💤🐎 حکمت ۶۴ نهجالبلاغه
امام علی (علیهالسلام):
«اهل دنیا، سوارانی در خواباند که آنان را میرانند.»
در این سخن کوتاه و هشداردهنده، امام علی (ع) با یک مثال زیبا انسانهای غرق در دنیا و غافل از حقیقت را به سوارانی خوابزده تشبیه میکنند؛ سوارانی که بیاختیار بر اسب نشستهاند و نیرو یا دستی نامریی آنها را پیش میبرد. آنها مسیر زندگی را خودشان انتخاب نمیکنند، بلکه اسیر جریانهای روزمره، آرزوها و دلبستگیهای دنیوی هستند و از معنای حقیقی زندگی بیخبر ماندهاند. 😴🌍
🌟 شرح و مفهومسازی
اهل دنیا؛ دلبسته ظواهر:
اهل دنیا کسانیاند که همهی فکر و ذکرشان مال، مقام و شادیِ زودگذر دنیوی است و از حقیقت و هدف اصلی آفرینش غفلت کردهاند. 💵🏠
تشبیه به سوارِ خوابآلود:
انسان غافل مثل اسبسواری در خواب است؛ چشم بسته و بیاراده، به هر سو که زندگی و روزگار میبرد، پیش میرود؛ بی آنکه بداند مقصدش کجاست. 🐴💤
فقدان کنترل و اراده:
کسی که اسیر دنیا میشود، خودش بر زندگیاش سوار نیست؛ فقط بدون اندیشه و هدف، جریانهای بیرونی او را میرانند.
غفلت؛ خواب معنوی:
این خواب، همان غرق شدن در روزمرگی و بیتوجهی به ارزشهای اعلی است. این غفلت، انسان را از درک حقیقت و هدف نهایی زندگی محروم میسازد.
📌 نکات کلیدی حکمت
هشدار به غافلان:
این سخن الهامبخش، زنگ بیدارباشی است برای کسانی که فقط دنبال لذایذ زودگذر دنیا هستند و از هدف آفرینش خود خبر ندارند. ⏰
ضرورت هدفگذاری آگاهانه:
انسان باید خودش فرمان زندگی را به دست بگیرد و با آگاهی، مقصد نهایی و راهش را انتخاب کند؛ نه اینکه اسیر امواج حوادث شود. 🧭
دنیا باید ابزار رشد باشد، نه هدف اصلی:
دنیا وسیلهای برای کمال و آزمایش است؛ اگر به هدف تبدیل شود، انسان را از معنای زندگی منحرف میکند.
بیداری از غفلت:
باید با تفکر و خودآگاهی، از خوابِ بیخبری بیدار شد و به حقیقت و هدف عالی خلقت خود توجه کرد.
💡 پیامهای کلیدی
فرمان زندگی را دست خودت بگیر:
مسیر زندگیت را آگاهانه و با شناخت انتخاب کن، نه با چشم بسته و دنبالهروی کورکورانه از دیگران.
غفلت، مانع رشد معنوی است:
هر روز لحظهای به معنای زندگی و هدفهایت فکر کن.
دنیادوستی، خانهی بیسرانجام:
اگر دنیا را هدف بدانی، سرانجام اسیر ناکامی و پشیمانی خواهی شد.
معنویت را فراموش نکن:
در کنار تلاش دنیوی، به ارزشهای الهی و معنوی نیز توجه کن. 🌱
#نهج_البلاغه
#حکمت
#امام_علی
#بیداری
#غفلت
#دنیادوستی
#معنویت
#هدف_زندگی
#ارزش_حقیقی
#رشد_انسانی
#سبک_زندگی
#نهج_البلاغه_بخوانیم
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهجالبلاغه)
حکمت ۶۷ نهجالبلاغه
درود خدا بر او، فرمود:
از بخشش اندک شرم مدار که محروم کردن، از آن کمتر است.
امام علی (علیهالسلام) در این سخن عمیق و حکمتآمیز، به ارزش و اهمیت بخشش حتی به مقدار اندک اشاره میکنند. ایشان بیان میفرمایند اگر امکان کمک یا بخششی کوچک دارید، از ارائه آن خجالت نکشید و خودداری نکنید؛ زیرا خودداری از بخشش (محروم کردن)، در قیاس با حتی اندکترین کمک، بسیار ناچیزتر و کمارزشتر است.
این سخن حاوی پیامی اخلاقی و اجتماعی است که ما را به ایثار، توجه به نیازمندان و گشادهدستی 👐، حتی در حد توانایی خود، تشویق میکند. امام (علیهالسلام) نشان میدهند که برکت و اثر بخشش در اصل آن است، نه در بزرگی یا کوچکیاش. ✨
۱. ارزش بخشش
بخشش، حتی در مقدار کم، نشانهای از سخاوت قلب ❤️ و بزرگواری انسان است. گاهی یک کمک کوچک 🤏 میتواند تغییری بزرگ در زندگی دیگران ایجاد کند. 🌱
۲. محروم نکردن
محروم کردن یعنی کاملاً بیاعتنایی به نیاز دیگران. حتی اگر توانایی کمک بزرگی نداریم، نباید بیتفاوتی را انتخاب کنیم؛ ❌😐 چرا که بخشش هرچند کوچک، از محروم کردن و بیاعتنایی بسیار ارزشمندتر است. ✔️
۳. شرم از بخشش اندک
گاهی افراد از اینکه کمکشان کوچک یا ناچیز به نظر برسد، خودداری میکنند. 😶 امام علی (علیهالسلام) به این توهم پاسخ داده و تأکید میکنند که خجالت از بخشش اندک بیاساس است؛ زیرا اصلِ کمک کردن ارزشمند است و بزرگی عمل را نیت انسان تعیین میکند، نه کمیت آن. 🙏🎈
۴. اثر معنوی بخشش
بخشش، هرچند اندک، هم بر فرد کمککننده اثر مثبت دارد (ایجاد حس سخاوت و پاکی قلب 😇🧼) و هم ممکن است نیاز فوری دیگری را برطرف نماید. ⚡️🤝
نکات کلیدی
بخشنده بودن 👐، حتی با کمترین امکانات، ارزشمند است.
خودداری از کمک کردن (محرومیت)، نشان از بیاهمیتی به نیاز دیگران است. 🚫
کمیت بخشش مهم نیست؛ کیفیت نیت و سخاوت در آن، اصل است. 🏆
با ایجاد فرهنگ بخشش، هرچند کوچک، میتوان جامعهای مهربانتر و همدلتر ساخت. 🤗❤️
بخشش کوچک میتواند مقدمهای برای بخششهای بزرگتر شود. 🔜🌊
#اخلاق
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#کلام_امیرالمومنین
#حکمت
#مهربانی
#سخاوت
#انسانیت
#بخشش
#سبک_زندگی
#خیرات
#تعلیم_و_تربیت
#قرآن_و_عترت
#معارف_اسلامی
#جعفر_روحی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهجالبلاغه)