سهم خودروهای تک سرنشین در حملونقل عمومی چیست؟
✍️ محمد ولیانپور
آمارها میگویند دستکم یک میلیون خودرو در شهر #مشهد وجود دارد و بیش از ٦٠ درصد مسافران نیز، #خودرو_شخصی را برای مسافرت به این شهر انتخاب میکنند. در لحظه، حدود ٨٠ هزار خودرو در معابر مشهد در حال تردد هستند که بیشتر در محورهای اصلی شهر متمرکز شدهاند. دو روز پیش هم، معاون حملونقل و ترافیک #شهرداری_مشهد، میانگین سرنشین در هر خودرو شخصی را کمتر از دو نفر اعلام کرد و از تکسرنشین بودن بیشتر آنها خبر داد.
از سوی دیگر سالهاست که دولت و شهرداریها، بهحق و با هدف کاهش #آلودگی_هوا، ترافیک و مصرف سوخت، بر طبل استفاده از وسایل #حمل_ونقل_عمومی میکوبند. اما سیاست ترویج حملونقل عمومی، چه تناسبی با پرداخت هزینه خدمات عمومی از سوی مردم و افزایش روزافزون قیمت آن دارد؟
باید گفت، #فرهنگ_سازی بدون مشوق و مانع، ممکن نخواهد بود. تا وقتی استفاده از وسایل حملونقل عمومی با «صف» و «هزینه» و در نهایت «تأخیر» همراه باشد، مردم نیز، جز آن دسته از قشر #مستضعف جامعه که حق انتخابی ندارند، ترجیح خواهند داد عطای #فرهنگ_شهروندی را به لقایش ببخشند و دستکم، آسایش شخصی را در استفاده از خودروی شخصی جستجو کنند. شهروندانی که تنها از حمل ونقل عمومی استفاده میکنند، علاوه بر هزینه خدمات، باید هزینههایی چون میلیونها ساعت اتلاف وقت در ترافیک و میلیاردها تومان هزینههای سربار حملونقل در شهر را نیز پرداخت کنند! مستضعفانی که باید در صدر اولویتهای #شهرداری و دولت برای خدمترسانی باشند...
اما واقعیت این است که دولت به تعهداتش در قبال حملونقل عمومی عمل نمیکند و هزینههای این بخش نیز رو به فزونی است. شهرداری مشهد با همه صرفهجوییهایی که در مدیریت شهری داشته است، و نمونه آن را امسال در طرح استقبال از بهار و المانهای نوروزی مشاهده کردهایم، در تنگنای شدید مالی قرار دارد.
با وجود این به نظر میرسد سهم خودروهای شخصی در هزینههای اداره شهر نادیده گرفته شده است. اندک #عوارض_شهرداری، تکافوی لطمههای جبرانناپذیر این ارابههای آهنین را نمیکند و خسارتهای #ترافیک، آلودگی هوا و آشفتگی اجتماعی ناشی از آن محاسبهشدنی نیست!
باید پرسید آیا انبوه خودروهای شخصی که سرتاسر خیابانهای هسته مرکزی شهر را پر کردهاند، نباید هزینه این حضور را بپردازند؟ چرا خودروهای تکسرنشین نباید سهمی در هزینه حمل و نقل عمومی داشته باشند؟ آیا پرداخت عوارضی در حد یک پنجم بیمهنامه هر خودرو، نمیتواند مجموع هزینههای حملونقل عمومی را تأمین کند؟ با کمی تدبیر، شاید بتوان حملونقل عمومی رایگان یا دستکم ارزانتر را به مردم شهر هدیه کرد.
منتشرشده در روزنامه شهرآرا، 22 اردیبهشت 1393، صفحه 14
یادداشتها و تأملات محمد #ولیانپور
@mvalianpour