✅ چهار نکته دربارۀ مدیریت رهبرانقلاب در مواجهه با بحران «کرونا»
✍ بهرام سلیمانزاد
♦️ مواضع رهبرانقلاب دربارۀ بحران #کرونا در یکماهِ اخیر، حاوی نکتههایی است که میتوان گوشههایی از مدل #راهبری ایشان را در آن جستوجو کرد. به نظرم دربارۀ این چند نکته، میتوان قدری بیشتر تأمل کرد:
🔶 1- ایجاد پشتوانه برای نظرات کارشناسی جامعۀ پزشکی در برابر افراطیهای مذهبی
با شروع ویروس کرونا، مسئولان سلامت بارها دربارۀ سرعت بالای انتشار کرونا و جلوگیری از تجمعات هشدار دادند. بااینحال، طیفی از مذهبیها به گمان خود برای حفظ ارزشها، در برابر این هشدار مقاومت میکردند؛ آنها با برگزاری اجتماعات مذهبی به پشتوانۀ پامنبریها و مستمعانشان، علناً بر طبل تقابل با نظرات تخصصی مسئولان بهداشت میکوبیدند. رفتهرفته از یکسو شبهاتی مثل دوگانههای «شفا-درمان» و «علم-دین» شروع شد و ازسوی دیگر، فرصت برای عرضاندام منسوبان «شیرازیها» پدید آمد. دراینمیان، اقدامات رهبرانقلاب ازجمله «لغو سخنرانی در حرم مطهر رضوی به توصیۀ مسئولان بهداشت»، «درختکاری با دستکش» و «ارجاع مستمر همگان به نظرات متخصصان سلامت» یکنوع دلگرمی و پشتوانهسازی برای جامعۀ پزشکی بود. ازطرفی، توصیهکردن مردم به دعاخوانی ازجمله «دعای هفتم صحیفۀ سجادیه» و معرفی «نماز جعفرطیار» برای ایام اعتکاف و... را میتوان معرفی مسیر صحیح دینداری ازطرف یک مرجع دینی درمیان شلوغبازیهای تریبونداران مذهبی دانست.
🔶 2- صیانت از #آزاداندیشی و ایدههای انتقادی مثل حملۀ بیولوژیکی
از همان ابتدا، قیلوقالها دربارۀ احتمال حملۀ بیولوژیکی ازسوی آمریکا مطرح شد. برخی با مرور خباثتهای پیشین آمریکا، متعصبانه بر این نظر پافشاری و برخی دیگر، با اشاره به گستردگی کشورهای مبتلا، این نظر را از اساس رد میکردند. این تردیدها در سطح مسئولان رسمی نیز وجود داشت. جالب اینکه یک معاون وزیر بهداشت، قاطعانه از بیولوژیکیبودن این ویروس دفاع و یک معاون دیگر، قاطعانه آن را رد میکرد. دراینبین، سکوت دو گروه نیز قابلتأمل است. اول، آنهایی که از ترس برچسب توهم یا تعصب، عملاً به این فضا وارد نشدند و دیگری، سکوت سازمانهای مسئول(ازجمله پدافند غیرعامل) که اتفاقاً چنین روزهایی به مواضع آنها نیاز است. اشارۀ غیرقطعی رهبرانقلاب در فرمان تشکیل قرارگاه مقابله با کرونا باتوجه به جایگاه ایشان، مؤید ارزش بالای اعتنا به نظرات مختلف و صیانت از آزاداندیشی در جامعه است.
🔶 3- حمایتِ صف و هدایتِ ستاد
«تعویق عروسی ازسوی پرستار»، «حضور در بیمارستان با وجود بارداری»، «چندینروز دوری از خانواده» و... مواردی هستند که گوشههایی از مسئولیتپذیری و فداکاریهای عوامل درمانی را برای مردم عیان ساخت. رهبرانقلاب از همان ابتدا، بارها از دغدغه و فداکاری این قشر تمجید کردند. موافقت با عنوان «شهید خدمت» برای جانباختگان این قشر، جلوۀ دیگری از ارزشگذاری ایشان برای خدماتِ این قشر است. حمایتهای مستمر از آخرین حلقۀ صف(مصداقِ پرستار باردار) و درعینحال الزام ستاد(ازجمله رئیسجمهور) به مسئولیتپذیری و تلاش، نوعی از مدل راهبری است که نظایر آن بارها دیدهشده است.
🔶 4- راهبرد استقلال دولت و الزام دیگران به هماهنگی با آن
با شروع کرونا و پدیدآمدن ضعف مدیریت دولتی، دو اتفاف مهم در مقابله با این ویروس پدید آمد. اولی، ورود نهادهای غیردولتیِ نظامی و غیرنظامی برای تاثیرگذاری در مدیریت این بحران بود. دومی، حضور میدانیِ گروههای مردمی ازجمله بسیج و مساجد و هیئتها و طلاب و... برای کمکرسانی و خدمت در صفِ مقابله با این ویروس بود. باوجود خدمات جهادی و مخلصانۀ این گروههای میدانی، القای ناخواستۀ مدیریت موازی و برخی کارهای نمایشی درپی فعالیت نهادهای غیردولتی، آفاتی بود که کَمکَم عیان میشد. رهبرانقلاب، باوجود تشویق و بازکردن راه حرکتهای مردمی، همواره از استقلال دولت و الزام همگان به هماهنگی با آن دفاع کردهاند. جلوۀ این دیدگاه را میتوان در فرمان تشکیل «قرارگاه بهداشتی و درمانی» خطاب به ستادکل نیروهای مسلح و الزام آن به هماهنگی با دولت مشاهده کرد. این موضع هم میتواند با اعتباربخشی به شخصیت دولت، عملاً راه خودسریها و ایجاد چالش در میدان را ببندد و هم با معنابخشی به حرکتهای جهادی، اقدامات پراکنده و بعضاً غیرمؤثر را به یک کارِ جدیِ قرارگاهی تبدیل کند.
🔅 آینه | فرهنگ و مردم
@tollabolkarimeh 🌷