بسم الله الحکیم
بدون توسعه #عقلانیت، ره به سعادت نخواهیم برد. اساس و ملاک #دینداری عقلانیت است.
✅ إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلصُّمُّ ٱلبُكمُ ٱلَّذِينَ لَا يَعقِلُونَ(انفال٢٢)
مقدمه : یکی از ضعف های مهم اکثر ما #ایرانیان، غلبه #روحیه احساسی بر روحیه متفکرانه و #عقلانیت است. این امر علیرغم داشتن برخی مزایا (مانند مهمان نوازی، کمک به مصیبت دیدگان و آسیب پذیرها، خلق حماسه در مواقع تهاجم دشمن و...) باعث می شود مشکلاتی مانند #شایعه پذیری، #فریب خوردن، گسترش #خرافات، #مدگرایی، واکنش های هیجانی، زیرآب زنی، #تهمت زنی، کارهای خلق الساعه، و... استمرار یابد.(رفیع پور، 1397)
با ذکر این مقدمه به عنوان مسئله، به توضیح اهمیت عقلانیت از منظر دین می پردازم.
۱. برخلاف تصور بسیاری از مردم، #دین برنامه کامل زندگی سعادتمندانه در دنیا و آخرت است. پس وقتی می گوییم دین، یعنی همه برنامه های صحیح و منتج به #سعادت دنیوی و اخروی. بنابراین #توسعه یعنی پیشرفت همه جانبه و توامان دنیوی و اخروی .
۲. #عقل، محور و ابزار حرکت، اعمال و اقدامات صحیح توسط انسانها و جوامع است و #دینداری نیز جزو درست ترین اعمال است. پس هر کار درستی بدون #عقل به سامان نمی رسد و #دین و دینداری به طریق اولی تحقق نمی یابد.
۳. معتقدم؛ بدون تقویت #عقلانیت در ایران، امکان #توسعه بومی فراهم نخواهد شد. تقویت عقلانیت در میان ایرانیان از نان شب و آب روز واجب تر است. روحیه #احساسی ایرانیان باید به سمت #عقلانیت حرکت کند وگرنه راه به جایی نخواهیم برد.
۴. خود #معصومین (ع) به عنوان #حجت خداوند برما، در تمام شئون زندگی، به ویژه زندگی اجتماعی، براساس عقل حرکت می فرمودند. به برخی مصادیق اشاره می کنم:
الف. محاسبه امور در شرایط مختلف و تصمیم گیری براساس محاسبات #عقلانی ( نه احساس و فال و تردیدهای بیش از حد و... ).
ب. #مشورت با خبرگان و کارشناسان و بهره گیری از نظرات صاحب نظران طبق دستور #قرآن کریم در آیه ۱۵۹ سوره آل عمران ( هرچند خودشان عقل کامل بودند).
ج. استدلال #عقلانی، متین و مودبانه در مباحثات و مناظرات و عدم تمسک به احساسات و #تهمت و #تحقیر.
د. استناد به ادله و مستندات #عقلی و #قانونی در #قضاوت و عدم استناد به علم غیب.
ه. تاکید بسیار زیاد به علم و علم محوری به عنوان ابزاری برای افزایش #عقلانیت و رفتارهای عقلانی.
و. تاکیدات زیاد بر #عقلانیت و روایات بسیار مهم در باب اهمیت #عقل و عقلانیت از #معصومین(ع).
براساس روایت هایی که در عظمت عقل صادر شده و بنا به فرمایش #معصوم(ع) ، هر کس #عاقل است، #دین دارد و هر کسی دین دارد وارد بهشت میشود. پس دین و دینداری در همه وجوه وابسته به عقل است و اساس دینداری را باید عقل دانست.
گزاره هایی مانند ؛ خلقت مستقل وجود عقل، اولین مخلوق بودن عقل، زیباترین و دوستداشتنی ترین مخلوق نامیدن عقل توسط خداوند متعال، اعطای عقل به بهترین مخلوق، میزان ثواب و عقاب و میزان تکلیف براساس میزان عقل، نشان از اهمیت بسیار بالای عقل درنظرگاه دین دارد.
@mohammadtaghidashti