💎 آیات مربوط به ذوالقرنین در قرآن 🕋 و از تو دربارهٔ #ذوالقرنین می‌پرسند؛ بگو: به‌زودی بخشی از سرگذشت او را برای شما بازگو خواهم کرد. ما به او در زمین، قدرت و حکومت دادیم و اسباب هرچیز را در اختیارش گذاشتیم. او از این اسباب پیروی کرد تا به #مغرب_خورشید رسید. در آن‌جا خورشید را دید که در چشمهٔ تیره و گِل‌آلودی فرو می‌رود و در آن‌جا قومی را یافت. گفتیم: ای ذوالقرنین! اگر می‌خواهی آنان را مجازات کن و یا روش نیکویی در مورد آن‌ها اتخاذ نما. گفت: اما کسی را که ستم کرده است، مجازات خواهیم کرد سپس به‌سوی پروردگارش بازمی‌گردد، و خدا او را مجازات شدیدی خواهد کرد و اما کسی که ایمان آوَرَد و عمل صالح انجام دهد، پاداشی نیکوتر خواهد داشت و ما دستور آسانی به او خواهیم داد. سپس از اسبابی که در اختیار داشت بهره گرفت. تا به #مشرق_خورشید رسید. در آنجا دید خورشید بر جمعیتی طلوع می‌کند که در برابر (تابش) آن، پوششی برایشان قرار نداده بودیم. این‌چنین بود و ما به‌خوبی از آنچه که نزد او بود آگاه بودیم. باز از اسبابی که در اختیار داشت استفاده کرد و همچنان به راه خود ادامه داد تا به #میان_دو_کوه رسید، و در کنار آن دو کوه قومی را یافت که هیچ سخنی را نمی‌فهمیدند (و زبانشان مخصوص خودشان بود) آن گروه به او گفتند: ای ذوالقرنین! #یأجوج_و_مأجوج در این سرزمین فساد می‌کنند؛ آیا ممکن است ما هزینه‌ای برای تو قرار دهیم، که میان ما و آنها سدّی ایجاد کنی؟ ذوالقرنین گفت: آنچه پروردگارم در اختیار من گذارده، بهتر است از آنچه شما پیشنهاد می‌کنید! مرا با نیرویی یاری دهید، تا میان شما و آن‌ها سدّ محکمی قرار دهم. قطعات بزرگ آهن برایم بیاورید. تا وقتی که کاملاً میان دو کوه را پوشانید، گفت: در اطراف آن آتش بیفروزید، و در آن بدمید. آن‌ها دمیدند تا قطعات آهن سرخ و گداخته شد. باز گفت: مس مذاب برایم بیاورید تا بر روی آن بریزم سرانجام چنان سدّ نیرومندی ساخت که یأجوج و مأجوج نه قادر بودند از آن بالا روند و نه می‌توانستند نقبی در آن ایجاد کنند. آن‌گاه گفت: این رحمت پروردگار من است! اما هنگامی‌که #وعده_پروردگارم فرا رسد، آن سدّ را درهم می‌کوبد و وعده پروردگارم حق است. (سوره کهف، آیات ٨٣-٩٨) ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

💎 سفر ذوالقرنین به ناحیهٔ بین‌السّدین 1⃣ سومین موضعی که #ذوالقرنین در سفر خود بدان رسید، ناحیه‌ای بود که قرآن با عنوان «بین‌السّدین» از آن نام برده. کلمهٔ «سدّ» به‌معنای کوه و هرچیزی است که راه را بند آوَرَد و از عبور جلوگیری کند، و گویا مراد از «دو سدّ» در آیه، دو کوه باشد. 2⃣ در آنجا ذوالقرنین با مردمی مواجه شد که از اقوام مهاجمی به‌نام #یأجوج_و_مأجوج به تنگ آمده بودند. آنان از ذوالقرنین خواستند که در مقابل اخذ هزینه، برایشان سدّی بنا کرده و آن‌ها را از غارت یأجوج و مأجوج برهاند. 3⃣ ذوالقرنین از پذیرش هزینه در قبال ساختن سدّ، خودداری نموده و اعلام کرد که مکنتی که خدا به او داده برتر و والاتر است. او با بهره‌گیری از نیروی همان قوم و با استفاده از آهن و مس، سدّی رفیع و مستحکم ساخت که از هرجهت دارای استحکام لازم جهت دفع شرّ مهاجمین بود. 4⃣ ذوالقرنین سدّ مذکور را به‌واسطهٔ آن‌که در دفع شرّ یأجوج و مأجوج کارایی داشته، رحمتی از جانب خدا دانست که تا زمان رسیدن #وعدهٔ_الهی پابرجا مانده و در آن هنگام از بین خواهد رفت. عبارت «جَعَلَهُ دَكَّاءَ» به همین معنا دلالت دارد.

💎 مقایسهٔ سد ذوالقرنین و سد داریال 1⃣ تا اینجا گفتیم که ادعای #ابوالکلام_آزاد مبنی بر انتساب #سد_داریال به #کوروش_کبیر قابل اثبات نیست. اما اِشکال دیگری نیز به این نظریه وارد است، و آن عدم تطابق ویژگی‌های #سد_ذوالقرنین و سد داریال است. یعنی: سد داریال، حتی اگر توسط کوروش بنا شده باشد، فاقد مشخصات سد ذوالقرنین است!! 2⃣ #ذوالقرنین پس از ساخت سدّ، آنرا رحمتی از خدا دانسته و اشاره کرد که این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی (قیامت)، پابرجا می‌ماند (کهف : 98). این آیه خصیصه‌های اصلی سد ذوالقرنین را مکشوف می‌سازد: 👈 یکی آن‌که در دفع شرّ #یأجوج_و_مأجوج مؤثر واقع شده، لذا به‌عنوان رحمتی از جانب خدا توصیف شده است. 👈 دیگر آن‌که این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی باقی خواهد ماند. 3⃣ پیش از آن که ببینیم سد داریال حائز این شاخصه‌ها هست یا خیر، به بخشی از سخنان جناب ابوالکلام اشاره می‌شود تا دیدگاه ایشان روشن شود: 👈 مقصود از دو سدّ در آیه «حتّى اذا بلغ بین‌السّدین» دو دیواره‌ای است که به‌شکل کوه بلند در قفقاز قرار دارد. در مشرق قفقاز، #دریای_خزر راه عبور به شمال را سدّ می‌کند، در مغرب نیز #دریای_سیاه مانع است، در وسط این دو دریا نیز سلسله‌جبال مرتفعی است که در حکم یک دیوار طبیعی بین جنوب و شمال محسوب می‌شود. قبایل شمال برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگه‌ای که در میان این رشته‌کوه‌ها وجود دارد... قبایل سیت (سکاها) همان قوم یأجوج و مأجوج بوده است که #کوروش برای جلوگیری از هجوم آنان به بنای سدّی عظیم مجبور شد و از حمله آنان به آسیای‌غربی جلوگیری کرد و اگر به تاریخ توجه کنیم پس از زمان کوروش دیگر صحبتی از این غارت‌ها به‌میان نمی‌آید. 4⃣ نظرات جناب ابوالکلام دربردارندهٔ دو گزارهٔ مهم است: 🔸الف) قبایل شمالی برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگه‌ای که میان رشته‌کوه‌های قفقاز وجود دارد. 🔸ب) کوروش با بنای سدّ آهنین راه آنان را به‌کلّی مسدود کرد، به‌گونه‌ای که پس از کوروش خبری از غارت سکاها نشد. 5⃣ در ادامه اثبات خواهد شد هیچ‌یک از این دو گزاره صحّت ندارد! (نه تنگه داریال تنها راه هجوم سکاها به نواحی جنوبی بود و نه حملات سکاها در قرون پس از کوروش متوقف شد!) ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

💎 نتیجه‌گیری 1⃣ گفتیم که #سد_ذوالقرنین در قرآن دارای دو مشخصه اصلی است: یکی دفع شرّ اقوام مهاجم و دیگری پابرجا ماندن تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی. اما #سد_داریال واجد هیچ‌یک از این مشخصات نیست. زیرا #سکاها که از دید ابوالکلام و بسیاری از مفسّرین همان قوم #یأجوج_و_مأجوج بوده‌اند، در قرون پس از کوروش حملات خود از #تنگه_داریال را پی گرفتند. 2⃣ از سوی دیگر، غیر از تنگه داریال، راه‌های دیگری نیز برای حملهٔ سکاها به نواحی جنوبی وجود داشته و آن‌ها می‌توانستند در صورت مسدود شدن یک راه، از راه‌های دیگر حملات خود را از سر بگیرند. یعنی سد داریال از همان ابتدا نیز نمی‌توانسته شرّ مهاجمین را به‌طور مطلق دفع نماید. این نیز دلیل دیگری است تا نتوانیم سدّ مذکور را همان سد ذوالقرنین بدانیم. 3⃣ مضاف بر این، سد داریال برخلاف آنچه قرآن در رابطه با سد ذوالقرنین بیان نموده، تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی (قیامت) پابرجا نبوده و از استحکام آن کاسته شد، به‌گونه‌ای که در قرون بعد تدابیری در جهت استحکام آن اخذ گردید و جالب‌تر آن‌که به‌رغم همهٔ تدابیر باز هم حملات مهاجمین از این تنگه متوقف نشد. با این وجود چگونه می‌توان سد داریال را همان سد ذوالقرنین دانست؟!! 4⃣ در اینجا باید به این نکته اشاره شود که حتی خود جناب ابوالکلام نیز از زمان‌های هفت‌گانهٔ خروج یأجوج و مأجوج (سکاها) سخن به‌میان آورده و از مطالب ایشان برمی‌آید که برخی از حملاتی که از جانب این قوم به ایران صورت پذیرفت، مربوط به قرون پس از کوروش بوده است! 5⃣ نتیجه آن‌که سد داریال فاقد اصلی‌ترین ویژگی‌های سد ذوالقرنین، یعنی دفع شرّ اقوام مهاجم و پابرجا بودن تا رسیدن وعدهٔ الهی است. به‌نظر می‌رسد جناب #ابوالکلام_آزاد برای یافتن سد ذوالقرنین در میان ابنیه تاریخی به این موارد توجه ننموده است!! ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter