#نامه_های_امیرالمومنین_علیه_السلام
✔️#نامه_نوزدهم
⬅️شمول رأفت اسلامى نسبت به همۀ شهروندان
📜 اين نامه در عين كوتاهى، بسيار پر محتواست و مىتواند برنامهاى براى همۀ زمامداران باشد.
امیرالمؤمنین عليه السلام در تعبيرات خود روى چهار نقطه از اعمال نارواى آن فرماندار انگشت نهاده؛ نخست #خشونت و ديگر #قساوت و #بىرحمى و سوم #تحقيركردن آنها و چهارم #بدرفتارى نسبت به آنهاست؛
🔻گر چه اين چهار مفهوم با هم نزديكند ولى تفاوتهاى دقيقى با هم دارند. لذا امام عليه السلام به تمام آنها اشاره كرده و به دنبال آن نظر مبارك خود را چنين اعلام مىكند كه از يك سو بايد توجّه داشت آنها مشركند، زيرا مجوس به عنوان دوگانه پرست و ثنوى شناخته مىشود، چون معتقد به دو مبدأ خير و شر و يزدان و اهريمن بودهاند، هر چند زرتشتىهاى امروز مدعى هستند كه ما موحّديم نه مشرك، امّا منابع دينى آنها غير از اين را مىگويد.
به هر حال امام عليه السلام با ملاحظۀ تفاوت اعتقادى، نزديك شدن بيش از حد به آنها را نهى مىكند و در عين حال اين نكته را يادآور مىشود كه آنها تحت پيمان ذمّه هستند؛ يعنى با مسلمانان همزيستى مسالمت آميز دارند آنها متعهدند كه به اسلام احترام بگذارند و حكومت اسلامى نيز متعهد است كه از جان و ناموس آنها دفاع كند و نسبت به آنان خوشرفتارى نمايد، بنابراين به خاطر اين پيمان ذمّه، جفا كردن و بدرفتارى در حق آنها جايز نيست.
🔘بديهى است اينگونه رفتار با افرادى كه مسلمان نيستند ولى در سايۀ حكومت اسلامى بايد زندگى سالمى داشته باشند، بهترين رفتار است؛ از يك سو به آنان آرامش مىدهد و هر گونه فكر طغيان و سركشى را از وجودشان بر مىچيند و از سويى ديگر رفتار حكومت اسلامى را حمل بر ضعف و ناتوانى كه ممكن است آن هم سرچشمۀ طغيان گردد نخواهند كرد. اين بهترين طريق رفتار با اين اقليتهاست.
🔘بديهى است آنچه امام عليه السلام در اين نامه بيان فرموده منحصر به اشخاص و يا زمان و مكان معينى نيست بلكه برنامۀ حساب شدهاى است كه در همه جا كارآيى دارد. بلكه مىتوان گفت حكومت نسبت به افراد خودى نيز بايد همين گونه معامله كند.
اگر زياد در مقابل آنها نرمش نشان دهد، ممكن است حمل بر ضعف او كنند و گروهى جرأت بر قانون شكنى پيدا نمايند و اگر قوانين را با خشونت و شدت اجرا كند، سبب رميدن مردم و از دست دادن عشق و علاقۀ آنها نسبت به حكومت خواهد شد.
به هر حال #اعتدال در ميان نرمش و خشونت، يكى از اصول ثابت مديريت و فرماندهى در تمام سطوح است.
✔️حتى در مورد خداوند و سياست الهى نسبت به بندگان همين اصل رعايت شده و آنها را بين خوف و رجا نگه مىدارد، قرآن مجيد مىفرمايد:
«نَبِّئْ عِبٰادِي أَنِّي أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِيمُ وَ أَنَّ عَذٰابِي هُوَ الْعَذٰابُ الْأَلِيمُ» ؛ اى پيامبر! بندگانم را آگاه كن كه آمرزندۀ مهربان منم * و (اينكه) عذاب من همان عذاب دردناك است». (حجر: 49- 50)
#ادامه_دارد
#کلام_مولا
#امیر_ملک_سخن
#نهج_البلاغه
@mola_amiralmomenin_as