#بررسی‌دیدگاه_1 #گزارش_2 ☑ خلاصه مصاحبه با حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین امینی نژاد 💢بخش 2 🔺امتدادیابی یک فلسفه مثل فلسفه و حکمت اسلامی چه معنایی می‌تواند داشته باشد، اصلاً #امتداد یعنی چه؟ 🔺می‌توانیم بگوییم که مراد از امتداد فلسفه و حکمت اسلامی این است که بتواند در غیر فضای حکمت و فلسفه #سرریز بکند و در آنجا توصیه‌ها و مباحثی را عرضه بکند که منجر به تغییر و تحولاتی در آن‌ها بشود. 🔸عرصه‌های فراوانی برای حیات انسانی وجود دارد، اعم از علوم انسانی، علوم تجربی، علوم ریاضی و ... و شئون و ساحت‌های متعددی که حیات انسانی اقتضای آن را دارد. چه به لحاظ فردی، چه به لحاظ اجتماعی، خود فضای اجتماعی هم عرصه‌های متعددی دارد. 🔸اگر بنا باشد حکمت و فلسفه‌ی اسلامی به عنوان یک اندیشه‌ی بنیادین و عمیق انسانی، خودش را در همه‌ی این عرصه‌ها یا هر یک از این عرصه‌ها حاضر بکند، چه #پیامدهایی دارد. 🔺ورود و نتیجه‌گیری از مباحث فلسفی در عرصه‌های علوم دیگر می‌تواند یک تفسیر و تحلیل از امتداد فلسفه‌ی اسلامی باشد. 🔺اولین امتداد و پیامدی که یک فلسفه‌ی بنیادین مانند فلسفه و حکمت اسلامی می‌تواند در ساحت‌های دیگر داشته باشد تولید #فلسفه‌های‌مضاف به دانش‌ها و فلسفه‌های مضاف به موضوعات متعدد است ولی فقط در همین حد هم اکتفا نمی‌شود بلکه در نفس پیکره‌ی مسائلی که در آن دانش‌ها و موضوعات مختلف مطرح هست می‌تواند دخالت پیدا بکند. 🔸بنابراین یک معنا از امتداد این است که ما بگوییم فلسفه به عنوان یک دانش، پیامدها و نتایجش در دانش‌های دیگر و موضوعات دیگر به چه شکلی در می‌آید. 🔺یک معنای دقیق‌تر و عمیق‌تر از امتداد وجود دارد. 🔸فلسفه اعم‌العلوم است و موضوع فلسفه اعم‌الموضوعات است، تمام علوم با تمام مسائل و تمام موضوعات، می‌تواند با #زاویه‌دید فلسفی و حکمی مورد مطالعه قرار بگیرد. 🔸مراد از این بحث، این است که موضوع فلسفه با زاویه دیدی که وجود دارد، آنچنان اعم است که موضوعات تمام علوم و تمام شئون حیات بشری را از منظر موضوع خودش می‌تواند مورد مطالعه قرار دهد. 🔺در چنین فضایی ما می‌توانیم بحث امتداد فلسفه را مطرح بکنیم که مراد از امتداد فلسفه و حکمت اسلامی این است که اگر یک فیلسوف و یک اندیشمند فلسفی، از منظر فلسفی بخواهد به سایر علوم، به موضوعاتشان، به مجموعه مباحثی که در حوزه انسانی و غیر انسانی مطرح هست، نگاهی بیندازد، نتایج این نگاه به چه شکلی درخواهد آمد. مراد ما از این امتدادها، یک چنین چیزی باشد. @monir_ol_din

♻گزارشی منقول از کانال موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی که خلاصه ای از یک مصاحبه است صورت گرفت. ♻ نقد و ارزیابی بخش دوم از مصاحبه بعد از مطالعه و تأمل پیرامون آن انجام خواهد شد. ♻چنانچه دوستان عزیز ناظر برمطالب آقای امینی نژاد یا نقدی که صورت می گیرد، نکته ای داشته باشند، در خدمتیم. @monir_ol_din

#بررسی‌دیدگاه_1 #نقد_2 ✳ درباره بخش دوم مصاحبه آقای امینی‌نژاد، نکاتی نقدگونه وجود دارد که، تقدیم می‌شود؛ 1⃣ جناب آقای امینی‌نژاد در این بخش، دو معنای برای #امتداد طرح کرده‌اند؛ جریان مباحث فلسفی در علوم دیگر، توجه به سایر علوم از زاویه دید فلسفی و حکمی. 1-1. این دو معنا نه تنها دربردارنده نکته‌ای فنی و دقیق نیست بلکه، حکایت از ابهام معنای امتداد در ذهن ایشان دارد. به نظر می‌رسد برای تبیین معنای امتداد، آن هم بعد از گذشت چند دهه از ورود فلسفه به ساحت جامعه، انتظاری بیش از این نابجا نباشد. چرا که، سرریز شدن مباحث فلسفی در سایر علوم و تولید فلسفه‌های مضاف چه به دانشها و چه به موضوعات، تصویری کلی از یک مطلوب فلسفی است. آنچه که در این میان مهم است، ارائه تصویری فلسفی و دقیق از این #سرریزشدن مباحث فلسفی در سایر علوم است. سؤال این است که؛ چگونه فلسفه صدرایی بر محوریت #اصالت‌وجود می‌تواند وارد موضوعات علومی چون جامعه‌شناسی، اقتصاد، روان‌شناسی، مدیریت و.... گردد؟ آیا مفهوم #وجود، قدرت امتداد و سرریزشدن در محیط علوم اجتماعی را دارد؟ و اگر مقصود از مباحث فلسفی، امتداد مفهوم مرکزی فلسفه صدرایی نیست بلکه به کاربستن قواعد و اصول فلسفی در سایر علوم است، این هم سخن تازه‌ای نیست و بسیار پیش از این #ابن‌سینا در برهان شفاء بر محور برهان #ارسطو آن را توضیح داده و تبیین کرده است. او در آن مباحث، انتقال برهان از علوم مافوق بر علوم مادون را در کمال دقت و عمق توضیح می‌دهد. 1-2. اندیشه فلسفه‌های مضاف که یکی از ایده‌های مطرح در عرصه #علوم‌انسانی‌اسلامی است، هیچ نشانه‌ای از امتداد فلسفه صدرایی در سایر علوم به دنبال نداشته است. آنچه از این اندیشه بر آمد این بود که، باید در یک تأمل فرانگر عقلانی به موضوعات مختلف از علوم اجتماعی و انسانی تا ریاضی و فیزیک، آنها را تحلیلی فلسفی نمود. آیا در این تأمل فرانگر عقلانی که در نهایت به فلسفه‌های متعدد مضاف ختم می‌شود، از ظرفیت نظریات صدرایی ماننداصالت وجود، تشکیک وجودی، تشأن و... بهره‌برداری می‌شود؟ بد نیست که، یادآوری کنیم که، حضرت آیت الله #جوادی‌آملی در فرآیند استخراج #حکمت‌متعالیه‌سیاسی، این نکته بسیار مهم را خاطرنشان کردند که، اصالت وجود ظرفیت تولید فلسفه سیاست را ندارد و این فلسفه را باید از بخش حکمت عملی استخراج نمود. 1-3. مقصود از زاویه دید فلسفی چیست؟ تمام فلاسفه مسلمان به دلیل دغدغه هستی‌شناسانه‌ای که دارند، از یک منظر به عالم می‌نگردند و آن توجه به کنه وجود و هستی است و درک احکام آن. آیا می‌توان گفت که این منظر، در اختیار فیلسوف هستی‌شناس غربی نیست؟ اگر او هم وجودشناسانه به عالم بنگرد، مگر غیر از این است که، از همان منظر به موضوعات توجه نموده است؟ در این صورت چه تفاوتی میان امتداد حکمت اسلامی و فلسفه غربی خواهد بود؟ فلسفه‌های وجودشناسانه از آن جهت که دغدغه #وجود دارند یک منظر بیشتر ندارند، هرچند ممکن است به دستگاه‌های متفاوت فلسفی منتهی شوند که عوامل مختلفی در این امر دخیل است. ↩ از ایشان به عنوان استاد فلسفه اسلامی، توقعی بیش از آن بود که امتداد حکمت را در سطحی‌ترین و مبهم‌ترین صورت آن معنا کردند. البته شاید در بخش‌های دیگر به توضیحات بیشتری در این زمینه بپردازند که در پست‌های بعدی به آنها خواهیم پرداخت. @monir_ol_din

| عدم امتداد فلسفه اسلامی | مقام معظم رهبری: «نقص فلسفه‌ی ما این نیست که #ذهنی است - فلسفه طبعاً با ذهن و عقل سروکار دارد - نقص فلسفه‌ی ما این است که این ذهنیّت #امتداد سیاسی و اجتماعی ندارد» #امتدادحکمت‌یک‌ضرورت‌است. @monir_ol_din

#فلسفه‌های‌مضاف، عنوان پروژه‌ای علمی است که، روزگاری در بخشی از جامعه علمی حوزوی به عنوان راهبرد اسلامی‌سازی علوم انسانی تلقی می‌شد. تقریباً چندسالی است که، از این پروژه نوایی به گوش نمی‌رسد، آیا این راهبرد اشتباه بوده است؟ یا اینکه در مسیری دیگر ارتقاء یافته و تکامل پیدا کرده است؟ و یا..... @monir_ol_din

#فلسفه‌سیاسی‌صدرایی ✅ آیا حکمت صدرایی، فلسفه سیاسی دارد؟ 📝 استاد خسروپناه: «بنابراین یک‌زمانی کسی می‌گوید ما با در‌‌اختیار داشتن مبانی ملاصدرا و حکمت متعالیه می‌توانیم حکمت سیاسی متعالیه یا فلسفه سیاسی صدرایی را تاسیس کنیم؛ این حرف، پذیرفتنی است؛ چون ملاصدرا یک‌سری مبانی معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، هستی‌شناختی و ارزش‌شناختی دارد که می‌توان از این مبانی استفاده کرد و از دل آن، فلسفه سیاسی استخراج کرد. پرسش این است که آیا باتوجه به قاعده‌های مختلف فلسفه صدرایی نظیر «اصالت وجود»، «تشکیک وجود»، «حرکت جوهری»، «اتحاد عاقل و معقول»، «جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا» و... می‌توان تبیینی از مشروعیت و سیاست ارائه کرد؟ یا مثلا راجع به مشروعیت سیاسی حاکم و حکومت سخن گفت؟ پاسخ مثبت است.» http://farhikhtegandaily.com/news/46379/ ♻ حضرت آیت الله جوادی آملی؛ نمی توان از «اصالت وجود» توقع تبیین حکمت سیاسی را داشت بلکه باید استخراج حکمت سیاسی متعالیه را از تقسیمات حکمت به نظری و عملی آغاز نمود. ❓با چه بیان و ادبیات فلسفی، می توان از «اصالت وجود» تبیینی از مشروعیت و سیاست ارائه داد؟ @monir_ol_din

#بررسی‌دیدگاه_1 #گزارش_3 ☑ خلاصه مصاحبه با حجت‌الاسلام‌‌و‌المسلمین امینی نژاد 💢بخش 3 🔺یکی از بحث‌هایی که فکر می‌کنم در همین جا باید مطرح بشود، این است که گفته می‌شود "فسلفه راجع به #جزئیات بحث نمی‌کند." 🔸چه بسا از جمله چیزهایی که یک مقدار جلوی #امتداد و پیامدهایی که فلسفه می‌توانست در حوزه‌های دیگر داشته باشد، را گرفته است، همین بحث فلسفی باشد. 🔸 این بحث فلسفی در عین اینکه بحث بسیار خوب و مفید می‌تواند باشد و می‌تواند معنای درستی داشته باشد ولی می‌تواند برخی از رهزنی‌ها را هم ایجاد کند. 🔸وقتی ما می‌گوییم فلسفه از امتداد بحث نمی‌کند، بسیاری از آنچه را که ما به عنوان امتدادها از فلسفه انتظار داریم، چه بسا کنار گذاشته می‌شود. 🔸یعنی به نحو #سیستماتیک، ذهن فلسفی که اینجور نتیجه گرفته است از همان اول خودش را از ساحت امتدادها خارج می‌کند. 🔺این در جای خودش باید بحث شود که مراد از اینکه فلسفه در مورد جزئیات بحث نمی‌کند چه هست؟ آیا ساختار دانش این را اقتضا می کند؟ آیا طبیعت فلسفه به دلیل #برهانی‌بودن، این را اقتضا می‌کند، مثلا اینکه گفته می‌شود برهان در جزئیات جریان پیدا نمی‌کند، اصلاً خود همین که برهان در جزئیات جریان پیدا نمی‌کند یعنی چه؟ 🔸اندیشه‌های بنیادین از جمله حکمت و فلسفه‌ی اسلامی ذاتاً این قابلیت را دارد که در تمام عرصه‌ها حتی جزئی‌ترین امور ورود پیدا بکند و در آنجا نتایج و پیامدهای خودش را عرضه بکند. 🔸این یک بحث فنی جدی است و باید در یک بحث طلبگی پیگیری بشود که وقتی ما می‌گوییم فلسفه در جزئیات بحث نمی‌کند، این چه معنایی می‌تواند داشته باشد و چقدر این بحث تأثیر دارد در مسئله‌ی امتداد یافتن یا نیافتن فلسفه‌ی اسلامی و چه‌جور ما باید با این موضوع برخورد بکنیم که به مسئله‌ی پیامدها و امتدادها ضربه وارد نشود. 👈اعتقاد ما این است که این مسئله به هیچ وجه ضربه‌ای به مسئله‌ی امتدادها وارد نمی‌کند، #احساس ما این است که پیگیری در امتدادها یک چیزی میان کلیات و عمومات فلسفی و جزئیاتی است که برهان در او جریان ندارد. 🔸اگرچه ما می‌دانیم که فلسفه عملاً در برخی از جزئی‌ترین امور هم وارد شده است. مثلاً مباحث الهیاتی، وقتی ما در مورد خداوند سبحان صبحت می‌کنیم، این مسئله کاملاً جزئی است. یعنی حتی بین عمومات فلسفی و مصادیق جزئی قرار ندارد، بلکه خود مصادیق جزئی است. با این حال ما راجع به همان مصداق جزئی کاملا بحث های مبسوطی در فلسفه و حکمت اسلامی عرضه می‌کنیم. 🔺در هر صورت باید بگوییم که اگر ما بخواهیم معنای حکمت اسلامی را عمیق‌تر و فنی‌تر و درسی پی بگیریم و مداقه‌های لازم را داشته باشیم باید این مسئله که فلسفه راجع به جزئیات بحث می‌کند یا نه، کاملاً حل و فصل بشود و با حل و فصل شدن این معنا #جایگاه‌امتدادیابی فلسفه و حکمت اسلامی هم فضای خودش را به نحو روشن‌تر پیدا خواهد کرد. @monir_ol_din

#گزارش‌نشست‌علمی ✅ نشست علمی نقد و بررسی کتاب «فلسفه اقتصاد در پرتو جهان بینی قرآن کریم» که در سال 89 در انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم انجام شده است. ✅این گزارش به دلیل اشارات مختصر و دقیقی که در آن وجود دارد، برای کسانی که علاقمند به پیگیری مباحث #فلسفه‌مضاف یا #امتدادحکمت هستند و همچنین برای علاقمندان به مباحث اقتصاد اسلامی، مناسب می‌باشد. @monir_ol_din

♻ از آنجا که برخی در کسوت #اهل‌علم اما فرسنگ‌ها از وادی علم و تحقیق بدورند و نظراتی عاری از دقت می‌دهند، بد نیست برخی از تلاش‌های حوزه علمیه قم را در موضوع #فلسفه‌اقتصاد‌اسلامی به تناسب دغدغه #امتدادحکمت اشاره نماییم. @monir_ol_din

#معرفی‌کتاب 💥کتاب «فلسفه اقتصاد در پرتو جهان بینی قرآن کریم» 📝اثر علی‌اصغرهادوی نیا ✅ اشاره 1⃣ در طول کتاب فلسفه اقتصاد (در پرتو جهان بینی قرآن کریم)، اثبات این فرضیه دنبال می­شود که قرآن آموزه های مناسبی را به عنوان مبانی فلسفی اقتصاد اسلامی فراهم می آورد، که در تدوین آن مؤثر می باشد؛ علاوه بر این، تعالیم قرآنی درصدد است با تکیه بر این مبانی، به تنظیم رفتارهای اقتصادی بپردازد. 2⃣ بخش های بعدی کتاب، مبانی خداشناسی و اقتصاد، مبانی جهان شناسی و اقتصاد، مبانی انسان شناسی و اقتصاد و جامعه و اقتصاد است که هریک در سه بخش جداگانه، مطرح می شوند. مرحله اول هر بخش به دنبال رصد کردن آموزه های قرآنی است که با بحث های اقتصادی ارتباط تنگاتنگی دارد. مرحله دوم هر بخش، نظریه های اقتصادی را مطرح می کند که تأثیرگذاری مبانی مذکور در شکل گیری آن ها، بهتر نمایان می شود. مرحله سوم هر بخش، به بررسی رفتارهای اقتصادی که در قرآن کریم مطرح شده است، اختصاص دارد. 3⃣ در انتهای هر بخش، دستاوردهای مراحل پیش گفته، به صورت خلاصه یادآوری شده است. بخش نهایی نیز دستاوردهای کل تحقیق را به گونه دیگری با هم ادغام نموده تا سهولت لازم برای قضاوت درباره بحث های مطرح شده، فراهم آید. #فلسفه‌اقتصاد #امتدادحکمت @monir_ol_din

#معرفی‌کتاب 💥کتاب «فلسفه علم اقتصاد اسلامی» 📝اثر سیدحسین میرمعزی ✅اشاره در فلسفه علم اقتصاد اسلامی مسائل زیر مطرح می شود: تعریف عام اقتصاد اسلامی؛ موضوع و مسائل آن؛ اهداف و وظایف آن؛ قلمرو و گستره آن؛ مبانی و مبادی آن؛ روش و ساختار آن؛ رابطه آن با مکتب و نظام اقتصادی؛ رابطه آن با فلسفه، کلام، فقه و حقوق و اخلاق اسلامی. این کتاب از ۸ مقاله تشکیل شده است که به برخی مسائل فلسفه علم اقتصاد اسلامی پرداخته اند. مقاله اول: روش کشف ماهیت اقتصاد اسلامی مقاله دوم: دین و اقتصاد: نظام اقتصادی اسلام و علم تحلیل اقتصاد اسلامی مقاله سوم: اسلامی کردن علم اقتصاد: مفهوم و روش مقاله چهارم: علم اقتصاد اسلامی اهداف، تعریف، وظایف و روش مقاله پنجم: نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی مقاله ششم: علم اقتصاد اسلامی: تعریف و روش مقاله هفتم: مروری بر الگوهای اقتصاد اسلامی مقاله هشتم: جمع بندی و نتیجه گیری #فلسفه‌اقتصاد #امتدادحکمت @monir_ol_di