eitaa logo
کانال رسمی دکتر مجید معارف
713 دنبال‌کننده
253 عکس
39 ویدیو
229 فایل
استاد تمام دانشکده الهیات دانشگاه تهران سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش دینی» ارتباط با ادمین و ارسال سوالات @hafeze2
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 جنگ بدر و کینه ای که خاموش نشد... ♦️ برگرفته از کتاب زندگانی سیاسی امام علی علیه السلام، صص 27-28 ❇️ در این جنگ هفتاد تن از جنگاوران قریش کشته شدند و ده ها تن از آنان نیز به اسارت در آمدند. و به تحقیق شیخ مفید رحمهم االله بیش از نیمی از این تعداد -یعنی بیش از سی و شش نفر- به دست علی علیه السلام کشته شدند. (1) از جمله کسانی که در جنگ بدر به دست علی علیه السلام به هلاکت رسیدند پدر و برادر و فرزند هند (همسر ابوسفیان) به نامهاي «ُعتبه»، «ولید» و «حنظله» می باشند. در نام هایی که علی علیه السلام در دوران خلافت خود به معاویه نوشت او را یادآور ساخت که: « وَ عِنْدِي السَّيْفُ الَّذِي أَعْضَضْتُهُ‏ بِجَدِّكَ وَ خَالِكَ وَ أَخِيكَ فِي‏ مَقَامٍ وَاحِد».(2) یعنی: «و نزد من است همان شمشیري که آن را در یک روز بر جد تو (عتبه) و دایی تو (ولید فرزند عتبه) و برادرت (حنظله) فرود آوردم». 💦 با توجه به این مطالب جنگ بدر چنان داغی بر دل خاندان ابوسفیان نهاد که حّتی پیروزي قریش در جنگ احد نیز نتوانست مرهم آن داغ به حساب آید. و تنها پس از فاجعه کربلا بود که یزید بن معاویه اشعاري سرود که در آن علیه السلام و یارانش را انتقامی در برابر واقعه بدر اعلام نمود. 🔹 پانوشت: 1. ارشاد مفید/ 64. 2. نهج البلاغه صبحی صالح/ 631 🆔 @ostadmaaref
💠 سوال: ♦️ با توجه به مطلب اخیری که در کانالتان منتشر نمودید: چرا جنگ صفین و یا جنگ امام حسن -علیه السلام- با معاویه که با برتری معاویه تمام شد نتوانست این انتقام را معنا کند؟ 🆔 @ostadmaaref
💠 پاسخ: ♦️ درجنگ صفین از اول تا آخر غلبه با علی (علیه السلام) و سپاه ایشان بود و معاویه فقط توانست آن حضرت را به بهانه حکمیت متوقف کند لذا انتقام بدر در صفین گرفته نشد. 🔹 در جنگ معاویه با امام حسن (علیه السلام) نیز گرچه خلافت به معاویه واگذار شد و این ضربه بزرگی به اهل بیت (علیهم السلام) و شیعه به شمار می رفت. اما وجود مبارک امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) و بنی هاشم از گزند معاویه در امان ماند و آن انتقام بدر که در آن اقربان معاویه کشته شده بودند گرفته نشد و این ماجرا ماند تا واقعه دلخراش کربلا به وقوع پیوست و یزید وقیحانه از آن به عنوان تسویه حساب بدر یاد نمود. 🆔 @ostadmaaref
💠 حسین سبط نبی(صلی الله علیه و آله)... ♦️ برگرفته از کتاب شناخت حدیث صص217-218 ❇️ امام حسین (علیه السلام)، آخرین عضو اصحاب کساء، به مدد مناقب والا و رهبری انقلاب کربلا توانست اسلام و سنت جدش را احیا کند. آن حضرت در عصر حرکت پرشتاب جامعه در سراشیبی سقوط و بی صبری امویان در ستاندن انتقام کشته های بدر و احد، در جای جای مواقف از مدینه تا مکه، کوفه و کربلا ضمن تأکید بر مناقب خود و بهره برداری از آن موفق به انقلاب بزرگ اسلامی شد. 🔸 حضرت (علیه السلام) به سبب خویشاوندی با پیامبر (صلی الله علیه و آله)، خود را صاحب حق اولویت شمرد، چیزی که حتی نماینده ی خلافت اموی در کوفه، نعمان بن بشیر به آن اعتراف داشت. 💦 آن امام در اوج نبرد با یادآوری مناقب ارجمندش، معرفی والدین و دیگر خویشاوندان خود ومناقبشان، همچنین ذکر منقبت «سرور جوانان بهشتی و تنها نوه ی بازمانده ی پیامبر(صلی الله علیه و آله).» حجت را بر مردم تمام کرد. 🆔 @ostadmaaref
💠 آیا قاتلان امام حسین در کربلا همگی از شیعیان بودند و شیعیه از اآن روز به بعد مورد نفرین امام حسین علیه السلام واقع شده و هر سال محرم خودزنی می کند؟ 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref
💠 این مطالب از موهومات است . ♦️ البته دربین سپاه ابن سعد برخی از شیعیان فریب خورده هم بودند اما قطعا اکثر انها از هواداران بنی امیه بودند که به جنگ امام حسین آمدند. 🔹 اشکال بزرگ مردم کوفه سستی و عهد شکنی بود تا جنگ مستقیم با امام حسین علیه السلام. 🆔 @ostadmaaref
💠 گرامیداشت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به سبب حسنین (علیهما السلام) ♦️ برگرفته از کتاب شناخت حدیث ص 425 ❇️ خداوند سبحان امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) را دو بچه شیر و دو نوه ی پیامبر (صلی الله علیه و آله) خوانده و ایشان را سبب گرامی داشت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از سوی خود دانسته است. «و أَكْرَمْتُ َ بِشِبْلَيْ َ و سِبْطَيْ َ: حَسَنٍ و حُسَيْنٍ». نکته ی قابل توجه در این جمله، وجه گرامی داشت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به حسنین (علیهما السلام) است. 🔸 به نظر می رسد، از آنجا که محور مطالب لوح فاطمه (سلام الله علیها) موضوع وصایت و جانشنیی رسول خداست و حیات و بقای دین پیامبر با امر وصایت محقق می شود و از آنجا که حسنین (علیهما السلام) دو تن از اوصیایی اند که مایه ی حفظ و بقای دین پیامبرند، خداوند به رسولش می فرماید که ما با اعطای این دو فرزند به تو، گرامی ات داشتیم؛ چرا که این دو فرزند، از حجت های الهی اند و افزون بر اینکه به عنوان فرزند ما یه روشنایی دل و دیده ی تو هستند، به عنوان وصی عامل حیات و بقای دین تو خواهند شد. 🆔 @ostadmaaref
◾️◾️?◾️◾️◾️?◾️◾️◾️? هیئت: دوباره روضۀ ارباب پا گرفت باران رحمت دلم از ابتدا گرفت دست نیاز، زمزمۀ کربلا گرفت اینجا اگرچه سوخت دل من، شفا گرفت همراه ناله های دلم نی، نوا گرفت ◾️◾️? روضه: نشسته ایم که آتش زنیدمان آه از دمی که شرم نکردند کوفیان بستند آب را به روی باب آسمان می دیدی آسمان را "کَالنّار...کَالدُّخان" چون دود، آسمانِ عطش شد، هوا گرفت ◾️◾️? کوفه: حرامیان همه مشغول مستحب شب مسلکان تیره همه در نماز شب از یاری تو تنها حرفیست روی لب دین ها بدون علت و اعمال بی سبب این گونه شد که بردن سرها بها گرفت ◾️◾️? مقتل: سری برابر مادر بریده شد از قتلگاه نالۀ حیدر شنیده شد تا جسم او چو ماهی در خون تپیده شد آن سوی دشت، معجری از سر کشیده شد آتش سراغ خیمۀ آل عبا گرفت ◾️◾️? خیمه: میان شعله یتیمان بی گناه زن های داغدیده و اطفال بی پناه رفتی و می رود دل زینب هزار راه: "رفتی و قامت من غمگین خمیده..." آه در امتداد سیرۀ زینب صدا گرفت ◾️◾️? نیزه: هجوم زخم روی زخم روی زخم باران سنگ های هدفدار سوی زخم سرنیزه های تشنۀ در آرزوی زخم... شمشیرهای کند که در جستجوی زخم... مولا! چگونه بر تنت این حجم جا گرفت؟ ◾️◾️? یک دشت دور پیکر تو، دشمن تو بود چون صید دست و پا زده درخون، تن تو بود صد گرگ نابرادر و پیراهن تو بود این بیت ها روایت جان دادن تو بود هر چند واژه واژه جان مرا گرفت... ◾️◾️?◾️◾️◾️?◾️◾️◾️? 🆔 @ostadmaaref
✍ تاسوعاء؛ روز محاصره امام و اصحاب ایشان ▪️تاسُوعَاءُ يَوْمٌ حُوصِرَ فِيهِ الْحُسَيْنُ َ عَلَيْهِ السَّلَام وَ أَصْحَابُهُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ بِكَرْبَلَاءَ وَ اجْتَمَعَ عَلَيْهِ خَيْلُ أَهْلِ الشَّامِ وَ أَنَاخُوا عَلَيْهِ وَ فَرِحَ ابْنُ مَرْجَانَةَ وَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ بِتَوَافُرِ الْخَيْلِ وَ كَثْرَتِهَا وَ اسْتَضْعَفُوا فِيهِ الْحُسَيْنَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ أَصْحَابَهُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ أَيْقَنُوا أَنْ لَا يَأْتِيَ الْحُسَيْنَ َ عَلَيْهِ السَّلَام نَاصِرٌ وَ لَا يُمِدَّهُ أَهْلُ الْعِرَاقِ بِأَبِي الْمُسْتَضْعَفُ الْغَرِيب(📚کافی، ج4، ص147). ♈️ علیه السلام: روزی است که حسین علیه السلام و اصحابش رضی الله عنهم در کربلا محاصره شدند و سپاه شام اطرافشان را گرفتند و شترهای خود را خوابانیدند و پسرِ مرجانه و عمر بن سعد به فراوانی لشکرشان شاد شدند، و حسین صلوات الله علیه و اصحابش را تحت فشار قرار دادند و یقین کردند که یاوری برای حسین علیه السلام نمی آید و اهل عراق او را یاری نخواهند کرد. پدرم به فدای آن غریبی که [توسط ستمگران] تحت فشار قرار گرفت. 🆔 @ostadmaaref
گذری بر واقعه عاشورا.mp3
5.96M
#صوت 💠 گذری بر واقعه ی عاشورا ♦️ دکتر معارف 🔹 شبکه چهار سیما 🆔 @ostadmaaref
💠 کانال رسمی دکتر مجید معارف را در پیام رسان های تلگرام و ایتا دنبال کنید: 🆔 https://t.me/ostadmaaref 🆔 https://eitaa.com/ostadmaaref
🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 پیشنهادهای عاشورایی مجید معارف... ♦️ دوشنبه ۲۶ شهريور ۱۳۹۷ ✅ استاد تمام رشته ی الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، کتاب‌های «حماسه حسینی»، کتاب «پس از پنجاه سال: پژوهشی تازه درباره قیام حسین (علیه السلام)»، «دانشنامه امام حسین (علیه السلام)» و «اعلام‌الهدایة» را به‌عنوان پیشنهاد مطالعه درباره عاشورا و اهداف قیام امام حسین (علیه السلام) معرفی کرد. 🌴 دکتر مجید معارف؛ نویسنده و استاد دانشگاه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران که تألیف ده‌ها عنوان کتاب و صدها عنوان مقاله را در کارنامه علمی خود دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا، چهار کتاب با موضوع عاشورا و امام حسین (علیه السلام) را به علاقه‌مندان معرفی کرد. ✅ وی بیان کرد: در ارتباط با امام حسین (علیه السلام)، کتاب‌های بسیار زیادی از قدیم تاکنون، به‌ویژه در دوران معاصر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نوشته شده که از میان انبوهی از این‌گونه آثار، چهار کتاب را بنا به اولویت‌هایی معرفی می‌کنم. نخستین اثر، کتاب گرانسنگ استاد شهید مرتضی مطهری به نام «حماسه حسینی» است که در سه جلد، مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها، منابر و یادداشت‌های شهید درباره قیام امام حسین (علیه السلام) را شامل می‌شود. 🌴 نویسنده کتاب «غدیر در پرتو کتاب و سنت»، با اشاره به اینکه آثار شهید مطهری خوشخوان و برای همه مفید است، افزود: ارزش ویژه کتاب این است که استاد مطهری سعی کرده به نقد اخبار و وقایعی از عاشورا که به‌زعم ایشان از تحریفات این واقعه است، بپردازد. شهید هم اخبار و وقایع صحیح و هم اخبار تحریف‌شده را بیان کرده و به دنبال آن بوده تا پیرامون این اخبار آسیب‌شناسی داشته باشد. استاد مطهری در این سخنرانی‌ها و یادداشت‌ها، تحریفات را براساس اسناد و منابع تاریخی معرفی و پیامدها و اهداف قیام امام حسین (علیه السلام) را روشن کرده است. ✅ دکتر معارف در ادامه با معرفی کتاب «پس از پنجاه سال: پژوهشی تازه درباره قیام حسین (علیه السلام)» اثر مرحوم علامه جعفر شهیدی، گفت: ایشان یک شخصیت جامع بین حوزه و دانشگاه بوده که در حوزه به درجه اجتهاد رسیده و در دانشگاه نیز یک استاد مسلم بوده است. این شخصیت ارزشمند، کتاب‌های بسیار محققانه‌ای درباره برخی ائمه و معصومین ازجمله حضرت زهرا (سلام الله علیها)، امام حسین (علیه السلام) و امام سجاد (علیه السلام) نوشته است. کتاب گرانسنگ «پس از پنجاه سال: پژوهشی تازه درباره قیام حسین (علیه السلام)» از آثار ماندگار سید جعفر شهیدی است که از تحقیق تاریخی ویژه‌ای برخوردار است. 🌴 ایشان ادامه دادند: مرحوم شهیدی علت فاجعه را فقط در سال 60 و 61 هجری جست‌وجو نمی‌كند، بلکه عزيمت خود را برای تحليل حادثه، سال‌ها قبل قرار داد. او اين حادثه تاريخی را به مثابه يک معلول مورد بررسی قرار می‌دهد و تلاش می‌كند كه علل و ريشه‌های آن رخداد را برجسته کند. ✅ استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، همچنین با پیشنهاد مطالعه «دانشنامه امام حسین (علیه السلام)» اثر آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری که از سوی انتشارات دارالحدیث منتشر شده، اظهار کردند: این اثر دائرة‌المعارف‌گونه‌ای درباره امام حسین (علیه السلام)، شخصیت، یاران، حماسه‌ها، رجزها و اخبار مراحل قیام از مدینه تا کربلاست. 🌴 این نویسنده افزودند: هم دوره کامل و هم تلخیص این اثر در قالب چند جلد منتشر شده است. این دانشنامه به‌عنوان یک اثر مرجع برای اصحاب پژوهش قابل استفاده است. ✅ دکتر معارف در معرفی چهارمین پیشنهاد مطالعه عاشورایی، گفتند: کتاب «اعلام‌الهدایة» مجموعه‌ای 14 جلدی به زبان عربی است که هریک از جلدهای آن به یکی از چهارده معصوم می‌پردازد. این کتاب را انتشارات مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام)، راهی بازار نشر کرده است. ترجمه فارسی این اثر نیز با عنوان «پیشوایان هدایت» منتشر شده است. ✅ ایشان تصریح کردند: جلد پنجم این مجموعه به پنجمین معصوم یعنی امام حسین (علیه السلام) اختصاص دارد. این کتاب براساس مستندات تاریخی، زندگینامه و مراحل مختلف قیام امام حسین (علیه السلام)، همچنین انعکاسی از گلمات و سخنان گهربار آن حضرت را پیش‌روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. 🌺 لطفا برای دسترسی به مطلب فوق روی لینک زیر کلیک نمایید. ➡️ http://b2n.ir/75224 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦
🍂بعد از آن واقعۀ سرخ ، بلا سهم تو شد پیکر سوختۀ کرب و بلا ، سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه ، هفتاد و دو آیینه شکست ناگهان ، داغ دل آینه ها سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه ، آشوب قیامت برخاست بر سر نیزه ، سر خون خدا ، سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه ، خون جوش زد از چشمانت خطبه ی اشک برای شهدا ، سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه ، در هرولۀ آتش و خون در شب خوف و خطر ، خطبۀ « لا » سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه ، در فصل شبیخون ستم خوردن زخم ، ز شمشیر جفا سهم تو شد 🍂خیمۀ نور تو در فتنۀ شب سوخت ، ولی کس نپرسید که این ظلم ، چرا سهم تو شد ؟ 🍂بعد از آن واقعه، ای زینت سجادۀ عشق ! از دلت آینه جوشید، دعا ، سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعه، ای کاش که می مُردم من مصلحت نیست بگویم، که چه ها سهم تو شد 🍂بعد از آن واقعۀ سرخ ، حقیقت گل کرد کربلا در تو درخشید ، خدا سهم تو شد . ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦
◾️🍁◾️🍁◾️🍁◾️🍁◾️ السلام علیک ایها الشهید و ابن الشهید شهادت مظلومانه ی حضرت زین العابدین علیه السلام را تسلیت می گوییم ◾️🍁◾️🍁◾️🍁◾️🍁◾️ 🆔 @ostadmaaref
💠 تسویل نفس در بیان امام سجاد علیه السلام ♦️ بر گرفته از مقاله ی تزیین شیطان و تسویل نفس، ص15-16 ❇️ در بخشی از دعای هفدهم صحیفه ی سجادیه امام سجاد (علیه السلام) می فرماید: «اللَّهُمَّ وَمَا سَوَّلَ لَنَا مِنْ بَاطِل فَعَرِّفْنَاهُ وَإذَا عَرَّفْتَنَاهُ فَقِنَاهُ، وَبَصِّرْنَا مَا نُكَايِدُهُ بِهِ»؛ «خدایا هر باطلی را که شیطان در پیش چشم ما زیبا جلوه دهد، ما را برآن آگاه گردان و چون آگاه کردی ما را از آن باز دار و ما را بینا گردان که چگونه با او نبرد کنیم و در دلمان افکن که به چه آلت آماده ی دفع او گردیم و ما را از خواب غفلت بیدار کن تا میل به او نکنیم و ما را به توفیق خود بر وی مدد کن.» (الصحیفه السجادیه، 1376: دعای 17) ☘ تسویل را هم نفس به عنوان دشمن داخلی انسان و هم شیطان بهعنوان دشمن خارجی او انجام می دهد و در هر صورت اگر عقل و فطرت انسان از رشد کافی برخوردار باشد می تواند در مقابل این انگیزه ها مقاومت کند و در غیر اینصورت در دام شیطان گرفتار گشته و روزبه روز شیطنت بیشتری خواهد داشت؛ 🔸 این فرمایش امام سجاد (علیه السلام) موید این مطلب است که علاوه بر نفس که گاهی مسوله می شود شیطان نیز برای انسان تسویلگر است؛ در مضامین همین دعا امام سجاد(علیه السلام) روشهایی را هم که در مقابله با تسویل (نفس یا شیطان) مؤثر می باشد را ذکر می کند، به عنوان مثال، پیدایش آگاهی، به کار بردن کید متقابل با شیطان، اقدام به پایش خود، دور کردن او به وسیله انجام اعمال صالح، بیخیال نبودن، و توجه به وجود دشمن، برنامه ریزی برای مخالفت با شیطان و خود را در پناه خدا قرار دادن و از او کمک خواستن هشدارهایی هستند که می توان از آنها برای بی اثر کردن تسویلات نفسانی و شیطانی استفاده کرد. 🆔 @ostadmaaref
سلام خدمت شما سوالی در گروه انجمن مطرح شده مبنی بر بحث لعن و سلام در زیارت عاشورا اگر امکان دارد پاسخ دهید سوال این هست سلام و عرض ادب با توجه به آمدن " لعن ها " پيش از " سلام ها " در زيارت عاشورا ميشه گفت ابتدا راندن و لعن دشمنان بايد اتفاق بيفته سپس سلام به امام حسين و ياران ايشون نكته ديگه در سجده زيارت عاشورا ،حمد و ستايش خداوند پس از مصيبتي كه بر امام و اصحابشون رسيد ميتونه مطالبي برأي تحقيق باشه 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref
استاد لعن وسلام هردو خواستگاه قرانی دارند وایات فراوانی در مورد ملعونین وارد شده از شیطان گرفته به عنوان اولین ملعون تا بنی اسراییل توسط حضرت عیسی تا منافقین وشایعه پراکنان وفتنه کنندگان در بین مسلمانان ونیز کتمان کنندگان حقایق که همه مستند قرانی دارد وقاتلان امام حسین در جنایاتشان از این مصادیق قرانی کمتر نبوده که بسیار شرورتر هم بوده اند سلام نیز در قران ایات فراوانی دارد واز زبان خدا وملائکه نثار انسانهای صالح از پیامبران ( درسوره صافات) ومومنان مطیع الهی شده است که قطعا امام حسین ویارانش مستحق بالاترین سلام ورحمت الهی خواهند بود حال لعن وسلام موجود در زیارت عاشورا چه جای تعجب دارد ؟ که نوعی مصداق یابی برای ملعونین ومرحومین گروههای قرانی است عنایت دارید که درزیارت عاشورا فرازها باسلامهای متعدد شروع می شود ومقام امام ویارانشان دراوج وعظمت مطرح می شودبه دنبال ان طرح مصائب وارده آغاز شده وسپس با فا فلعن الله امه اسست علیکم الجور والظلم ....مسیر لعن ظاهر می شود واین یک نظم منطقی است من فکر می کنم نه لزوما سلام برلعن ویالعن بر سلام تقدم وتاخیرندارند انهم به شکل مطلق .بلکه این موضوع تابع مقتضای کلام است چنانکه دروسط واخر زیارت عاشورا باز هم سلام بر امام ویارانش دیده می شود در مورد سوال دوم حمد بعد نزول مصیبت از یک معرفت بالای توحیدی وتسلیم مطلق بودن عبد در برابر معبود حکایت می کند بله این خود مساله ای برای اولیا الله است که در راه خدا هربلایی رانعمت می دانند وهرسختی را زیبایی و ما رایت الاجمیلا در این شرایط تحقق پیدا می کند بله می توان در این باب بانمونه یابی ها از زندگی پیامبران وامامان وصالحان مقاله نوشت وعلل این روحیه راتحقیق کرد . 👇👇👇 🆔 @ostadmaare
♦️ نقد دکتر مجید معارف بر محمد مجتهد شبستری... 💠 متن محمد مجتهد شبستری: در دوران حیات پیامبر اسلام (صلی الله علیه آله) همه ضوابط و احکام زندگی آیینی و اجتماعی پیروان او با امضاء و یا تأسیس او معین می‌شد، اما پس از رحلت او جماعتی از علمای امت که بعداً فقیهان نامیده شدند، به اجتهاد فقهی پرداختند تا در سه قلمرو «عبادات»، «معاملات»، و «سیاسات» ضوابط و حکم‌هایی جدید از کتاب و سنت استنباط کنند و از این طریق ادامه حیات اجتماعی مسلمانان را به عنوان «امت اسلامی» ممکن سازند. این جماعت که به تدریج بر تعداد آن‌ها اضافه می‌شد، در قرون آغازین اسلام تقریباً در همه قلمروهای زندگی آیینی و یا «اجتماعی»، «سیاسی» و «اقتصادی» مسلمانان تکلیف همه مسائل را روشن می‌کردند. همواره، گسترۀ فتواهای فقهی آنان تقریبا به اندازۀ گسترۀ زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان در آن قرن‌ها و متناظر با آنها بود. فتاوا و احکام که از مفتی‌ها و قاضی‌ها صادر می‌شد و به وسیلۀ محتسبان و سایر عوامل اجرایی خلفاء به مقام اجراء در می‌آمد تقریبا همۀ ابعاد زندگی اجتماعی و آئینی امت را پوشش می‌داد و چندان چیزی از محدودۀ نظری و عملی آن‌ها بیرون نمی‌ماند. 🍃 در آن وضعیت تاریخی، آنچه هم تکلیف مفتی و هم تکلیف قاضی و محتسب و هم تکلیف سلطان و هم تکلیف‌های آیینی هر فرد مسلمان را معین می‌کرد علم فقه بود که متکلفل بیان احکام شرعی ـ الهی شده بود. این فقیهان بودندکه همه احکام شرعی را که امت اسلامی برای بقاء و ادامه حیات لازم داشت مستقیم یا غیر مستقیم از کتاب یا سنت استنباط می‌کردند. به قول ابوحامد غزالی (قرن ۵ هجری) در «کتاب احیاء علوم الدین»، فقیهان همواره برای سلطان قانون درست می‌کردند. ✅ ۲- در قرون دوم و سوم هجری که تئوری سازی های مسلمانان، در قلمروهای گوناگون نظری و عملی پدیدار گشت و رو به توسعه نهاد برای توجیه و تثبیت استنباطات فقیهان نیز یک تئوری کلامی ـ فلسفی ساخته و پرداخته شد که آن را می‌توان در دو اصل چنین بیان کرد: الف ـ خداوند چون به مصالح و مفاسد واقعی «افعالِ عباد» (افعال بندگان خدا) در زندگی فردی و اجتماعی عالم است به مقتضای حکمت و قدرت خود برای هر کدام از افعال عباد که در همه عصرها و همه مکان‌ها از آنان صادر می‌شود یک حکم واقعی مقرر فرموده است تا بندگان خدا به مقتضای آن‌ها آن افعال را که مصلحت واقعی دارد به جای آورند و آنچه را مفسده واقعی دارد ترک کنند. تا هم مصلحت دنیوی آنان تامین شود، هم به سعادت اخروی برسند (آنچه بعدا سعادت دنیا و آخرت نامیده شد). بر هر فرد مکلف واجب است پیش از هر اقدام به فحص حکم (جستجوی حکم الهی) بپردازد. ب ـ طریق آگاه شدن از احکام واقعی خداوند مراجعه به کتاب (قرآن) و سنت نبوی است و باید آن‌ها را از این دو منبع که حجت خداوند بر انسان‌ها هستند استنباط کرد (۱). ✅ ۳- استفاده از این تئوری کلامی ـ فلسفی نیازمند این بود که برای استنباط احکام از کتاب و سنت یک روش قابل قبول و قابل دفاع ابداع شود. این روش به تدریج در میان مسلمانان اقتباس و ابداع شد و سامان یافت و علم اصول نامیده شد. فقیهان گفتند این علم، در واقع منطق استنباط (اجتهاد فقهی) است. این دانش معین می‌کرد که بر اساس کدام ضوابط و روش‌ها باید به استنباط احکام از کتاب و سنت پرداخت. ✅ ۴- در سراسر تاریخ اسلام، تقریبا در همه سرزمین‌های اسلامی، فقیهان موفق شده بودند با تمسک به علم اصول و استنباط احکام از کتاب و سنت که آن را «اجتهاد فقهی» نامیدند، نیازهای قانونی جوامع اسلامی را که به تدریج پیش می‌آمد برآورده کنند. این موفقیت عملی، صواب بودن استناد به آن تئوری کلامی فلسفی را در میان امت، همواره تایید می‌کرد و فقیهان همواره می‌توانستند نشان دهند که اجتهاد فقهی آنان با کارآمدی تمام مثمر ثمر می‌شود و در همه موارد احکام خدا را در دسترس مکلفان قرار می‌دهد و همه نیازهای آن‌ها را بر طرف می‌سازد. در این وضعیت موفقیت آمیز، دلیل و یا علتی که موجب تردید در صواب بودن استناد به آن تئوری و استفاده از علم اصول برای بهره برداری از آن تئوری باشد دیده نمی‌شد. ائمه چهارگانه فقه اهل سنت و امامان شیعه هم تابع همین تئوری بودند که مقتضای زیستن آنها در آن عصر بود. قرن‌ها بدین منوال سپری شد. تا اینکه رویارویی مسلمانان با تمدن جدید اروپایی آغاز شد. در این رویارویی پاره‌ای از مسائل و موضوعات حقوقی و قانونی جدید در زندگی مسلمانان پدید آمد که «مسائل مستحدثه» نام گرفت، مانند بیمه، تلقیح مصنوعی، مالکیت دولتی و در دهه‌های اخیر وجوب مبارزه با طاغوت و وجوب اقامه حکومت شرعی و … که فقیهان درباره آن‌ها نیز به استنباط‌هایی پرداختند و به زعم خود باز هم به صحت تئوری کلامی ـ فلسفی خود مهر تایید زدند. در نهضت مشروطه هم پاره‌ای استنباطات جدید فقهی صورت گرفت. منبع: http://mohammadmojtahedshabestari.com 👇👇👇 🆔 @ostadmaare
💠 نقد دکتر معارف بر متن فوق: ♦️ جناب مجتهد شبستری در پایان تحلیل مفصل خود پس از برشمردن کارکرد فقه واصول در دوره های تاریخی وعدم کارکرد ان در دوره معاصر ، فرضهای مختلفی را درکارامدی فقه واصول به نمایندگی طرفداران فقه واصول ذکر کرده ویکی یکی انها را باطل کردند وسرآخر نتیجه گرفتند فقه واصول امروز دیگر اصلا کارامدی ندارد. 🔹به نظر من ایشان یک فرض را مطرح نکردند واحتمالا به روی خود نیاوردند وان این است که : ۱-طبق نظر امام صادق (علیه السلام) لازم نیست کل احکام با جزییات ان در کتاب وسنت باشد کتاب وسنت متکفل ارائه اصول کلی است در درجه اول ودر مواردی هم احکامی را به صورت جزیی وتفصیلی بیان می کند . ۲- در اندیشه شیعه عقل حجت است واحکام عقلی از حجیت واعتبار لازم برخوردار است. ۳- در صورتی که یک فقیه یا یک اسلام شناس با اگاهی به مبانی اسلام یا همان اصول قطعی در کتاب وسنت با مساله ای مواجه شود وازعقل خود با لحاظ اصول اسلامی بهره جوید وپاسخی در حل مساله پیدا کند ان پاسخ پاسخ اسلامی است وبرای او وکسانی که اورا قبول دارند حجت است . ♦️ شواهدی بر این تحلیل : امام صادق (علیه السلام):مامن شئ الاوفیه کتاب اوسنه یعنی : هیچ مساله ای نیست مگر ان که حکمی از کتاب و یاسنت برای ان وجود دارد. اماچگونه؟ مامن امریختلف فیه اثنان الا وله اصل فی کتاب الله... یعنی ؛ هیچ مطلبی مورد اختلاف دو نفر واقع نمی شود مگر انکه اصلی در کتاب خدا ناظر بر ان است .(منبع هر دوحدیث الکافی جلد ا/۵۹ و۶۰) و در حدیث دیگری فرمودند :انما علینا ان نلقی علیکم الاصول وعلیکم بالتفریع یعنی: بر ماست که اصول را در اختیار شما قرار دهیم وفروعات را شما استنباط کنید. 🔹 مثالهایی در این زمینه؛ در آیه اول سوره مائده امده : اوفوابالعقود وپیامبر فرمود : المومنون عند شروطهم با این اصل می توان هزاران قول وقرار شخصی وملی ومعاهده وتفاهمنامه بین المللی ومسائلی از این دست منعقد نمود وبر آنها پایدار ماند منتهی باهشیاری لازم که بعدا مجبور به نقص عهد وپیمان نشد. ♦️ مثال دیگر قران می فرماید: ماجعل علیکم فی الدین من حرج یعنی امردینی واجرای ان نباید سبب حرج وضرر وزیان شما گردد چنانکه پیامبر هم فرمود : لاضررولاضرار فی الاسلام. امام صادق از زراره انتظار دارد که خودش از ایه قران استفاده کند ودر مواقع زخم بدن حکم وضوی جبیره را استنباط کند چون وضوی معمولی مستلزم ضرر وحرج است. 👇👇👇 🆔 @ostadmaare
اصول و روش های تفسیر قرآن در نهج البلاغه.pdf
580.6K
اصول و روش های تفسیر قرآن در نهج البلاغه #قرآن #نهج_البلاغه #روش_تفسیر #اصول_تفسیر 🆔 @ostadmaaref
🆔 @ostadmaaref
🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از سخنرانی دکتر معارف در نشست نقد و بررسی کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» ♦️ سه شنبه ۲ تير ۱۳۹۴ ✅ رسالت تفسیر سیاسی قرآن چیست؟ در این کتاب اصطلاح «قرآن‌گرایان» به کار رفته است که دارای بار معنایی ویژه‌ای است که می‌توان دو برداشت مثبت و منفی از آن داشت. ✅ تفسیر سیاسی قرآن شاخه‌ای از تفسیر اجتماعی قرآن است. البته بسیاری از شخصیت‌های قرآنی در ایران معاصر منادیان تفسیر اجتماعی هستند. ✅ کتاب حاضر در بین مبناپژوهی و موردپژوهی سرگردان است. نگارنده در کتاب خود دو فصل را نیز به بیان چارچوب نظری اختصاص داده است. ✅ در بین کتاب‌های تألیف شده در زمینه قرآن، جای مبحثی با عنوان تفسیر سیاسی خالی بود که این امر با تألیف کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» از سوی این نویسنده پر شده است. ✅ نویسنده در این کتاب به‌تفصیل به بررسی جامعهشناسی آیات قرآن پرداخته است. این موضوع اتفاق مبارکی در کتاب است که می‌تواند برای خوانندگان نیز سودمند باشد. نویسنده در کتاب خود موفق شده است تصویر مطلوبی از نقش برخی افراد در جریان‌سازی قرآنی و یا سوءاستفاده از آن ارائه کند. ✅ نقش مثبت در جریان‌سازی قرآنی به معنای عینیت دادن به قرآن است؛ نگارنده در کتاب خود ورود علمی و تحلیلی به موضوعات دارد، مباحث بین‌رشته‌ای بین قرآن و جامعه‌شناسی سیاسی را به انجام رسانده است و در بیان مطالب از هرگونه داوری و تعصب دوری جسته است. 🔹 کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» نوشته یوسف خان ‌محمدی، به‌ عنوان اثر تحسین ‌شده در شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال حوزه و اثر شایسته تقدیر در بیست ‌و ششمین جایزه کتاب فصل شناخته شده است. 🔹 «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» از سوی معاونت پژوهشی دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، در 496 صفحه، با شمارگان یک هزار و 400 نسخه، به بهای 15 هزار تومان به چاپ دوم رسیده است. 🌺 لطفا برای دسترسی به مطلب فوق روی لینک زیر کلیک نمایید. ➡️ http://b2n.ir/34995 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦
🆔 @ostadmaaref
💠 لطفا درباره صحت این حدیث توضیح بفرمایید: امام صادق (ع) به زراره فرمود: «آسمان تا چهل روز بر حسین (ع) خون بارید و زمین تا چهل روز تاریک بود.» کامل الزیارات،باب26،ح6. 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref