رستاخیز مجازی در برابر رستاخیز فیلم دینی ✍️ محمد ولیانپور در روزهای گذشته، #شبکه_های_اجتماعی به یک‌باره درگیر فوجی از حملات به یک #فیلم_سینمایی اکران‌نشده بوده‌اند؛ تا‌جایی‌که حتی تهدید به اعتراض خیابانی نیز در میان این صفحات #مجازی دیده می‌شود. فضای اجتماعی ما هرچند یک‌بار، اسیر چنین موج‌های تبلیغاتی می‌شود و اکران #فیلم_عاشورایی «رستاخیز» در عید‌فطر، به‌جای محرم و صفر و در بحبوحه گفتگوهای هسته‌ای و ایجاد این موج تبلیغاتی، شائبه‌های سیاسی را تقویت می‌کند و تجربه نیز نشان داده چنین جریان‌سازی‌هایی به بیشتر دیده‌شدن فیلم می‌انجامد! اما سخن این مقال بر این سر نیست. «#رستاخیز» #احمدرضا_درویش که در زمان اکران جشنواره‌ای در فجر سال گذشته نیز انتقادها را البته در مقیاسی بسیار کوچک تجربه کرده بود، فیلمی عاشورایی است که البته در دام درام‌های زمینی نیز گرفتار شده و نتوانسته یا نخواسته است روایتی خالص از عاشورا ارائه دهد. ‌درویش فیلمش را با اصلاحاتی آماده گیشه کرده؛ اما باز هم نتوانسته است بسیاری از انتقادات را، به‌ویژه از‌سوی منتقدان فیلم‌نادیده(!) فروبنشاند. به هرحال فیلم، حاصل نگاه فیلم‌ساز است و نمی‌توان انتظار تغییر ماهوی آن را داشت. اما آن‌چه در این میان محل سؤال است، چرایی این هجمه به یک فیلم به‌ظاهر عاشورایی است. چرا انبوه فیلم‌های غیردینی، از #روشنفکری گرفته تا گیشه‌پسند، از این هجمه‌ها در ‌امان می‌مانند؟ چرا فیلم‌های سیاه یا روایت‌گران مثلث‌ها و مربع‌های عشقی، مستحق این نوازش نیستند؟ آیا وجود نقد و اشکال در فیلمی با پی‌رنگ دینی و عاشورایی، مجوزی برای حمله به آن است؟ باید گفت چنین نقدها و اشکالاتی، البته با جنسی نسبتا متفاوت، در عمده #مداحی ها و بسیاری سخنرانی‌ها نیز وجود دارد و کسی هم‌ به‌درستی، خواهان تعطیلی و تقطیع آن‌ها نمی‌شود؛ اما چرا #سینماگران نباید هم‌پای #مداحان روضه بخوانند، هرچند با اشتباهاتشان؟ بدیهی است که اصلاح معضلات فرهنگی، از ‌جمله تحریفات مداحی و ضعف سینماگری دینی، فرایندی زمان‌بر است و توقف حرکت و تولید، به‌بهانه به‌فرجام رسیدن اصلاحات، غیرمنطقی است. بدون سال‌ها تجربه ساخت #فیلم_دینی، هرچند ضعیف و دارای اشکال، نمی‌توان به رشد چنین سینمایی امیدوار بود. از ‌این‌رو حرکت و خطا در این فرایند، البته در مسیر چارچوب‌های متقن، نه مشکوک و اختلافی، ناگزیر خواهد بود. طبیعی است که مداح و هنرمند در این چارچوب بتوانند بر لبه روایت‌های مشکوک تاریخی و گزاره‌های اختلافی حرکت کنند، نقاط تاریک را با داستان‌پردازی روشن کنند، زبان حال را با زبان قال درآمیزند و درام خود را شکل دهند. در این مقایسه، شکی در گستره دامنه اثر #سینما و رسانه‌های دیداری در عین تمرکز عددی آن نیست؛ ولی از ‌سوی دیگر باید پرسید چرا امروز به فقر مفاهیم دینی در این گستره تن داده‌ایم‌ و چرا این فقر هیچ‌گاه مورد اعتراض نبوده است؟ آیا جز این است که چنین حملاتی، هنرمند را همچنان که برخی فعالان این هجمه خواسته‌اند، از نزدیک‌شدن به حریم اهل‌بیت(ع) باز می‌دارد و به ورطه فیلم‌های آپارتمانی بی‌دردسر می‌کشاند؟ مراقب باشیم سینما را از آنچه هست، سکولارتر نکنیم! منتشرشده در روزنامه شهرآرا، 23 تیرماه 1394، صفحه 1 یادداشت‌ها و تأملات محمد #ولیانپور @mvalianpour