#درسنامه_اعتقادات
#جلسه_سی_پنج
#عدل
#معرفت_الله_بالله
🔴تقدّم و عمومیّت عدل الهی بر فضل و احسان الهی
همانطور که پیش از این نیز بیان شد، خدای متعال در فضل و احسان به بندگان نیز عدل را مراعات کرده است و نعمتهایش را با توجّه به جایگاهی که هر کدام از خلایق دارند و به تساوی، میان آنان تقسیم کرده است. در نتیجه، عطای الهی عین عدل است. در دعای بعد از سلام نماز امیرالمؤمنین سلام الله علیه در روز جمعه آمده است:
وَ أَشْهَدُ أَنَّ... عَطَاءَكَ عَدْلٌ.
و گواهى مىدهم كه... عطاى تو عين عدل است.
این عدالت الهی که با فضل و احسان او در هم آمیخته و از آن جدا نمیگردد، در مورد همۀ خلق جریان دارد.
[ برای دریافت این دست از روایات به کتاب عدل، از خلاصه کتب دروس عقاید، انتشارات ولایت، ص ۳۳ مراجعه فرمائید. ]
پس هر نعمتی که به هر مخلوقی میرسد، فضل و احسان خداست و آن نیز به عدل میان آنها تقسیم میشود.
نکتۀ قابل توجّه آنکه بر اساس ظاهر برخی روایات، رابطۀ عدل و فضل با آنچه بیان شد، منافات دارد. به عنوان مثال، امام سجّاد سلام الله علیه به خداوند متعال عرضه میدارد:
إِلَهَنَا وَ سَيِّدَنَا! إِنْ غَفَرْتَ لَنَا فَبِفَضْلِكَ وَ إِنْ عَذَّبْتَ فَبِعَدْلِكَ. فَيَا مَنْ لَا يُرْجَى إِلَّا فَضْلُهُ وَ لَا يُخْشَى إِلَّا عَدْلُهُ امْنُنْ عَلَيْنَا بِفَضْلِكَ وَ أَجِرْنَا مِنْ عَذَابِكَ.
معبود ما و آقاى ما! اگر ما را بيامرزى، به ما فضل
و احسان كردهاى و اگر عذابمان كنى، به عدالت با ما رفتار كردهاى. اى كسى كه تنها به فضلش اميد مىرود و فقط از عدلش ترسيده مىشود، به فضل خود بر ما منّت گذار و از عذاب خويش رهايمان كن.
در این حدیث شریف و برخی دیگر از احادیث مشابه، رحمت و بخشش و گذشت مقتضای فضل الهی و عقاب و گرفتاری مقتضای عدل الهی شمرده شده است. در نگاه نخست، چنین مضمونی با مطالب پیش در تعارض میباشد.
برای رفع این تعارض، توضیح چند نکته ضروری میباشد:
——————————————-
[ عدل، خلاصه اعتقادات؛ بیابانی اسکوئی؛انتشارات ولایت؛ صفحه ۳۱-۳۵]
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a