eitaa logo
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
1.5هزار دنبال‌کننده
641 عکس
6 ویدیو
0 فایل
بررسی اثار احوال ونظرات مفسرفقیه فیلسوف وعارف کبیر محمدحسین طباطبایی وسایر علما
مشاهده در ایتا
دانلود
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۹- تقیّد به انجام واجبات و فرائض به‌طور صحیح و کامل و پرداختن به انجام م
☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۱۰- سالک باید خود را از اسارت هوس‌هاى نفس و جسم آزاد کند و اجازه ندهد آنها بر او مسلّط شوند و زمام اختیار او را در دست گیرند و بدین منظور، باید نازپروردگى و اعتیاد به رفاه و تنعّم را ترک گوید؛ امّا مراقب باشد که در این راه، نیازهاى حیاتى را از خود دریغ نکند و با وارد آوردن فشار و محرومیّت بیش از حدّ توان، خود را رنجور و ناتوان نکند و از پا در نیاورد. ناز پرورده تنعّم نبرد راه به دوست عاشقى شیوه‌ى رندان بلاکش باشد ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ - ۸ @mohamad_hosein_tabatabaei
‍ ◾️شمّه‌ای از زندگانی و فضایل امام علی‌ّبن موسی‌الرّضا علیه‌السّلام - ◾️ ☘نام: علی. ☘کنیه: ابوالحسن. ☘القاب: رضا (مورد پسند خداوند ـ  مورد پسند همگان از شیعه و سنّی ـ راضی به رضایت پروردگار و مقدّرات الهی) ـ عالم آل محمّد ـ صاحب حجج رضویّه. ☘تولّد: ۱۱ ذی‌القعده ۱۴۸ هجری قمری.  ☘پدر: موسی بن جعفر، امام کاظم علیه‌السّلام.             ☘مادر: نجمه، تُکتَم یا سمانه (لقب: طاهره) که مثل حُمَیده مادر امام کاظم علیه‌السّلام، اهل مغرب (اندلس) و بانویی جلیل‌القدر و اهل عبادت بسیار بود. ▪️حضرت رضا و حضرت فاطمۀ معصومه علیهماالسّلام تنها فرزندان امام کاظم علیه‌السّلام از نجمه خاتون هستند. ▪️حضرت رضا علیه‌السّلام تا ۳۵ سالگی، در دوران حیات امام کاظم علیه‌السّلام، یار و دستیار پدر و پس از به زندان افتادن ایشان، وکیل آن حضرت بودند. ▪️پس از شهادت امام کاظم علیه‌السّلام در زندان و شکنجه‌گاه هارون در سال ۱۸۳ هجری، امام رضا علیه‌السّلام در ۳۵ سالگی به امامت رسیدند و تا ۵۵ سالگی، ۲۰ سال عهده‌دار امامت بودند (۱۷ سال در مدینه + ۳ سال در خراسان): ۱۰ سال در دوران هارون (مدینه) + ۵ سال در دوران امین (مدینه) + ۵ سال در دوران مأمون (۲ سال مدینه + ۲ سال مرو + ۷ ماه سرخس در زندان) ▪️پس از شهادت امام کاظم علیه‌السّلام وکلای ایشان (علیّ بن ابی حمزه بطائنی و زیاد بن مروان قندی و عثمان بن عیسی رواسی) خیانت کردند و با ادّعای اینکه امام کاظم علیه‌السّلام نمرده‌اند؛ بلکه غایب شده‌اند و ظهور خواهند کرد و یا مرده‌اند و دوباره زنده می‌شوند (مهدویّت)، و در هر حال جریان امامت به ایشان متوقّف شده است، فرقۀ واقفیّه را بنا گذاشتند و وجوهات و اموال امام کاظم علیه‌السّلام را که نزدشان بود، غصب کردند و با امامت حضرت رضا علیه‌السّلام به مخالفت‌های شدید و معاندانه پرداختند. امام رضا علیه‌السّلام هم با آنها شدیداً برخورد کردند. ▪️احمد بن موسی علیه‌السّلام (شاهچراغ) برادر آن حضرت که سنّش بیشتر از ایشان و شخص عالم و جلیل‌القدری بود و برخی تصوّر می‌کردند، پس از امام کاظم علیه‌السّلام امامت به او خواهد رسید؛ با امام رضا علیه‌السّلام بیعت کرد و مردم را به امامت ایشان هدایت نمود (احمد بن موسی علیه‌السّلام در سفرش به ایران برای دیدار امام رضا علیه السّلام، در شیراز توسّط عمّال حکومت مأمون به شهادت رسید.) ▪️امام رضا علیه‌السّلام برادران ناخلفی هم مثل ابراهیم و زیدالنّار داشتند، که حضرت به شدّت با آنها برخورد کردند و از کارهایشان تبرّی جستند. ▪️در دوران هارون امام به‌شدّت از او انتقاد می‌کردند؛ امّا هارون به علّت مشاهدۀ تبعات قتل امام کاظم علیه‌السّلام جرأت نمی‌کرد ایشان را هم مثل امام کاظم علیه‌السّلام زندانی کند و به قتل برساند؛ امّا ارتباطات مردمی آن حضرت را به شدّت تحت کنترل گرفت و محدودیّت‌ها و مضیقه‌های بسیاری برای ایشان ایجاد کرد. ▪️برمکیان که مجوسی‌الاصل بودند و در حکومت هارون نفوذ زیادی داشتند و فساد و ظلم می‌کردند، علیه اهل‌بیت علیهم‌السّلام نزد هارون سعایت و تحریک می‌کردند. امام رضا علیه‌السّلام در برابر آنها به شدّت موضعگیری کردند. نهایتاً در اثر نفرین حضرت رضا علیه‌السّلام هارون بر آنها خشم گرفت و نابودشان کرد. ▪️هارون‌الرّشید پسر بزرگش امین را که مادرش عرب و از بنی‌عبّاس بود، ولیعهد اوّل و پسر دیگرش مأمون را که مادرش ایرانی بود، ولیعهد دوّم خود قرار داد؛ سپس همراه مأمون برای سرکوب شورشیان به خراسان رفت و همان‌جا مرد. پس از مرگ او امین خلیفه و مأمون والی خراسان شد. ▪️امین در دوران خلافتش به شدّت به عیّاشی پرداخت و با برادرش مأمون سر ناسازگاری گذارد و پسر خود به نام موسی را به‌جای مأمون ولیعهد خود کرد. ▪️مأمون از خراسان لشکری برای جنگ با امین به بغداد فرستاد. امین شکست خورد و سرش را جدا کردند و برای مأمون فرستادند. به دستور مأمون سر امین را بر چوبی نصب کردند تا همه بر او لعنت کنند و مأمون گفت هر که سه سنگ‌ریزه به آن بزند و آب دهان بر آن بیندازد، نزد من جایزه دارد. پس از مدّتی به مأمون خبر رسید که گروهی برای این کار هجوم آورده‌اند؛ لکن به سر امین می‌گویند لعنت بر تو و بر پدرت هارون باد. لذا دستور داد سر را از آن محل بردارند. ▪️با کشته شدن امین، مأمون به خلافت رسید و پایتخت را از بغداد به مرو منتقل کرد. ▪️دو سال بعد مأمون در صدد برآمد با اهداف زیر امام رضا علیه‌السّلام را از مدینه به مرو منتقل کند: ادامه دارد...‌ « استاد مهدی طیّب » @mohamad_hosein_tabatabaei
‍ ☑️صلوات خاصه عليه السلام: ☘اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِیِّ النَّقِیِ‏ وَ حُجَّتِکَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى الصِّدِّیقِ الشهید صَلاَةً کَثِیرَةً تَامَّةً زَاکِیَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً کَأَفْضَلِ مَا صَلَّیْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِکَ‏. @mohamad_hosein_tabatabaei
☘میلاد با سعادت عالم آل محمد، حضرت سلطان، امام علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة و الثناء بر تمامی شیعیان و محبان آل‌الله مبارک و فرخنده باد   ☘صَلَواتُ اللهِ و ملائِکتِه و حَمَلةِ عَرشِهِ و جَمیعِ خَلقِه مِنْ أرضِهِ و سَمائِهِ عَلَی سِرِّ الإلهی و الرّائی لِلحقائق کَما هی، النُّورِ اللّاهُوتی، و الإنسانِ الجَبَروتی، و الأصلِ المَلَکوتی، و العالِمِ النّاسوتی، مِصداقِ العِلمِ المُطلَقِ، و الشّاهدِ الغَیبی المَحَقَّق، روحِ الأرواح، حیوة الأشباحِ، هِندِسَةِالمَوجودِ، التّیّارِ فی نَشأت الوُجودِ، کَهفِ النُّفوسِ القُدسیّةِ، غَوثِ الأقطاب الإنسیَّةِ، الحُجَّةِ القاطِعَة الرَّبانیَّة، مُحَقِّقِ الحَقائِقِ الإمکانِیَّة، أزَلِ الأبَدیّاتِ و أبَدِ الأزَلیّاتِ، الکَنزِ الغَیبی و الکتابِ اللّارَیبی، قُرآنِ المُجمَلاتِ الأحَدیّةِ، فُرقانِ المفصَّلاتِ الواحدیّةِ، أمِّ الوَری، بدرِ الدُّجی، علیِّ بن موسَی الرِّضا، علیه و علی آبائهِ الصَّلواةُ و السَّلام @mohamad_hosein_tabatabaei
☑️۳۷ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: ...وَ مَنِ اِسْتَمَعَ إِلَى فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اَللهُ لَهُ اَلذُّنُوبَ اَلَّتِي اِكْتَسَبَهَا بِالاِسْتِمَاعِ وَ مَنْ نَظَرَ إِلَى كِتَابٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اَللهُ لَهُ اَلذُّنُوبَ اَلَّتِي اِكْتَسَبَهَا بِالنَّظَرِ... حضرت رسول‌الله صلی الله علیه و آله فرمود: ...و آن كس كه فضيلتى از فضايل وى را بشنود، خداوند گناهانى را كه از راه حس شنوايى، انجام داده می‌بخشد و اگر به نوشته‌ای كه فضايل وى در آن مندرج است نگاه كند، خداوند گناهانى را كه به وسيلۀ چشم انجام داده مى‌آمرزد... ◾️کشف‌الیقین، صفحه ۴◾️  @mohamad_hosein_tabatabaei
‍ ▪️حاج محمد اسماعیل دولابی: وقتی علیه السّلام وارد نیشابور شدند، هر یک از علما و شخصیت‎های سرشناس از حضرت علیه السّلام تقاضا کردند مهمان آنها شوند و به خانه‎ی آنها تشریف ببرند. ▪️حضرت علیه السّلام فرمودند: من افسار شتر را رها می‎کنم، در هر منزلی که شتر زانو زد و نشست، من به آنجا می‎روم. ▪️یک پیرزن فقیر وقتی این را شنید، به خود گفت شاید شتر حضرت جلوی خانه‎ی من زانو بزند و حضرت علیه السّلام به خانه‎ی من تشریف بیاورند، لذا خانه‎اش را آب و جارو کرد و سماورش را آتش کرد و به انتظار نشست. شتر حضرت علیه السّلام جلوی خانه‎ی همین پیرزن زانو زد و حضرت علیه السّلام مهمان او شدند. ▪️قربان این شاید که از هزارها یقین بهتر است. این شاید مال محبّت است. محبّت چیست که شایدش از یقین بهتر است؟ ◾️مصباح الهدی، ص ١٢٨◾️ @mohamad_hosein_tabatabaei
☑️۳۶ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: ...اَلنَّظَرُ إِلَى أَخِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عِبَادَةٌ وَ ذِكْرُهُ عِبَادَةٌ وَ لاَ يَقْبَلُ اَللهُ إِيمَانَ عَبْدٍ إِلاَّ بِوَلاَيَتِهِ وَ اَلْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِهِ. حضرت رسول‌الله صلی الله علیه و آله فرمود: ...نظر كردن به برادرم على بن ابى طالب، عبادت و ذكر او عبادت است و خداوند ايمان بنده‌اى را نپذيرد مگر به ولايت على و برائت از دشمنانش. ◾️کشف‌الیقین، صفحه ۴◾️   @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
☑️۳۶ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: ...اَلنَّظَرُ إِلَى أَخِ
☑️۳۵ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: لَوْ أَنَّ اَلرِّيَاضَ أَقْلاَمٌ وَ اَلْبَحْرَ مِدَادٌ وَ اَلْجِنَّ حُسَّابٌ وَ اَلْإِنْسَ كُتَّابٌ مَا أَحْصَوْا فَضَائِلَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ. حضرت رسول‌الله صلی الله علیه و آله فرمود: اگر درختان سر به فلک كشيده قلم شوند، درياها مركب گردند، جنيان حسابگر و آدميان نويسنده باشند، بى‌ترديد نمى‌توانند فضايل على ابن ابى طالب علیه السلام را برشمارند. ◾️کشف‌الیقین، صفحه ۲◾️   @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۱۰- سالک باید خود را از اسارت هوس‌هاى نفس و جسم آزاد کند و اجازه ندهد آنها
☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️ ۱۱- سالک باید تلاش کند خواسته‌هاى خود را، اعم از دنیوى و اخروى و کرامات و مقامات روحى و معنوى، به صفر کاهش دهد و براى خود هیچ چیز نخواهد. ▪️۱۲- سالک باید سخن گفتن را به حدّاقلّ ضرورت کاهش دهد و جز آنچه به صحّت آن یقین دارد، از مشروع بودن گفتن آن مطمئن است، بیان آن را مفید و سودمند مى‌داند، و اگر او نگوید، کس دیگرى آن را نخواهد گفت، سخنى به زبان نیاورد و در گفتن همان سخنان نیز باید دقّت کند محرّک او حظّ و لذّت نفس و ابراز فضل و اظهار وجود نباشد. بنابراین کم گفتن یا صَمت یکى از امورى است که مراعات آن بر سالک واجب است؛ چرا که امیرالمؤمنین علیه السّلام مى‌فرمایند : مَن کَثُرَ کَلامُهُ ... ماتَ قَلبُهُ: کسى که سخنش بسیار باشد ... دلش مى‌میرد. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ - ۹ @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
‍ ◾️شمّه‌ای از زندگانی و فضایل امام علی‌ّبن موسی‌الرّضا علیه‌السّلام - #بخش_اوّل◾️ ☘نام: علی. ☘کنیه
◾️شمّه‌ای از زندگانی و فضایل امام علی بن موسی الرّضا علیه‌السّلام - ◾️ ▪️با کشته شدن امین، مأمون به خلافت رسید و پایتخت را از بغداد به مرو منتقل کرد. ▪️دو سال بعد مأمون در صدد برآمد با اهداف زیر امام رضا علیه السّلام را از مدینه به مرو منتقل کند: ▪️۱- امام رضا علیه السّلام مورد توجّه و محبّت و مراجعۀ مردم در مدینه و دور از دسترس و کنترل حکومت بودند و به عنوان یک رقیب مدّعی خلافت از وجود ایشان احساس خطر می‌کرد. خواست حضرت را از دسترس مردم خارج و تحت کنترل درآورد. ▪️۲- در برابر شورش‌هایی که از سوی طرفداران اهل‌بیت علیهم السّلام علیه حکومتش در جریان بود، خواست با قرار گرفتن آن حضرت در دستگاه خلافتش، نوعی مشروعیّت برای حکومت خود کسب کند و شیعیان، خصوصاً ایرانیان شیعه را از مبارزه منصرف کند و خطر نهضت‌های علویان علیه حکومت بنی‌عبّاس را رفع کند. ▪️۳- حکومت خود در برابر مخالفت‌های بازماندگان امین که در بغداد علیه او بودند و او را به ایرانی‌ تبار بودن و خیانت به بنی‌عبّاس و اعراب متّهم می‌کردند، تحکیم کند. ▪️۴- چهرۀ منزّه و وارستۀ امام علیه السّلام را با قرارگرفتن ایشان در کنار دستگاه اشرافی خلافت خدشه‌دار کند و امام علیه السّلام را از سویی به دنیادوستی و از سوی دیگر به قدرت‌طلبی به دلیل پذیرفتن مناصب حکومتی متّهم‌ سازد. ▪️۵- منزلت علمی امام علیه السّلام با مواجهۀ ایشان با علمای طراز اوّل سایر فرق و مذاهب، به گمان اینکه حضرت از عهدۀ پاسخگویی به ایشان بر نخواهند آمد، لطمه بزند و چهرۀ علمی ایشان را تخریب کند. ▪️مأمون یکی از خشن‌ترین مأموران خود را همراه با کجاوه‌های مجلّل و اشرافی برای انتقال حضرت به مدینه فرستاد و آن مأمور از ایشان خواست همراه او به مرو بروند. حضرت ابتدا نپذیرفتند و وقتی با تهدید و تحکّم مأمور مواجه شدند و دیدند که به هر حال ایشان را خواهند برد، رفتن به مرو را پذیرفتند؛ لکن قبل از حرکت، به بستگانشان دستور دادند مجلس عزایی برپا کنند و همچون یتیم‌شدگان بگریند تا معلوم شود که حضرت به اجبار به مرو منتقل می‌شوند و مسألۀ خلافت یا ولایتعهدی دروغ است و ایشان هم مطلقاً طالب اشرافیّت و مناصب حکومتی در دستگاه مأمون نیستند. ▪️به دستور مأمون حضرت را از مسیر شهرهای سنّی‌نشین به سمت مرو بردند تا کسی در مسیر به حمایت ایشان برنخیزد. (مدینه، مکّه، بصره، خرّمشهر، اهواز، اراک، ری، نیشابور، مرو) ▪️حضرت در طول مسیر از هر فرصتی برای نشر آگاهی و تبیین حقایق دین و در ضمن آن، شناساندن منزلت اهل‌بیت علیهم السّلام بهره جستند. ▪️در نیشابور حدیث سلسلۀالذّهب «كَلِمَةُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِی؛ فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِی أَمِنَ مِنْ عَذَابِی» را از قول خدای متعال برای انبوهی از دانشمندان اهل‌ سنّت بیان فرمودند. ▪️یعنی باور به توحید انسان را به این حقیقت واقف می‌سازد که در عالم جز به اذن الهی امری واقع نمی‌شود و خداوند هم جز به آنچه خیر است، اذن وقوع نمی‌دهد؛ لذا جز خیر واقع نشده و نمی‌شود. ▪️بعد از حرکت کجاوه، مجدّداً توقف نموده و فرمودند: «وَلکن بِشَرطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا». ▪️۱- یعنی توحید بدون ولایت هیچ فایده و ثمری ندارد و اسلام بدون امام خمیر شکل‌پذیری است که هر کس به میل خود به آن شکل می‌دهد و آن را تفسیر می‌کند. ▪️۲- یعنی توحید و اجتناب از تمکین در برابر طواغیت لازم و ملزوم هم و جدایی‌ناپذیرند. «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ». ▪️۳- یعنی فهم حقایق دین و پرورش یافتن در مکتب تربیتی دین و ادارۀ جامعۀ دینی مستلزم تبعیّت از امام است. ▪️مأمون و فضل بن سهل و بزرگان بنی‌عبّاس و جمعی از علویان چند فرسخ به پیشباز حضرت رفتند و نهایتاً کاروان حامل حضرت رضا علیه السّلام روز ۱۰ شوّال سال ۲۰۱ هجری به مرو وارد شد. ▪️چند روز بعد مذاکره شروع شد و پیشنهاد اوّل مأمون این بود که خلافت را به حضرت واگذار کند. امّا روشن بود که کسی که برای دستیابی به خلافت، برادرش را کشته و با سر برادرش چنان کاری کرده، واقعاً نمی‌خواهد از حکومت دست بکشد و حتماً توطئه‌ای در کار است. ▪️حضرت که می‌دانستند از یک سو مأمون و کارگزارانش به‌هیچ وجه حاضر به از دست دادن امتیازات نامشروعشان که قطعاً امام علیه السّلام در صورت پذیرفتن حکومت، از ایشان سلب می‌فرمود، نیستند و از سوی دیگر مردم و جامعۀ به فساد کشانده شده توسّط حکومت‌ها از زمان رحلت پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم تا آن زمان (خلفای سه‌گانه و امویان و مروانیان و عبّاسیان) پذیرای عدالت و تقوای حکومت امام علیه السّلام نیستند، علی‌رغم اصرار مأمون، پیشنهاد خلافت را نپذیرفتند. ادامه دارد...‌ « استاد مهدی طیّب » @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
☑️۳۵ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: لَوْ أَنَّ اَلرِّيَاضَ أ
☑️۳۴ روز تا غدیر ▪️قَالَ رَسُولُ اَللهِ صَلَّى اَللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: أَنَا وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ مِنْ نُورٍ وَاحِدٍ حضرت رسول‌الله صلی الله علیه و آله فرمود: من و على بن ابى طالب از يك نور هستيم ◾️کشف‌الیقین، صفحه ۱۱◾️   @mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
◾️شمّه‌ای از زندگانی و فضایل امام علی بن موسی الرّضا علیه‌السّلام - #بخش_دوّم◾️ ▪️با کشته شدن امین،
‍ ‍ ◾️شمّه‌ای از زندگانی و فضایل امام علیّ‌بن موسی‌الرّضا علیه‌السّلام - ◾️ ▪️نهایتاً زیر فشار مأمون، امام علیه‌السّلام پیشنهاد ولایتعهدی را به این شرط که در هیچ‌یک از شئون حکومتی (قضا ـ فتوا ـ عزل ونصب مقامات ...) دخالت نکنند، پذیرفتند تا مأمون نتواند از این پذیرش، به‌طور ضمنی تأیید حضرت بر حکومتش را نتیجه بگیرد؛ بلکه معلوم شود که حضرت حکومت مأمون را مشروع نمی‌دانند؛ لذا در امور حکومتی دخالت نمی‌کنند. ▪️حضرت در پاسخ کسانی که به پذیرفتن ولایتعهدی مأمون ایراد می‌گرفتند، فرمودند در عین اینکه فرعون منحرف و مشرک بود، به‌موجب آیات قرآن، یوسف پیامبر علیه‌السّلام به او فرمود: اجعلنی علی خزائن الارض انّی حفیظ علیم و این سمت را در دستگاه فرعون عهده‌دار شد؛ پس بر من هم ایرادی وارد نیست که در دستگاه مأمون ولیعهدی را پذیرفتم. ▪️در دوران ولایتعهدی، حضرت رضا علیه‌السّلام در اوج زهد و سادگی زندگی می‌کردند که در مقایسه با اشرافیّت زندگی مأمون که همگان شاهد بودند، هم وارستگی امام علیه‌السّلام مشخّص می‌شد و هم ناشایست بودن مأمون و درباریانش. ▪️در سال ۲۰۲ هجری قمری مأمون برای استفاده از وجهۀ امام علیه‌السّلام برای تأیید حکومتش، به اصرار از امام علیه السّلام خواست که امامت نماز عید فطر را عهده‌دار شوند. ابتدا حضرت نپذیرفتند و وقتی مأمون فشار آورد، مشروط بر اینکه نماز را به شیوۀ رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله وسلّم بر پا کنند، قبول کردند. ▪️آن‌گاه حضرت با جامۀ کرباس سفید و پای برهنه، الله اکبر گویان از منزل به سمت مصلّا به راه افتادند. سران حکومت که به دستور مأمون با جامه‌ها و مرکب‌های اشرافی به مشایعت امام علیه‌السّلام آمده بودند، با دیدن امام علیه‌السّلام از مرکب‌ها پیاده شدند و کفش‌ها را بیرون آوردند و جامه‌های فاخر را از تن بیرون کردند و به‌دنبال امام به راه افتادند. مردم نیز در پی امام علیه‌السّلام به راه افتادند. ▪️به مأمون خبر رسید که اگر امام علیه‌السّلام با همین ترتیب ادمه دهند و خطبه بخوانند و نماز را اقامه کنند، فاتحۀ حکومتت خوانده شده است؛ لذا دستور داد امام علیه‌السّلام از نیمۀ راه باز گردند و شخص دیگری نماز را امامت کند. خود این کار هم لطمۀ بزرگی به وجهۀ مأمون زد و به زیانش تمام شد. ▪️حضرت در دوران ولایتعهدی مأمون از خلافکاری‌های او به شدّت انتقاد می‌کردند و مأمون از این امر به‌شدّت در عذاب بود. ▪️در طول قریب به دو سال اقامت در مرو، با تفوّق چشمگیر حضرت در مناظراتی که مأمون با سران مذاهب و فرق ترتیب می‌داد، آن حضرت باعث عزّت و نمایان شدن حقّانیّت اسلام و مکتب اهل‌بیت علیهم‌السّلام و درخشش مقام ولایت شدند؛ در حالیکه مأمون تصوّر می‌کرد از این طریق می‌تواند به منزلت علمی حضرت در دید عموم خدشه وارد آورد. ▪️مأمون به این بهانه و اتّهام که حضرت به بشریّت اهانت کرده و گفته‌اند همۀ مردان عالم غلام و همۀ زنان عالم کنیز ما اهل‌بیت هستند، ایشان را هفت ماه به زندان سرخس انداخت و ممنوع الملاقات کرد. حضرت در برابر این اتّهام تبسّمی کردند و فرمودند مأمون چه‌ها که به ما نسبت نمی‌دهد! ▪️بنی‌عبّاس در بغداد که حکومتشان را درخطر می‌دیدند، طرح ترور مأمون و فضل بن سهل و امام رضا علیه‌السّلام را تدارک دیدند و خواستند هر سۀ آنان را در حالیکه در حمّام سرخس استحمام می‌کنند، به قتل برسانند. امّا آن روز فقط فضل بن سهل به حمّام رفت و در آنجا قطعه قطعه شد و آن دو به حمّام نرفتند و سالم ماندند. ▪️امام رضا علیه‌السّلام در طول دوران بیست سالۀ امامتشان شاگردان برجسته‌ای پروراندند که از جملۀ آنها زکریّا بن آدم اشعری قمّی، یونس بن عبدالرّحمن (که به موجب روایات، یکی از چهار نفری است که حامل علوم اسلامی هستند؛ یعنی سلمان فارسی و جابر جعفی و سیّد حمیری و یونس بن عبدالرّحمن)، صفوان بن یحیی و حسن بن محبوب را می‌توان نام برد. ▪️نهایتاً امام رضا علیه‌السّلام در سنّ ۵۴ یا ۵۵ سالگی، توسّط مأمون عبّاسی مسموم شده و در ۱۷ یا ۲۳ ذی‌القعده یا ۲۹ صفر سال ۲۰۳ هجری قمری به شهادت رسیدند و در سناباد مشهد در محلّۀ نوقان مدفون گردیدند. ادامه دارد...‌ « استاد مهدی طیّب » @mohamad_hosein_tabatabaei