#گفتگو ❔ سؤال: 💠 غیبت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) محصول کفران نعمت مردمان زمان ائمه بود یا تقدیر الهی چنان بود که در هر صورت این اتفاق رخ دهد؟ به بیان دیگر، آیا عملکرد جامعه تأثیری در سرنوشت امامت ایجاد کرد؟ ✅ پاسخ: 🍃 دکتر علی شریعتی در کتاب «امت و امامت» نکته‌ای را متذکر شده‌اند که قابل تأمل است، ایشان گفته‌اند بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله)، کسی که مورد نظر خدا و رسول بود و در روز عید غدیر به جانشینی رسول معرفی شده بود، بر مسند قرار نگرفت چون مردم در سقیفه دنبال کسی دیگر رفتند، سپس علی(علیه السلام) ۲۵ سال خانه‌نشین شد و بعد برای مدت چهار سال و چند ماه سر کار آمد و عمدتاً درگیر جنگ بود. بعد از شهادت ایشان نیز هیچ کدام از امامان شیعه دیگر به مسند قدرت نرسیدند و کار اجرایی نداشتند، این باعث شد که فاصله و شکافی بین عصر پیامبر(صلی الله علیه وآله) و شرایط جدید ایجاد شود. به عقیده شریعتی، اگر بعد از رحلت پیامبر اسلام، علی(علیه السلام) برای حکومت از سوی همه مردم پذیرفته می‌شدند، برنامه‌های پیامبر(صلی الله علیه وآله) را ادامه می‌دادند و بعد از امام علی(علیه السلام) نیز سایر ائمه به همین منوال برنامه‌های ایشان را در جامعه پیاده‌سازی می‌کردند. با این حساب واقعه عاشورا هم اتفاق نمی‌افتاد، چون عاشورا هم از نتایج همان انحراف بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) بود. اگر انحراف بعد از پیامبر(صلی الله علیه وآله) نبود، اساساً حکومت بنی‌امیه تشکیل نمی‌شد، حکومت بنی‌عباس هم بر سر کار نمی‌آمد. همچنین دیگر نیازی به غیبت امام دوازدهم پیش نمی‌آمد، چون غیبت زمانی لازم شد که خلفای جبار بنی‌عباس بر سر کار بودند و تلاش داشتند حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را پیدا کنند و از بین ببرند. حال فرض کنید همه ائمه به ترتیب به حکومت می‌رسیدند و به عمر طبیعی نیز از دنیا می‌رفتند، آنگاه چنان جامعه‌ای ساخته می‌شد که دیگر می‌توانستند آن را به طور کامل دست عالمان امت بسپارند و این عصری که ما داریم، دیگر اسمش عصر غیبت نمی‌شد. 🎋 آنچه تا اینجا گفتم نظری هست که دکترعلی شریعتی در کتاب «امامت و امت» مطرح کرده‌اند. من با این فرضیه به طور اصولی مخالف نیستم اما باید توضیحی به آن بیفزایم؛ معتقدم خدا و رسول اراده‌ای برای هدایت ما داشته‌اند، تمهیدات آن را هم ایجاد کردند اما شرط کارایی آن تمهیدات این بوده است که مردم هم استقبال کنند، لکن متأسفانه مردم بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) از آن تمهیدات(جانشینی حضرت علی) استقبال نکردند، لذا تقدیر الهی به تقدیر دیگر تغییر پیدا کرد، زیرا کارهای خداوند در چارچوب سننی است که آن سنن را به صورت ثابت و قطعی در آفرینش نهادینه کرده است. قرآن هم می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ؛ مردم خودشان سرنوشت خودشان را تغییر می‌دهند(رعد، ۱۱)». با این مقدمه، غیبت امام دوازدهم، مولود ناسپاسی مردم در دوران تک‌تک ائمه(علیهم السلام) نبود، بلکه مولود انحرافی بود که بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله)، نسبت به جانشینی ایشان رخ داد. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۲۰ فروردين ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3890047 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 در مقابل این رویکرد که ریشه پیدایش غیبت را در انحراف مردم پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) شناسایی می‌کند، بعضی معتقدند که عملکرد گروه‌های شیعی از زمان امام کاظم(علیه السلام) به بعد و ناسپاسی آن‌ها در مقابل نعمت امامت، غیبت را رقم زده است. نظر شما چیست؟ ✅ پاسخ: 🍃 با آن‌ها مخالفم و معتقدم ریشه انحراف به زمان رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) بازمی‌گردد. وقتی بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله) سه خلیفه آمدند و بر مسند نشستند، چنان تغییراتی در مسیر اصلی ایجاد شد که حتی وقتی حضرت علی(علیه السلام) هم به اصرار مردم حکومت را پذیرفت، نتوانست جامعه را دقیقاً به نقطه‌ای برگردانند که پیامبر(صلی الله علیه وآله) قرار داده بود. وقتی حضرت علی(علیه السلام) به خلافت رسید، برای توصیف شرایط زمانه خود فرمود: جامعه چنان به عقب بازگشته است که گویی با روز بعثت پیامبر(ص)، تفاوتی ندارد. این جمله ایشان یعنی اگر قرار باشد من، جامعه را به آن نقطه‌ای که پیامبر(صلی الله علیه وآله) رساند، برسانم حداقل باید ۲۳ سال(به اندازه زمان رسالت پیامبر) وقت داشته باشم. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۲۰ فروردين ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3890047 🆔 @ostadmaaref

پیدایش بحرانی مثل کرونا و پیش از آن رویدادهای خونینی مثل #گفتگو ❔ سؤال: 💠 فتنه داعش و ... این سؤال را برای برخی از مردم برانگیخته است که «پس منجی کجاست؟»، یا این سؤال که «اگر قرار نیست منجی در این شرایط ظهور کند، پس چه زمانی ظهور خواهد کرد؟» ✅ پاسخ: 🍃 این ذهنیت که در برخی مردم ممکن است وجود داشته باشد، تصوری ساده‌انگارانه است. از وقتی دنیا، دنیا بوده، جنگ و بیماری و بلای طبیعی وجود داشته است و صرفاً به زمانه ما اختصاص ندارد. دنیا در چارچوب سنت‌ها پیش می‌رود و بیماری هم سنتی از سنت‌های الهی است. راه مقابله با بیماری، فعال شدن عقل و ساختن داروی مناسب است. بعضی مردم فکر می‌کنند راه مقابله با بیماری، ظهور امام زمان(عج) است! در حالی که راه مقابله با بیماری استفاده از سنت عقل‌گرایی(استفاده از علم) و نیز بهره‌گیری از سنت امداد است؛ خدای متعال سنتی به نام امداد دارد، یعنی اگر در سختی‌ها و شدائد، به محضر او دعا و تضرع برده شود، راه نجات را نشان می‌دهد و رحمت خود را به طور اختصاصی شامل حال مردم می‌کند. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۲۰ فروردين ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3890047 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 پیدایش بحرانی مثل کرونا و پیش از آن رویدادهای خونینی مثل فتنه داعش و ... این سؤال را برای برخی از مردم برانگیخته است که «پس منجی کجاست؟»، یا این سؤال که «اگر قرار نیست منجی در این شرایط ظهور کند، پس چه زمانی ظهور خواهد کرد؟» ✅ پاسخ: 🍃 این ذهنیت که در برخی مردم ممکن است وجود داشته باشد، تصوری ساده‌انگارانه است. از وقتی دنیا، دنیا بوده، جنگ و بیماری و بلای طبیعی وجود داشته است و صرفاً به زمانه ما اختصاص ندارد. دنیا در چارچوب سنت‌ها پیش می‌رود و بیماری هم سنتی از سنت‌های الهی است. راه مقابله با بیماری، فعال شدن عقل و ساختن داروی مناسب است. بعضی مردم فکر می‌کنند راه مقابله با بیماری، ظهور امام زمان(عج) است! در حالی که راه مقابله با بیماری استفاده از سنت عقل‌گرایی(استفاده از علم) و نیز بهره‌گیری از سنت امداد است؛ خدای متعال سنتی به نام امداد دارد، یعنی اگر در سختی‌ها و شدائد، به محضر او دعا و تضرع برده شود، راه نجات را نشان می‌دهد و رحمت خود را به طور اختصاصی شامل حال مردم می‌کند. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۲۰ فروردين ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3890047 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 آیا ظهور امام(عجل الله تعالی فرجه الشریف) برای رفع مشکلات مادی انسان نیست و اهداف والاتری مد نظر است؟ ✅ پاسخ: 🍃 بله، وقتی امام ظهور کنند، حکومت عادلانه برپا می‌کنند و حکومت عادلانه، آثار و برکات خود را در زمینه مسائل مادی هم نشان می‌دهد. پس ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برای تحقق عدالت و برانداختن نظام‌های ظالمانه حاکم بر دنیاست که البته در پرتوی آن، برکات دیگر هم خود را نشان می‌دهند. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۲۰ فروردين ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3890047 🆔 @ostadmaaref

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 #گفتگو 💠گفتگوی خبر گزاری مهر با دکتر مجید معارف در رابطه با شب های قدر ♦️ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ ✅ خدای تبارک و تعالی در سوره مبارکه بقره ۵ آیه در ارتباط با روزه نازل کرده است. شروع این آیات هم با این آیه است: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ‌.. اگر خوب دقت کنیم در این مجموعه آیات روزه یک آیه یعنی آیه ۱۸۶ سوره بقره به «دعا» اختصاص دارد که می‌فرماید: وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ. معنای این مجموعه آیات این است که رمضان با دو امر معنوی، ارتباط دارد؛ یکی قرآن و دیگری دعا و نیایش. در آیه ۱۸۶ که پیش از این اشاره کردم خداوند نمی‌گوید که تو به بندگانم بگو یعنی درواقع واسطه رسول الله در این آیه حذف می‌شود و خداوند می‌فرماید «فانی قریب» یعنی من پیشتم، من نزدیکم نمی‌گوید بهشان بگو من نزدیکم و بعد با قید ضمانت می‌فرماید: من دعوت دعا کننده را وقتی که من را صدا بزند اجابت می‌کنم. ✅ براساس این آیه می‌توان گفت خداوند آنقدر به ما نزدیک است که ما اجازه داریم بدون واسطه با او ارتباط برقرار کنیم. در سوره قاف هم می‌فرماید: «نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ» که باز هم تأکید بر نزدیک بودن خدا با ماست. در سوره مؤمن یا غافر هم خداوند با قید ضمانت مسئله‌ای را درباره دعا مطرح می‌کند که در ادامه نتیجه گیری ام از ذکر این آیات را عرض می‌کنم. در این آیه می‌فرماید: وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ. ✅ بنابراین مشخص می‌شود که دعا از مقوله عبادت است و ماهیت عبادتی دارد. یعنی همانطور که به عنوان عبادت نماز می‌خوانیم و روزه می‌گیریم. بنابراین همانطور که در تمام شبانه روز می‌شود عبادت کرد در تمام شبانه روز هم می‌توان دعا کرد. در چنین صورتی دعا دیگر فقط محدود به نیازمندان نمی‌شود. درکتاب الدعا اصول کافی هم روایاتی داریم مبنی براینکه امامان ما فرمودند: دعا در تمام حالات انسان وارد است، چه انسان در خوشی باشد و چه در ناخوشی باشد، چون مثلاً ما نماز را در وقت خاصی می‌خوانیم؟ نه؛ ما چه خوش باشیم چه ناخوش نماز می‌خوانیم. ✅ در خصوص فضیلت دعا کردن در ماه مبارک رمضان باید بگویم که در ماه مبارک رمضان دعا، بیشتر موضوعیت دارد. دلیلش هم این است که روزه حالت خودسازی برای انسان به وجود می‌آورد که قلب آدمی را رقیق‌تر می‌کند. اینها برای دعا زمینه‌های مناسبی است. در مورد شبهای قدر هم وقتی اعمال این شب را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که خیلی به نماز زیاد خواندن توصیه نشده است، ولی به دعا کردن خیلی توصیه شدیم. پس دعا برای لیالی قدر موضوعیت ویژه دارد. ✅ در لیالی قدر دعا دو کارکرد دارد؛ یکی برای آمرزش گناهان و طلب مغفرت نسبت به خطاهای گذشته و دیگری برای ساختن یک آینده خوب. چون می‌دانیم که قرار است در این شب‌ها مقدرات ما حداقل برای یک سال آینده مشخص می‌شود. خیلی‌ها می‌گویند خب منم در نوشتن این مقدرات سهم دارم؟ بله. حتماً نقش داریم. درست است که مقدرات را می‌نویسند ولی وقتی دعا می‌کنیم چیزهایی که ما می‌خواهیم را برایمان می‌نویسند. برای همین به ما گفتند که در شبهای قدر اینگونه خدا را صدا بزنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ / و فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ / أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ / وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِ / وَ تُقَدِّرَ لِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی مَا هُوَ خَیْرٌ لِی فِی دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین. 🔹 آداب عمومی دعا و زمان‌های مناسب برای آن چیست؟ ✅ کسی که می‌خواهد دعا کند باید بداند که برای چه خطایی دعا می‌کند اگر خطاهایش حق الله است قول بدهد که دیگر آن خطاها را تکرار نمی‌کند و توبه کند، چون خداوند از حق الله می‌گذرد ولی اگر خطاها از سنخ حق الناس است باید در صدد جبران آن بربیاید.

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 امام علی(ع) فرموده اند «هر روزی که در آن گناه نشود، عید است»، اما با این حال بعضی از ایام سال مثل اول شوّال، مشخصاً به عنوان عید فطر معرفی شده است. علت تشریع این اعیاد چیست؟ آیا پای وجوه اجتماعی در میان است؟ ✅ پاسخ: 🍃 سخن امیرمؤمنان علی(ع) که فرمودند «کُلَّ یَومٍ لَا یُعصَیَ اللهُ تَعالَی فِیهِ فَهُوَ یَومُ عِیدٍ» یا «العید لمن قبل صلاته و صیامه» با اینکه روزهایی به طور خاص به عنوان عید در نظر گرفته شود، تعارض و منافاتی وجود ندارد. سخن امیرمؤمنان(ع) به این معناست که باید بکوشیم با معصیت نکردن، هر روزمان را به عید تبدیل کنیم و این یعنی چه بسا اگر در روز عید فطر و عید قربان معصیت انجام دهیم، این اعیاد از حقیقت معنوی و باطنی خود تهی شوند، لذا توجه به معنای باطنی عید که تمرین پرهیز از معصیت است، اهمیت دارد. 🍃 هر ملت و امتی در هر نقطه‌ای از جهان، روزهای مهم و سرنوشت‌سازی دارد که به عنوان ایام‌الله تلقی می‌شوند. این ایام‌الله، می‌تواند مبدأ تحولات سیاسی، اجتماعی و روحی و معنوی باشد و معمولاً ایام‌الله هر ملت، اعیاد آن ملت است. می‌بینیم که خدای تعالی به موسی(ع) دستور داد که با مردم حرف بزن و اهمیت ایام‌الله را به آنان گوشزد کن. یکی از ایام‌الله قوم یهود، غلبه بر فرعون بود. یا مثلاً حضرت عیسی(ع) وقتی درخواست نزول مائده را از آسمان مطرح کرد از خداوند درخواست کرد که نزول مائده را عیدی برای ما و آیندگان قرار بده. چرا که روز نزول مائده الهی روزی سرنوشت برای امت حضرت عیسی(ع) بود و به واسطه این معجزه، تحولات جدیدی رخ می‌داد. در اسلام نیز روزهایی مانند عید فطر و عید قربان، ایام‌الله هستند که نزد همه مسلمانان، فارغ از سلیقه و گرایش و فرقه، محترم هستند و واجد جنبه‌های اجتماعی‌اند. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۰۴ خرداد ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3901087 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 چه جنبه‌های اجتماعی و مناسبات انسانی در روز عید سعید فطر وجود دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃 هر عبادتی که اسلام وضع می‌کند، یک جنبه و اعمال فردی دارد و یک جنبه و اعمال اجتماعی. نماز ظاهراً یک عبادت فردی است؛ یعنی رابطه من با خدای خودم است و می‌توانم آن را در خلوت خودم اقامه کنم اما می‌بینیم اسلام برای اقامه ۱۷ رکعت نماز روزانه توصیه به جماعت کرده اما برای نماز مستحبی و نافله، دستور به اقامه فرادی داده است. این یعنی اسلام هم به تقویت رابطه فرد با خدا می‌اندیشد و هم به اصلاح رابطه اجتماعی میان افراد جامعه. زیرا کسی که می‌خواهد نماز جماعت بخواند وارد مکانی به نام مسجد می‌شود، در مسجد، مؤمنین همدیگر را می‌بینند، در جریان گرفتاری‌های هم قرار می‌گیرند، از امام جماعت تبعیت می‌کنند و ... این یعنی در نماز جماعت وجوه اجتماعی وجود دارد. حج هم این‎گونه است که هم وجه فردی دارد و هم وجه اجتماعی. بخشی از اعمال آن فردی و بخشی از اعمال آن جمعی است. برخی برکات آن نیز متوجه فرد می‌شود و برخی از نتایج آن متوجه همه حج‌گزاران و بلکه همه مسلمانان. 🍃 در مورد روزه نیز یک بعد مهم، عبادت فردی است، من روزه می‌گیرم، ساعاتی گرسنگی و تشنگی را تحمل می‌کنم، نفس من در برابر برخی هوس‌ها ایستادگی می‌کند و حاصلش می‌شود تقوا. اما همین روزه که به نظر می‌رسد جنبه فردی دارد، یک تجلی‌های اجتماعی هم دارد. مثلاً سنت اطعام و افطاری دادن، به یاد فقرا بودن و به آن‌ها کمک کردن، احیاهای شب قدر و ... نمونه‌های از وجوه اجتماعی ماه رمضان هستند. عید فطر نیز در ماهیت خود یک وجه فردی دارد که نشاط معنوی حاصل از یک ماه روزه‌داری و تجدید عهد برای معصیت نکردن است اما یک وجه اجتماعی هم دارد. پرداخت زکات فطره به نیازمندان، حضور در صفوف نماز عید فطر و «تقبل‌الله» گفتن به برادران دینی، برپایی جشن‌ به مناسبت این عید و ... نمونه‌هایی از این وجه هستند که بر همبستگی اجتماعی می‌افزاید. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۰۴ خرداد ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3901087 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 هر دو عید بزرگ مسلمانان یعنی عید فطر و عید قربان، با انفاق و بخشش همراه‌اند. عید فطر با زکات فطره و عید قربان با قربانی‌کردن. به نظر شما این موضوع حاوی چه پیامی برای مسلمانان است؟ ✅ پاسخ: 🍃 در اسلام، همیشه مرتبه زکات بعد از مرتبه نماز آمده است مثلاً به دفعات تکرار شده است که :«وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ»، همچنین در بسیاری از روایات آمده است که ارزش نماز از زکات و ارزش زکات از حج و ارزش حج از روزه بیشتر است. فقط یک جا هست که به عقیده مفسران، پرداخت زکات مقدم بر اقامه نماز شده و آن عید فطر است. در سوره مبارکه اعلی آمده است: قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى، وَذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى(۱۴ و ۱۵) یعنی به تحقیق که رستگار شد آنکه زکات پرداخت، سپس خدا را یاد کرد و نماز خواند. در تفاسیر و روایات آمده که منظور از این زکات، زکات فطره و منظور از این نماز، نماز عید فطر است. در دستورات فقهی نیز توصیه شده است که پیش از اقامه نماز عید فطر، زکات فطریه را از اموال خود جدا کنید. چنانچه می‌دانید بسیاری از مؤمنان از شب عید فطر، زکات فطریه را کنار می‌گذارند و به دست مستمندان می‌رسانند. جنبه عبادت اجتماعی و رسیدگی به فقرا در ماهیت روز عید فطر، بسیار پررنگ است و به نوعی آخرین برگ از دفتر روزه‌داری محسوب می‌شود. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا در تاریخ ۰۴ خرداد ۱۳۹۹: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3901087 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 آیات اخلاقی قرآن بازگوکننده چه نوع زیست اخلاقی است و چه قرائتی از اخلاق را ارائه می‌دهد؟ ✅ پاسخ: 🍃 تردیدی نیست که اخلاق، اعم از فردی و اجتماعی در قرآن کریم جایگاهی بسیار بزرگ و متعالی دارد و آیات اخلاقی به دو صورت آمده است، یک دسته آیاتی که به صورت صریح یک فضیلت یا حکم اخلاقی را بیان می‌کنند، مثل «...وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا؛ و همه باید به عهد خود وفا کنید که البته (در قیامت) از عهد و پیمان سؤال خواهد شد». یا «...وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَی وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ...؛ و باید با یکدیگر در نیکوکاری و تقوا کمک کنید، نه بر گناه و ستمکاری» و گاهی به شکل غیر صریح در میان آیات فقهی، تاریخی، سیاسی و اجتماعی، به برخی از فضیلت‌های اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی اشاره شده است. مثل اینکه وقتی مردی همسر خود را طلاق می‌دهد، دیگر حق آزار و اذیت او را ندارد و نمی‌تواند مانع ازدواج مجدد وی شود. در این موارد، زمینه بحث مسائل فقهی است، ولی در باطن نکته‌های اخلاقی زیادی وجود دارد. بنابراین از مجموع آیاتی که یا به صورت صریح متضمن بحث اخلاق‌اند یا غیر صریح به مسائل اخلاقی پرداخته‌اند، می‌توان صدها آیه حاوی آموزه‌های اخلاقی در قرآن کریم را شمارش کرد. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا - اصفهان در تاریخ 22 خرداد 1399: 🌐 https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3909994 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 از نظر قرآن کریم، ملاک خوبی و بدی یا فضیلت و رذیلت اخلاقی چیست؟ ✅ پاسخ: 🍃 قرآن کریم برای اخلاق دو منبع را معرفی می‌کند؛ یکی مسئله فطرت و شناخت فطری انسان از خوبی‌ها و بدی‌ها که در لسان متکلمان از آن با عنوان حسن و قبح عقلی تعبیر می‌شود. مهم‌ترین آیاتی که به منبع اخلاق یا تشخیص فضایل از رذایل اخلاقی در وجود ما اشاره می‌کند، آیات ۷ تا ۱۰ سوره مبارکه «والشمس» است، مخصوصاً آیه ۸ که می‌فرماید: «فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا؛ پس پلیدی‏ها و پاکی‌هایش را به او الهام کرد». خداوند تبارک و تعالی انسان را با نفسی آفریده که تشخیص عوامل شقاوت و پاکی را به آن الهام کرده است و نفس انسان تحت تأثیر الهام الهی قرار دارد. در جای دیگر می‌فرماید: «وَ هَدَيْنَاهُ‌ النَّجْدَيْنِ‌؛ و او را به راه خیر و شر هدایت کردیم». این آیات زمینه‌ساز این مطلب است که اخلاق پایه‌ای در فطرت انسان دارد. فطرتاً می‌دانم که راستگویی خوب است و فضیلت به شمار می‌رود و دروغگویی و خیانت بد است و رذیلت محسوب می‌شود و اگر مرتکب آن شوم، وجدانم مرا ملامت می‌کند. قرآن کریم از این وجدان ملامت‌گر به نفس لوامه تعبیر می‌کند و به آن سوگند می‌خورد: «وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ؛ و به نفس ملامت‌گر قسم مى‌خورم (كه شما پس از مرگ زنده خواهيد شد)». اینکه اخلاق پایه فطری دارد، به این معناست که ساختمان روحی انسان به گونه‌ای خلق شده که وی نسبت به خوب و بد یا خیر و شر در تشخیص و گرایش، بی‌تفاوت نیست. پایه دوم اخلاق در قرآن کریم به تشریع الهی یا اوامر و نواهی اخلاقی برمی‌گردد. مثلاً قرآن از عدالت به عنوان یک ارزش ثابت اخلاقی نام می‌برد، بعد از اینکه می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ...؛ همانا خدا خلق را به عدل فرمان می‌دهد»، در مسیر اجرای عدالت می‌فرماید اختلافاتی که شما با یکدیگر پیدا می‌کنید نباید مانع اجرای عدالت شود، چون عدالت ارزشی ثابت است. یا می‌فرماید عدالت را پیاده کنید، حتی اگر علیه شما یا برخلاف منافع پدران و مادرانتان باشد، یعنی اگر لازم باشد، شما باید فدای عدالت شوید نه اینکه آن را فدای خودتان کنید. این نشان می‌دهد که عدالت از نظر قرآن چقدر ثابت و مطلق است. بنابراین اخلاقیات هم تعیینی و تشریعی است، یعنی خداوند و به تبع او پیامبرش ما را با فضایل و رذایل آشنا می‌کنند که در اینجا، اخلاق پایه‌ای در شرع پیدا می‌کند و هم وجودی و فطری است و این دو با هم هماهنگ‌اند و معنای فطری بودن دین همین است. یعنی آموزه‌های دینی در موضوع اخلاق که از جانب خدا و پیامبر(صلی الله علیه وآله) بیان شده است، با آن زمینه‌ای که ما فطرتاً خوبی‌ها و بدی‌ها را درک می‌کنیم، کاملاً سازگاری دارد. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری ایکنا - اصفهان در تاریخ 22 خرداد 1399: 🌐 https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3909994 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 چرا در میان ادعیه و زیارات مختلفی که از معصومان علیهم السلام برای ما به یادگار مانده است، زیارت عاشورا به حدیث قدسی شهرت دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃 اساساً حدیث قدسی به حدیثی گفته می‌شود که محتوای آن الهام از جانب خداوند به قلب مبارک پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم(علیه‌السلام) باشد. در منطق علمی، همه روایاتی که مسلمانان اعم از شعیه و اهل سنت در کتاب‌های خود نقل کرده‌اند چه در قالب احادیث نبوی و یا احادیث ائمه(علیهم السلام)، نزول آموزه‌های الهی به قلب مبارک آن حضرات(علیهم السلام) بوده است به عبارت بهتر همه این‌ها حدیث قدسی‌اند اما اینکه چرا به برخی روایات، حدیث قدسی گفته می‌شود برای آن است که اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله) هنگام سخن بفرمایند: این را خدا گفته است این بخش از روایات حدیث قدسی است و گویی پیامبر(صلی الله علیه وآله) در این میان نقش راوی را دارد. برای مثال در حدیث معروف «سلسله الذهب» که امام رضا(علیه‌السلام) آن را سلسله وار از اجدادشان نقل می‌کنند تا می‌رسند به امیرالمومنین(علیه‌السلام) و پیامبر(صلی االله علیه وآله) و بعد جبرئیل و نهایتاً ذات خدای متعال، یعنی سلسله این سند می‌رسد به خداوند و در اصطلاح علمی به آن حدیث قدسی گفته می‌شود؛ درباره زیارت عاشورا نیز چنین تعبیری وجود دارد و ائمه(علیهم السلام) فرموده اند این فرمایش الهی درباره امام حسین(علیه‌السلام) بوده و از ایشان در مقام تشبیه به «ثارالله» تعبیر می‌کند مثل آنکه گفته می‌شود عیسی(علیه‌السلام) روح الله است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 آیا زیارت عاشورا و تصریح به قدسی بودن این حدیث در منابع معتبر روایی ذکر شده است؟ ✅ پاسخ: 🍃درباره زیارت عاشوار در میان کتاب‌های حدیثی دو منبع بسیار معتبر داریم که زیارت عاشورا را با سلسله سندهایی نقل می‌کنند تا به ائمه(علیهم‌السلام) ازجمله امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد؛ یکی «مصباح المتهجد» شیخ طوسی که مفاتیح آن دوران و شامل ادعیه و زیارات بوده و زیارت عاشورا را با سندی که به امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد، نقل کرده است، مهم آنکه شیخ طوسی از بزرگان شیعه در قرن پنجم و صاحب دو کتاب معروف از کتب اربعه است. علاوه بر این، قبل از شیخ طوسی جعفربن محمدبن قولویه از دانشمندان قرن چهارم هجری که شاگرد شیخ صدوق و از استادان شیخ مفید بود کتابی دارد به نام «کامل الزیارات» از کتاب‌های مشهور و مهم که زیارات فراوان بوِیژه متعلق به حضرت سیدالشهداء(علیه‌السلام) را بیان کرده است و به زائران حسینی توصیه می‌شود از آن و زیاراتش در کربلای حسینی غافل نباشند؛ این منبع هم زیارت عاشورا را با سند نقل کرده و ضمن اینکه در مقدمه کتاب خود متذکر شده که در این کتاب فقط روایاتی را داریم که سندشان صحیح و دارای راویان موثق اند. بنابر این، زیارت عاشورا یک روایت محسوب می‌شود و سند آن قابل بررسی و خبر واحد است البته برخی آن را خبر واحد صحیح می‌دانند و برخی به راویان آن ضعف وارد می‌کنند اما این به اصل این زیارت خدشه ای وارد نمی کند چراکه محتوای آن به گونه ای است که با مبانی اعتقای و جهان بینی شیعه سازگاری دارد و دارای پشتوانه قرآنی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠مقصودتان از دارا بودن پشتوانه قرآنی چیست؟ یعنی آنچه در بخش‌های مختلف این زیارت آمده دارای تأییدهای قرآنی است؟ ✅ پاسخ: 🍃بله، این زیارت در هر محور مستندات قرآنی دارد، برای مثال در زیارت عاشورا چند محور محتوایی وجود دارد: نخست آنکه تأکید می‌کند بر آنکه انسان باید با جبهه حق همنوا و همسو باشد و علیه باطل بجنگد، این باطل در زمان امام حسین(علیه‌السلام) یزید، عمربن سعد و ابن زیاد بودند و در ادوار دیگر مصادیق دیگر داشته است؛ به عبارت دیگر زائر با گفتن «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ اِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ» جهاد مستمر خود را اعلام می‌کند که یک شیعه در رکاب یک اسوه و رهبر برحق اهل سلم و حرب با باطل خواهد بود و این موضعی قرآنی است، چنان که خداوند در آیه 76 سوره مبارکه نسا می‌فرماید: «الَّذینَ آمَنُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیْطانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً». علاوه بر این، محور دوم این زیارت مسأله ولایت و بیعت زائر با امام و والی برحق خود است که این نیز ریشه قرآنی دارد و ما وظیفه داریم در هر زمان رهبر برحق را بشناسیم و پیوند موالات با وی ببندیم. چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته است.» بنابر این، همه بخش‌های زیارت عاشورا از امام شناسی و رهبرحق شناسی موج می‌زند آن هم امامی که از نسل رسول خدا(ص) است؛ از این رو، این زیارت مرامنامه ولایی شیعی است چراکه به طور کلی زیارات و ادعیه قالب هایی برای مرور و آموزه‌های اعتقادی اند نه بدون حرف و محتوا؛ چه ادعیه صحیفه سجادیه، چه ادعیه دیگر همچون دعای ندبه و کمیل؛ اما مهم‌ترین مفهوم این زیارت ولیّ شناسی و اعلام بیعت با امام برحق و برائت از جبهه باطل است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 یکی از اشکال‌هایی که بر زیارت عاشورا از سوی برخی مطرح می‌شود موضوع لعن‌های متعدد این زیارت است، آیا این لعن‌ها پشتوانه قرآنی دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃باید توجه داشت اعلام برائت و لعن منطق قرآنی دارد، برخی اشکال می‌کنند چرا در زیارت عاشورا لعن‌های زیادی وارد شده و آیا این با روحیه ائمه(علیهم السلام) سازگاری دارد که این همه ابراز تنفر و لعن نسبت به دشمنان داشته باشند؟ در پاسخ باید گفت لعن نوعی سلاح دفاعی مؤمن است و خدای متعال خود اولین لعن کننده بر شیطان است وقتی تخلف می‌کند و به او می‌فرماید: «وَإِنَّ عَلَیْکَ لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّین». باید توجه داشت لعن یعنی محرومیت از رحمت و توفیق و مفهوم عجیب و غریبی ندارد چنان که در قرآن کریم، پیامبر(ص)، مؤمنان و ملائکه مأمور به لعن دشمنان حق و حقیقت اند؛ حتی در آیه 159 سوره مبارکه بقره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَ الْهُدَی مِن بَعْدِ مَا بَیَّنَّهُ لِلنَّاسِ فی الْکِتَبِ أُولَئک یَلْعَنهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنهُمُ اللَّعِنُونَ» یعنی خدا، ملائکه و مردم مأمورند به لعن فرستادن به کسی که حقیقت را پنهان می‌کند و اگر کسی حق و حقیقتی را کتمان کند مستحق لعن می‌شود و اگر کسی امام برحق اظهارکننده حق را به قتل برساند یقیناً گناهی نابخشودنی مرتکب شده و مستحق لعن می‌شود. از این رو، مسأله اظهار برائت‌ها و لعن‌های زیارت عاشورا منطق کاملاً قرآنی دارد و اگر قرار باشد پدیده‌ای مانند لعن مورد اشکال باشد باید ابتدا از خدا در این باره سؤال شود. وقتی خداوند کاری را می‌کند برای مؤمنان الگو می‌شود و درباره لعن هم باید گفت سلاح مؤمن و معنایش درخواست محرومیت از رحمت الهی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠آیا محورهای زیارت عاشورا به همین موارد ختم می‌شود یا آموزه دیگری در این زیارت برای زائر وجود دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃محور دیگر زیارت عاشورا «توسل» است، در این زیارت مؤمن با نزدیکی به امام(علیه‌السلام) و اهل بیت ایشان و تبری جستن از دشمنان سیدالشهدا(علیه‌السلام)، به نوعی حضرت(علیه‌السلام) و اهل بیتشان را وسیله تقرب و نزدیکی به درگاه الهی قرار می‌دهد که این نیز مفهومی قرآنی است، چنان که در آیه 35 سوره مبارکه مائده می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَة؛ ای اهل ایمان، از خدا بترسید و به سوی او وسیله جویید.» 🔺لذا در زیارت عاشورا زمانی که در جبهه سیدالشهدا(علیه‌السلام) و یاران ایشان قرار می‌گیریم و به آن حضرات(علیه‌السلام) سلام می‌دهیم به نوعی آن‌ها را وسیله تقرب خود به درگاه الهی قرار داده‌ایم. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 فلسفه تکرار صدمرتبه لعن دشمنان پیامبر(ص) و اهل بیت(علیهم السلام) و سلام صدمرتبه ای به امام(علیه‌السلام)، فرزندان و یارانشان چیست؟ این تکرار چه هدفی را دنبال می‌کند؟ ✅ پاسخ: 🍃در روان‌شناسی مسأله ای به نام تلقین وجود دارد، یعنی ذکر مداوم مسأله ای تا ملکه ذهن شود، تلقین درصدد نهادینه سازی است برای همین وقتی پیامبر اکرم(ص) به حضرت فاطمه(سلام الله علیها) تسبیحات معروف به حضرت زهرا(سلام الله علیها) را تعلیم دادند بیان کردند که 34 مرتبه «الله اکبر»، 33 مرتبه «الحمدالله» و 33 مرتبه «سبحان الله» بگویند و امام صادق(علیه‌السلام) این تسبیحات را مصداق ذکر کثیر که خداوند در قرآن از آن یاد کرده است، برمی‌شمارند و می‌فرمایند: «یکی از مصادیق ذکر کثیر تسبیح جده مان حضرت فاطمه(سلام الله علیها) است.» 🔻یا وقتی در دعا آمده که 10 مرتبه بگویید: «یا ربّ» تا خدا پاسخ گوید به این معنا نیست که خداوند با یک بار پاسخ نمی گوید بلکه راز این تکرار برای نهادینه سازی یک فرهنگ در وجود انسان است لذا باید برخی مسایل با تکرار همراه شود و تکرار 100 مرتبه ای لعن‌ها و سلام‌های پایانی زیارت عاشورا نیز برائت از دشمنان حق و همراهی با امام برحق را فرهنگسازی می‌کند. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 #گفتگو 💠گفتگوی خبر گزاری مهر با دکتر مجید معارف در رابطه با شب های قدر ♦️ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ ✅ خدای تبارک و تعالی در سوره مبارکه بقره ۵ آیه در ارتباط با روزه نازل کرده است. شروع این آیات هم با این آیه است: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ‌.. اگر خوب دقت کنیم در این مجموعه آیات روزه یک آیه یعنی آیه ۱۸۶ سوره بقره به «دعا» اختصاص دارد که می‌فرماید: وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ. معنای این مجموعه آیات این است که رمضان با دو امر معنوی، ارتباط دارد؛ یکی قرآن و دیگری دعا و نیایش. در آیه ۱۸۶ که پیش از این اشاره کردم خداوند نمی‌گوید که تو به بندگانم بگو یعنی درواقع واسطه رسول الله در این آیه حذف می‌شود و خداوند می‌فرماید «فانی قریب» یعنی من پیشتم، من نزدیکم نمی‌گوید بهشان بگو من نزدیکم و بعد با قید ضمانت می‌فرماید: من دعوت دعا کننده را وقتی که من را صدا بزند اجابت می‌کنم. ✅ براساس این آیه می‌توان گفت خداوند آنقدر به ما نزدیک است که ما اجازه داریم بدون واسطه با او ارتباط برقرار کنیم. در سوره قاف هم می‌فرماید: «نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ» که باز هم تأکید بر نزدیک بودن خدا با ماست. در سوره مؤمن یا غافر هم خداوند با قید ضمانت مسئله‌ای را درباره دعا مطرح می‌کند که در ادامه نتیجه گیری ام از ذکر این آیات را عرض می‌کنم. در این آیه می‌فرماید: وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ. ✅ بنابراین مشخص می‌شود که دعا از مقوله عبادت است و ماهیت عبادتی دارد. یعنی همانطور که به عنوان عبادت نماز می‌خوانیم و روزه می‌گیریم. بنابراین همانطور که در تمام شبانه روز می‌شود عبادت کرد در تمام شبانه روز هم می‌توان دعا کرد. در چنین صورتی دعا دیگر فقط محدود به نیازمندان نمی‌شود. درکتاب الدعا اصول کافی هم روایاتی داریم مبنی براینکه امامان ما فرمودند: دعا در تمام حالات انسان وارد است، چه انسان در خوشی باشد و چه در ناخوشی باشد، چون مثلاً ما نماز را در وقت خاصی می‌خوانیم؟ نه؛ ما چه خوش باشیم چه ناخوش نماز می‌خوانیم. ✅ در خصوص فضیلت دعا کردن در ماه مبارک رمضان باید بگویم که در ماه مبارک رمضان دعا، بیشتر موضوعیت دارد. دلیلش هم این است که روزه حالت خودسازی برای انسان به وجود می‌آورد که قلب آدمی را رقیق‌تر می‌کند. اینها برای دعا زمینه‌های مناسبی است. در مورد شبهای قدر هم وقتی اعمال این شب را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که خیلی به نماز زیاد خواندن توصیه نشده است، ولی به دعا کردن خیلی توصیه شدیم. پس دعا برای لیالی قدر موضوعیت ویژه دارد. ✅ در لیالی قدر دعا دو کارکرد دارد؛ یکی برای آمرزش گناهان و طلب مغفرت نسبت به خطاهای گذشته و دیگری برای ساختن یک آینده خوب. چون می‌دانیم که قرار است در این شب‌ها مقدرات ما حداقل برای یک سال آینده مشخص می‌شود. خیلی‌ها می‌گویند خب منم در نوشتن این مقدرات سهم دارم؟ بله. حتماً نقش داریم. درست است که مقدرات را می‌نویسند ولی وقتی دعا می‌کنیم چیزهایی که ما می‌خواهیم را برایمان می‌نویسند. برای همین به ما گفتند که در شبهای قدر اینگونه خدا را صدا بزنیم: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ / و فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لَا یُرَدُّ وَ لَا یُبَدَّلُ / أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ / وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمُرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِ / وَ تُقَدِّرَ لِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی مَا هُوَ خَیْرٌ لِی فِی دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین. 🔹 آداب عمومی دعا و زمان‌های مناسب برای آن چیست؟ ✅ کسی که می‌خواهد دعا کند باید بداند که برای چه خطایی دعا می‌کند اگر خطاهایش حق الله است قول بدهد که دیگر آن خطاها را تکرار نمی‌کند و توبه کند، چون خداوند از حق الله می‌گذرد ولی اگر خطاها از سنخ حق الناس است باید در صدد جبران آن بربیاید.

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 آیا زیارت عاشورا و تصریح به قدسی بودن این حدیث در منابع معتبر روایی ذکر شده است؟ ✅ پاسخ: 🍃درباره زیارت عاشوار در میان کتاب‌های حدیثی دو منبع بسیار معتبر داریم که زیارت عاشورا را با سلسله سندهایی نقل می‌کنند تا به ائمه(علیهم‌السلام) ازجمله امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد؛ یکی «مصباح المتهجد» شیخ طوسی که مفاتیح آن دوران و شامل ادعیه و زیارات بوده و زیارت عاشورا را با سندی که به امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد، نقل کرده است، مهم آنکه شیخ طوسی از بزرگان شیعه در قرن پنجم و صاحب دو کتاب معروف از کتب اربعه است. علاوه بر این، قبل از شیخ طوسی جعفربن محمدبن قولویه از دانشمندان قرن چهارم هجری که شاگرد شیخ صدوق و از استادان شیخ مفید بود کتابی دارد به نام «کامل الزیارات» از کتاب‌های مشهور و مهم که زیارات فراوان بوِیژه متعلق به حضرت سیدالشهداء(علیه‌السلام) را بیان کرده است و به زائران حسینی توصیه می‌شود از آن و زیاراتش در کربلای حسینی غافل نباشند؛ این منبع هم زیارت عاشورا را با سند نقل کرده و ضمن اینکه در مقدمه کتاب خود متذکر شده که در این کتاب فقط روایاتی را داریم که سندشان صحیح و دارای راویان موثق اند. بنابر این، زیارت عاشورا یک روایت محسوب می‌شود و سند آن قابل بررسی و خبر واحد است البته برخی آن را خبر واحد صحیح می‌دانند و برخی به راویان آن ضعف وارد می‌کنند اما این به اصل این زیارت خدشه ای وارد نمی کند چراکه محتوای آن به گونه ای است که با مبانی اعتقای و جهان بینی شیعه سازگاری دارد و دارای پشتوانه قرآنی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠مقصودتان از دارا بودن پشتوانه قرآنی چیست؟ یعنی آنچه در بخش‌های مختلف این زیارت آمده دارای تأییدهای قرآنی است؟ ✅ پاسخ: 🍃بله، این زیارت در هر محور مستندات قرآنی دارد، برای مثال در زیارت عاشورا چند محور محتوایی وجود دارد: نخست آنکه تأکید می‌کند بر آنکه انسان باید با جبهه حق همنوا و همسو باشد و علیه باطل بجنگد، این باطل در زمان امام حسین(علیه‌السلام) یزید، عمربن سعد و ابن زیاد بودند و در ادوار دیگر مصادیق دیگر داشته است؛ به عبارت دیگر زائر با گفتن «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ اِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ» جهاد مستمر خود را اعلام می‌کند که یک شیعه در رکاب یک اسوه و رهبر برحق اهل سلم و حرب با باطل خواهد بود و این موضعی قرآنی است، چنان که خداوند در آیه 76 سوره مبارکه نسا می‌فرماید: «الَّذینَ آمَنُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیْطانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً». علاوه بر این، محور دوم این زیارت مسأله ولایت و بیعت زائر با امام و والی برحق خود است که این نیز ریشه قرآنی دارد و ما وظیفه داریم در هر زمان رهبر برحق را بشناسیم و پیوند موالات با وی ببندیم. چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته است.» بنابر این، همه بخش‌های زیارت عاشورا از امام شناسی و رهبرحق شناسی موج می‌زند آن هم امامی که از نسل رسول خدا(ص) است؛ از این رو، این زیارت مرامنامه ولایی شیعی است چراکه به طور کلی زیارات و ادعیه قالب هایی برای مرور و آموزه‌های اعتقادی اند نه بدون حرف و محتوا؛ چه ادعیه صحیفه سجادیه، چه ادعیه دیگر همچون دعای ندبه و کمیل؛ اما مهم‌ترین مفهوم این زیارت ولیّ شناسی و اعلام بیعت با امام برحق و برائت از جبهه باطل است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 چرا در میان ادعیه و زیارات مختلفی که از معصومان علیهم السلام برای ما به یادگار مانده است، زیارت عاشورا به حدیث قدسی شهرت دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃 اساساً حدیث قدسی به حدیثی گفته می‌شود که محتوای آن الهام از جانب خداوند به قلب مبارک پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم(علیه‌السلام) باشد. در منطق علمی، همه روایاتی که مسلمانان اعم از شعیه و اهل سنت در کتاب‌های خود نقل کرده‌اند چه در قالب احادیث نبوی و یا احادیث ائمه(علیهم السلام)، نزول آموزه‌های الهی به قلب مبارک آن حضرات(علیهم السلام) بوده است به عبارت بهتر همه این‌ها حدیث قدسی‌اند اما اینکه چرا به برخی روایات، حدیث قدسی گفته می‌شود برای آن است که اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله) هنگام سخن بفرمایند: این را خدا گفته است این بخش از روایات حدیث قدسی است و گویی پیامبر(صلی الله علیه وآله) در این میان نقش راوی را دارد. برای مثال در حدیث معروف «سلسله الذهب» که امام رضا(علیه‌السلام) آن را سلسله وار از اجدادشان نقل می‌کنند تا می‌رسند به امیرالمومنین(علیه‌السلام) و پیامبر(صلی االله علیه وآله) و بعد جبرئیل و نهایتاً ذات خدای متعال، یعنی سلسله این سند می‌رسد به خداوند و در اصطلاح علمی به آن حدیث قدسی گفته می‌شود؛ درباره زیارت عاشورا نیز چنین تعبیری وجود دارد و ائمه(علیهم السلام) فرموده اند این فرمایش الهی درباره امام حسین(علیه‌السلام) بوده و از ایشان در مقام تشبیه به «ثارالله» تعبیر می‌کند مثل آنکه گفته می‌شود عیسی(علیه‌السلام) روح الله است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو ❔ سؤال: 💠 یکی از اشکال‌هایی که بر زیارت عاشورا از سوی برخی مطرح می‌شود موضوع لعن‌های متعدد این زیارت است، آیا این لعن‌ها پشتوانه قرآنی دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃باید توجه داشت اعلام برائت و لعن منطق قرآنی دارد، برخی اشکال می‌کنند چرا در زیارت عاشورا لعن‌های زیادی وارد شده و آیا این با روحیه ائمه(علیهم السلام) سازگاری دارد که این همه ابراز تنفر و لعن نسبت به دشمنان داشته باشند؟ در پاسخ باید گفت لعن نوعی سلاح دفاعی مؤمن است و خدای متعال خود اولین لعن کننده بر شیطان است وقتی تخلف می‌کند و به او می‌فرماید: «وَإِنَّ عَلَیْکَ لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّین». باید توجه داشت لعن یعنی محرومیت از رحمت و توفیق و مفهوم عجیب و غریبی ندارد چنان که در قرآن کریم، پیامبر(ص)، مؤمنان و ملائکه مأمور به لعن دشمنان حق و حقیقت اند؛ حتی در آیه 159 سوره مبارکه بقره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَ الْهُدَی مِن بَعْدِ مَا بَیَّنَّهُ لِلنَّاسِ فی الْکِتَبِ أُولَئک یَلْعَنهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنهُمُ اللَّعِنُونَ» یعنی خدا، ملائکه و مردم مأمورند به لعن فرستادن به کسی که حقیقت را پنهان می‌کند و اگر کسی حق و حقیقتی را کتمان کند مستحق لعن می‌شود و اگر کسی امام برحق اظهارکننده حق را به قتل برساند یقیناً گناهی نابخشودنی مرتکب شده و مستحق لعن می‌شود. از این رو، مسأله اظهار برائت‌ها و لعن‌های زیارت عاشورا منطق کاملاً قرآنی دارد و اگر قرار باشد پدیده‌ای مانند لعن مورد اشکال باشد باید ابتدا از خدا در این باره سؤال شود. وقتی خداوند کاری را می‌کند برای مؤمنان الگو می‌شود و درباره لعن هم باید گفت سلاح مؤمن و معنایش درخواست محرومیت از رحمت الهی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠آیا محورهای زیارت عاشورا به همین موارد ختم می‌شود یا آموزه دیگری در این زیارت برای زائر وجود دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃محور دیگر زیارت عاشورا «توسل» است، در این زیارت مؤمن با نزدیکی به امام(علیه‌السلام) و اهل بیت ایشان و تبری جستن از دشمنان سیدالشهدا(علیه‌السلام)، به نوعی حضرت(علیه‌السلام) و اهل بیتشان را وسیله تقرب و نزدیکی به درگاه الهی قرار می‌دهد که این نیز مفهومی قرآنی است، چنان که در آیه 35 سوره مبارکه مائده می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَة؛ ای اهل ایمان، از خدا بترسید و به سوی او وسیله جویید.» 🔺لذا در زیارت عاشورا زمانی که در جبهه سیدالشهدا(علیه‌السلام) و یاران ایشان قرار می‌گیریم و به آن حضرات(علیه‌السلام) سلام می‌دهیم به نوعی آن‌ها را وسیله تقرب خود به درگاه الهی قرار داده‌ایم. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref

#گفتگو 💠 خنثی‌سازی توطئه تبلیغاتی دشمن با اقدامات تفسیری امام سجاد(ع) 🔹پس از رحلت پیامبر(ص) همان طور که در حوزه نقل روایات با رکود مواجه بودیم، در حوزه تفسیر قرآن نیز همین گونه بود. امام سجاد(ع) که با قاریان ارتباط دارد، ایشان را دعوت به قرائتِ همراه با تدبر می‌کرد. خود ایشان نیز هر زمان فرصت داشت، به تفسیر قرآن می‌پرداخت. 🔻 در کتاب مسند امام زین العابدین که به کوشش علامه عطاردی گردآوری و تدوین شده بابی به نام «باب‌القرآن» وجود دارد. در این بخش 122 حدیث تفسیری از قول امام سجاد(ع) ذکر شده است. برخی از این احادیث جنبه احتجاجی دارد؛ احتجاج یعنی در حقیقت یک حجتی برای نقل فضایل اهل‌بیت(ع) است. 🔹 به عنوان نمونه وقتی امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا وارد شام می‌شود، با شادی اهل شام مواجه می‌شوند؛ زیرا تصور می‌کردند امام حسین(ع) خارجی است و علیه خلیفه وقت قیام کرده است. در چنین شرایطی امام سجاد(ع) با پیرمردی شامی برخورد کرد که به اهل‌بیت(ع) جسارت می‌کرد. به او فرمود: «پیرمرد، قرآن خوانده‌ای؟» گفت:بله. فرمود: آیا این آیه را می‌دانی: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبى‏؛ بگو جز مودت خویشاوندان از شما مزدی نمی‌خواهم». گفت: بله خواندم. فرمود: ای پیرمرد، ما همان ذوی‌القربی هستیم. سپس فرمود آیا این آیه را خوانده‌ای که: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه‏ …؛ حق خویشاوندان را ادا کن.» گفت: خواندم. فرمود: «ما همان «ذوالقربی» هستیم. سپس حضرت به همین ترتیب به آیه تطهیر اشاره کرد. راوی می‌گوید: آن مرد ساکت ماند و از حرفی که زده بود پشیمان شد و گفت: به خدا آیا شما همان‌هایید؟ آن مرد گریه کرد. عمامه‌اش را از سر برداشت، سر به ‌سوی آسمان گرفت و گفت: «خدایا من از دشمنانِ خاندان پیامبر، از جن و انس به درگاهت بیزاری می‌جویم. آنگاه گفت: آیا برای من راه توبه باز است؟ فرمود: «بله اگر توبه کنی خدا می‌پذیرد و با مایی. گفت: توبه کردم. این خبر به یزید رسید، دستور داد او را کشتند. این اقدامات تفسیری و روشنگرانه امام سجاد(ع) باعث بیداری مردم شد و دهان به دهان بین مسلمانان چرخید. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری جمهوریت در تاریخ 22 فروردین 1398: 🌐 https://jomhouriat.net/63615 🆔 @ostadmaaref