eitaa logo
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
1.5هزار دنبال‌کننده
641 عکس
6 ویدیو
0 فایل
بررسی اثار احوال ونظرات مفسرفقیه فیلسوف وعارف کبیر محمدحسین طباطبایی وسایر علما
مشاهده در ایتا
دانلود
قسمت 1⃣ □رحمت خاصه‌ی الهی در ماه شعبان به سمت مخلوقات خاصه انسان‌ها سرازیر می‌شود. این ماه، همان طور که از اسم آن نیز بر می‌آید، ماهی است که رحمت سرازیر شده از جانب حق متعال منشعب و شعبه شعبه شده و پراکنده می‌شود تا انسان‌ها بسته به استعداد خودشان از شعب رحمت الهی که رحمت خاصه و رحیمیه است بهره‌مند شوند تا بتوانند صعود کرده و عروج یابند و راهی که از جانب حق متعال آمده‌اند را به سوی او بازگردند؛ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ. ○رهرو منزل عشقیم و ز سر حد عدم ○تا به اقلیم وجود این همه راه آمده‌ایم □ما باید همین راهی که آمده‌ایم را برگشته و به اصل و مبدأ خودمان بازگردیم لذا ماه رجب اشاره به قوس نزول دارد، ماه شعبان اشاره به عالم خلقت و کثرت دارد و رحمت الهی در این عالم برای انسان‌ها پخش شده است و ماه رمضان نیز اشاره به قوس صعود و عروج دارد؛ جالب است که ترک‌ها هم در زبان خودشان ماه رمضان را عروج می‌گویند یعنی رمضان ماهی است که ما به سمت حق متعال بازمی‌گردیم. □در روایتی از معصوم علیه السلام به این منشعب و شعبه شعبه بودن رحمت الهی در این ماه شعبان اشاره شده است ‌البته این به این معنا نیست که رحمت حق فقط و فقط در این ماه اینگونه است. اینها همگی نشانه و کد است. در باطن نظام هستی، همه‌ی ایامْ شعبان و رمضان است کما اینکه کل یوم عاشورا... همه‌ی لیل ها برای انسان الهی در باطن، لیلة القدر است. همه‌ی روزها برای انسان الهی یوم الله است. برای انسان به کمال ره یافته‌ و برای شخصی که وارد باطن عالم شده، اینگونه نیست که فقط این ماهِ خاص، ماه رجب یا شعبان یا رمضان باشد. آنها همیشه در ضیافت الهی به سر می‌برند. روایتی معروف هست که در ماه رجب حق متعال یک ملکی دارد به نام داعی که هر شب صدا می‌زند این الرجبیون؟ طوبی للتائبین، طوبی للذاکرین. آیا این داعی مختص ماه رجب است؟ در ماه شوال، ذی‌القعده و ماه های دیگر طوبی للذاکرین گفته نمی‌شود؟ آسمان باطن و معنا قید ندارد. وقتی انسان وارد آسمان معنا شود، همه‌ی ماهها برای او ماه رجب و شعبان می‌شود. او در همه‌ی ایام میهمان حق متعال می‌شود.
□●عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی●□ □زمین ظهور حضرت ولیِّ عصر عجّل ‌الله ‌‌تعالی ‌‌فرجه غیر از زمین دنیاست: یَومَ تبدّلُ الاَرضَ غَیرَ الاَرضِ: روزی که زمین به زمین دیگری مبدّل می‎شود. □حضرت حجّت علیه السّلام پس از ظهور می‎فرماید: یا اَهلَ العالَمِ مَن اَرَادَ اَن یَنظُرَ اِلى آدَمَ، نُوحٍ، اِبراهیمَ، مُوسی، عیسی، مُحمَّدٍ، عَلیٍّ، حَسَنٍ، فَلیَنظُر اِلَی: ای اهل عالم هر کس می‎خواهد به آدم و نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و محمّد و علی و حسن نظر کند، پس به من بنگرد. تا کسی حق‌بین نشود، یعنی حضرت را نبیند، وارد قیامت نمی‎شود. □هر وقت حاجتی داشتی، برای حضرت ولیِّ عصر عجّل ‌الله ‌‌تعالی ‌‌فرجه عریضه بنویس و بده به آب نهرهای جاری یا به نسیم صبا و باد صبحدم؛ آن را به حضرت می‎رسانند. □در همه‎ی زمان‎ها سیصد و سیزده نفر ابدال وجود دارند که اصحاب امام زمان عجّل ‌الله ‌‌تعالی ‌‌فرجه هستند و میخ‎های خیمه‎ی زمینند. اَلمُؤمنُ کَالجَبَلِ الرّاسِخِ: مؤمن مانند کوه استوار است. وَ الجِبالَ اَوتاداً: و خداوند کوه‎ها را میخ‎های زمین قرار داد. □امام زمان عجّل ‌الله ‌‌تعالی ‌‌فرجه اگر دست بر سر ما بکشند، علم و حلم را به درون ما می‎ریزند. □●مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب●□ @mohamad_hosein_tabatabaei
آیات 286-285 ، بقره قسمت دوم بخش چهارم ● دعوت عمومى به سوى دين توحيد و جهاد در راه اعلاى آن ، اولين وظيفه مومنين بعد از ايمان و اظهار عبوديت حق است أَنت مَوْلَانَا فَانصرْنَا عَلى الْقَوْمِ الْكفِرِينَ اين جمله جمله اى است جديد و دعائى است مستقل و كلمه مولى به معناى ناصر و يارى كننده است ، و ليكن نه هر ناصر بلكه ناصرى كه تمامى امور منصور به عهده او است چون كلمه مولى از ماده ولايت است كه به معناى عهده دارى و تصدى امر است ، و از آنجا كه خدا ولى مؤمنين است پس مولايشان نيز هست ، و آنان را در آنچه كه محتاج به يارى وى باشند يارى مى كند همچنان كه فرمود: ((و الله ولى المؤ منين )) و نيز فرموده : ((ذلك بان الله مولى الذين ، آمنوا و ان الكافرين لا مولى لهم )) يعنى اين به آن جهت است كه خدا مولاى كسانى است كه ايمان آورده اند، و كسانى كه كفر ورزند مولا و ياورى ندارند. و از اين دعاى مؤمنين بر مى آيد كه بعد از گفتن ((سمعنا و اطعنا)) و پذيرفتن اصل دين ، هيچ همى به جز اقامه دين و نشر آن ، و جهاد در راه اعلاى آن و بلند كردن آوازه كلمه حق ، و به دست آوردن اتفاق كلمه همه امتها بر مساله دين ، ندارند، همچنان كه همين معنا از آيه زير استفاده مى شود كه مى فرمايد: ((قل هذه سبيلى ادعو الى الله على بصيرة ، انا و من اتبعنى ، و سبحان الله ، و ما انا من المشركين )). پس دعوت به سوى توحيد، راه دين است ، راهى كه البته جهاد و قتال و امر به معروف و نهى از منكر و ساير اقسام دعوت و انذار، همه از مصاديق آن هستند، براى اينكه هدف از همه اينها يكى است ، ترجمه تفسير الميزان جلد 2 صفحه 688 و آن ريشه كن ساختن ماده اختلاف در ميان نوع بشر است ، و آيه زير به اهميت آن در نظر شارع دين اشاره نموده ، مى فرمايد: ((شرع لكم من الدين ما وصى به نوحا، و الذى اوحينا اليك ، و ما وصينا به ابراهيم و موسى و عيسى ، ان اقيموا الدين ، و لا تتفرقوا فيه )). پس اينكه در آيه مورد بحث گفتند: (تو مولاى مائى ، پس ما را يارى كن ) دلالت مى كند بر اينكه بعد از گفتن ((سمعنا و اطعنا)) و پذيرفتن دين ، اولين وظيفه اى كه به ذهنشان رسيده همين بوده كه با دعوتى عمومى دين خدا را در ميان نوع بشر گسترش دهند، (و خدا داناتر است ) در اينجا جلد چهارم ترجمه تفسير الميزان پايان مى يابد، خدا را بر اين نعمت سپاس مى گزارم ، و از درگاه مقدسش مسئلت دارم ، بركتى در اين مشروع قرار دهد، تا در آشنائى مسلمانان فارسى زبان به اسرار قرآن كريم ، و عمل به دستورات آن داراى اثر بيشترى شود. (آمين يا رب العالمين ) 🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸🔷🔹🔶🔸 🔹💠کانال کیش,مهر💠🔹 🔺درمحضرعلامه طباطبایی ره🔺 ▶️: https://telegram.me/mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
#استادصمدی_آملی #شرح_دعای_ابوحمزه_ثمالی □جناب اویس گاهی یک شب تا به صبح در قیام بود، اما این حال ب
□و نیز از حالات امام زین العابدین علیه السلام نقل شده است که شب را در سجده به سر می برد، فرزند او از بلندی افتاد و دست و پای او شکست، فریاد اهل منزل برخاست، همسایه ها جمع شدند، شکسته بند آوردند و دست فرزند را بستند، فردا صبح که آقا سر از سجده برداشتند، دیدند دست فرزند بسته است، علتش را از اهل منزل، جویا شدند....با این که آقا همان جا، در درون اتاق در حال سجده بوده اند، اما تمام آن جیغ و فریادها را نمی شنوند(۹) @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
#استادصمدی_آملی #شرح_دعای_ابوحمزه_ثمالی □و نیز از حالات امام زین العابدین علیه السلام نقل شده است
□و نیز نقل کرده اند، اتاقی که آقا در آن سجده بوده اند، به علت افتادن چراغ یا دلیل دیگری آتش گرفت، در زندگی انسان، این وقایع پیش می آید. آتش زبانه کشید و فریاد اهل خانه بلند شد که: که: النار، النار.... اما آقاجان هیچ خبر ندارد، فردا که آن صحنه را آقا مشاهده فرموده اند، اهل منزل از آقا می پرسند، دیشب که فریاد آتش، آتش ما بلند شد چگونه خبر دار نشدید؟ در پاسخ می فرمایند: به یاد آتش سنگین قیامت بودم، از این آتش منصرف شدم(۱۰) @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
#رحمت_واسعه قسمت 1⃣ □رحمت خاصه‌ی الهی در ماه شعبان به سمت مخلوقات خاصه انسان‌ها سرازیر می‌شود. ا
قسمت 2⃣ □در این ماه شعبان که رحمت الهی در آن پراکنده است، هر مؤمنی به وفق استعداد خودش از این رحمت بهره می‌گیرد. مثلا می‌بینی یکی اهل نماز است، یکی اهل مناجات و دیگری اهل روزه است، اینها هر کدام یک شعبه از رحمت الهی هستند. در عرفان بحث بسیار مهمی درباره‌ی این شعب رحمت و شعبه شعبه بودن رحمت حق متعال مطرح است که هر فردی به وفق حالش و به وفق اتصالش به هر شعبه از رحمت، با آن عروج می‌کند و با او به پرواز در می‌آید. □روایت بسیار مهمی در همین مفاتیح الجنان جناب شیخ عباس قمی در اعمال روز اول ماه شعبان نقل شده است که امیرالمؤمنین علیه السلام در اول شعبان از جایی می‌گذشت. گذر ایشان به جمعی افتاد که پیرامون قَدَر الهی با هم بحث می‌کردند که قضا و قدر الهی چیست. حضرت این جماعت را دیدند که گویا خیلی در فضای این مباحث نیستند و صرفا دارند لفاظی می‌کنند. فرمود شما به چه کاری مشغول هستید؟! این کار بیهوده را رها کنید، آنانی که به سرّالقدر رسیده‌اند ساکت شده‌اند و آنانی که به آن نرسیده‌اند دارند پیرامون آن گفتگو می‌کنند. ایشان فرمود مگر نمی‌دانید ماه شعبان ماهی است که رحمت خدا شعبه شعبه شده؟! حضرت سپس به آن شجره‌ی طوبی اشاره کرد که «أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا». بزرگان حکمت ما خیلی لطیف فرموده‌اند که این شجره‌ی طوبی درختی است که ریشه‌ی آن در منزل حضرت فاطمه‌ی زهرا و امیرالمؤمنین سلام الله علیهما است و شاخه های آن شعبه شعبه در قلوب مؤمنین است. این نشان می‌دهد که هر مؤمنی، یک شاخه از شجره‌ی ولایت امیرالمؤمنین است که «شِيعَتُنا خُلِقُوا مِنْ فاضِلِ طِينِتِنا وَ عُجِنُوا بِماءِ وَلايَتِنا». هریک از شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام یک شعبه از این رحمت رحیمیه‌ی خاصه‌ی الهیه هستند. □شیعه آیینه‌ی انسان کامل و امام خودش است. دیدم یکی از بزرگان خیلی لطیف فرموده بود که اگر بر دیواری اسم امیرالمؤمنین علیه السلام را بنویسند، من بر این دیوار سجده می‌کنم چه برسد به شیعیان امیرالمؤمنین! این نشان از عظمت شیعه‌ی مولا دارد، کسی که در دلش حب و محبت امیرالمؤمنین را دارد چقدر مهم است!! می‌گویند در آخرالزمان، وقتی که ظهور ولایت کلیه‌ی الهیه تحقق پیدا می‌کند، همه با تعجب می‌گویند ما که حضرت را دیده بودیم! چطور او را نشناختیم؟! خدا رحمت کند حاج آقای دولابی را، می‌فرمود یک دفعه می‌بینی پسر مشهدی علی که سر کوچه‌ی شما بود و خیلی هم مؤمن بود یکی از ظهورات حضرت بود! شیعیان امیرالمؤمنین همگی ظهورات حضرت و هرکدام یک جلوه‌ای از ایشان هستند. اصلا هر کسی من و شما را هدایت کند جلوه‌ای از حضرت مهدی سلام الله علیه است ولو هدایت های تکوینی. ما بعضا باید ممنون این علائم راهنمایی و رانندگی باشیم که در هنگام رانندگی ما را هدایت می‌کنند که به چپ یا راست برویم و ناگهان تصادف نکنیم. بعضی مواقع یک مورچه شما را هدایت می‌کند! هرکسی و هرچیزی که در دایره‌ی هدایت قرار می‌گیرد شعبه‌ای از ولایت حضرت مهدی ارواحنا فداه است. انسانهایی که مؤمن هستند و روح ایمان که ولایت اهل‌بیت علیهم السلام است در اینها دمیده شده هر کدام یک شعبه‌ای از شجره‌ی طوبی هستند.
○ای اسم اعظمت به زبانم، عَلَی الدَّوام ○ما جاءَ غَیرُ اِسمُکَ فی مُنتَهَی الکَلام @mohamad_hosein_tabatabaei
○در مصافِ او ندارد هیچکس تاب قرار ○می شکافد از هجوم خود سپاهی بی شمار ○می درَد شمشیراو هوهو کنان چون ذوالفقار ○تابجنبد دشمنش، سرها ست که گردد شکار @mohamad_hosein_tabatabaei
🍀حضرت علی اکبر علیه السّلام این جوان برومند، عارف، مستغرق در بحر الوهیت که گوشه هایی را کرارا در مورد شخصیت بزرگوارشان اشاره کردیم در روز یازدهم ماه شعبان به دنیا آمدند. 🍀در یکی از زیارت های حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام وقتی که به زیارت حضرت علی اکبر می رسیم می بینیم آنجا بر عصمت حضرت علی اکبر علیه السلام تصریح شده، می گوید خدا او را از اهل بیتی قرار داد که◇«اذهب الله عنهم الرّجس و طهّرهم تطهیرا»◇ حضرت علی اکبر علیه السلام به مقام عصمت نائل بود. 🍀در آن جمله ای که حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام در مورد او فرمودند نیز به مقام والای حضرت اشاره می شود. وقتی علی اکبر برای آخرین وداع به خیمه ها رفت و از اهل خیام خداحافظی کرد، دختر بچه های سه چهار ساله آمدند راه را بر بستند، دست به دست هم دادند، زنجیره ای درست کردند تا جلوی علی اکبر را بگیرند و نگذارند که به میدان برود. حضرت علی اکبر متحیر مانده بودند که چه کنند. از یک طرف با همۀ وجود شائق لقاء و دیدار حقّ متعال و شائق رفتن به میدان جانبازی در راه اباعبدالله بود، از طرف دیگر هم نمی خواست دل این دختر بچه های کوچکی که داغ یتیمی بر دل آنها و بر چهرۀ آنها نشسته را بشکند. لذا حالت اضطرار پیدا کردند. وقتی اباعبدالله الحسین علیه السلام از دور این حالت حضرت علی اکبر را مشاهده کردند به این دختر بچه ها خطاب کردند: ◇«دعینهوا، فانّه ممسوسٌ بذات الله»◇ 🍀او را رها کنید، راه را بر او بگشایید، بگذارید علی اکبر بیاید و به میدان برود، چراکه علی اکبر ممسوس به ذات الله است. این تعبیری است که در روایات فقط در مورد خود حضرت امیرالمومنین علیه السلام آمده! خیلی مقام بلندی است! 🍀به هر حال میلاد حضرت علی اکبر علیه السّلام در روز یازدهم شعبان سال ۳۳ هجری قمری ثبت شده است. میلاد این فرزند برومند اباعبدالله الحسین علیه السلام را به محضر حضرت بقیة الله الاعظم و همۀ ارادتمندان اباعبدالله الحسین علیه السلام و همۀ عاشقان حضرت علی اکبر علیه السلام تهنیت عرض می کنم. □○استاد مهدی طيب _ جلسه ۱۶ تیر۹۰○□ @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
○ای اسم اعظمت به زبانم، عَلَی الدَّوام ○ما جاءَ غَیرُ اِسمُکَ فی مُنتَهَی الکَلام #عباس‌شاه‌زیدی
🍀یازدهم شعبان میلاد حضرت علی اکبر علیه السّلام و روز جوان🍀 🍀چقدر شایسته و زیباست كه این روز را روز جوان نام نهاده‌اند. اميدواریم حضرت علی اكبر الگویی براى همه باشند، هم كسانی كه از نظر سنی جوان هستند و هم كسانی كه دل و روحشان جوان است. 🍀اهل دل، هرگز پير نمی‌شوند. شاید پيكرشان فرسوده، موهایشان سفيد و قدّشان خميده شود، امّا این به معنى پير شدن نيست و طراوت و شادابى جوانی هميشه در روح و جان آنهاست. 🍀میلاد دردانه ات مبارک ای سرفراز به نی نشسته🍀
□امام سجّاد عليه السّلام فرمودند: زمانی که قائم ما قیام می‌کند خدای متعال آفت‌ها را از میان شیعیان برطرف می‌کند و دلهایشان (در استقامت) همانند الوار آهنین قرار می‌دهد که قوّت یك مرد آنان برابر قوّت چهل مرد خواهد بود. □اِذا قامَ قائمُنا أَذهَبَ اللهُ عَزَّوجلّ عَن شیعَتِناَ العاهَةَ وَ جَعَلَ قُلوبَهُم كَزُبَرِ الحَدیدِ وَ جَعلَ قُوّةَ الرَّجلِ مِنُهم قُوَّةَ اَربعینَ رَجُلاً. □●بحارالانوار، ج ٥٢، ص ٣١٧●□ @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
#رحمت_واسعه قسمت 2⃣ □در این ماه شعبان که رحمت الهی در آن پراکنده است، هر مؤمنی به وفق استعداد خود
قسمت 3⃣ □امیرالمؤمنین علیه السلام پس از اشاره به این درخت طوبی، چقدر لطیف فرمود که هر کس در اول ماه شعبان و اصلا در همه‌ی ایام، کار نیکی انجام دهد، خودش را به یکی از شاخه‌های این درخت آویخته است. اگر کسی فقط نماز بخواند، به یک شاخه، کسی روزه بگیرد، به یک شاخه، کسی به کسی کمک کند و اصلاح ذات البین کند، صدقه‌ای در راه حق متعال بدهد، به شاخه‌ای از این درخت متصل و آویزان شده است. روایت می‌فرماید برخی به یک شاخه، برخی به دو شاخه، برخی به سه شاخه و برخی به شاخه‌هایی چند خودشان را وصل کرده‌اند! خوش به حالشان... هرچقدر سعه‌ی وجودی انسان بیشتر باشد، تمسک و توسل او به این شاخه‌های شجره‌ی مبارک طوبی بیشتر است و هر کس هم بیشتر به این شجره‌ی طوبی بچسبد، طوبی تر می‌شود. طوبی یعنی خوشحال، خوشدل، حالش خوش می‌شود... اصلا خوشی حال انسانها بسته به میزان اتصال آنها به این شجره‌ی طوبی است. از این شعب رحمت الهی چقدر بهره برده‌ای؟! در این عالم طبیعت چون رحمت شعبه شعبه شده است، هرکسی به این شعبه‌های رحمت متوسل نشود عکس آن در او حاکم می‌شود. □روایت می‌فرماید از طرف دیگر، عده‌ای نیز هستند که به شجره‌ی زقّوم چسبیده‌اند‌.‌ اینها کسانی هستند که امر به معروف انجام نمی‌دهند، عمل شر و سوء مرتکب می‌شوند. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید که در جریان یکی از جنگها، در شبی بسیار تاریک، لشکریان اسلام خوابیده بودند به جز چهار نفر. این چهار نفر بیدار بودند و نگهبانی می‌دادند. اینها مشغول قرائت قرآن بودند. ناگهان دشمن شبیخون زد‌ و به اردوی مسلمین حمله کرد. از دهان این چهار نفر نوری ساطع شد و کل منطقه روشن شد به گونه‌ای که این روشنایی خاص لشکر اسلام بود. مؤمنین از این روشنایی بهره بردند و دشمن را شکست دادند. به محضر پیغمبر صلی الله علیه و آله آمدند. حضرت فرمود چون که غره‌ی ماه شعبان بود و این چهار نفر قرآن می‌خواندند، قرآن به صورت نور ظاهر شد. کلام حق متعال نور است. چیزی که از جانب حق متعال نازل شده به تعبیر قرآن نور است. تمسک به شجره‌ی طوبی به شکل نور ظاهر شد. □در ادامه، امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید من الآن می‌بینم که برخی به یک شعبه از رحمت متصل هستند و به یک شاخه از این درخت آویزانند، برخی به چند شاخه... فرمود زید بن حارثه را می‌بینم که به چند شاخه‌ی این درخت خودش را متصل کرده است و خوشا به حال زید بن حارثه! در صبح یک‌ روزی، پیغمبر صلوات الله علیه و آله با عده‌ای از اصحاب به جایی رسیدند. دیدند که جوان نحیفی در آنجاست که چشمانش به گودی رفته و رنگ صورتش زرد شده و حالت خائفین را دارد. این جوان همین جناب زید بن حارثه است. پیغمبر از او پرسید که کیف اصبحت یا زید؟ چگونه صبح کردی؟ گفت اصبحت یقینا... ایشان پرسید نشانه‌ی این یقین که می‌گویی چیست؟ گفت همین الآن اهل بهشت و اهل جهنم را می‌بینم و زوزه‌ی سگ‌های جهنم را اکنون می‌شنوم و همه چیز اینگونه بر من مکشوف شده است. پیغمبر فرمودند این حال را نگه دار که به دست آوردن آسان و نگهداشتن سخت است. او نیز از رسول الله خواست که دعا کند او شهید شود و چنین نیز شد. □مولا فرمود می‌بینم عده‌ای را که به شاخه‌های این درخت چسبیده‌اند و این درخت آنها را بالا می‌برد و به عکس می‌بینم عده‌ای را که به درخت زقوم چسبیده‌اند و به پایین می‌روند. ما اصلا در عالم زقوم نداریم، همه عالم رحمت است. زقوم عدم اتصال به شجره‌ی طیبه ولایت اهل‌بیت علیهم السلام است. کسی اگر به این شعبه‌های رحمت الهی نچسبد می‌شود زقوم لذا برخی گفته‌اند جهنم عَرَضی است یعنی اگر کسی بهشتی نشود و به سمت خدا نرود جهنمی‌ است. تاریکی یعنی عدم حرکت به سمت نور...