🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت67
💢 لَا تَسْتَحِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِيلِ، فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ.
💠و درود خدا بر او فرمود: از بخشش اندك شرم مدار كه محروم كردن از آن كمتر است.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت67 ( 1 )
🔹 حیاء مذموم
💠 « لَا تَسْتَحِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِيلِ فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ »
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۶۷ نهج البلاغه می فرمایند :
" از بخشش اندك شرم و حیا مکن، زیرا محروم كردن یا محروم شدن از آن اندک تر یا كمتر است.
✅ موضوع این حکمت حیاء منفی و مذموم است که انسان را محروم می کند.
🔰 در نهج البلاغه شریف، مصادیقی برای حیاء مذموم داریم ؛
1⃣ یکی آنجایی است که انسان در مقابل سؤالی قرار می گیرد ، پاسخ آن را بلد نیست اما حیا می کند که بگوید نمی دانم.
2⃣ و دیگری آنجا که انسان چیزی را که نمی داند خجالت می کشد برود یاد بگیرد؛
🔻 در حکمت ۸۲ این دو مصداق را اینگونه بیان می کند که احدی از شما خجالت نکشد وقتی از او چیزی سؤال کردند که نمی دانست ، بگوید نمی دانم و احدی خجالت نکشد وقتی چیزی را نمی داند که برود بیاموزد .
3⃣ مصداق دیگر حیاء منفی آنجایی است که اتّفاقاً انسان از روی خجالت به کسی که درخواستی کرده می بخشد.
🔻 مولا دربارهٔ " سخا " و " سخاوت " در حکمت ۵۳ می فرماید : " سخاوت آن چیزی است که قبل از درخواست فقیر و سائل پرداخت کنید و الّا آنچه که با درخواست سائل پرداخت می کنید ، یا از روی خجالت و شرم است یا بخاطر ترس از مذمّت شدن. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت67 ( 2 )
🔹 حیاء مذموم
🔰 همه این مصادیق در یک چیز مشترکند و آن اینکه انسانی که حیای بی جا دارد، از یک توفیقی، از یک ثوابی، از یک اجری، خودش را محروم می کند؛
🔻 لذا در حکمت ۲۱ فرمودند:
«قُرِنَتِ الْحَيَاءُ بِالْحِرْمَانِ » ؛
" اصلاً خجالت بیجا، با محرومیت همنشین هستند."
🔴 اما راه خروج از این حیاء مذموم و ناپسند چیست؟
1⃣ توجه به اینکه هر کار خوبی اگر برای خدا باشد، نتیجه اش بسیار بسیار بزرگ است، ولو خود کار کوچک است؛
🔻 مولا علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۳۲ نهجالبلاغه میفرمایند:
« مَنْ يُعْطِ بِالْيَدِ الْقَصِيرَةِ يُعْطَ بِالْيَدِ الطَّوِيلَةِ » ؛
" اگر انسان با دستی کوتاه و ناتوان چیزی اعطا کند، از دستی بزرگ (یعنی دست خداوند متعال) به او اعطا خواهد شد. "
2⃣ یا اعتقاد و باور به اینکه، هر چه در راه خدا ما اعطا می کنیم، به چندین برابر جبران خواهد شد، جایگزین خواهد شد؛
🔻 در حکمت ۱۳۸ میفرماید:
«مَنْ أَيْقَنَ بِالْخَلَفِ جَادَ بِالْعَطِيَّةِ » ؛
"کسی که یقین بکند جای آن چیزی که داده است، پر میشود، حتماً در عطا و بخشش به دیگران، جود خواهد داشت، دستش باز خواهد شد."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت68
💢الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ، وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى.
💠و درود خدا بر او فرمود: عفت ورزيدن زينت فقر، و شكرگزاري زينت بی نیازی است
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت68 ( 1 )
🔹ره آورد عفّت و شکرگزاری
💠 الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى
🔰 در حکمت ۶۸ امیرالمؤمنین (علیه السلام) میفرمایند : " عفت و پاكدامنی، یعنی تن به ذلّت و خواری ندادن، زینت فقر است و شکرگزاری زینت غنا و ثروتمندی"
🔻عین این عبارت، در حکمت ۳۴۰ هم تکرار شده است. مسأله، مسأله مدیریت فقر و مدیریت غناست. اسلام از ما میخواهد در هر شرایطی زیباترین رفتار را از خودمان تجلّی بدهیم، حتی در مورد فقر؛ لذا امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نقطه مقابل در نامه ۳۱ میفرمایند :
«ما أقبَحَ الخُضوعَ عِندَ الحاجَةِ وَالجَفاءَ عِندَ الغِنى»
"چقدر زشت است انسان وقتی نیاز دارد، در مقابل دیگران خضوع کند؛ وقتی که توانمند و بی نیاز شد، جفا کند."
🔻مسأله زیبایی فقر و زشتی فقر، شکرگزاری غنا و ناسپاسی غنا، موضوع اصلی حکمت ۶۸ است، که عرض کردم، عیناً در حکمت ۳۴۰ هم تکرار شده است.
🔻 مولا علی (علیه السلام) در زیبایی این مسأله، در حکمت ۴۰۶ میفرمایند :
"چقدر زیباست تواضع اغنیاء برای فقرا، به نیت طلب آنچه که از ثواب، نزد خداست و از آن زیباتر این است که فقیر، عفت به خرج دهد نسبت به ثروتمندان، به برکت توکل بر خداوند متعال. "
🔻مولا علی (علیه السلام) در راستای این زینت، در حکمت ۳۷۲، فقیری که به خاطر فقر آخرتش را به دنیا نمی فروشد، یکی از چهار رکن استواری دین و دنیا معرفی کرده اند و دلیل اینکه انسان فقیر مؤمن، زینت عفاف را برای فقر خودش حفظ میکند، این است که باور کرده است اساساً کسی که خدا را دارد، فقر ندارد؛
🔻 در خطبه ۱۰۹ امیرالمؤمنین (عليهالسلام) میفرمایند : «اللهُ غِنَى كُلِّ فَقِيرٍ »
"خداوند متعال، مایه بی نیازی و ثروتمندی هر فقیری است."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت68 ( 2 )
🔹ره آورد عفّت و شکرگزاری
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در خطبه ۹۱ نهجالبلاغه، فلسفهٔ فقر و غنا را اینگونه بیان می کنند که :
" خداوند در تقسیم ارزاق، عدالت را میزان قرار داد تا بندگانش را در غنا با شکر آزمایش کند و در فقر با صبر"
🔻لذا در حکمت ۲۲۸ میفرمایند:
" هر کس در مقابل یک غنی و ثروتمند، فقط به خاطر ثروتش تواضع کند، دو سوم دینش را از دست داده است. "
در نهج البلاغه شریف، برای زیبا ماندن فقیر در این شرایط، چند راهکار ارائه شده است :
1⃣ راهکار اول این است که انسان قناعت پیشه کند؛ در حکمت ۳۷۱ میخوانیم :
« لَا كَنْزَ أَغْنَى مِنَ الْقَنَاعَةِ »
"هیچ گنجی بی نیاز کننده تر از قناعت نیست. "
2⃣ راهکار دوم این است که انسان، شغل و حرفهای برای خودش دست و پا کند، ولو با زحمت، با کدّ یمین، رزقی به دست آورد، شرافت دارد که ثروتمند باشد و به فجور بگذراند و ناشکری کند؛
🔻 در نامه ۳۱ خطاب به فرزندشان مینویسند:
" داشتن حرفه ای همراه با عفّت در فقر و تنگدستی، بهتر از ثروتمندی همراه با فسق و فجور است. "
3⃣ راهکار بعدی، ترک آرزوهای دست نیافتنی و دور و دراز است؛
🔻در حکمت ۲۱۱ میخوانیم:
« أَشْرَفُ الْغِنَى تَرْكُ الْمُنَى » ؛
"شریف ترین نوع بی نیازی ، ترک کردن آرزوهاست."
4⃣ و آخرین راهکاری که در نهج البلاغه، برای زیبا ماندن شخصیت انسان در فقر مطرح شده است، در حکمت ۳۴۲، یأس از آنچه در دست مردم است، در مقابل طمع؛ حضرت فرمود:
« الْغِنَى الاَْكْبَرُ الْيَأْسُ عَمَّا فِي أَيْدِي النَّاسِ »
" بزرگ ترین نوع غنا و ثروتمندی، مأیوس شدن است از چیزی که در دست مردم است. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت69
💢 إِذَا لَمْ يَكُنْ مَا تُرِيدُ، فَلَا تُبَلْ [كَيْفَ] مَا كُنْتَ.
💠اگر به آنچه كه می خواستی نرسیدی، از آنچه هستی نگران مباش.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت69 ( 1 )
🔹حفظ روح امیدواری
💠 « إِذَا لَمْ يَكُنْ مَا تُرِيدُ فَلَا تُبَلْ [كَيْفَ] مَا كُنْتَ »
⚜ امیرالمؤمنین(علیه السلام) ، در حکمت ۶۹ نهجالبلاغه میفرمایند:
" اگر به آنچه که می خواستی نرسیدی، از آنچه هستی نگران نباش. "
✅ یعنی انسان اگر چه اهداف بلندی دارد که دوست دارد به آن برسد، برایش تلاش هم میکند، اما اگر به آن اهداف_همه اش_نرسید، همان مقداری را که به آن رسیده، وضعی را که الان دارد باید قدر بداند.
🔰 دربارهٔ این نکته، در نهجالبلاغه مصادیق پنجگانه ای آمده؛ یعنی چیزهایی که به بهانه ای که ما زیاد نداریم، کم آن را هم نباید از دست بدهیم:
1⃣ اوّلی تقواست؛
🔻در حکمت ۲۴۲ حضرت میفرمایند:
« اتَّقِ اللَّهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ » ؛
" از خدا تقوا داشته باش، ولو اینکه کم باشد. "
2⃣ دوّمی، اعطا و بخشش به نیازمندان است؛
🔻در حکمت ۶۷ میخوانیم:
« لَا تَسْتَحِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِيلِ فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ »؛
" هیچ وقت از اینکه چیز کمی در اختیار داری که بخواهی به نیازمند اعطا کنی، خجالت نکش؛ چون محروم کردن از این هم کمتر است. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت69 ( 2 )
🔹حفظ روح امیدواری
3⃣ و سومی حضور در طریق و جبهه اصحاب حق است، که عددشان کم باشد.
🔻حضرت در خطبه ۲۰۱ میفرمایند:
«لَا تَسْتَوْحِشُوا فِي طَرِيقِ الْهُدَى لِقِلَّةِ أَهْلِهِ »؛
" در راه هدایت، از کمیِ اهل آن اصلاً نگران نشوید."
4⃣ چهارمی، خیر مداومی است که اندک باشد؛
🔻 در حکمت های ۲۷۸ و ۴۴۴، معنای واحدی را در دو عبارت شبیه به هم میخوانیم، که حضرت میفرمایند:
" کار خوب اندکی که ادامه پیدا کند، بهتر است از کار بزرگ و زیادی که انسان را به ملالت بکشاند. "
5⃣ و پنجمین و آخرین مصداق، در خوبی هایی که کم آن را هم نباید از دست داد، یک قاعده کلی است؛
🔻که حضرت در حکمت ۲۸۹ بیان می کنند؛
میفرمایند:
" خصال نیک را، اگر همه را نمیتوانی به دست آوری، حداقل کم آن را داشته باش. "
« فَاعْلَمُوا أَنَّ أَخْذَ الْقَلِيلِ خَيْرٌ مِنْ تَرْکِ الْكَثِيرِ »
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت70
💢 لَا [يُرَى الْجَاهِلُ] تَرَى الْجَاهِلَ إِلَّا مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً.
💠 جاهل دیده نمی شود مگر یا در حال افراط یا در حال تفریط.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت71
🔹 نسبت بین عقل و سخن
💠 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۷۱ نهجالبلاغه میفرمایند: «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلَامُ » ؛
" هنگامی که عقل تامّ و کامل شود، سخن کوتاه و کم میشود. "
🔰 موضوع این حکمت همانطور که روشن است، نسبت بین عقل و سخن است. عقل وسیلهٔ سنجش هر عملی، قبل از عمل است.
🔻 لذا در نهجالبلاغه توصیه شده است که انسان باید مواظب باشد که چه میگوید؛ مولا علی(علیهالسلام) در خطبه ۱۷۶ نهجالبلاغه، عباراتی دارند که بخشی از آنها را محضر شما میخوانم؛
🔻 ایشان میفرمایند:
" انسان باید زبانش را حفظ کند؛ زیرا همانا این زبان سرکش، صاحب خود را به هلاکت میاندازد. به خدا سوگند پرهیزکاری را ندیده ام که تقوا برای او سودمند باشد، مگر آنکه زبان خویش را حفظ کرده و همانا زبان مؤمن در پس قلب او و قلب منافق در پس زبان اوست؛زیرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنی گوید، نخست میاندیشد؛ اگر نیک بود اظهار می دارد و چنانچه ناپسند بود پنهانش میکند؛ درحالیکه منافق آنچه را بر زبانش میآید، میگوید و نمیداند چه به سود او و چه حرفی به ضرر اوست. "
🔻 پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
" ایمان بنده ای استوار نگردد، مگر دل او استوار شود و دل او استوار نمی شود، تا زبان استوار گردد."
🔻مولا علی(علیهالسلام) از همین جهت معتقدند که زبان و سخن، یکی از اعمال انسان است؛
🔻 لذا در حکمت ۳۴۹ میفرمایند:
" هرکس بداند که سخنش، از مصادیق عمل او محسوب می شود، سخنش کم میشود مگر در چیزی که برای او مفید باشد. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت71
💢إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلَامُ.
💠 هنگامی که عقل تامّ و کامل شود، سخن کوتاه و کم میشود.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh