#سخنرانی 🔹 نشست علمی_تخصصی به مناسبت روز پژوهش 🔻 سخنران: جناب آقای دکتر مجید معارف (استاد تمام دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران) 🔸 موضوع: بایسته‌های فهم و تفسیر نهج البلاغه 📆 تاریخ برگزاری: پنج شنبه ۱۴۰۰/۹/۲۵ 🆔 @mazaheb_qurani 🆔 @ostadmaaref

#مقاله 💠 اقدامات سید رضی در نهج‌البلاغه 🖌 نویسندگان: مجید معارف، حامد نصرالهی #حدیث #سخنان_امیرمؤمنان #نهج_البلاغه #سید_رضی 🆔 @ostadmaaref

توضیحات: مقاله فوق در اثناء سخنان دکتر معارف مورد بحث قرار گرفت و بنابر امر دکتر معارف در کانال منتشر گردید. 🆔 @ostadmaaref

#اطلاع_رسانی #نشست_علمی 💠 کرسی علمی - ترویجی 🔸 موضوع: اولویت‌شناسی رسالت معصومان (علیهم السلام) در قبال قرآن بر پایه تحلیل آماری 🔻 ارائه دهنده: محسن قمرزاده 🔻ناقد اول: مجید معارف 🔻 ناقد دوم: عاطفه زرسازان 🔹 دبیر علمی: فاطمه سادات ارفع 📆 تاریخ برگزاری: یک‌شنبه 28 آذر ماه 1400 - ساعت 9:30 الی 11:30 🌐 لینک ورود به جلسه: https://b2n.ir/tv9402 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #سخنرانی 💠 فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با عنوان «تدوین جوامع حدیثی فریقین» 🔻 دکتر مجید معارف با موضوع «بررسی تطبیقی رویکرد جامع نویسان نخستین در شیعه و اهل سنت» 🔸 دبیر علمی: حجت الاسلام والمسلمین محمد الهی خراسانی 🔹 زمان: 1 دی 1400 🆔 @ostadmaaref

🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از سخنرانی دکتر معارف در نقد مقاله «اولویت‌شناسی رسالت معصومان(ع) در قبال قرآن بر پایه تحلیل آماری» و ارائه آن توسط دکتر محسن قمرزاده ♦️۲۸ آذر ۱۴۰۰ ✅ دکتر قمرزاده در ابتدای نشست به ارائه پژوهش خود پرداخت و اظهار کرد: اگر بخواهیم نسبت بین معصومان و قرآن را مشخص کنیم، باید بگوییم که مهمترین ارتباط بین معصومان و قرآن چیست و رسالت اهل بیت(ع) در قبال قرآن چیست؟ می‌خواستم در این پژوهش براساس آنچه گونه‌شناسی کرده‌ام، رسالت معصومان را براساس آمار به دست بیاورم. ما در علوم انسانی مطالعات آماری کمی داریم. اگر طبق آمار به سراغ داده‌ها برویم و مباحث آماری را به دانشجویان آموزش بدهیم و مطالعات علوم انسانی را در قالب مطالعات آماری بگنجانیم، پنجره‌های پژوهشی جدیدی به روی ما باز می‌شود. مطالعات من بر اساس تفسیر نورالثقلین بود. حجم روایات این کتاب بالا بود و گونه‌شناسی آنها نزدیک دو سال طول کشید. روایات تفسیری دو گونه دارد؛ روایات تفسیری که مستقیم به حوزه تفسیر می‌پردازند و روایاتی که غیرمستقیم به حوزه تفسیر می‌پردازند، مثلاً شأن نزول را بیان یا مصداق آیه را روشن می‌کنند. من اسم این دسته از روایات را روایات تفسیری غیرمستقیم گذاشته‌ام. علاوه بر این، برخی روایات غیرتفسیری هستند؛ یعنی به قرآن ربط دارند ولی الفاظ آیات را بیان نمی‌کنند. 🔹 براساس آمار، نسبت اهل بیت(ع) با قرآن تفسیری نیست، یعنی اهل بیت(ع) قرآن را تفسیر و الفاظ آن را بیان نمی‌کنند، بلکه نزدیک به ۸ هزار روایت از ۴ هزار روایتی که استخراج کردیم، نقش تکمیلی و تتمیمی با آیه دارند. اهل بیت(ع) نیامدند که بگویند این آیه چه می‌گوید، بلکه اهل بیت(ع) می‌گویند که آیه چگونه تکمیل می‌شود. در واقع اهل بیت(ع) نقش مکمل را بازی می‌کنند. روایات تفسیری غیرمستقیم نیز مصداق آیه را می‌گویند، یعنی آیه را معنا نمی‌کنند، ولی می‌گویند که مصداق جدید آیه چیست. بدین ترتیب اهل بیت(ع) قرآن را با مخاطبان زمانشان تطبیق دادند. 🔹 اگر می‌خواهیم شأن و ارتباط میان روایات و قرآن را بیان کنیم، باید بگوییم شأنشان تکمیلی و تطبیقی و سپس تفسیری است؛ یعنی رسالت آنها تکمیل آیات و انطباق آیات در عصر خودشان است. در برخی موارد هم الفاظی را گفتند که خیلی از آنها ارشادی است. با توجه به این شرایط، اولین رتبه در میان روایات تفسیر، به روایت غیرتفسیری اختصاص دارد. رتبه دوم به روایات تفسیری غیرمستقیم و رتبه سوم به روایت تفسیری مستقیم تعلق دارد. در نتیجه فراتفسیر مهمتر از تفسیر است. مفسران نباید به دنبال معنای آیه باشند، چون معنای آیه روشن است، بلکه باید به دنبال نگاه‌های گرایشی و تخصصی عصری بر اساس نیازهای حاضر به قرآن باشند. سبک اهل بیت(ع) ما را به مباحث فراتفسیر می‌رساند. 💠 سخنان دکتر معارف در نقد و بررسی مقاله و سخنان دکتر قمرزاده: وقتی این مقاله را مطالعه کردم، نوآوری‌های روشی و محتوایی در آن مشاهده کردم و از تحلیل آماری به خوبی استفاده شده و نمودارها گویای آن است. همچنین به منابع خوبی مراجعه شده است که جنبه تحقیقی بودن اثر را نشان می‌دهد. علاوه بر این، مبتنی بر این ایده خلاقانه است که رسالت ائمه(ع) در قبال قرآن چه بود. 🔻 در عین حال نکاتی قابل ذکر است؛ یکی کلیات و دیگری تذکرات جزئی. اصطلاح روایات تفسیری در اثر شما نیاز به چکش‌داری دارد. باید مشخص شود که به چه روایاتی تفسیری می‌گوییم و آیا محقیم که خودمان روایات تفسیری را تقسیم‌بندی کنیم یا شما در مقام جعل اصطلاح هستید و می‌گویید که اینها پیشنهاد من است یا می‌خواهید از سازوکار موجود استفاده کنید. اگر از سازوکار موجود استفاده می‌کنید، تقسیم‌بندی‌ شما بر پایه آنچه علمای شیعه و سنی گفتند نیست و شاید اگر از اول می‌گفتید که ما چهارده هزار روایات تفسیری داریم به مرادتان می‌رسیدید تا اینکه دست به تفکیک‌های جدید می‌زدید. 🔻 در مصداق‌یابی روایت، خواننده متوجه می‌شود که مقصودتان روایات اهل بیت(ع) است و کاری به روایات اهل سنت ندارید، در حالی که برخی دانشمندان شیعه مثل آیت‌الله معرفت معتقد بودند که چون اقوال صحابه درباره اسباب نزول مبتنی بر مشاهده است نه اجتهاد، قابل پذیرش است، مشروط به اینکه سند درستی داشته باشد. همه مفسران گفتند که اسباب نزول به فهم بهتر آیات کمک می‌کند و اگر کمک نمی‌کرد، مرحوم طبرسی آنها را در مجمع بیان نمی‌‌کرد. ضمن اینکه در تفسیر نورالثقلین هم آرای صحابه را می‌بینیم.

🔻 نکته دوم این است که تفسیر به چه معناست؟ اگر تفسیر به معنای پرده‌برداری از آیات باشد، هرگونه روایتی که ابهامی را رفع کند تفسیر است؛ حال معناشناسی لغات باشد یا بیان مصادیق. در این حالت فقط یک چیز در برابر تفسیر قرار می‌گیرد و آن روایات تأویلی است، چون تأویل عدول از ظواهر است. بنابراین غیر از روایات تأویلی، عرف روش‌ها و مکاتب تفسیری می‌گویند که می‌توانیم همه روایات را در مقوله تفسیر قرار دهیم. 🔻 نکته دیگر راجع‌ به پیشینه این قضیه است. در این باره دو مقاله منتشرشده دارم و روایات را به هشت گونه تقسیم‌بندی کرد‌ه‌ام. یک گونه روایات تفسیری به معنای فن تفسیر است که چند شاخه دارد مثل تبیین لغات، استفاده از سیاق و ... در گونه‌های بعدی روی روش‌های اختصاصی اهل بیت(ع) کار کردم، مثل معنای آیه به پیامد و غایت آن. 🌺 لطفا جهت دسترسی به متن این گفتگو بر روی لینک زیر کلیک کنید: 🌐 iqna.ir/fa/news/4021932 ☘️ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘️ 🆔 @ostadmaaref

#معرفی_کتاب 💠 کتاب: شخصیت شناسی حضرت زهرا -سلام الله علیها- بر پایه کتاب و سنت 🔹نوشته‌ی: دکتر مجید معارف 🔺ناشر: نشر مشعر - قم 🆔 @ostadmaaref

#معرفی_کتاب 💠 کتاب: شخصیت شناسی حضرت زهرا -سلام الله علیها- بر پایه کتاب و سنت 🔻 این کتاب برگرفته از دو مقاله علمی است: مقاله نخست «سیمای حضرت زهرا سلام‌الله علیها در روایات اهل تسنن» و مقاله دیگر «شاخصه‌های ایمان در الگوی فکری – رفتاری حضرت فاطمه علیها السلام‌» است. 🔹 مؤلف با بازبینی کلی در مباحث این دو مقاله، به ویژه با تقویت اسناد و افزودن مطالبی دیگر و نیز اصلاح ساختار، اثر فوق را عرضه کرده است. 🔹 در این ساختار، مطالبی ذیل این عناوین بیان شده است: «گستره فضایل حضرت زهرا سلام‌الله علیها در کتاب و سنت؛ جایگاه فاطمه زهرا سلام‌الله علیها در قرآن و تفسیرهای روایی؛ جایگاه فاطمه زهرا سلام‌الله علیها در حدیث و تاریخ؛ منظومه اعتقادی حضرت زهرا سلام‌الله علیها؛ حضرت زهرا سلام‌الله علیها و دفاع از رسالت و ولایت؛ پاکدامنی و عفاف حضرت زهرا سلام‌الله علیها؛ بررسی سیره عبادی حضرت زهرا سلام‌الله علیها ؛ شکوه و جلال فاطمه سلام‌الله علیها در قیامت.» 🔹 گفتنی است کتاب شخصیت‌شناسی حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها بر پایه کتاب و سنت، نوشته مجید معارف به سفارش پژوهشکده حج و زیارت، در ۹۶ صفحه و با قطع پالتویی از سوی مؤسسه نشر مشعر به بازار کتاب عرضه شده است. 🆔 @ostadmaaref

🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 گزارشی از گفتگوی خبرگزاری ایکنا با دکتر معارف پیرامون «استناد به منابع تاریخی اهل سنت در باره شهادت حضرت فاطمه(س) و نسبت اتهام افسانه‌سرایی به شیعیان» 🗓 ۱۶ دی ۱۴۰۰ 🔻 در حال حاضر گروهی مدافع شهادت حضرت زهرا(س) هستند و گروهی قائل به وفات ایشان هستند. گروه سومی هم معتقدند اصلا پرداختن به این مسئله موجب اختلاف است و فایده‌ای برای ما ندارد و باید مسکوت گذاشته شود. موضع شما در این رابطه چیست و چگونه می‌توان این مشکل را حل کرد؟ 🔹 بحث شهادت یا وفات حضرت فاطمه(س) یک بحث تاریخی است. اتفاقی است که در تاریخ اسلام رخ داده است. اشکال کار این است که ما برخی اتفاقات را به تنهایی در نظر می‌گیریم و جدا از زمینه‌های اجتماعی و سیاسی‌شان بررسی می‌کنیم، بعد به مواضع افراط‌گونه یا تفریط‌گونه می‌رسیم. مثلا می‌گوییم حضرت زهرا(س) به شهادت رسیدند، به نحوی که انگار عده‌ای از قدرتمندان آن زمان حضرت زهرا(س) را به عنوان هدف خودشان تعیین کرده بودند و به قصد به شهادت رساندن ایشان به منزل‌شان رفته‌اند. اگر با این تعبیر بگوییم حضرت زهرا(س) شهید شده است درست نیست و خلاف واقعیت‌های صحیح تاریخی است. وقتی کسانی این روایت را به این غلظت می‌گویند، عکس‌العملش این است یک عده بگویند حضرت زهرا(س) به مرگ طبیعی از دنیا رفتند و اصلا شهادتی مطرح نیست، در حالی که به نظر می‌آید هر دو تحلیل گرفتار گونه‌ای افراط و تفریط است. وقتی کسانی بر طبل شهادت حضرت زهرا(س) می‌کوبند و آن را غلیظ جلوه می‌دهند، برای انسان این تصور ایجاد می‌شود که در آن جامعه و در آن روزگار حضرت زهرا(س) به عنوان هدف شماره یک عده‌ای تعریف شده بود و می‌بایست از بین می‌رفت. بازتاب این نظر، همان تحلیل دوم است. 🔻با این توصیف، بر اساس گزارش‌های تاریخی چگونه می‌توان این واقعه را تحلیل کرد؟ 🔹 اصل ماجرا این است؛ مسئله شهادت یا وفات حضرت زهرا(س) یک حلقه‌ از یک سلسله ماجراست. اگر این حلقه را در سلسله ماجرا بگذاریم معنادار می‌شود. من چند بند از آن ماجرا را عرض می‌کنم و معتقدم اگر این قضایا به صورت علمی تحلیل شود هیچ اشکالی ندارد بازگو شود، چراکه جزئی از تاریخ اسلام است و ما نمی‌توانیم نسبت به تاریخ اسلام بی‌تفاوت باشیم. 🔹 جامعه پس از رحلت پیامبر اسلام را تصور کنید که در آن جامعه امیرالمومنین(ع) مشغول تجهیز پیامبر(ص) است و تا حضرت را کفن و دفن نکند به مسئله دیگری فکر نمی‌کند. در همین ماجرا عده‌ای در محلی به نام سقیفه مذاکراتی می‌کنند و خلیفه اول را انتخاب می‌کنند. بعد خلیفه اول را به مدینه می‌آورند و برای او بیعت می‌گیرند. این مسلم است که حضرت علی(ع) و طیفی از دوستان او از اتفاقاتی که رخ داده ناراضی هستند. حتی اگر سنی هم باشیم نمی‌توانیم بگوییم امیرالمومنین(ع) و دوستان او از انتخاب خلیفه اول استقبال کردند. پس تاریخ را چه می‌شود کرد؟ تاریخ می‌گوید عده‌ای ناراضی بودند و از بیعت استنکاف کردند. حضرت علی(ع) هم زمانی که احساس کرد وحدت اسلامی خدشه‌دار می‌شود بیعت کردند. ✅ مروری بر ماجرای بیعت وقتی یک اتفاقی می‌افتد و عده‌ای از آن اتفاق ناراضی هستند، طبعا در یک جایی اجتماع و تبادل نظر می‌کنند. اینطور که از روایات تاریخی برمی‌آید خانه علی(ع) مرکز تجمع ناراضیان و کسانی بود که بیعت نکرده بودند. از آن طرف برای دستگاه خلافت مسئله حیاتی است که کانونی از مخالفان و ناراضیان علیه او شکل نگیرد و مشهور نشود که چهره‌های موجهی مثل امیرالمومنین(ع) بیعت نکردند. بیعت نکردن امیرالمومنین(ع) می‌توانست ماهیت خلافت خلیفه جدید را زیر سوال ببرد. 🔹 در این شرایط به خانه امیرالمومنین(ع) مراجعه شده است تا این ناراضیان متفرق شوند. چون در منزل به راحتی باز نشده است متوسل به زور و فشار شدند و در صحن و سرا و حیاط خانه، میان خلیفه دوم و زبیر درگیری اتفاق افتاده است و او شمشیر زبیر را زمین زده خودش را هم مورد تهاجم قرار داده است. در این فرآیند آسیب‌هایی متوجه اهل منزل می‌شود و تألماتی حاصل می‌شود. آنچه برای حضرت زهرا(س) حادث شد، در این مسیر اتفاق افتاده است. ایشان بدون اینکه هدف اول و محوری قدرتمداران باشد مورد تألماتی واقع می‌شود که به دلیل آن تألمات به بستر بیماری می‌افتد. آیا کسی هست بگوید حضرت زهرا(س) از زمان پدرشان سابقه بیماری داشت؟ نه، ما گزارشی در تاریخ نمی‌بینیم ایشان سابقه بیماری داشته باشد و علت وفات زودرس‌شان این باشد. آیا کسی هست گفته باشد حضرت زهرا(س) عمر طولانی کرده است؟ خیر از مسلمات تاریخ اسلام است که حضرت زهرا(س) به فاصله کوتاهی پس از درگذشت پدر بزرگوارشان از دنیا رفتند و حتی در بعضی از پیش‌بینی‌های پیامبر(ص) هم این مطلب آمده بود.

🔻 همانطور که فرمودید حضرت زهرا(س) در ماجرای اخذ بیعت دچار صدمه و تألمات شدند. آیا بازتاب این تألمات را در سخنان بعدی ایشان و امیرالمومنین(ع) می‌بینیم؟ 🔹 یک رفتاری از خلیفه اول و مشاور او که پس از او به خلافت رسید در تاریخ ثبت شده و این رفتار را بخاری در کتاب صحیح خودش آورده است. بعد از اینکه آب از آسیاب افتاد و ناراضیان پراکنده شدند، ابوبکر و عمر خاطرشان جمع شد که امنیت نسبی را برقرار کرده‌اند، به فکر می‌افتند از حضرت زهرا(س) که آسیبی دیده است و بیماری متوجه‌شان شده است عیادت کنند، لذا می‌آیند در خانه حضرت زهرا(س) را می‌کوبند. حضرت در را باز می‌کند. می‌گویند ما به عیادت آمدیم. حضرت می‌گویند فکر نمی‌کنم دختر پیامبر(ص) راضی به ملاقات با شما باشد. آنها می‌گویند اگر تو واسطه بشوی، او روی شما را زمین نمی‌زند. رفتار انسانی اهل بیت(ع) را نگاه کنید! با وجود اینکه خود ایشان ناراحت و دلخور است، خدمت حضرت زهرا(س) می‌رود و می‌گوید این دو نفر به قصد عیادت آمده‌اند. حضرت می‌گویند من راضی نیستیم اینها را ملاقات کنم. حضرت می‌فرمایند مرا واسطه قرار دادند، اجازه بدهید بیایند. این دو نفر می‌آیند و بر بالین حضرت زهرا(س) می‌نشینند و می‌گویند آمدیم حال شما را بپرسیم. حضرت از آنها روی برمی‌گرداند و می‌فرماید من جمله‌ای از پیامبر(ص) را به یاد شما می‌آورم اگر شنیدید تصدیق کنید اگر نشنیدید تکذیب کنید. پیامبر فرموده است؛ «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی ‏فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِی» یعنی فاطمه(س) پاره تن من است، اگر کسی فاطمه(س) را بیازارد مرا آزرده است. این حدیث، حدیث خیلی معروفی بود و این دو نفر نتوانستند بگویند پیامبر چنین چیزی نگفته است، لذا تصدیق کردند. 🔹 سخن حضرت زهرا(س) مبنی بر نارضایتی از خلیفه اول و دوم حضرت زهرا(س) فرمودند من شهادت می‌دهم در حالی خدا و رسول را ملاقات خواهم کرد که شما مرا آزردید. گرچه ایشان مستقیما هدف آن دو نفر نبودند ولی وقتی به خانه علی(ع) یورش می‌آورند تا ناراضیان را متفرق کنند به ایشان صدمه رسیده است و اذیت شدند و پیامبر(ص) فرموده بود اگر کسی فاطمه(س) را اذیت کند مرا اذیت کرده است. وقتی آن دو نفر به هدفشان که طلب حلالیت بود نرسیدند خداحافظی کردند و خارج شدند. چندی بعد هم حضرت زهرا(س) از دنیا رفتند. 🔹 من سعی کردم خیلی منطقی و علمی سلسله ماجراهای قبل و بعد واقعه را عرض کنم. شما که این صحبت‌ها را شنیدید می‌توانید بر این اتفاقات عنوان شهادت بگذارید که به نظر من از جهاتی مناسب است بدون اینکه خیلی غلیظش کنیم و به بعضی از جزئیات بها دهیم، چراکه مسلم بودن جزئیات برای من جا نیفتاده است. می‌خواهید اسمش را وفات بگذارید ولی این چه وفاتی است؟ وفات یک بانوی جوان، سالم، بدون سابقه بیماری و بسیار زودرس پس از رحلت پیامبر(ص). اگر مسائل را به دور از جانبداری و طی یک سلسله‌ای از وقایع ببینیم و قطعات پازل را درست کنار هم بچینیم به نتیجه‌ای که باید برسیم خواهیم رسید. 🔻 شما فرمودید جزئیات این مسئله روشن نیست. این جزئیات از چه زمانی در کتب تاریخی ذکر شده است و چقدر از سندیت و قوت برخوردار است؟ 🔹 در تمام این جزئیات یک مطلب مسلم است و آن تهدید به آتش زدن در خانه حضرت زهرا(س) است که البته آتش نزدند. وقتی به خانه حضرت زهرا(س) مراجعه می‌کنند، عمر دق الباب می‌کند. پشت در یک نفر می‌گویند چه می‌خواهی؟ می‌گوید می‌خواهیم با علی(ع) و مخالفان حرف بزنیم. گفتند اگر در را باز نکنیم چه؟ گفت آتش می‌زنیم، ولی به نظر من آتش نزدند. چنانکه عرض شد هدف سیاسی‌شان هم پراکنده‌سازی مخالفان بوده است، چراکه نمی‌خواستند یک اجتماع ناراضی شکل بگیرد و تبدیل به یک هسته مقاومت شود. این مطلب را ابن‌قتیبه دینوری ذکر کرده است، ابن ابی الحدید هم در شرح نهج البلاغه آورده است. اینها مسائلی است که انسان می‌تواند به آن استناد کند. ✅ توجه به اصل ماجرا و پرهیز از جزئیات غیر قطعی وقتی جریانات شیعی در قرن‌های سوم و چهارم شکل می‌گیرند، به تدریج مطالبی افزوده می‌شود. یک نفر به نام ملامحسن واعظ کاشفی، کتابی به نام «روضه الشهدا» دارد که درباره مصائب امام حسین(ع) است. این کتاب پر از داستان‌سرایی است و بسیاری از آنها واقعیت ندارد. هدفش هم این بوده که می‌خواهیم حکومت یزید را به فجیع‌ترین وضعی که ممکن است خشن جلوه دهیم و از آن طرف مظلومیت اهل بیت(ع) را در حد اعلی برای مردم گزارش کنیم. لذا به روضه‌های ساختگی متوسل می‌شوند، ولی یک عاقلی می‌گویند اصل ماجرا چه بود؟ اصل ماجرا این بود امام حسین(ع) و یارانش در یک جنگ نابرابر در صحرای کربلا به شهادت رسیدند و اهل بیتشان به اسارت رفتند.

🔹 خود این کلیات می‌تواند هر انسان آزاده‌ای را تکان دهد. اگر ما به همین کلیات استناد کنیم مظلومیت امام حسین(ع) را گزارش کرده‌ایم، دیگر چه حاجتی است به جزئیاتی متوسل شویم که معلوم نیست اصالت دارد یا نه. می‌خواهم بگویم تاریخ زندگی حضرت زهرا(س) یا امام حسین(ع) کلیات قطعی دارد که همان کلیات قطعی برای اثبات مظلومیت حضرت زهرا(س) و اهل بیت(ع) کفایت می‌کند و دیگر نیاز نیست به آن شاخ و برگ بدهیم و به برخی جزئیات دامن بزنیم و بی‌دلیل بین خودمان و اهل سنت فاصله ایجاد کنیم تا بعد برخی بگویند پس غیرت علی(ع) کجا بوده که می‌بیند به همسرش تعرض می‌شود و سکوت می‌کند. 🔹 بر اساس روایت اصلا قرار نبوده به حضرت زهرا(س) تعرضی شود. اصلا ایشان هدف اول و مستقیم سیاستمداران نبودند ولی در دعوا حلوا پخش نمی‌کنند. وقتی یک عده‌ای وارد خانه می‌شوند، بگیرد و ببند است. طبیعی است اهل منزل وحشت کنند و آسیب ببینند. من معتقدم تاریخ کلیاتی دارد و باید فرآیندی و سیستماتیک دیده شود و تحلیل شود. همان کلیات برای اثبات بسیاری از حقانیت‌ها و مظلومیت‌ها کفایت می‌کند و نیازی نداریم از وقایع ساختگی و ذکر برخی جزئیات که راوی امینی ندارد سخن بگوییم. 🌺 لطفا جهت دسترسی به متن این گفتگو بر روی لینک زیر کلیک کنید: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/4025704 ☘️ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘️ 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #مصاحبه بخشی از گفتگوی خبرگزاری ایکنا با دکتر معارف پیرامون «استناد به منابع تاریخی اهل سنت در باره شهادت حضرت فاطمه(س) و نسبت اتهام افسانه‌سرایی به شیعیان» 🗓 ۱۶ دی ۱۴۰۰ 🆔 @ostadmaaref

#فایل_متنی 🔹 «بررسی تطبیقی رویکرد جامع نویسان نخستین در شیعه و اهل سنت» 🔸 متن سخنرانی دکتر مجید معارف در فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با عنوان «تدوین جوامع حدیثی فریقین» 🔹 زمان: 1 دی 1400 🆔 @ostadmaaref

#اطلاع_رسانی #نشست_علمی 💠 کرسی علمی - ترویجی 🔸 موضوع: تأملی معناشناسانه در آیه 34 سوره مبارکه لقمان 🔻 ارائه دهنده: دکتر علی‌باقر طاهرنیا 🔻ناقد اول: دکتر مجید معارف 🔻 ناقد دوم: دکتر مسعود فکری 📆 تاریخ برگزاری: پنج‌شنبه 5 اسفندماه 1400 - ساعت 18:30 الی 20 🌐 لینک ورود به جلسه: vroom.ut.ac.ir/literature2 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی 💠 کرسی علمی - ترویجی 🔸 موضوع: تأملی معناشناسانه در آیه 34 سوره مبارکه لقمان 🔻 ارائه دهنده: دکتر علی‌باقر طاهرنیا 🔻ناقد اول: دکتر مجید معارف 🔻 ناقد دوم: دکتر مسعود فکری 📆 تاریخ برگزاری: پنج‌شنبه 5 اسفندماه 1400 🆔 @ostadmaaref

#اطلاع_رسانی 💠 اولین همایش بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای قرآن و ششمین همایش ملی اعجاز قرآن (حضوری-آنلاین) 🔹 با حضور و سخنرانی: دکتر مجید معارف 🔹 موضوع سخنرانی: جلوه‌های نو در اعجاز قرآن کریم با تأکید بر مطالعات میان رشته‌ای 🔹 زمان: چهارشنبه 11 اسفند، ساعت 8:50 - 9:25 🔹 برای ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه فرمایید: 🌐 ثبت نام برای شرکت به صورت آنلاین 🌐 ثبت نام برای شرکت به صورت حضوری یا در ساعات اداری با شماره زیر تماس بگیرید: ۰۲۱-۲۹۹۰۵۴۱۹ ۰۹۰۲۷۷۵۹۹۳۰ 🆔 @ostadmaaref

💠 برنامه سخنرانی‌های اولین همایش بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای قرآن و ششمین همایش ملی اعجاز قرآن. 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی 💠 اولین همایش بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای قرآن و ششمین همایش ملی اعجاز قرآن 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹 موضوع: جلوه‌های نو در اعجاز قرآن کریم با تأکید بر مطالعات میان رشته‌ای 🔹 زمان: چهارشنبه 11 اسفند. 🆔 @ostadmaaref

#اطلاع_رسانی #نشست_علمی 💠 سلسله نشست‌های علمی گروه رجال و خاندان‌های اسلامی پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار می‌کند. 🔸 موضوع: نقش خاندان‌ها در حدیث شیعه با تأکید بر محدثان آل اعین 🔻 سخنران: دکتر مجید معارف 🔻 دبیر نشست: خانم وکیلی سحر 📆 تاریخ برگزاری: شنبه 14 اسفندماه 1400 - ساعت 13 الی 15 🌐 لینک ورود به جلسه: https://www.skyroom.online/ch/a2m/lecture 🆔 @ostadmaaref

#مصاحبه 🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 گزارشی از مصاحبه خبرگزاری ایکنا با دکتر معارف پیرامون «مطالعات بینامتنی پیرامون قرآن و عهدین» 🗓 ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ 🔻در دهه‌های اخیر مطالعات بینامتنی پیرامون قرآن و عهدین افزایش چشم‌گیری داشته است. به نظر شما علت گسترش این رویکرد در مطالعات اسلامی چیست؟ 🔹 در دوران معاصر مطالعات بین قرآن کریم و کتاب‌های مقدس مثل تورات و انجیل به وسیله دو گروه از یک رشد قابل توجهی برخوردار شده است؛ یکی از ناحیه گروه خاورشناسان یعنی کسانی که مسلمان نیستند ولی به مطالعه درباره اسلام و تاریخ اسلام علاقه‌مندند. طبیعی است خاورشناسان یک پیش‌فرضی دارند که برای برخی این پیش‌فرض به فرضیه قطعی تبدیل شده و می‌خواهند درصدد اثبات آن بربیایند. آن پیش‌فرض این است؛ قرآن کریم با اقتباس از کتب آسمانی قبل از خودش ساخته و پرداخته شده است. بسیاری خاورشناسان تورات و انجیل را به مثابه منابعی برای قرآن کریم تصور می‌کنند و شدیدا معتقدند قرآن تحت تاثیر تورات و انجیل و با اقتباس از آنها ساخته و پرداخته شده است. همچنین یک بخشی از قرآن را تحت تاثیر آداب و رسوم جاهلی می‌دانند. اگر کسی فرضیه‌اش این بود که قرآن کریم یک کتاب مقتبس است قاعدتا در جهت اثبات این فرضیه برمی‌آید و تلاش می‌کند با مطالعه و تحلیل متن قرآن از یک طرف و مطالعه تورات و انجیل از طرف دیگر اشتراکات و همانندی‌های آنها را نشان دهد. طبیعی است این کار نیازمند کار علمی است. به این صورت خاورشناسان به مطالعات بینامتنی علاقه‌مند شده‌اند. 🔻 علت علاقه مسلمانان به مطالعات عهدینی 🔹 گروه دومی که مطالعات بین قرآن و عهدین را دنبال می‌کنند خود مسلمانان هستند. اساسا مطالعات قرآن و عهدین یک قسم از مطالعات آکادمیک در دانشگاه است. در دوره فوق‌لیسانس رشته قرآن و حدیث، درسی به نام مطالعه قرآن و کتب آسمانی گذشته داریم که در آن به دانشجو یاد می‌دهیم بین قرآن و کتب آسمانی گذشته همانندی‌هایی وجود دارد. 🔹 مسلمانان به دو جهت این کار را انجام می‌دهند و این قضیه به دو جهت مورد علاقه مسلمانان است؛ یکی اینکه موفق شوند پاسخ خاورشناسان را بدهند. اگر خاورشناسی سوال کرد سرگذشت موسی و بنی اسرائیل در قرآن وارد شده است و اصل این ماجرا در تورات است و بنابراین قرآن متاثر از تورات این مطالب را آورده است، محققان اسلامی می‌روند ببینند این برداشت، برداشت درستی است یا نه. آیا این همانندی به صورت تام و تمام است و ادعای خاورشناس درست است؟ پس مسلمانان به جهت دفاع از قرآن سراغ مطالعه همانندی قرآن و انجیل و تورات می‌روند. 🔹 دیگر اینکه از نظر اسلام تورات و انجیل دو منبع دینی و آسمانی است و علی القاعده نازل‌کننده قرآن، نازل‌کننده تورات و انجیل هم هست و خیلی طبیعی است مشترکاتی در هر سه کتاب باشد. پژوهشگران مسلمان این مشترکات را استخراج می‌کنند و می‌گویند این مطالب مورد تاکید همه ادیان آسمانی است. طبیعی است بیرون آوردن این مشترکات برای مسلمانان جذاب باشد. در این میان اگر پژوهشگران اختلافاتی دیدند به پای تکمیل و تکامل می‌گذارند؛ مثلا مطالبی که در تورات آمده در انجیل با تفصیل بیشتری آمده است یا مسائلی درتورات نیست ولی در انجیل آمده است. این نشان‌دهنده گام تکمیلی انجیل نسبت به تورات است یا مسائلی در قرآن آمده ولی در تورات و انجیل نیامده که نشان‌دهنده گام تکمیلی‌تر قرآن نسبت به تورات و انجیل است. 🔹 از سوی دیگر وقتی مسلمانان ادعا می‌کنند دین اسلام دین کامل‌تری است باید این را نشان بدهند. نشان دادنش به این است سطح معارف قرآن را با معارف تورات و انجیل مقایسه کنند و برتری قرآن را اثبات کنند. اگر به تعبیر خود قرآن کریم در سوره مائده، قرآن مهیمن است، با مطالعه و مقایسه می‌توانیم این سیطره و هیمنه را نشان بدهیم. از آنچه گفتم به دست می‌آید در دوران معاصر هم مسلمانان، هم خاورشناسان هر کدام با انگیزه‌هایی علاقه‌مند به مطالعات بین قرآن و معارفی که در کتب‌های قبل از قرآن است هستند و هر کدام با انگیزه‌هایی به سراغ این مطالعات می‌روند. قاعدتا هر گروهی دنبال هدف و غرض خودش این مطالعات را پی می‌گیرد.

🔹 شما اشاره کردید میان قرآن و عهدین شباهت‌هایی وجود دارد و اگر می‌گوییم اسلام دین کامل است باید نشان دهیم این تکامل در کدام حوزه است. سوال دوم من این است جنبه تکاملی اسلام نسبت به ادیان قبل از خودش در چه حوزه‌ای است؟ آیا فقط یکسری جزئیات بیشتری در اسلام بیان شده است یا اینکه مطالب کلی‌تری در آن ذکر شده است؟ از نظر منطق قرآن کریم همه ادیان آسمانی در یک حقایقی مشترکند و بر اساس اصول و حقایقی پی‌ریزی شده‌اند. این معنا در آیه ۱۳ سوره شورا مورد تاکید قرار گرفته است: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ»، یعنی ما برای شما شریعتی مقرر کردیم که قبلا به نوح و ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کرده بودیم و آن اینکه دین را به پا دارید و باب تفرقه را باز نکنید. 🔹 اصلا اصطلاح ادیان اصطلاح صحیحی نیست و اصطلاح دین صحیح است، چنانکه قرآن می‌فرماید: «إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ» یعنی دین نزد خدا اسلام است. البته مقصود آیه اسلام به معنای لغوی است، یعنی حقیقت دین تسلیم شدن در برابر خداوند تبارک و تعالی است. به فرموده قرآن حضرت ابراهیم هم مسلمان بود: «إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ». این یک نکته مهم است که ادیان بنیادهای مشترکی دارند. بنیاد مشترک اعتقاد به خدا است، اعتقاد به روز جزا است، اعتقاد به اصل نبوت است و حتی اعتقاد به این که انسان برای اینکه به خدا برسد باید مناسک و عباداتی انجام بدهد. این عبادات وسیله‌هایی هستند که خداپرستی را در انسان قوی می‌کنند. 🔻 اشتراکات ادیان در صورت ظاهری عبادات 🔹 اگر دقت کنید حتی صورت ظاهری برخی عبادات هم مشترک است. مثلا نماز در همه ادیان بوده است، زکات در همه ادیان بوده است، روزه در همه ادیان بوده است چنانکه خود قرآن می‌فرماید: «كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ». علی القاعده مشترکات ادیان چه در حوزه اعتقادات کلی مثل خداپرستی، اعتقاد به معاد و ... و چه در حوزه مناسک وجود دارد. نماز در دین حضرت عیسی و موسی به یک شکل است، مثلا به شکل مناجات هفتگی است ولی در اسلام به شکل نمازهای شبانه‌روزی است. خود قرآن هم می‌فرماید: «وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنْتُ وَأَوْصَانِي بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا». 🔹 از اینجا متوجه می‌شویم اشتراکات ادیان به مراتب بیشتر از اختلافاتشان است. اختلافات در فروعات دینی است، مثلا نماز یک فرع است که در اسلام به یک شکل به جا آورده می‌شود، در یهودیت و مسیحیت به شکل دیگری صورت می‌گیرد. در عین حال گفته من به این معنا نیست که با آمدن یک دین هیچ اتفاق جدیدی نمی‌افتد. مثلا وقتی حضرت عیسی مبعوث می‌شود به بنی اسرائیل می‌گوید: «وَلِأُحِلَّ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِي حُرِّمَ عَلَيْكُمْ» یعنی من آمدم چیزهایی را بر شما حلال کنم که بر شما حرام شده است. بعضی می‌گویند برخی خوراکی‌ها و گوشت برخی حیوانات در آیین یهود حرام بوده یا خودشان حرام کرده بودند و فکر می‌کردند حرام الهی است لذا حضرت عیسی می‌گوید من آمدم زندگی شما را راحت‌تر کنم. 🔹 به همین ترتیب می‌توانیم میان اسلام و ادیان گذشته مقایسه کنیم. مثلا آن‌طور که من مطالعه کردم، روزه در امت‌های گذشته بیست و چهار ساعته بوده است یعنی مغرب تا مغرب. مغرب که افطار می‌کردند دیگر حق نداشتند چیزی بخورند ولی روزه در اسلام نسبت به ادیان گذشته دو تغییر دارد و خداوند دو تغییر نسبت به آن انجام داد؛ یکی اینکه روزه را در یک ماه متمرکز کرد و روزه ماه رمضان از اختصاصات اسلام است در حالی که در ادیان گذشته در هر ماه سه روز روزه واجب بوده است. البته اسلام هم سه روز روزه ماهانه دارد ولی به عنوان نافله؛ یعنی اگر کسی بخواهد فضیلت امم گذشته را درک کند راه برایش باز است. دوم اینکه روزه از حالت بیست و چهار ساعته بودن درآمده و از اذان صبح تا اول مغرب شده است: «وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ». 🔹 این به معنای اعلام تخصیص است. وقتی قرآن می‌فرماید: «أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ» و اجازه می‌دهد در طول شب عمل زناشویی انجام شود در مقام تخصیص است. بنابراین قطعا اگر ادیان با هم مقایسه شوند اختلافاتی در احکام دارند ولی همانطور که در مقدمه گفتم اشتراکات ادیان در مسائلی مثل خداپرستی و حساب و کتاب خیلی بیشتر از اختلافاتی است که برخی مثال‌هایش را بیان کردم... ادامه دارد.

🌺 جهت دسترسی به متن این گفتگو بر روی لینک زیر کلیک کنید: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/4039440 ☘️ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘️ 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #مصاحبه بخشی از مصاحبه خبرگزاری ایکنا با دکتر معارف پیرامون «مطالعات بینامتنی پیرامون قرآن و عهدین» 🗓 ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #نشست_علمی 💠 سلسله نشست‌های علمی گروه رجال و خاندان‌های اسلامی پژوهشکده تاریخ اسلام: 🔸 موضوع: نقش خاندان‌ها در حدیث شیعه با تأکید بر محدثان آل اعین 🔻 سخنران: دکتر «مجید معارف» 🔻 دبیر نشست: خانم «محترم وکیلی‌سحر» 📆 تاریخ برگزاری: شنبه 14 اسفندماه 1400 🆔 @ostadmaaref