□○ده خصلت که نشان‌دهنده‌ی کمال عقل در انسان مسلمان است (امام رضا علیه‌السّلام) - بخش ششم○□ □«ثُمَّ قالَ علیه‌السّلام الْعاشِرَةُ وَ مَا الْعاشِرهُ»□ □○سپس حضرت رضا علیه‌السّلام فرمودند: امّا دهمی و چه دهمی‌یی! «قِيلَ لَهُ ما هِیَ؟» خدمت حضرت عرض کردند: آن دهمی چیست؟ □○حضرت مخصوصاً توقّف کردند تا نهایت توجّه حضّار را جلب کنند؛ والّا می‌توانستند دهمی را هم در ادامه‌ی نُه تای قبل بگویند. این یک تکنیک برای جلب توجّه حضّار است؛ که فرمودند: امّا دهمی و چه دهمی‌یی! عرض کردند: یابن رسول الله! آن دهمی چیست که نشاندهنده‌ی کمال عقل است؟ □۱۰- «لا يَرى اَحَداً اِلاّ قالَ هُوَ خَيْرٌ مِنِّی وَ اَتْقى» ▪️حضرت فرمودند: دهمین خصوصیّت این است که این انسان مسلمان احدی را نمی‌بیند، مگر اینکه می‌گوید: او از من بهتر، با تقواتر و پرهیزکارتر است و همه را بهتر از خودش می‌داند. این درست نقطه‌ی مقابل عُجبی است که برایتان گفتم همه را پایین و خود را گل سرسبد می‌داند. حضرت فرمودند: این ده خصوصیّت. #سپس_برای_توضیح_دهمی_فرمودند: □○«اِنَّمَا النّاسُ رَجُلانِ» انسان‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند. □○«رَجُلٌ خَيْرٌ مِنْهُ وَ اَتْقى» (اشخاصی که این فرد با آنها برخورد می کند؛) یا افرادی هستند که به راستی از او بهتر و باتقواترند؛ و برتری آنها مشهود و معلوم است. □○«وَ رَجُلٌ شَرٌّ مِنْهُ وَ اَدْنى» گروه دیگری هم که با آنها برخورد می‌کند، ظاهرشان نشان می‌دهد از او بدتر و پست‌ترند. پس این فرد ممکن است با دو گروه انسان برخورد کند. □«فَاِذا لَقِیَ الَّذِی شَرٌّ مِنْهُ وَ اَدْنى قالَ لَعَلَّ خَيْرَ هذا باطِنٌ وَ هُوَ خَيْرٌ لَهُ وَ خَيْرِی ظاهِرٌ وَ هُوَ شَرٌّ لِی»□ □○حضرت رضا علیه‌السّلام فرمودند: هنگامی که این فرد با کسی که از خودش بدتر، پست‌تر و پایین‌تر است، برخورد می‌کند؛ می‌گوید: چه بسا که خیر این انسان در باطنش است و باطن او خیلی بهتر از من است و اینکه باطن کسی خیلی بهتر از ظاهرش باشد، خیلی خوب است؛ پس این برای او خیر است؛ امّا من خیرم ظاهر است؛ ظاهر مسلمانی دارم؛ نمازی می‌خوانم؛ روزه‌ای می‌گیرم و حرف‌های دینی می‌زنم. قیافه‌ی ظاهری‌ام مسلمان است؛ ولی چه بسا باطنم به این خوبی نباشد و این که ظاهرم بهتر از باطنم است، برای من شرّ است. پس وقتی با کسی که بدتر از خودش است، برخورد می‌کند، این گونه با خود حرف می‌زند، می‌گوید: ولو ظاهر او مثلاً خیلی مذهبی، حزب اللّهی و پذیرفتنی نیست؛ امّا چه بسا باطنش از من خیلی بهتر باشد. من یک ظاهری، ریشی، تسبیحی و قیافه‌ی مذهبی‌ای دارم؛ خدا می‌داند چه بسا در دل آن شخص نورانیّتی وجود داشته باشد که من یک ذرّه از آن را هم ندارم. پس هنگامی که با بدتر از خودش برخود می‌کند، با خود این را می‌گوید؛ لذا او را بهتر از خودش می‌داند. □«وَ اِذا رَاَى الَّذِی هُوَ خَيْرٌ مِنْهُ وَ اَتْقى»□ □○و وقتی هم با کسی برخورد می‌کند که ظاهر او به خوبی نشان می‌دهد که از خودش خیلی بهتر، باتقواتر و پرهیزکارتر است؛ در برابر فردی که کاملاً معلوم است که ظاهرش از او بهتر است □○«تَواضَعَ لَهُ لِيَلْحَقَ بِهِ» تواضع و فروتنی می‌کند و افتادگی نشان می‌دهد؛ تا خود او هم به خوبی‌های آن فرد ملحق شود؛ خودش هم رشد کند و به خوبی‌هایی که آن فرد برتر دارد، نایل شود. □«فَاِذا فَعَلَ ذلِكَ فَقَدْ عَلا مَجْدُهُ وَ طابَ خَيْرُهُ وَ حَسُنَ ذِكْرُهُ وَ سادَ اَهْلَ زَمانِهِ»□ □○حضرت امام رضا علیه السّلام فرمودند: وقتی این فرد با انسان‌هایی که برخورد می‌کند، چه با افرادی که ظاهرشان نشان می‌دهد از او بدترند و چه با کسانی که ظاهرشان نشان می‌دهد از او بهترند، این گونه رفتار می‌کند؛ مجد و عظمتش بالا می‌رود و خیر و خوبی او از هر نقص و عیبی خالص می‌شود و یاد او نیک می‌شود؛ همه او را به نیکی یاد می‌کنند؛ در بین مردمان زمانه‌ی خودش سیادت و آقایی پیدا می‌کند و همه او را انسان والا و برجسته‌ای می‌دانند. □○استاد مهدی طیّب۹۲/۱۰/۱۲○□ #ده_خصلت_نشانه_کمال_عقل_مسلمان @mohamad_hosein_tabatabaei