#اخلاق
□آیا اخلاق برای مومنین است یا انسان ملحد نیز میتواند اخلاقی باشد؟ اخلاق لزوما تابع دین نیست. پتر کبیر که یک ماتریالیست بود و برای نجات شخصی خودش را در رودخانه انداخت. تعریف اخلاق چیست؟ اگر اخلاق فعلی است که فی حد نفسه تحسینبرانگیز باشد، آیا حرکات یک رقاص که تحسین برانگیز است، اخلاقی است؟ پس فعل تحسین برانگیز نیز لزوما اخلاقی نیست.
□کانت اخلاق را چیزی میداند که همه خوب میدانند. او معتقد است که اگر راستی بگوییم که ضرر داشته باشد، باید راست بگوییم. اسلام با این نظر موافق نیست و بر این اساس سعدی میگوید؛ دروغ مصلحتآمیز به ز راست فتنهانگیز است. در نظر کانت اخلاق فعلی است که اگر انجام دهم و دیگران نیز آن را انجام دادند، ناخرسند نباشم. اگر کسی کار خلافی انجام دهد و دیگران نیز آن را انجام دهند، ناخرسند نیست. پس خرسند شدن نیز لزوما اخلاقی نیست.
□آیا می توان اخلاق را فعلی که منجر به آسودگی وجدان می شود تعریف کرد؟ دزدی از یک انسان پولدار که باعث آسودگی وجدان میشود، یک فعل اخلاقی نیست. آیا بیحجابی زنان در دنیا مطلوب است؟ اگر اختلاف هست، پس ملاک چیست؟ آیا اخلاق تابع اراده الهی است؟ آیا علیالاطلاق هر انسانی که مقید به شرع نیست، اخلاقی است؟ آیا اخلاق حسن و قبح عقلی است؟ مادامی که معنی خوب و بد معلوم نشود، نمیتوان از اخلاق سخن گفت. پس قبل از اخلاق باید بدانیم که ملاک خوب و بد چیست و چه کسی خوب و بد را میشناسد.
□غلامحسین ابراهیمی دینانی□
@mohamad_hosein_tabatabaei
□بشر در دورانهای گذشته ساعتها صرف می کرد که غذا درست کند اما امروزه با #فست_فود_ها، سریع غذا درست می کنند. جوان امروزی از موضوعی ناراحت است و سؤالی دارد اما جواب فوری می خواهد. همانند فست فود از ما جواب می خواهد تا مشکلش حل شود.
این گونه نمی توان #علم تولید کرد.
جوان امروز کار دارد و حوصله ندارد فقط سؤال می کند و می خواهد جواب بشنود و برود، و اصلا فرصت فکر کردن ندارد.
□با صرف انتقاد از #تکنولوژی مشکلی حل نمی شود، باید به گونه ای با تکنولوژی کنار بیائیم. باید تکنولوژی را شناخت. با بد و بیراه و ناسزا گفتن به تکنولوژی مشکل که حل نمی شود.
تمام دنیای امروز در #تکنیک است، نمی توان بدون تکنیک نفس کشید. بنابراین راه مقابله با تکنولوژی بد وبیراه گفتن و ناسزا گفتن نیست. باید راه حل را تشخیص دهیم و باید فکر کنیم که بشر باید چه مقابله ای با تکنولوژی بکند و چگونه می توان با آن کنار آمد.
باید تکنولوژی را شناخت، چون قرار است تکنولوژی ما را به جایی ببرد و نباید ما را در وسط راه معلق در بین زمین و آسمان رها کند. این معلق گذاشتن بشر خطرناک است.
دو جنگ جهانی سند محکمی برای نشان دادن مضرات تکنولوژی است. خدا نکند که جنگ جهانی سومی به وجود بیاید که قطعا به نابودی بشر منتهی می شود. این خطرات از تکنولوژی وجود دارد اما با این وجود راه مقابله با تکنولوژی، رها کردن و ناسزا گفتن به آن نیست.
□باید سعی کرد که آنرا بشناسیم. متأسفانه این سعی انجام نمی شود. #تکنوکرات ها می گویند راه همین است و ما داریم می رویم اما مخالفان می گویند این راه به جایی نمی رسد. باید فکر کرد تا فهمید که چه کار باید کرد.
اما کار #فلسفه طرح سؤال است و باید اندیشمندان در این مورد فکر کنند و راهی را بیابند. همه #اندیشمندان شرق و غرب باید بنشینند فکر کنند و راهی را بیابند. اگر جوابی به این سؤال بدهم مسلما خام است و باید پخته شود.
علم خیلی پیشرفت کرده و تکنیک هم خیلی پیشرفت کرده است. شما بهتر از من می دانید که تکنیک دارد چه کارهایی را انجام می دهد، اصلا کارهایی که تکنیک دارد انجام می دهد محیرالعقول است، اکنون فاصله زمانی و مکانی تقریبا برداشته شده است. در پیشرفت علم نمی توان تردید کرد. پیشرفت علم نشان دهنده عظمت انسان است و نباید آنرا بی ارزش دانست اما آیا #اخلاق بشری پیشرفت کرده است.
#حکیم_دکتر_دینانی
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️هفتاد عقبه بین دنیا و آخرت است که مربوط به صفات خوب و بد است.
▪️هفتاد صفت خوب وجود دارد که اصحاب کربلای انسانند و در راه، شهید میشوند.
▪️در مسیر راهی که طی میکنی و پیش میروی، باید مثل اصحاب امام حسین علیه السّلام که تک تک به میدان رفتند و شهید شدند، آن صفات را معتدل و یک یک مصرف کنی تا به مقصد برسی.
▪️هر یک از صفات خوب سرانجام در خلق پیاده میشود. کسی که از اسم غفّار بهره ببرد، نه به کسی بدهکار است و نه از کسی طلبکار؛ هم او بخشید و هم او را بخشیدند. سایر اسماء، مثل ستّار هم همینطور.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: آفرین بر قومیکه جهاد اصغرشان تمام شد و جهاد اکبرشان باقی مانده است . جهاد اکبر یعنی جهاد با سلاح اخلاق. جهاد اصغر دورهاش طی شد، با اخلاق باید کُرهی زمین را تسخیر کنیم.
▪️جهاد اکبر مال اخلاقیات است؛ عفّت داشتن، زیاد حرف نزدن، غیبت نکردن و ... جهاد اکبر است.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️حضرت عیسی علیه السّلام و یارانش بعد از طی مسافت زیادی به مقصد رسیدند. حضرت عیسی علیه السّلام آب آوردند که پای یارانشان را بشویند. همه عرض کردند: یا روحالله ما چگونه بنشینیم که شما پای ما را بشویید؟ شما باید بنشینید تا ما پای شما را بشوییم. حضرت علیه السّلام فرمود: این کار که انسان پای دوستش را بشوید، کار خوبی است یا بد؟ عرض کردند: کار خوبی است. فرمود: من به کار خوب اولی هستم یا شما؟ عرض کردند: شما. فرمود: پس بنشینید تا پایتان را بشویم.
☑️وقتی علمی پیدا کردی، از جهّال فاصله نگیر. هر وقت ثروتی پیدا کردی، از فقرا دور نشو.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️از کمالات انسان این است که تا میتواند، کسی را رد نکند. انسانی که با حقتعالی انس و ربط کامل پیدا نمود، آنقدر قوی میشود که ممکن است اصلاً حالت رد نداشته باشد و هر کس را در حدّ خود پذیرا باشد و به او بهره دهد. دیگر از کمالات انسان این است که با بدها احسان و خوبی کند: صِل مَن قَطَعَکَ وَ اعفُ عَمَّن ظَلَمَکَ وَ اعطِ مَن حَرَّمَکَ وَ اَحسِن اِلى مَن أَساءَ اِلَیکَ: با کسی که از تو بریده، رابطه برقرار کن و کسی را که به تو ستم کرده، ببخش و به کسی که از تو دریغ نموده، عطا کن و به کسی که به تو بدی کرده، خوبی کن. چون این کار بر خلاف مزاج انسان و مخالف با نفس اوست، اخلاص در آن بیشتر است و الاّ احسان به خوبها چندان هنر نیست و مال مبتدیان است.
☑️مؤمنی که علم و حلم و رضا داشته باشد، کارش به انتها رسیده است.
☑️عفّت، همسایهی عصمت است.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
◾️اسف و غبطه خوب است و حسد و بخل بد.
◾️چشم و همچشمی در امور دنیوی خوب نیست؛ امّا در امر آخرت خوب است. یعنی اگر دیدی کسی کار خیری میکند، بگو چرا من داخل آن نباشم.
◾️در عالم خلق، نازک راه برو. سلام کن، آهسته راه برو و رد شو و بحث و جدال نکن. چیزهایی که فانی میشود، همهاش بیاعتبار است.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️خوشگل یعنی کسی که گِل و طینتش پاک و خوب است. خوشگل آنقدر مشغول جمال خودش است که وقت ندارد از عیب دیگران صحبت و از آنها غیبت کند. اگر کسی در برادر یا خواهر مؤمنش بدی دید، چون مؤمن آینهی مؤمن است: اَلمُؤمِنُ مِرآةُ المُؤمِنِ؛ در واقع بدی خودش را دیده است. خوشگل که در برابر آینه میایستد، زیبایی میبیند و از مشاهدهی جمال لذّت میبرد.
▪️از این همه حسن و زیبایی بگو که در اطرافت و در همهی دنیا پر است، از خوشگلها بگو، نمیدانم در بین این همه حسن و جمال از کجا زشت پیدا میکند و از آن صحبت میکند و مرتکب غیبت میشود؟ انشاءالله ذاتت طوری ادب شود که جز حسن و جمال و کمال نبینی و جز از خوبی و زیبایی نگویی.
▪️همه به امین احتیاج دارند. حتّی کسانی که خودشان دزدند و امین نیستند، به امین محتاجند تا چیزهایشان را به او بسپارند. به برکت پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم که امین بود، همه امین را دوست دارند. شما هم اگر ایمان خود را حفظ کنی و امین باشی، همهی اهل آسمانها عاشقت میشوند.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️ریشهی همهی مفاسد در دنیا سه چیز بیشتر نیست؛ یکی #کبر که اوّل بار سبب شد ابلیس به خاطر آن از فرمان خدا تمرّد کند و به آدم سجده نکند و راندهی درگاه الهی شود، دوم #حرص که اوّل بار سبب شد آدم و حوّا در بهشت که انواع تنعّمات برایشان فراهم بود، زیادهخواهی کنند و از گندم که هیچ نیازی به آن نداشتند، بخورند و از بهشت رانده شوند، و سوم #حسد که اوّل بار سبب شد قابیل برادرش هابیل را به قتل برساند. کبر و حرص و حسد از آثار حبّ دنیا میباشند.
▪️توجّه کردن انسان به ضعف و نقص و معایب خودش او را از کبر مبرّا میکند. قناعت کردن به آنچه خداوند روزی وی ساخته است و پی بردن او به اینکه آنچه خداوند به او نداده، به مصلحتش نبوده است و چیزی که مال او نیست و برای او مقدّر نشده است، هر چه هم تقلاّ کند، محال است به او برسد، او را از حرص منزّه میسازد. فهمیدن اینکه حسد و خواستار محروم شدن دیگری از آنچه خدا روزیاش ساخته، زیانی به شخص مورد حسد نمیرساند و فقط ایمان و امان حسود را نابود میکند، او را از حسد نجات میدهد.
▪️#متکبّر با خاک نمینشیند، زمین هم از او خوشش نمیآید.
▪️خداوند منزّه است و کسی نمیتواند به او تکبّر بفروشد. هر کس تواضع کند، به او میگوید بیا. در روایت هست که ملائکه به کسی که تواضع کند، میگویند: اِرفَع: بالا بیا و کسی را که تکبّر کند، بر سرش میزنند و میگویند: ضَع: پایین برو.
▪️#تکبّر را از بچّگی در فرزندانت از بین ببر. بنّایی که داری، بچّهات را هم قاطی کن و بگذار سنگ و خاک بردارد تا تکبّرش از بین برود. خودت هم کار کن و خاک ببر تا تکبّرت از بین برود.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei
☑️میگوید سلام عرض کردم، معلوم نیست کی عرض کرد. یا میگوید سلام عرض میکنم، معلوم نیست کی میخواهد سلام کند. شخص جاهل کارش اینگونه است.
◾️عارف بالله مرحوم حاج اسماعیل دولابی◾️
▪️سلام از بزرگ به کوچک است؛ خدا به پیامبران، پیامبران به امّت .
▪️سلام از جانب خدا خطاب به پیغمبر ما آمد و از پیغمبر به همهی ماسوی پخش شد.
▪️پیغمبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم که نور محض بود، از دنیا که وادی ظلمات است، با سلام عبور کرد.
▪️دو نفر که وقتی به هم میرسند، سلام میکنند، هر عیب و کدورتی که در آنها باشد، از بین میرود.
▪️از در خانه که وارد شدی، به زن و بچّهات سلام کن.
▪️بشر چون جاهل بود و کارش بازیگری و کلک بود، با سلام هم بازی کرد؛ هر جا بهرهی دنیوی داشت، سلام کرد و هر جا نداشت، گفت بیا برویم، سلام کردن نمیخواهد.
▪️میگوید سلام عرض کردم، معلوم نیست کی عرض کرد. یا میگوید سلام عرض میکنم، معلوم نیست کی میخواهد سلام کند. شخص جاهل کارش اینگونه است.
◾️مصباح الهدی - تألیف استاد مهدی طیّب◾️
#اخلاق
@mohamad_hosein_tabatabaei