناعت كنيد! حرث پذيرفت و اميرمؤمنان(ع) به خانة او رفت و با غذايي كم كه موجود بود ناهار را صرف كرد (قمي، بي‌تا، ج 1، ص 238). خوشبختانه، امروزه عمل به اين وظيفه در ميان مردم رواج دارد و هنگام پذيرش دعوت مهماني، از ميزبان مي‌خواهند كه خود را به زحمت نيندازد و اصطلاح به نان و پنيري اكتفا كند. 3. همراه نبردن غيرمدعو نخستين وظيفه مهمان در برابر دعوت ميزبان، پذيرش دعوت اوست كه پيش‌تر به آن پرداختيم. ديگر وظيفة او اين است كه مطابق محتواي دعوت، رفتار كند و به همان اندازه‌اي كه از آنان دعوت شده است، به مهماني بروند. متأسفانه، گاه اين رفتار اجتماعي نادرست از برخي افراد مشاهده مي‌شود كه هنگام اجابت دعوت ميزبان، فرزند خردسال خود را نيز همراه مي‌برند. گويا اين رفتار در زمان پيامبر اكرم(ع) نيز رايج بوده است كه ايشان در نهي از آن فرموده‌اند: «هرگاه يكي از شما به مهماني دعوت شد، فرزندش را هم به دنبال خود راه نيندازد كه اگر چنين كند، كار حرامي كرده و با نافرماني وارد خانه ميزبان شده است» (محمدي ري‌شهري، 1379، ج 6، ص 457). اين نهي نبوي براي رعايت حال ميزبان است كه چون براي تعداد مشخصي مهمان تهيه و تدارك ديده است، با افزوده شدن مهمانان ناخوانده دچار مشكل نشود؛ زيرا درهرصورت، ميزبان براي يك خردسال نيز تداركي برابر با بزرگسال مي‌بيند و اگر قرار باشد هركس فرزند خود را همراه ببرد، تعداد مهمانان بيش از حد انتظار خواهد بود و با كمبود وسايل پذيرايي روبه‌رو خواهد شد. 4. نشستن در محل تعيين‌شده وظيفة ديگر مهمان هنگام ورود به خانه ميزبان، اين است كه تا ميزبان براي نشستن او محلي تعيين نكرده است، صبر كند و خود بلافاصله در هر جاي منزل ننشيند. امام باقر(ع) ‌در اين‌باره فرموده‌اند: «هرگاه يكي از شما به خانة برادرش وارد شد، هرجا صاحب‌خانه گفت، همان جا بنشيند؛ زيرا صاحب خانه به وضع اتاق خود از مهمان آشناتر است» (نوري، 1407ق، ج 14، ص 37، ح 16040). ازآنجاكه گاهي خانوادة ميزبان نيز هنگام مهماني دادن در خانه حاضرند و در پذيرايي از مهمانان كمك مي‌كنند، محل نشستن مهمانان در راحتي و آرامش آنان براي رفت و آمد و انجام تداركات لازم اثر فراواني دارد. ازاين‌رو، چون ميزبان آگاه‌تر از ميزبان به موقعيت خانة خويش است، لازم است كه مهمان محل نشستن را از او بپرسد و اجازه بخواهد. 5. توقع بي‌جا نداشتن در جهت اصل حمايت از ميزبان، شرع اسلام به مهمان توصيه مي‌كند كه از درخواست‌ها و تقاضاهاي نابه‌جا كه براي ميزبان زحمت‌آور است، بپرهيزد. مهمان خوب كسي است كه وقتي به خانه كسي مي‌رود، بخصوص اگر بدون اطلاع قبلي است، توقع و انتظار را از خود دور كند، تا جاي هيچ گِله‌اي نباشد. يكي از مسلمانان صدر اسلام به نام ابووائل مي‌گويد: من به اتفاق دوستم به خانة سلمان فارسي رفتيم و مدتي نشستيم. هنگام غذا فرا رسيد. سلمان گفت: اگر رسول خدا(ص) از تكلف و خويشتن را به‌زحمت‌افكندن نهي نكرده بود، برايتان غذاي بهتري فراهم ساختم. سپس برخاست و مقداري نان و نمك آورد و در برابر مهمانان گذاشت. دوستم گفت: كاش همراه اين نمك، مقداري مرزه و آويشن بود. سلمان برخاست و ظرف آب خويش را گرو نهاد و كمي مرزه فراهم كرد و سر سفره نهاد. وقتي غذا را خورديم، دوستم گفت: خدا را شكر كه به روزيِ خدا قانعيم! سلمان گفت: اگر به رزق خدا قانع بودي،

، الان ظرف آب من در گرو نبود! (طبرسي، 1412ق، ص 135). 6. كوتاه بودن زمان مهماني وظيفة ديگر مهمان، رعايت مدت مهمان بودن است. براساس روايات، مدت زماني كه عنوان مهمان بر فرد نهاده مي‌شود و ميزبان وظايف خاص خود را بايد نسبت به او انجام دهد، سه روز و دو شب است. پس از اين مدت، ديگر او مهمان نيست و مانند ديگر اعضاي خانواده خواهد بود؛ ازاين‌رو تكريم و پذيرايي او به اندازة ديگر اعضاي خانواده است و بر ميزبان لازم نيست كه در پذيرايي از او خود را به تكلف بيندازد. پيامبر اكرم(ص) فرموده‌اند: «مهمان تا دو شب پذيرايي مي‌شود؛ از شب سوم جزو اهل خانه به‌شمار مي‌آيد و هرچه رسيد بخورد» (‌نوري، 1407ق، ج 17، ص 88، ح 20819). «مهماني يك، دو و سه روز است. بعد از آن هرچه به او دهي صدقه شمرده مي‌شود» (همان، ج 14، ص 37، ح 16038). از اين روايات مي‌توان به‌طور ضمني نتيجه گرفت كه چون تكريم و پذيرايي مهمان براي ميزبان زحمت دارد، شارع مقدس، با وجود توصيه‌هاي فراوان به مهماني دادن و تكريم مهمان، به طولاني شدن اين زحمت راضي نيست، و از مهمان مي‌خواهد كه مدت مهماني‌اش را كوتاه كند، به‌طوري‌كه بيشتر از سه روز و دو شب نباشد. اما در صورت ضرورت و نياز به افزايش اين زمان، مهمان بايد خود توجه داشته باشد كه ديگر در آن خانه مهمان نيست و نبايد انتظار تكريم و پذيرايي مانند روزهاي اول را داشته باشد، بلكه حتي بايد در كارهاي خانه به ميزبان كمك كند؛ بنابراين اين رفتار خيلي خوبي است كه برخي افراد در ابتداي ورودشان به منزل ميزبان، هديه‌اي به او مي‌دهند و در ادامه براي كمك به حال ميزبان و كم شدن زحمت او، در تهية غذا و ديگر مايحتاج خانه به ميزبان كمك مي‌كنند. 7. فرمانبرداري و تبعيت از ميزبان از وظايف ديگر مهمان، در مدتي كه در منزل ميزبان به سر مي‌برد، تبعيت و فرمانبرداري از او است. اين دستور شرع اسلام نيز در جهت زحمت كمتر ميزبان است. ميزبان، از وضعيت و امكانات مادي و معنوي خود براي  پذيرايي از مهمان آگاه است؛ از‌اين‌رو، مهمان بايد مراعات حال او را بكند و با درخواست‌هاي بيجا سبب زحمت او نشود. گاه مشاهده مي‌شود كه مهمان درخواست‌هاي بيجا از ميزبان دارد و از او مي‌خواهد كه او را به فلان جاي ديدني شهر ببرد يا فلان غذا را برايش درست كند. در ادامه روايتي كه دربارة مهماني سرزده نرفتن ذكر شد، پيامبر اكرم(ص) يكي ديگر از هشت طايفه‌اي كه در صورت اهانت ديدن، نبايد غير خود را ملامت كند، كسي را گفته‌اند كه به صاحب‌خانه، فرمان مي‌دهد: «ياعلى‏! هشت طايفه‏اند كه اگر اهانت شوند بايد ملامت و سرزنش نكنند مگر خودشان را كسى كه بدون دعوت به‌سر سفره طعامى برود؛ كسي كه به صاحب‌خانه امر كند؛...» (مجلسى، 1403ق، ج 72، ص 444). اهميت تبعيت از ميزبان تا آنجاست كه مهمان از روزة مستحبي گرفتن بدون اجازة صاحب‌خانه منع شده است. امام صادق(ع) از حضرت رسول اكرم(ص) نقل مي‌كنند كه ايشان فرموده‌اند: «هركس بر قومي‌ مهمان شد، بدون اجازه صاحب‌خانه، روزة مستحبي نگيرد» (نوري، 1407ق، ج 7، ص 555؛ كليني، 1388، ج 4، ص 151). 8. چشم نگهداشتن يكي ديگر از وظايف مهمان از زمان ورود به منزل ميزبان، چشم نگهداشتن از محرمات است كه شامل چشم نگهداشتن از تجسس و وارسي قسمت‌هاي مختلف منزل ميزبان، چشم نگهداشتن از نامحرم و امور ديگر مي‌شود. به‌هرحال، ممكن است خانوادة ميزبان براي عرض ادب حاضر شوند و برحسب درجة آشنايي و خويشاوندي، با پوششي متفاوت از بيرون منزل، در برابر مهمان نمايان شوند؛ از‌اين‌رو، وظيفة مهمان چشم‌پاكي در برابر همسر، دختر و خانوادة ميزبان است. همچنين، چشم نگهداشتن از قسمت‌هايي از منزل كه اندروني و حريم خصوصي شمرده مي‌شود و متعلق به خانوادة ميزبان است. اميرمؤمنان(ع) فرموده‌اند: «خداوند به مسيح ـ علي نبينا و آله و عليه‌السلام ـ وحي كرد كه به بني‌اسرائيل بگو در هيچ خانه‌اي از خانه‌هاي [بندگان] من وارد نشويد مگر با چشم‌هاي خاشع و به زيرافتاده، قلوب پاك و طاهر، دست‌هاي امين و پاك. و به بني‌اسرائيل خبر بده كه من دعاي هيچ‌كس از بندگانم را كه ظلمي‌ بر گردنش باشد اجابت نمي‌كنم» (ابي‌فراس، بي‌تا، ج 1، ص 63). 9. عدم تجسس يكي ديگر از وظايف مهم مهمان در زماني كه در منزل ميزبان سپري مي‌كند، پرهيز از تجسس در امور خصوصي ميزبان است. به‌هرحال، ميزبان به مهمان اعتماد كرده و او را به منزل خود دعوت كرده است. در برابر اين اعتماد و لطف او، مهمان نيز بايد مراقب رفتار و كردار خود باشد. در مهماني‌هايي كه ممكن است چند روز طول بكشد، گاه پيش مي‌آيد كه مهمان احساس صميمت بيش‌ از اندازه كرده و بدون اجازه ميزبان به قسمت‌هاي گوناگون منزل او مي‌رود. يا پرسش‌هايي پرشمار از امور خصوصي ميزبان و خانواده‌اش مي‌پرسد و مي‌كوشد از نحوة زندگي و درآمد آنان و روابط خانوادگي، كاري و غيره آگاهي يابد و چه‌بسا با اين پرسش‌ها سبب آزردگي ميزبان شود. شرع مقدس اسلام به‌

طوركلي، چه مهمان و چه غير او را، از تجسس در امور خصوصي ديگران نهي كرده است. مهم‌ترين دليل بر حرمت تجسس در امور شخصي ديگران، آية دوازده سورة حجرات است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا»؛ اي كساني كه ايمان آورده‌ايد، از بسياري از ظن‌ها و گمانه‌زني‌ها بپرهيزيد؛ همانا بعضي از ظن‌ها گناه هستند و تجسس نكنيد... . پيامبر اكرم(ص) در روايتي مي‌فرمايند: «از عيوب و اسرار پنهاني مؤمنين جست‌وجونكنيد؛ چراكه هركس از عيوب مردم تجسس كند خداوند نيز از عيوب او تجسس مي‌كند و هركس خداوند از عيوبش تجسس كند مفتضح و بي‌آبرو خواهد شد، گرچه در گوشه خانه‌اش لغزشي كرده باشد» (محمدي ري‌شهري، 1379، ج 3، ص 2208). 10. رازداري وقتي مهمان وارد خانه ميزبان مي‌شود، خواسته يا ناخواسته، بر نحوة زندگي ميزبان و خانواده‌اش، سطح زندگي و مشكلاتشان آگاه مي‌شود. شرع اسلام در اينجا به رازداري توصيه مي‌كند. وقتي مهمان بر اسرار ميزبان آگاه شد، اجازة خارج كردن، اطلاعات و سخن گفتن از اسرار، سطح زندگي و مشكلات ميزبان و خانواده‌اش را ندارد. پيامبر اكرم(ص)، كساني را كه در مجالس دوستان و آشنايان حاضر مي‌شوند و از مسائل خصوصي آنان مطلع مي‌شوند، به رازداري توصيه مي‌كنند و مي‌فرمايند: «در مـجلس‌ها امـانت‌دار باشيد؛ فـاش كردن راز برادرت خيانت است؛ از اين كار دوري كن؛ و از نشست‌هاي عشيره‌اي بپرهيز» (‌مجلسى، 1403ق، ج 77، ص 89، ح 3). ناخوانده چندان روي خوش نشان نمي‌دهند. #فروردین #نوروز #اخلاق #مهمانی #وظایف_مهمان کانال ره توشه مبلغین @mobaleqin20

♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️ دوستان مطالب مرتب و رفع اشکال شد برای دریافت هر بخش روی هشتک های زیر کلیک کنید #اهمیت_مهمانی #وظایف_میزبان #وظایف_مهمان

آداب نوروز از دیدگاه علما #نوروز کانال ره توشه مبلغین @mobaleqin20

آداب نوروز از دیدگاه علما  توصیه آیت الله بهجت در خصوص نوروز حضرت آیت‌الله بهجت (ره): در ایام نوروز به کمک مستضعفان بشتابید. کسانی که دارند و می‌توانند، حتما به کسانی که نادار و محتاج‌ مستمند هستند کمک کنند. روش مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی (ره)  مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی همیشه قبل از تحویل سال مقید بودند که 365 مرتبه دعای «یا مقلّب القلوب» را به‌ طور کامل بخوانند و برای اینکه این دعاها، تا لحظه تحویل سال تمام شود، از یک ساعت قبل از اعلام عید، شروع می کردند و مشغول خواندن این دعای شریف بودند.  ایشان بعد از لحظه تحویل سال هم، مقید بودند که اوّلین چیزی که میل می‌کردند تربت امام حسین‌ علیه‌السلام باشد.  یعنی حضرت استاد در دو روز از سال، مقید بودند که اوّلین چیزی که می‌خورند، تربت امام حسین‌علیه‌السلام باشد؛ یکی عید فطر بود که در ابتدای روز با تربت، افطار می‌کردند، و یکی هم نوروز که بعد از تحویل سال، کمی از آن را میل می‌کردند.     توصیه آیت الله جوادی آملی حفظه الله  آیت الله جوادی آملی فرمودند: اگر کسی در دنیا با الفبای دین بازی کرد، در قبر هم این الفبا یادش نمی آید تا بگوید خدایش، کتاب آسمانی و امامش کیست. باید توجه داشت که در قبر مشکلات علمی را از ما سۆال نمی کنند، بلکه الفبای دین را سوال می کنند.  بهترین چیزها در موقع تحویل، خواندن این دعا، با توجه به معنی است: «یا مقلّب القلوب و الابصار یا مدبّر الّیل و النّهار یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال». ای خدایی که همه چیز در دست تو است، سال خوشی به همه ما عنایت فرما  در لحظه تحویل سال باید به این نکته توجه کنیم که خودمان به دور شمس دین و قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) بچرخیم، نه این که تنها به این اکتفاء کنیم که زمین به دور خورشید بچرخد؛ زیرا این امر به خودی خود بلوغ نیست. بایدها و نبایدهای نوروز در نظر آیت الله مکارم  گاهی درباره عید نوروز افراط و تفریط دیده می‌شود و برخی آن را خرافه و بدعت و برخی آن را اسلامی می‌دانند در حالی که رسمی ملی است و خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد.  ملاک و معیار در این زمینه دستورهای قرآن کریم است و ما باید به آنها عمل کنیم و هرچه خلاف قرآن است کنار بگذاریم و آنچه مطابق آن است را بپذیریم.  خانه تکانی ظاهر و باطن و رعایت بهداشت و دید‌ و بازدید‌ها از نکات مثبت عید است اما اسلام توصیه می‌کند در کنار این کار‌ها انسان‌ها درون خود را هم از بدی‌ها خانه تکانی کنند.  حضور و توجهی که مردم در لحظه تحویل سال به مساجد و حسینیه‌ها دارند از جمله خوبی‌های نوروز است زیرا مردم دست به دعا و نیایش بر می‌دارند و اسلام هم بر آن تأکید دارد.  کمک به نیازمندان ودستگیری از محرومان از فواید عید نوروز است. افزایش محبت‌ها و صله رحم‌ها از دیگر فواید نوروز است که اسلام هم بر آن تأکید دارد.  تجدید قوای جسمی و روحی از دیگر آثار نوروز  است و ما در اسلام نسبت به انجام این امور و تفریح کردن تاکید و توصیه‌هایی داریم چون تفریح به کار و عبادات کمک می‌کند #نوروز کانال ره توشه مبلغین @mobaleqin20