eitaa logo
استاد محمد بیابانی اسکوئی
331 دنبال‌کننده
103 عکس
44 ویدیو
170 فایل
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی از اساتید مکتب معارفی خراسان و از شارحین آثار مرحوم آیت الله العظمی میرزا مهدی اصفهانی رضوان الله علیه آدرس سایت: https://biabanioskouei.ir/ ارتباط با ما @alhojjat14
مشاهده در ایتا
دانلود
🔴در حدیث فوق، حضرت به صراحت بیان می‌کند که خوب ندانستن معروف و بد نشمردن منکر، قلب را زیر و رو می‌کند. بدیهی است که زیر و روشدن قلب و واژگونی آن موجب از کار افتادن آن می‌شود و یا کار آن را دچار مشکل می‌سازد و ضعف و ناتوانی بار می‌آورد. در حدیثی دیگر از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: كان أبي علیه السلام يقول: ما شيءٍ أفسَدَ لِلقَلبِ مِن خطيئةٍ، إنّ القَلبَ لَيُواقِعُ الخطيئةَ فَمَا تَزَالُ بهِ حَتّى تَغلِبَ علَيهِ فَيُصَيَّرُ أعلَاهُ أسفَلَهُ [۱] ؛ پدرم علیه السلام می‌فرمود: چیزی تباه کننده تر از خطا و معصیت برای قلب وجود ندارد. همانا قلب با خطا و معصیت در ستیز است و این ستیز تداوم پیدا می‌کند تا این که معصیت بر قلب چیره می‌شود و آن را واژگون می‌سازد. و همین طور می‌فرماید: خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَ-قَ-دَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ يَزَلْ ناقِصَ العَيْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانيَةُ: اَلاَْمْنُ وَ الثّالِثَةُ اَلسَّعَةُ فِى الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَْنيسُ الْمُوافِقُ و مَا الاَْنيسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْجَلیسُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ- وَ هِىَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ-الدَّعَةُ [۲] پنج خصلت است که هر کس یکی از آنها را نداشته باشد، زندگیش ناقص و خردش زایل و قلبش گرفتار است. اول آنها صحت بدن است. دوم: امنیت، سوم: توسعه در روزی و چهارم: انیس موافق. پرسیدم: مقصود از انیس موافق کیست؟ فرمود: زن صالح و فرزند صالح و دوست صالح. و پنجم - که همهء آنها را جمع کرده است-فروتنی و افتادگی و ملایمت و نرمی است. در این دو حدیث شریف، تأثير فعل اخلاقی در قلب به روشنی بیان شده است. در مباحث بعدی مطالب و روایات فراوانی درباره تقویت و تضعیف قلب و عقل به واسطه اخلاق خوب و بد و همین طور تحقق اخلاق خوب و بد از اشخاصی که دارای قلبی سالم یا مریض و عقلی روشن و یا گرفتار هستند، بیان خواهیم کرد تا تأثیر هر یک از عقل و قلب در اخلاق و عکس آن معلوم گردد. 📚[۱]: بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۵۴. 📚[۲]: الخصال، ج ۱، ص ۲۸۴؛ وسائل الشيعة، ج ۲۰، ص ۵۱. اخلاق فطری ، ص ۹۴ ، ۹۵ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴تأثیر سلامت بدن در عقل و روح محل سكنای عقل، قلب است و جایگاه قلب و روح، بدن. روح در این دنیا به طور معمول از طریق بدن تغذیه می‌شود، پس سلامت بدن و تغذیه مناسب، تأثیر فراوانی در عقل و قلب خواهد داشت و چون انسان‌ها از حقیقت بدن، روح، عقل و ارتباط میان آنها اطلاع کافی و دقیق ندارند، به ناچار باید در مورد غذا و لباس مناسب و استفاده بهتر از بدن، روح و عقل به خالق متعال مراجعه کنند و دستورات لازم را از او بگیرند. 🔴ج. نیت اشاره سومین رکن از مبادی و ریشه‌های اخلاق، «نیت» است. در ادامه با تعریف نیت، به چگونگی ارتباط آن با اخلاق اشاره می‌کنیم. 🔴معنای نیت نیت در لغت به معنای قصد و عزم است. جوهری می‌گوید: نَوَیْتُ نِیَّةً.. أي عَزَمتَ. [۱] و در لسان العرب می‌نویسد: نَوَى الشيءَ نِيَّةُ.. قَصَدَهُ وَاعْتَقَدَهُ. [۲] علامه مجلسی قدس سره از مرحوم خواجه نصیر طوسی نقل می‌کند که: نیت عبارت است از قصد فعل و آن واسطه است میان علم و عمل؛ زیرا چیزی که دانسته نشود، قصد آن ممکن نباشد و آنچه قصدش ممکن نباشد صادر نمی شود. [۳] 📚[۱]: صحاح اللغة، ج ۶، ص۲۵۱۶. 📚[۲]: لسان العرب ۱۵ / ۳۴۷. 📚[۳]: بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۱۸۵. اخلاق فطری ، ص ۹۵ ، ۹۶ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
▪️۱۵ شوال؛ سالروز شهادت حضرت حمزه سیدالشهداء و ارتحال جناب عبدالعظیم الحسنی محدث جلیل القدر صلوات الله علیهم را به محضر آقا امام زمان سلام الله علیه و عجل الله تعالی فرجه الشریف و شیعیان حضرت تعزیت و تسلیت عرض مینمائیم.
🔴مرحوم شیخ بهایی می‌فرماید: نیت در حقیقت همان قصد بسیط [۱] ایجاد فعل معین است به جهت غایت آن و این معنی از افعال هیچ عاقلی قابل تفکیک نیست. به همین جهت است که برخی از علمای ما گفته اند: تکلیف کسی به ایجاد فعل بدون نیت، تکلیفی است خارج از طاقت. [۲] مرحوم نراقی در جامع السعادات می‌فرماید: النِّيَّةَ هِيَ انبعاث النَّفْسِ وَ تَوَجَّهْ إِلَى مَا يَرَاهُ مُوَافِقاً لِغَرَضِهَا [۳] ؛ نیت انگیخته شدن و توجه نفس است به چیزی که آن را با غرض خود موافق می‌بیند. بعث به معنای تحریک کردن است، بر اساس نظر مرحوم نراقی دواعی (انگیزه ها)، موجب بعث می‌شوند و پس از بعث، انبعاث حاصل می‌شود. پس انبعاث غير اختیاری است، لذا نمی توان نیت را «انبعاث نفس» دانست؛ چرا که انسان و جداناً اختیاری بودن نیت را می‌یابد، البته مرحوم نراقی در تعریف خود از نیت، توجه نفس را هم ذکر کرده است و توجه امری اختیاری است. اما اگر مراد از توجه متنبه و متوجه شدن باشد، غیر اختیاری خواهد بود. در هر صورت این بیان مبهم است و حال آن که در مقام تعریف باید از الفاظ و تعابیر روشن استفاده کرد. 📚[۱]: شاید مراد از قصد بسيط، قصد اجمالی یا حالت ضعیف قصد باشد که ناشی از معرفت بسيط است 📚[۲]: حبل المتین، ص ۲۲۰. 📚[۳]: جامع السعادات، ج ۳، ص ۸۶ اخلاق فطری ، ص ۹۶ ، ۹۷ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴مرحوم خوئی هم می‌فرماید: إِنَّ الْمُرَادَ بِالنِّيَّةِ أَمَرَ ثَالِثُ وَ هُوَ الدَّاعِي وَ الْمُحَرِّكُ نَحْوَ الْعَمَلِ وَأَنْ كُلُّ مَا صَدَرَ عَنِ الْمُكَلَّفِينَ مِنِ الْأَفْعَالِ أَمَرَ مُسْتَحْسَنُ فِيمَا إِذَا كَانَ الدَّاعِي إِلَيْهِ حُسْناً كَمَا انْهَ أُمِرَ مُسْتَقْبَحُ فِيمَا إِذَا كَانَ الدَّاعِي إِلَيْهِ قَبِيحاً [۱] مراد از نیت امر دیگری غیر از او امری است که ذکر شده است و آن عبارت است از امری که انسان را به سوی عمل بعث و تحریک می‌کند. و هر فعلی که از مكلفين صادر می‌شود خوب خواهد بود، در صورتی که داعی و محرک آن خوب باشد و بد خواهد بود، اگر داعی آن بد باشد. به نظر می‌رسد در تعریف نیت به انبعاث و برانگیخته شدن تسامح شده است؛ زیرا بدیهی است که انبعاث و تحرک اثر نیت و قصد است. از سوی دیگر ممکن نیست عاقل مختار با علم و توجه کاری انجام دهد، ولی هیچ قصد و نیتی نداشته باشد. به همین جهت است که برخی تصریح کرده اند که تکلیف به انجام فعلی برای عاقل مختار بدون قصد و نیت تکلیف به ما لا يطاق است. همچنین در مورد بیان مرحوم خویی باید گفت: داعی، یک حالت نفسانی و خارج از اختیار انسان است. البته داعی ممکن است محرک خارجی و یا غایت فعل باشد. در هر صورت انسان در مقابل دواعی مختار است، پس نمی توان نیت را به داعي معنا کرد. قصد فعل با داعی انجام می‌شود، اما صرف داعی در نیت کافی نیست، بلکه توجه و جهتی که به داعی داده می‌شود، نیت را محقق می‌کند. داعی غیر اختیاری است، اما انسان می‌تواند به آن، جهت دهد و این جهت دادن اختیاری است. پس نیت، قصد فعل همراه با جهت خاص است، لذا اگر جهت خاص، همان غایت باشد، نظر مرحوم شیخ بهائی صائب خواهد بود. گاهی مراد از نیت، در روایات جهت الهی دادن به قصد فعل است. 📚[۱]: كتاب الطهارة، ج ۴، ص ۴۷۴ اخلاق فطری ، ص ۹۷ ، ۹۸ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در وصیت خویش به ابوذر می‌فرماید: یَا أباذرٍّ، لِیَکُن لَکَ فِی کلِّ شَیءٍ نِیةٌ صَالِحَةٌ، حَتّی فِی النَّومِ وَ الأکلِ [۱] ؛ ای ابوذر! در هر چیزی حتی در خوردن و خوابیدن هم نیت داشته باش. روشن است که منظور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آن است که انسان باید به همه افعال خود - حتى امور مباح - جهت الهی بدهد. در نتیجه می‌توان گفت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به موردی خاص از نیت نظر داشته است؛ زیرا معنای «نیت» جهت دادن به فعل است، اعم از جهت الهی و غیر الهی. 📚[۱]: مکارم الاخلاق، ص ۴۶۳؛ وسائل الشيعة، ج ۱، ص ۴۸؛ بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۸۴ اخلاق فطری ، ص ۹۸ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a