این مطلب جالب توسط یکی از دوستان به نام آقای خاکسار نوشته شده است. پیشنهاد می کنم مطالعه کنید: 🔸ملازمه حق و نفع 🔸 ...كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَ الْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً وَ أَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ. رعد/۱۷ خداوند حق و باطل را به امور محسوسی مثل می زند، باطل مانند کف به کنار می رود اما حق که به مردم سودمند است باقی می ماند. سرچشمه باطل ناخالصی هایی است که حق و حقیقت بدان آلوده شده است. حکومتی که برای مردم مفید باشد ماندنی است.( تفسیر نور/قرائتی) ✅ از قدیم فلاسفه در خصوص این که حق چیست؟ نظراتی ارائه کرده اند و از رابطه حق و نفع گفته اند. که اولی مربوط به عقل نظری و دومی مربوط به عقل عملی است. برخی فلاسفه(پراگماتیستها) سودمند بودن را شرط حق دانسته اند. حق: دو معنای متمایز دارد؛ یکی معنای حقوقی یعنی امتیازات معینی که در جامعه بر اساس قرارداد و قانون به افراد داده می شود و در برابر تکلیف به کار می رود. (این معنا منظور نیست) دیگری معنای فلسفی یعنی آنچه مطابق با واقع است. در اندیشه اسلامی حق آن چیزیست که متصل و منتسب به خدا باشد و در برابر آن باطل به کار می رود. نفع: انسان هر کاری در این جهان انجام می دهد از دو حال خارج نیست یا برای جلب منفعت است یا دفع ضرر. منفعت آن چیزیست که در راستای رفع #نیازمندی های انسان باشد. منفعت عمومی آن چیزیست که #نیازهای مشروع شهروندان را برآورده سازد و برای عموم افراد جامعه سودمند باشد. و منافع ملی مجموعه ای از مصالح و فوایدی است که برای یک کشور و جامعه به صورت کلی مورد #نیاز و حائز اهمیت است. " #نیازمندی های اولیه و ضروری انسان که از طبیعت و فطرت او سرچشمه می گیرد و همیشه با اوست و در طول زمان تغییر نمی کند به سه دسته قابل تقسیم است: جسمی، روحی و اجتماعی جسمی: خوراک، پوشاک، مسکن و ازدواج روحی: علم، هنر، نیکی، پرستش، احترام و تربیت اجتماعی: معاشرت، مبادله، تعاون، عدالت، آزادی و مساوات "(شش مقاله/مطهری) در هرم مازلو در سلسله مراتب #نیازهای انسان، #نیازهای فیزیولوژیک(خوراک، پوشاک، مسکن و ازدواج) و امنیت مقدم بر سایر #نیازها آمده است. ✅ حق را نشانه هاییست و یکی از آنها طبق آیه شریفه که باعث دوام حق می شود، نافع بودن آن است. اگر شخصیتی، اندیشه ای، مکتبی، گفتمانی و حکومتی را حق می دانیم باید بتوانیم از مفید بودن و خدمات عملی آنها به مردم صحبت کنیم. اگر دین اسلام حق و فرا مکانی و فرا زمانی است یکی از دلایلش این است که برای تمام #نیازهای بشری نسخه دارد. آنهایی که برای حل مشکلات اقتصادی و ... مردم را به دعا و خواندن نماز استغاثه و جعفر طیار و صبر فرامی خوانند و از خود سلب مسئولیت می کنند بزرگترین جفا را به دین می کنند. شهید بهشتی اینگونه به این افراد جواب می دهد:" این دروغها را باور نکنید اگر در جامعه ای کسانی به نام دین فقرا را به صبر دعوت می کنند که میدان را برای یغماگران باز کنند و بگویند صبور باش خدا در آخرت به تو عوض می دهد، این سخن سخن اسلام نیست." رویکرد تخدیری به دین آن است که به جای حل مشکل بر آن سرپوش می گذارد و حواله به خدا می دهد. از دین مُسکن و مُخدری می سازد تا بدکارکردی خود را با آن توجیه و پنهان و عقل و شعور را در مردمان تعطیل نماید. خرقه پوشی تو از غایت دینداری نیست پرده ای بر سر صد عیب نهان می پوشی اگر این فرمایش حضرت پیامبر(ص) را توسعه دهیم که فرمودند: خیرالناس انفعهم للناس. یعنی بهترین مردم نافع ترین آنها به مردم است، می توانیم بگوییم بهترین مکتب نافع ترین آن به مردم و بهترین حکومت آن است که بیشتر در خدمت منافع عمومی و ملی باشد. ◀️ در تقابل بین دو اندیشه و گفتمان حق و باطل آنی موفق است که در میدان عمل کارآمد باشد و این گفتمان است که جهانی می شود و ذوایق، فرهنگها، سبک زندگی‌ها و ... را مطابق میلش تغییر می دهد. کارآمدی به آن است که بتواند به خواسته ها و #نیازهای متکثر اجتماعی در عرصه های مختلف پاسخ دهد و رضایت اکثریت را جلب نماید که همانا رضایت مشروعیت و تبعیت می آورد. اگر باطل کارآمد باشد میدان دار و غالب خواهد بود هر چند جولانش دائمی نیست‌. اندیشه ای که در عمل مفید به حال مردم نباشد به بن بست می خورد هر چند ذاتا حق باشد. صرف داشتن ادعای حق و انتساب به خدا کفایت نمی کند. به عمل کار برآید به سخندانی نیست. خیلی‌ها دعوی حق می کنند اما به قول جناب سعدی کمتر از جمادات هستند: سنگی و گیاهی که در آن خاصیتی هست از آدمی ای به که در آن منفعتی نیست یا در جای دیگر می گوید: اگر نفع کس در نهاد تو نیست چنین گوهر و سنگ خارا یکی است غلط گفتم ای یار شایسته خوی که نفع است در آهن و سنگ و روی 🗓 ۱۴۰۴/۵/۳۰ #فقه_سیاسی #حکمرانی_دینی https://eitaa.com/a_khaksar_1352 @mohammadtaghidashti