یک مشکلی است در زندگی اجتماعی ما که آنهایی هم که اهل عمل می‌باشند توجهی به عمل اجتماعی ندارند و به اصطلاح «تک رو» می‌باشند. از عمل فردی کاری ساخته‏ نیست، از فکر فرد کاری ساخته نیست، از تصمیم فرد کاری ساخته نیست، همکاری و همفکری و مشارکت لازم است. (ده گفتار، ص۹۴) @motahari_nab

اگر اسلام به اصلاحات اجتماعی همت نمی‌گماشت امکان نداشت از دستورهای اخلاقی خود نتیجه بگیرد. اسلام منادی عدل و منادی حق و منادی آزادی و مساوات و الغای امتیازات بود، به این دلیلها جهانی نو به وجود آورد. لطمات و خساراتی هم که دید از ناحیه مسخ شدن و زیر و رو شدن همین مسئله‌ بود. (بیست گفتار، ص۶۱) @motahari_nab

آن احترامات خارق‌العاده‌ای که پیغمبر از دخترش زهرا می‌کرد، عجیب و حیرت‌آور است. آیا کسی باور می‌کند که در دنیای عرب که تا چند سال پیش مردم از وجود دختر ننگ داشتند و دخترها را زنده به گور می‌کردند حالا یک‌مرتبه پیغمبر رسیده به حدی که دست دخترش را می‌بوسد، زهرا را می‌بوید و می‌گوید: من بوی بهشت از این دختر می‌شنوم، اِنْسِیةٌ حَوْراءُ بشری است ملکوتی. (آشنایی با قرآن، ج۱۱، ص۱۴۴) @motahari_nab

خداوند بر زمامداران حق واجب کرده است که زندگی خودشان را در سطح پایین‌‏ترین افراد قرار بدهند، چون چشم توده مردم به آنهاست، برای اینکه با آنها همدردی کرده باشند، برای اینکه تسکینی برای آنها به وجود آورند و یک کمک روحی به آنها کرده باشند. البته در حدی که می‌توانند باید کمک مادی بکنند، ولی در یک حدودی امکان کمک مادی وجود ندارد و باید کمک روحی کرد. (احیای‌تفکر‌اسلامی، ص۸۳) @motahari_nab

آزادی و دموکراسی بر اساس آنچه که تکامل انسانی انسان ایجاب می‌کند حق انسان بما هو انسان است، حقِ ناشی از استعدادهای انسانی انسان است نه حق ناشی از میل و تمایل افراد. (آینده‌انقلاب‌اسلامی‌ایران، ص۲۷۲) @motahari_nab

اگر انسان واقعاً مسلمان باشد، تمام هدف‌ها در یک کلمه خلاصه می‌شود و آن خداست و رضای خدا. (سیری در سیره نبوی) @motahari_nab

نیروی محبت از نظر اجتماعی نیروی عظیم و مؤثری است. بهترین اجتماع‌ها آن است که با نیروی محبت اداره شود، محبت زعیم و زمامدار به مردم و محبت و ارادت مردم به زعیم و زمامدار. علاقه و محبت زمامدار عامل بزرگی است برای ثبات و ادامه حیات حکومت، و تا عامل محبت نباشد رهبر نمی‌تواند و یا بسیار دشوار است که اجتماعی را رهبری کند و مردم را افرادی منضبط و قانونی تربیت کند ولو اینکه عدالت و مساوات را در آن اجتماع برقرار کند. مردم آنگاه قانونی خواهند بود که از زمامدارشان علاقه ببینند و آن علاقه‌هاست که مردم را به پیروی و اطاعت می‌کشد. (جاذبه‌و‌دافعه‌علی‌ع، ص۶۱) @motahari_nab

تقوا تنها نه این‌ست که قید و محدودیت نیست، بلکه عین حرّیت و آزادی است. (ده گفتار، ص۳۳) @motahari_nab

اینکه دنیای امروز را دنیای تزلزل ارزش‌ها نامیده اند برای این است که هم می‌خواهند ریشهٔ ارزش‌ها را بزنند و هم می‌خواهند ارزش را به بشر بدهند و این تناقض است. (تعلیم‌و‌تربیت‌در‌اسلام، ص۱۵۷) @motahari_nab

ایمان با زور درست شدنی نیست. ایمان یعنی اعتقاد و گرایش. ایمان یعنی مجذوب شدن به یک فکر و پذیرفتن یک فکر. مجذوب شدن به یک فکر دو رکن دارد. یک رکنش جنبه علمی مطلب است که فکر و عقل انسان بپذیرد، یک رکن دیگر جنبه احساساتی آن است که دل انسان گرایش داشته باشد، و هیچ کدامش در قلمرو زور نیست، نه جنبه فکری‌اش و نه جنبه احساساتی‌اش. (جهاد، ص۷۷) @motahari_nab

شکر هر نعمت یعنی از آن همان استفاده را بکنند که برای آن استفاده آفریده شده. (بیست‌گفتار، ص۵۳) @motahari_nab

شک بد است، هدفْ‌ یقین‌است. هم در علم و فلسفه و هم در دین هدف این است که انسان اهل یقین باشد. ایمان آن وقت ایمان است که توأم با یقین باشد. اما شک، تزلزل و عدم اطمینان است. (پانزده‌گفتار، ص ۲۰۸_۲۰۹) @motahari_nab