3⃣6⃣ پس از رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) #بزرگترین_قرآن_شناس و_مفسر_جامعه_اسلامی در صدر اسلام، #حضرت_علی_بن_ابی_طالب (علیه‌السلام) است که سوگند یاد فرموده است که اگر بخواهم تفسیر سوره حمد را در حدی که هفتاد بار شتر باشد، بیان میدارم. همچنین ایشان از #حافظان قرآن و #کاتبان وحی بوده است و مصحف خود را در فاصله ای کمتر از یک هفته پس از وفات رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) جمع کرد. ولی چون دارای توضیحات و اضافات تفسیری بود و في المثل نام منافقان را که در قرآن با اشاره و بدون نام آمده است، بالصراحه معلوم می کرد و نظایر این، آن جمع و تدوین را که بر حسب نزول بود از ایشان نپذیرفتند. حضرت ابتدا آزرده شدند ولی سپس با دیدن روشمندی و اتقان شیوه کار گروه #زید_بن_ثابت در عهد عثمان و کمال دقت و مراقبتی که در تدوین مصحف امام (مصحف عثمانی) به کار رفته بود آن را پذیرفتند و مصحف خود را ظاهر نساختند و فرمودند اگر همان مسئولیتی که به عثمان داده شد به من داده میشد من نیز در جمع و تدوین قرآن همان کار را می کردم. 4⃣6⃣ پس از حضرت رسول و حضرت علی (علیه‎السلام) بزرگترین قرآن شناس جامعة صدر اسلامی #ابن_عباس (عبدالله بن عباس) صحابی گرانقدر و شاگرد حضرت علی(علیه‎السلام) بوده است که اقوال تفسیری او که در دل #تفسیر_طبری آمده بوده است، به صورت مستقل جمع شده و به کوشش #فیروزآبادی صاحب #قاموس تحت عنوان #تنویر_المقباس_في_تفسیر_ابن_عباس مدون گردیده و در عصر جدید انتشار یافته است. 5⃣6⃣ پس از ابن عباس شاگرد بزرگش #مجاهد، مفسری بزرگ است و گویند سی بار قرآن کریم را به درس و تفسیر نزد ابن عباس دوره کرده بود و به روایتی شاگرد حضرت علی(علیه‌السلام) هم بوده است. در سالهای اخیر تفسیر او در دو مجلد به طبع رسیده است. 6⃣6⃣ #مهمترین تفسیر قدیم جهان اسلام #تفسير_طبری مورخ و محدث بزرگ ایرانی است (متوفی ۳۱۰ ق) که به #جامع_البیان معروف است و در ۳۰ مجلد به طبع رسیده است. این تفسیر قدیم ترین و مهم ترین تفسیر نقلی یا مأثور جهان اسلام هم شمرده می شود. #دانستنیهایی_از_قرآن @darshainabazqoran