□اقرب طرق به سوی حق تعالی، #نفس_ناطقه_انسانی است که #صراط_مستقیم است و لذا کسی که #سیر_انفسی بکند، حق را در متن جان خودش می یابد.
□کسی که فقط #سیر_فکری کند و در سیر انفسی و #شهودی نیفتد، هرگز آن #شهود_ملکوتی برایش حاصل نمی شود.
انسان کاری مهم تر از #خودسازی ندارد و آن هم مبتنی بر #خودشناسی است.
□{إقرأ بسم ربّک الّذي خلق}؛ این آیه بر اساس اینکه قرآن مربوط به عموم است، اگر خطاب به تک تک افراد انسان باشد، قطعاً به هر شخصی خطاب می شود که تو خدایت را مطابق آنچه برای توست بخوان.
□ربّ خودت، و بالاترین ربّ را که ربّ جناب پیغمبر اکرم علیه السلام است را بخوان. که از ربّ او تعبیر به « ربّ العالمین » می شود.
□این ربّ العالمین همان ربّ پیامبر خاتم علیهم السلام است که خداوند به حضرتش خطاب کرد: « إقرأ بسم ربّک»
از اینها معلوم می شود ربّ مطلقی که در مقام #غیب_ذات است هیچکس نمی تواند او را بخواند. او هرگز مورد خطاب هیچ کس نیست؛ بلکه ربّی که ربّ توست.
□بخوان ربّی را که خالق است؛ ربّی که انسان را از علق خلق می کند. این ربّ را بخوان نه آن ربّ در مقام غیب ذات را. هیچکس از آن ربّ خبری ندارد.
□●شرح دروس معرفت نفس
استاد صمدی آملی●□
@mohamad_hosein_tabatabaei
□○اولین فاتح صراط مستقیم کیست؟○□
□همانطور كه صراط مستقيم، ما فوق همه سبيلها است، همچنين اصحاب صراط مستقيم كه خدا آنان را در آن صراط جاى داده، ما فوق ساير مردمند، چون خداى تعالى امور آنان را خودش بعهده گرفته، و امور مردم را بعهده آنان نهاده، و امر هدايت ايشان را بانان واگذار نموده، و فرموده: (وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً، اينان بهترين رفيقند)، «نساء/۶۹»
□و نيز فرموده: (إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ، وَ الَّذِينَ آمَنُوا، الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ، وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ، وَ هُمْ راكِعُونَ، تنها ولى و سرپرست شما خدا است، و رسول او، و آنان كه ايمان آورده اند، يعنى آنان كه نماز ميگذارند، و در حال ركوع صدقه ميدهند)، «مائده/۵۵»
كه بحكم آيه اول #صراط_مستقيم و يا بگو (صراط الذين انعم اللَّه عليهم)، را صراط انبياء و صديقين و شهداء و صالحين دانسته، بحكم آيه دوم با در نظر گرفتن روايات متواتره صراط، #امير_المؤمنين_على_بن_ابى_طالب علیه السلام شمرده است، و آن جناب را #اولين_فاتح اين صراط دانسته است.
□ترجمه تفسير الميزان ؛ ج۱ ؛ ص۵۴□
@mohamad_hosein_tabatabaei
#صراط_مستقیم
▪️در فاتحه الکتاب مراد از هدایت به صراط مستقیم، طلب تثبت و ثبات قدم در مسیر ولایت خاصهی علوی است. در خصوص معنای صراط مستقیم دو تعریف مطرح است: نخست، «صراط مستقیم وجودی» و دیگر، «صراط مستقیم سلوکی»؛
▪️همهی مخلوقات بلا استثناء بر «صراط مستقیم تکوینی وجودی» هستند و هیچ موجودی نیست که از صراط مستقیم حق متعال خارج باشد. صراط مستقیم در این معنا اصلاً مقابل ندارد و در واقع صراط غیرمستقیمی در نظام وجودی قابل تصور نیست. در نگاه تکوینی و توحیدی اصلاً مغضوب و ضالین معنایی ندارد چرا که نظام، نظام توحیدی است؛ در نظام تکوینی و با نگاه توحید صمدی، همهی موجودات بلا استثناء بر صراط مستقیم الهی هستند چرا که هر یک، مظهری از مظاهر اسماء الله، چه اسماء جلالیه و چه اسماء جلالیه میباشند؛ هر یک از مخلوقات مظهر اسمی هستند و بر مظهریت اسم حاکم بر خودشان به سمت آن اسم که همان رب خودشان است در صیرورت و حرکت هستند؛ «إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ» (هود، ۵۶)
▪️لذا منظور کریمهی «اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ» نمیتواند طلب هدایت به چنین صراطی باشد. در واقع مراد از صراط مستقیم در اینجا «صراط مستقیم سلوکی» است. صراط مستقیم سلوکی صراطی است که انبیاء، اولیاء و مرسلین آمدهاند و بشر را به آن دعوت کردهاند و نکتهی شایان توجه این است که این معنای صراط، مقابل دارد و صراط غیر مستقیم در مقابل آن مطرح میشود. امیرالمؤمنین علیه السلام میفرماید «الْيَمِينُ وَ الشِّمَالُ مَضَلَّةٌ وَ الطَّرِيقُ الْوُسْطَى هِيَ الْجَادَّة». آن صراط مستقیم در واقع همان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است و یمین و یسار هرگونه تخطی از پذیرش ولایت است.
▪️در اینجا تبصرهای لازم است؛ اینکه در معنای وجودی نیز صراط مستقیم امیرالمؤمنین علیه السلام است و همهی مخلوقات ظهور آن ولایت کلیهی الهی و شئون آن ولایت میباشند. این معنا در جای خود محفوظ است اما صراط مستقیم سلوکی یعنی تمسک به ولایت و امامت حضرت مولی الموحدین علی بن ابیطالب علیهما السلام به تمام شئون آن و برائت از مخالفین آن حضرت بأی نحو...
▪️«اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ» یعنی طلب این مهم از حق متعال جل جلاله که بار خدایا... ما را به ولایت خاصهی امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و اولاد طاهرین ایشان علیهم السلام هدایت کن و ما را در این مسیر ثابت قدم بدار...
▪️هرکه ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را پذیرفته و نماز بخواند و سوره حمد را تلاوت کند در مسیر صراط امیرالمؤمنین است و خوب است که این هدایت را با توجه از حق متعال طلب کند و استمرار و ثبات قدم بر آن را از خدا بخواهد که اگر چنین باشد، این نماز او، او را در این مسیر موفق خواهد داشت چرا که اصل را پذیرفته است لکن آن کسی که بر این طریق نبوده و ولایت را منکر باشد، نه نمازش نماز است و نه عبادت او عبادت؛ در واقع هر عبادت او برای او ضلالت و خسران رقم میزند. اعمال و عبادات اهل انکار ولایت اهلبیت علیهم السلام جز آن که به شهادت قرآن برای آنان خسران باشد چیز دیگری برایشان حاصل نمیکند؛ «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ ۙ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا» (اسراء، ۸۲) لذا همین قرآن برای عدهای شفا و برای عدهای خسران است. عدهای در تفسیر این آیه میگویند چون شخصی قرآن نمیخواند و یا به آن اعتقاد ندارد، این قرآن برای او خسران است. چنین نیست بلکه اعتقاد شخصی که به ولایت اذعان نداشته باشد، همین اعتقاد او به قرآن برای او خسران و ضرر است! چنین شخصی قرآن هم میخواند و اتفاقا با صوت زیبا نیز میخواند؛ دیدهایم که اکثر قاریان معروف دنیا نیز چنین هستند و ولایت امیرالمؤمنین را نپذیرفتهاند لذا همین قرآن خواندن آنان برای آنان خسران و ضرر است...
▪️خوب است که در نمازها و هنگام قرائت سورهی شریف فاتحه این معنا را در نظر داشته باشیم و از حق متعال طلب ثبات قدم بر این طریق را داشته باشیم و در نهایت پس از هر نماز، در سجدهی شکر، شکر حقیقی را به جای آوریم و بگوییم «الْحَمْدُلِلهِ الَّذِي جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّكِينَ بِوِلاَيَةِ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ علي بن ابیطالب وَ أولادَهُ المَعصُومین عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ»
#ح_م