#یادداشت_های_فقهی_حقوقی۲۴۵ #حج #استطاعت #فقه_کرونا۳ اگرچه سازمان حج اعلام کرده که حج امسال لغو نخواهد شد_خبرگزاری فارس۹۸/۱۲/۱۳_ لکن تا حج چند ماهی باقی مانده است و همه چیز بسته به مهار این ویروس بی همه چیز دارد! برگزار کردن یا نکردن حج که دست سعودی و تابع فتاوای علمای آنجاست و رفتن یا نرفتن حجاج شیعه هم تابع فتاوای علمای اعلام ما و آنها هم منتظر نظرات پزشکی در زمینه کنترل یا شیوع ویروس کرونا می مانند.. یکی از شرایط وجوب حج امن بودن رفتن به حج[تخلیة السرب و سلامته: تحرير الوسيله، ابتداي كتاب الحج و...] است. غالبا فقها نا امنی را به معنای نبودن دشمن و دزد و مانند آن معنا کرده اند. لکن برخی از محققان به درستی معنای ناامنی را درک کرده و در مثال و تطبیق توسعه داده اند. فقط به دو نمونه بسنده می کنم: ۱_علامه ملااحمدنراقی در کتاب ارزشمند مستند می نویسد: کما یشترط خلو السرب عن العدو، یشترط خلوه عن سائر الموانع ایضا فلو کان فی بعض منازل الطریق طاعون او وباء و خاف علی تفسه من العبور فیه لم یجب(مستند۱۱ص۶۵) که روشن است مرادشان در صورتی است که راه منحصر به آنجا باشد والا باید از راه جایگزین و امن برود. حال اگر خدای ناکرده در سرزمین وحی کرونا شیوع داشت_مخصوصا باتوجه به اینکه اکثر حجاج مارا افراد مسن تشکیل می دهند_ جای جایگزینی وجود ندارد.. ۲_شیخنا الاستاذ مرحوم آیت الله تبریزی ره در پاسخ به استفتایی که درباره عبور حاجی از برخی راهها که بیماری مسری مانند طاعون در آنجا هستند با "اگر" پاسخ می دهند که بنظرم مفهوم سخن علامه نراقی است. استاد می نویسند:"اگر می تواند از راه دیگری به حج برود و یا آن که از همان راه مذکور برود اما با امکان خودداری و پیشگیری از آلودگی به بیماری مسری_هرچندکه بامصرف نمودن قرص و یا استفاده آمپول باشد_حج بر او واجب می شود" استفتائات جديد٣٤. مفهوم اگر این است که درغیراین صورت واجب نیست...‌ بهرحال همانطور که در یادداشت های قبل گفتم تشخیص میزان خطر و گستردگی آن با پزشکان و تسخیص حکم _در این یادداشت حج رفتن یانرفتن_ با فقهاست. البته که تصمیم گیری درباره حج که از جمله فرائض مهم اسلامی است بسی دشوار و پیچیده است لکن بهرحال وظیفه مراجع و فقهای امت است که بادرنظرگرفتن شرایط موجود و دریافت آخرین نظرات کارشناسان متعهد_ و نه هر پزشک بی مبالاتی که شاید از خدایش هم باشد که حج تعطیل شود و مثلا ارز مملکت خارج نشود!!_در همه حالات مبین احکام الهی باشند. شاید حج را با جمعیت کمتر و کنترل بیشتر بتوان انجام داد که همین امر هم بررسی مفصلی لازم دارد. درهرحال امیدوارم با رفع مشکل کرونا #حج امسال بهتر و باشکوه ترازهرسال برگزار شود.. ۹۸/۱۲/۱۳ #فقه_پزشکی #فقه_و_کرونا #فقه_کرونا ۳ @muslims_1