#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌فرهنگستان‌‌درباره‌فلسفه‌اسلامی 🔸در آذرماه سال 1391 همایش بین المللی قطب الدین شیرازی در شیراز برگزار شد. یکی از سخنرانان اصلی آن همایش حضرت استاد آیت الله میرباقری(زیدعزه) بودند. به مناسبت آن سخنرانی، مصاحبه ای با ایشان در #فرهنگستان انجام شد. 🔸 ایشان در آن مصاحبه نکات بدیعی درباره جریان فلسفه اسلامی گفتند که متن آن خدمت عزیزان تقدیم می گردد. نکاتی از این مصاحبه وجود دارد که باید برجسته شده و مورد تأمل قرار بگیرد که بعد از بارگذاری متن و مطالعه آن انجام خواهد شد. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_1 🔸اولین نکته ای که می توان از مصاحبه استادمیرباقری برجسته سازی کرد، تأکید ایشان بر «ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی» است، لیکن ایشان این نکته را مبتنی بر اندیشه فلسفی خود توضیح می دهد؛ 🔺 در تولید فلسفه و حکمت اسلامی، «ایمان» مقدّم بر «دانش» بوده است، به تعبیر دیگر مؤمنانه می‌اندیشیدند، منتهی این را باید بحث کنیم که این مؤمنانه اندیشیدن‌شان چقدر تمام بوده و چقدر ناتمام؟ که این سخن دیگری است اما فی الجمله مؤمنانه می‌اندیشدند. اینکه در این مؤمنانه اندیشیدن، چقدر تسلیم وحی می‌شدند؟ سخن بعدی است، ولی بالأخره فضای ایمانی دنیای اسلام و فضای معارف وحیانی بر تفکر اینها سایه افکنده بود. بنابراین یک فلسفه‌ی ایمانی تولید شده، بعد آمده‌اند هدف این فلسفه‌ی ایمانی را توضیح می‌دهند. 🔺 درست است که اول نمی‌گویند فلسفه ایمانی است یا نه؟ و به یک معنا در تعریفِ هدف فلسفه، ابتدائاً یک نگاه غیر دینی دارند، ولی خوب که نگاه می‌کنید می‌بینید نه، این نگاه غیر دینی کم‌کم به ایمان گره می‌خورد، اول که می‌خواهند نگاه فلسفی داشته باشند به نظر می‌رسد کاری با خدا و پرستش و توحید ندارند، می‌گویند ما می‌خواهیم «استکمال نفس» پیدا کنیم و یک هدف مشترک می‌گذارند که این هدف، مقید به پرستش نیست، بعد می‌گویند برای استکمال نفس باید «معرفت» پیدا کنیم، معرفت را هم کم‌کم می‌رسانند به معرفتی که در «الهیاتِ بالمعنی الاعم» پیدا می‌شود، و «الهیاتِ بالمعنی الاخص» را هم «معرفت اعلی» و «معرفت به علت العلل» قرار می‌دهند. #ایمانی‌بودن‌محتوای‌فلسفه‌اسلامی @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_2 1⃣ در #عقل‌عملی هم گفتند ما دنبال بررسی هستی‌های مربوط به اختیار خودمان هستیم که این تحلیل کمال قوه‌ی نظری است. یعنی کأنّه توجه دارند که تحلیل نظری در حکمت عملی، کار قوه‌ی نظر است و این کمال قوه‌ی نظری است، ولی مسیرش، خیر و شر است و بهترین نوع فعل را به ما نشان می‌دهند که به کار بستن عملی آن، به کمال قوه عملی‌مان هم منتهی می‌شود و غایتش می‌تواند استکمال عملی هم باشد، ولی خودش ابتدائاً با نگاه اولی موضوع عقل نظر است و موجب استکمال و کمال عقل نظر است. کم‌کم کمال عقل عملی و عمل خیر را هم به سعادت اخروی گره زدند، یعنی گفتند خیر در سعادت اخروی است. یعنی معاد را وارد سعادت بشری کردند. 2⃣ در #حکمت‌عملی بحث از موجودی است که مربوط به اختیار ماست، بحث می‌کنیم از اینکه بهترین نوع تحقق آن موجود چیست؟ اعم از اینکه آن چیزی که مربوط به حوزه اختیار ماست در حوزه فرد -که علم اخلاق متعهد به آن است- ، در حوزه خانواده -که علم تدبیر منزل متعهد به آن است- و یا در حوزه سیاست اجتماعی و ناظر به جامعه باشد -که علم تدبیر کشور و کشورداری متعهد به اوست- این طبقه‌بندی اجمالی است، این‌ها طبقه‌بندی تفصیلی هم پیدا می‌کنند. بنابراین علم «سیاست»، «تدبیر منزل» و «اخلاق» ناظر به فعل منسوب به اراده‌ی انسانی هستند و بحث از وجه خیر و شر آن می‌کنند و می‌گویند بهترین نوع صدور این فعل از «جامعه»، «خانواده» یا «فرد» چیست؟ خیر بودن آن به چیست؟ خیر بودن آن به توسعه رفاه مادی است یا به سعادت اخروی؟ که فلاسفه #خیر را به #سعادت‌اخروی برمی‌گردانند. این همان جایی است که ایمان در حکمت عملی دخالت می‌کند و می‌گویند خیر آن است که به سعادت اخروی منتهی ‌شود. اگر شما غیردینی نگاه می‌کردید می‌گفتید خیر آن است که منتهی به توسعه رفاه می‌شود و رابطه‌اش را با سعادت می‌بُریدید. پس هم در حوزه‌ی معرفت نظری، غایتِ حکمت نظری را دستیابی به معرفت الله قرار دادند و هم در حکمت عملی، سعادت اخروی را غایت قرار دادند، و این به این معناست که ایمانشان در غایت سنجی برای علم و تعریف غایت دخالت کرده است. 3⃣در مقابل شما ملاحظه کنید که #ارسطو علت العللی بحث کرده است، ولی این آقایان بحث را در «واجب تعالی» و «الله تبارک تعالی» بردند و با آن ادبیات بحث کردند. من ندیدم ارسطو در اخلاق، سعادت اخروی را بیاورد، اما اینها خیر و شر را در ارتباط با آخرت و کمال نظری را در ارتباط با معرفت الله تعریف می‌کنند. #ایمانی‌بودن‌محتوای‌فلسفه‌اسلامی @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_3 🔸 حضرت استاد توصیفاتی درباره ایمانی بودن محتوای فلسفه اسلامی دارند که تاکنون احدی از فلاسفه مسلمان به آن اشاره نکرده است. در این مطلب، به نکته ایشان درباره #فلسفه‌صدرا توجه فرمایید؛ 🔺 محتوایشان ایمانی است، یعنی درست است که نمی‌خواهد فهمش را منطقاً به حجّیت برساند ولی می‌خواهد در فهمِ محتوا، ایمانی عمل کند؛ اثبات کند که خدا وجود دارد، ایمانش به او می‌گوید که اثبات توحید و معاد کن، لذا تلاش می‌کند که اثبات معاد کند. 🔺هیچ #فیلسوف‌مسلمانی نمی‌گوید که من فلسفه‌ام آزاد است اگر به خدا رسیدم که رسیدم اگر نرسیدم که نرسیدم! یک الهیات بالمعنی الاعم می‌نویسد که آخرش بگوید خدا هست، توحید هست، اسماء و صفات درست می‌کند. 🔺حتّی من در باب #ملا‌صدرا این را هم اضافه آوردم که ملاصدرا در الهیات بالمعنی الاعم مسائل را به گونه‌ای نمی‌چیند که به توحید برسد، بلکه از اول، توحید را در حدّ اولیه می‌آورد، یعنی در مفهوم مرکزی فلسفه‌اش؛ وقتی می‌گوید اصالت وجود یعنی اصالة الله، در مقابل اصالت ماهیت که به نظر ملاصدرا یعنی اصالت کثرت. می‌گوید شما اگر قائل به اصالت ماهیت شدید نمی‌توانید جعل آن را به خدا نسبت دهید چراکه ذوات مستقله می‌شوند و ناخودآگاه مشرک می‌شوید، حداکثر خدا می‌شود ساعت ساز؛ این ذوات را درست کرده و بعد خودشان در عالم کار می‌کنند. #ایمانی‌بودن‌محتوای‌فلسفه‌اسلامی @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_4 🔸 تا بدینجا روشن شد که، ایشان در آن گفتگو چه دیدگاهی درباره محتوای فلسفه اسلامی دارند. حال موضع ایشان در نقصان و کاستی فلسفه اسلامی را مرور میکنیم؛ 1⃣ سئوال جدی و محوری بنده این است که آیا این (اسلامی بودن) را در #روش‌‌فلسفه می‌آورید یا نه؟ روش‌تان سکولار است یا نه؟ می‌خواهم بگویم ایمان بر محتوا حاکم است ولی در #منطق نیامده! یعنی مدل آن غیردینی است. مدلش #اکتشافی است، مستقل از ایمان عمل می‌کند و می‌گوید دنبال کشف باش؛ کشف خیر و شر، کشف هست و نیست، هر دو هم کار عقل نظری است. ولی در محتوا متعبّدانه و مؤمنانه عمل کردند و آن وقت طبیعتاً وقتی مؤمنانه عمل کنند یک جایی هم به وحی داده، تصریح کرده و می‌گویند آنجا ناظر استصوابی است. 2⃣ پس فلسفه‌ی ما چه حکمت عملی و چه حکمت نظری به لحاظ روش، #غیردینی است، به لحاظ محتوا ایمان در آن وجود دارد، یک جاهایی ناچار آمدند نظارت استصوابی و حتی بالاتر از آن، تعیین دامنه را هم به او واگذار کردند ولی با روش درگیر نبوده، نمی‌خواستند #تعبد را منطقاً و روشاً در آن جاری کنند. یعنی حکمت نظری و عملی، منطقاً غیردینی اند، محتوائاً مؤمنانه هستند. #غیردینی‌بودن‌روش‌فلسفه @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_5 🔸همانطور که گذشت، استاد میرباقری با تفکیک محتوای فلسفه از روش تفلسف، نقدی بر روش وارد کرده اند که علیرغم ایمانی بودن محتوای فلسفه، روش آن غیردینی و غیراسلامی است. قبلاً هم عرض کردم که توضیح این مطلب نیاز به مباحثات حضوری دارد و شرح آن در این سطور مضیق نمی گنجد. در ادامه به فرازی دیگر از فرمایشات استاد توجه کنیم؛ 1⃣ عرض کردم؛ یعنی می‌خواهد جهان را #موحدانه تفسیر کند، در محتوا غیردینی نیست، ولی چون در روش، از اول قبول کرده که معرفت، #کشف است، کشف هم حق و باطل ندارد. کشفِ حق نیست بلکه کشفِ واقع است. در حالی که #کیفِ‌اختیار شما در کیفِ فهمِ جهان دخیل است؟! اگر کیفِ اختیار در کیفِ فهم دخیل است منطقِ کیفِ فهم نباید یک متغیره شود، نباید یک عاملی شود، نباید یک شاخصه بدهد، بگوید همین که تناسب با واقع را تمام کردی کار تمام است، بلکه باید بگوید تناسب با واقع با سه شاخصه تمام می شود؛ با شاخصه‌ی ایمان، با شاخصه‌ی تلائم نظری و شاخصه کارکرد عینی. فلسفه به این لحاظ غیردینی است. فرض نمی‌کند خدایی هست و من در #مقام‌روش‌فهم باید بندگی کنم و کاری کنم که فهم‌ام در برا بر خدا حجّت باشد. 2⃣ یعنی اگر کسی در منطق و #معرفت‌شناسی، الهی و غیر الهی نکند و تعبد را نیاورد، نمی‌تواند تا آخر به صورت منظم، تعبد را بیاورد، #دوپایه‌ای و التقاطی می‌آورد، یک جا به اکتشاف و یک جا به وحی تکیه می‌کند، در حالی که اگر از اول تعبّد را می‌آورد و بعد تعبّد را هم به بیگانگی با واقع نمی دید می توانست بگوید ما «تعبّد» را می‌خواهیم، «تلائم نظری» و «کارآمدی عینی» را هم می‌خواهیم. این‌ها شاخصه‌ی تناسب علم با واقع‌اند. این‌ها چون معرفت‌شناسی را یک مؤلفه‌ای تعریف می‌کردند و معرفت شناسی‌شان دینی و غیر دینی نبوده، در محتوای فلسفه، ایمان‌شان آمده ولی در منطق‌شان نیامده، لذا نیامدند #حجّیت را بر فلسفه حاکم کنند که بگویند منطقاً باید منطقِ فهم، به تبعیت از وحی برگردد، بلکه گفتند منطقِ فهم به کشف برمی‌گردد. #غیردینی‌بودن‌فلسفه‌در‌ناحیه‌روش‌علیرغم‌ایمانی‌بودن‌محتوای‌آن @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی-6 🔉 #صوت 🔸استاد میرباقری: همه علوم بر محور معارف اهل بیت. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_6 🔸 استاد میرباقری(زیدعزه): 🔺 حتما ‌#برهانهای اهل بیت را اصل قرار دهید. محور تفکر و اندیشه تان چیز دیگری نباشد و الا ضرر میکنید هم ضرر میکنید هم ضرر میزنید. 🔺 همه دانشهای دیگر بر محور معارف اهل بیت (فلسفه، عرفان، کلام) مفید است، مستقل از معارف اهل بیت مضر است،بلاشبهه. یعنی اگر کسی مستقلا تا آخر خط فلسفه را بخواند به جامعه ضرر خواهد زد. و الا اگر بر مدار معارف اهل بیت #فیلسوف هم بشود و ببیند که فلاسفه بزرگ اسلامی چه گفتند، این نفع می برد، استفاده می کند و استفاده می رساند. عرفان هم همینطور. 🔺 اگر محور زبان و ادبیاتتان وحی شد از دانشهای دیگران می توانید استفاده کنید. آنها خوبهایشان #حجب‌نورند. از انوارشان استفاده می کنید آنجایی هم که می بینید یک آدم غیرمعصومی حرفی زده که با وحی نمی سازد شما گرفتارش نمی شوید. این هم یک کلمه است اما همین روش می خواهد و قواعد می خواهد. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_7 #صوت 🔸استادمیرباقری: ملاصدرا را به جای امام صادق ننشانید، اما باب انکار صدرا را هم باز نکنید. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌‌آیت‌الله‌میرباقری‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_7 1⃣ اگر خداوند متعال به شما کمک کرد و کم کم ابواب فهم برایتان باز شد، #انکار‌دیگران را نکنید. با یک پشت دست اسفار ملاصدرا و شفای ابن سینا را زدن، این درست نیست. آنها هم #شیعه بودند، آنها هم زحمت کشیدند، آنها هم معتقد به معارف اهل بیت بودند، اشکال به آنها دارید مطلب دیگری است، دو تا فقیه هم به همدیگر اشکال دارند. 2⃣ اینکه جایگاه ملاصدرا باید معین شود و بالاتر به آن حکم نکنید این معنایش این نیست که، پایینش بیاورید. بله، ملاصدرا را جای #امام‌صادق ننشانید این #ظلم‌عظیم است. اسفار را جای توحید صدوق ننشانید این ظلم عظیم است. هم به علم هم به امام صادق این ظلم است. ولی این معنایش این نیست که اینها را انکار کنید. 3⃣ اگر باب انسان باب انکار باشد در خیلی موارد همان #جدال و مراء است. این همان مراء و مباهات است که، معارف اهل بیت را می خواهد برای مباهات با فیلسوفان و عرفا. فقها هم همینطور عمل می کنند. یک فقیه بزرگی مانند شیخ طوسی که از روایات فاصله می گیرد به ایشان نقد می کنند اینگونه انتقاد نسبت به حکما هم است و نسبت به عرفا هم است. معیارتان معارف اهل بیت باشد و این به معنای انکار دیگران نیست. 4⃣ گرچه عرض کردم این اتفاقی که در طول تاریخ شیعه افتاده است، که در خیلی موارد آن شأنی را که برای امیرالمؤمنین و ائمه اطهار باید قائل باشیم نیستیم، اینکه باید با همه وجود در خانه امیرالمؤمنین برویم و بگوییم؛ #علم‌اینجاست، کمتر اتفاق می افتد. بله، این عیوب در ما باید اصلاح شود اما به معنای انکار #سرمایه‌های‌گذشته نیست. @monir_ol_din

✔️‌ سلام و عرض ادب؛ بعد از استضائه از ایام‌مبارک‌ #غدیریه ادامه مباحث را پی میگیریم.... #پرونده_علمی_4 👇👇👇

#پرونده_علمی_4 #دیدگاه‌استادعلامه‌حسینی‌درباره‌فلسفه‌اسلامی_1 🔸استاد حسینی شیرازی(ره) بنیانگذار فلسفه چگونگی اسلامی هستند، اطلاع از دیدگاه ایشان درباره فلسفه اسلامی مهم می باشد: 🔺 فلسفه چگونگي اي که ما مي گوييم هماهنگ با فلسفه هستي شناسي است. فلسفه چگونگي ما قطع نشده که بگوييم کاري به خدا ندارد که مثل غربي ها بخواهيم بحث کنيم. آنچه را که در فلسفه هستي(فلسفه اسلامی) گفتيد، او هماهنگ با فلسفه چگونگي اي است که ما مي گوييم. 🔺 صحبت از اين است که تکميل مي کنيم ما فلسفه چرايي را با فلسفه چگونگي. در فلسفه چگونگي البته اثبات مي کنيم که کليه اشياء و تغييرشان و ذوات و اينها، در چگونگي که داريم صحبت مي کنيم، به تبع يک حرکت تکاملي است. آن وقت اتفاقاً اين مبنايي که دارم عرض مي کنم، با اصالت وجود بسيار نزديک است ساختنش، با اصالت ماهيت نمي سازد. يعني براي ذوات اشياء، خاصيت ذاتي منفصل قائل نمي شويم؛ ولي اگر در خاطر مبارکتان باشد در فلسفه اصالت وجود، چون خواص را مال ذوات ماهيات نمي دانند و ماهيت را انتزاع از مراتب وجود مي دانند، پس «وجود» متحرکي را که در اينجا بيان مي کنيم که بعداً مي شود تولي و ولايت، اين سازگار با آن هست. 🔺 ممکن است مباحث بعيده اصالت وجود را ما نپذيريم. يعني به عبارت ديگر اصل مطلب را بسيار نزديک با صحبت خودمان مي دانيم. اگر اينطوري بشود، بحث ما مي شود تکامل فلسفه وجود در مکانيزم هستي. #فلسفه‌چگونگی‌تکامل‌فلسفه‌وجوداست‌. ر.ک. سلسله جلسات پژوهشی فلسفه حکومت جلسه 6 @monir_ol_din

#پرونده_علمی_4 #جمع‌بندی؛ 🔸گزارشهایی از کلام دو استاد مکتب فرهنگستان علوم اسلامی قم، ارائه شد. از استاد علامه سیدمنیرالدین حسینی(ره) که بنیانگذار #فرهنگستان‌علوم‌اسلامی‌قم بودند و از استاد آیت الله میرباقری(زیدعزه)، ریاست کنونی فرهنگستان. 🔸نتیجه آنکه؛ فرهنگستان علوم اسلامی، یک #مدرسه‌علمی است، ضدیت با فلسفه در آن راه ندارد و بیمعناست، مثل همه مدارس و مکاتب علمی #نقاد است و نقد می کند. این مکتب به واسطه دغدغه ای که درباره #تحقق‌اسلام در جامعه دارد #پرسشهایی را ناظر بر فلسفه اسلامی طرح می کند. 🔸البته که، می توانیم اندیشه فلسفی فرهنگستان را هم نقد کنیم، و این نیاز به خواندن #فلسفه_چگونگی_اسلامی دارد. باید آن را خواند و درباره مدعیاتش اندیشید. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_1 ⭕️ ضرورت امتداد عملی فلسفه اسلامی https://eitaa.com/monir_ol_din/585 #پرونده_علمی_2 ⭕️ نسبت دین با علوم طبیعی https://eitaa.com/monir_ol_din/702 #پرونده_علمی_3 ⭕️ مبانی فلسفی اندیشه مقاومت https://eitaa.com/monir_ol_din/873 #پرونده_علمی_4 ⭕️ دیدگاه فرهنگستان درباره فلسفه اسلامی https://eitaa.com/monir_ol_din/1029 #پرونده‌ویژه‌محرم ⭕️ کربلا و تاریخ https://eitaa.com/monir_ol_din/1081

#پرونده_علمی_1 ⭕️ ضرورت امتداد عملی فلسفه اسلامی https://eitaa.com/monir_ol_din/585 #پرونده_علمی_2 ⭕️ نسبت دین با علوم طبیعی https://eitaa.com/monir_ol_din/702 #پرونده_علمی_3 ⭕️ مبانی فلسفی اندیشه مقاومت https://eitaa.com/monir_ol_din/873 #پرونده_علمی_4 ⭕️ دیدگاه فرهنگستان درباره فلسفه اسلامی https://eitaa.com/monir_ol_din/1029 #پرونده‌ویژه‌محرم ⭕️ کربلا و تاریخ https://eitaa.com/monir_ol_din/1081 #پرونده_علمی_5 ⭕️ایرانِ‌آینده https://eitaa.com/monir_ol_din/1250

💥 پرونده‌های علمی که تابحال در کانال #اِمتدادِحِکمت‌وَفَلسَفِه انجام شده است؛ 👇👇👇 #پرونده_علمی_1 ⭕️ ضرورت امتداد عملی فلسفه اسلامی ‌‌ https://eitaa.com/monir_ol_din/585 #پرونده_علمی_2 ⭕️ نسبت دین با علوم طبیعی https://eitaa.com/monir_ol_din/702 #پرونده_علمی_3 ⭕️ مبانی فلسفی اندیشه مقاومت https://eitaa.com/monir_ol_din/873 #پرونده_علمی_4 ⭕️ دیدگاه فرهنگستان درباره فلسفه اسلامی https://eitaa.com/monir_ol_din/1029 #پرونده‌ویژه‌محرم ⭕️ کربلا و تاریخ https://eitaa.com/monir_ol_din/1081 #پرونده_علمی_5 ⭕️ایرانِ‌آینده https://eitaa.com/monir_ol_din/1250 #پرونده_علمی_6 ⭕️ فلسفه‌فضای‌مجازی https://eitaa.com/monir_ol_din/1466