📝محمدصدرا مازنی 💠آموزش پژوهش محور 🔻یکی از دغدغه های چند سال اخیرم مساله آموزش پژوهش محور است؛ در این زمینه مطالعاتی داشتم و کارگاههایی نیز برگزار کردم. از این رو فرصت ها را برای اصلاح و تکمیل مطالعه ام غنیمت می شمرم. روز گذشته(سی و یکم شهریور ماه) به مناسبت مراسم پایانی یازدهمین دوره جشنواره علامه حلی آیت الله اعرافی سخنرانی کردند که بخشی از بیاناتشان درباره آموزش پژوهش‌محور بود. در فرصت محدود حدود ده دقیقه امکان بحث دربارۀ همه اجزاء و ارکان آموزش‌پژوهش محور امکان پذیر نیست؛ با این حال می توان نوع نگاه و رویکرد ایشان را درباره موضوع یاد شده دریافت کرد؛ امیدوارم در فرصتی مناسب بتوانیم همۀ مؤلفه‌ها، عناصر، امتیازات، مخاطرات و لوازم آموزش‌پژوهش‌محور را از منظر ایشان به دست آوریم. نکاتی که در جلسه یادداشت کردم و می‌تواند رهیافت اخیر اینجانب در بحث آموزش پژوهش‌محور را تکمیل نماید به قرار زیر است. 🔻آیت الله اعرافی به اصلاح متون درسی بر محور پژوهش تأکید کردند. از نظر آقای اعرافی متن درسی باید ضمن روانی از دقت و عمق لازم برخوردار باشد، مسأله برانگیز و سؤال‌ساز باشد؛ با خواندن متن پرسش‌هایی در ذهن طلبه شکل بگیرد. 🔻همچنین استاد باید رویکرد پژوهشی داشته باشد. 🔻نظام‌های ارزیابی باید بر محور پژوهش استوار شود. 🔻طلبه در این نظام سنت‌های علمی را عمق بخشی نماید و؛ 1. قبل از کلاس مطالعه کند؛ 2. به مباحثه اهتمام ورزد؛ 3. برای مباحثه آمادگی لازم را کسب کند(پیش مباحثه)؛ 4. مطالب استاد را تقریر نماید؛ 5. مطالعه پیرامونی داشته و به منابع تکمیلی مراجعه کند؛ 6. با استاد به طور مستمر گفتگو نماید(از فرصت‌های مختلف خارج از کلاس استفاده کرده و با استاد وارد گفتگوی علمی شود.)؛ 7. از ارائه تحقیق کلاسی دریغ نورزد؛ 8. تحقیق خویش را در قالب نشست علمی ارائه نماید؛ 9. حتی از فرصت گعده‌ها و فراغت برای طرح مباحث علمی استفاده کند؛ 10. در ر قابت‌های علمی مانند جشنواره علامه حلی مشارکت کند؛ 11. در کنار تحصیل تدریس نماید؛ 12. به تحقیق و پایان‌نامه اهتمام بورزد؛ 13. در مسیر تحقیق از نرم‌افزارهای دیجیتال استفاده کند؛ 14. با روش‌های اجتهادی آشنا شود. 🔻این موارد می تواند با مراجعه به سخنان پیشین ایشان و یا دوستانی که از سیره و روش تدریسشان اطلاع دارند تکمیل شود. #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #جشنواره_علامه_حلی #مسائل_پژوهشی #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

✉نظرات عالمانه و ارزشمند جناب حجت الاسلام والمسلمین اسحاقی قائم مقام معاونت پژوهش حوزه های علمیه در امور استانها درباره یادداشت آموزش پژوهش محور، (که در گروه گفتمان پژوهشی درج شده است) را ضمن تشکر فراوان از ایشان تقدیم می کنم.👇 🥗 سلام علیکم عالی و تلاشتان مشکور است و جزاک الله خیرا . ☸ افزون براین در آموزش پژوهش محور 1.سئوالات انتهای هر درس از حالت انتزاعی به واقع گرایی و کاربردی هدایت شود مانند نقد نظریه یا اقوال; مقایسه تطبیقی با اقوال مخالف و موافق ; بروز آوری سئوالات ناظربه نیازهای روز و توان پاسخگویی نظر به نیازها و معرفی اقوال همراستا اما عمیق تر و مشکل گشاتر و... 2. احاطه و اشراف استاد به مسایل جاری و نیازهای عصری و نه تنها احاطه و احاله به مباحث نظری صرف و قدرت تطبیق و ژرف بینی استاد به کارکرد نظریات در موارد مختلف برای تقویت نگاه کارکردی طلاب 3.هدایت طلبه برای پیدا کردن سئوالات و پرسشهای تازه انتقادی یا تکمیلی و تاسیسی 4.تلاش استاد و طلبه برای تولید مثالهای جدید بویژه با رویکرد علوم مضاف و مثالهای دینی و عینی و نه نظری محض 5.درخواست از طلبه برای ارائه تحقیق در زمینه رد یا اثبات نظر یا قول مطروحه و ارایه در جلسه بعد (شکستن عزلت کلاس نشینی و متن محوری به تحقیق در متون و مراجعه به بساتین علم و دانش) 6. طرح مباحث چالشی و مشارکت طلاب و مدیریت هدفمند بر آنها و فضاسازی استاد برای جرأت آفرینی طلاب در نقد نظریه و سوگیری بسوی تربیت طلاب نقاد و نظریه پرداز 7. ایجاد عشق به مطالعه و تحقیق با برگزاری برخی کلاسها در کتابخانه یا دعوت از شخصیتهای علمی قابل دسترس و به همراه آوردن کتاب تقویتی خوانش صفحاتی از آن و ترغیب طلاب به کتابخوانی و... 8.ایجاد زمینه برای اشتراک مجلات تخصصی در واحدهای اموزشی و تمهید لازم برای استفاده اساتید و طلاب و نه نگاه ویترینی و ارایه هر مقاله تولید یا خوانشی در نشست های علمی توسط استاد و طلبه 9 هدایت سئوالات امتحانی از نوع محفوظاتی و تکراری طوطی گونه با مراجعه به کتابسازی ها تلخیصی و پرسش و پاسخ بی مصرف بسوی سئوالات مفهومی و کاربردی(این سبک سئوالات تنها طلاب را به سوی حافظه کوتاه محور رهنمون می کند و دیگرهیچ طلابی که نه از نیازهای روز واقفند و نه قدرت مناظره و پاسخ به شبهات دارد و حتی خود مشحون از هزاران سئوال بی پاسخند و حتی نمی توانند پس از 12سال دوره ابتدایی تا متوسطه و دانشگاهی نه شوقی در مستمع نسبت به دین ایجاد کنند و نه قدرت دینداری آنان را فزونی ببخشند 10.روش تدریس باید از متکلم محور به مشارکت محور و روش های تدریس نوین و استفاده از فن آوری سمعی و بصری و...در کلاسها ارتقا یابد حتی نقشه و ماکت و فیلم و مستند و ...اساسا فضای کلاس انگیزه بخش شود و پویا نه خفقان آور و متهوع و اعصاب خردکن و ثانیه شماری برای اتمام کلاس 11.برپایی جشنواره تدریس پژوهش محور و نمایش بهترین سبک ها و روش های تدریس به اساتید برای آشنایی و بکارگیری آنان 12.تهیه سی دی آفلاین در خصوص معرفی آموزش پژوهش محور(دراین سالها فقط شعار دادیم اما چیستی و چگونگی و چرایی این گونه از روشها را هنوز شهامت ضبط و ارایه و به چالش کشیدن و نقدونظر ندادیم) آموزش مهارت آموزش پژوهش محور برای اساتید هرچند درلابلای موضوعات مهارتی است اما هنوزجدی گرفته نشده نه کتابی و نه استادی توانمند و کاردان برای آموزش آنلاین تربیت نشده است 13.تهیه متون بروز و باخردجمعی توسط اساتیدی که کلاسها را تجربه و از رموز و نقایص کار آگاهند نه انحصار تولید کتابها به قم و حتی افرادی که چندبار کتاب ها را تدریس نکرده و با اشکالات و نگاه امروزی آن آگاه نیستند برای مثال برای معاملات بینا شرکتی و فضای مجازی و معاملات بانکی و....تا چه اندازه کتاب مکاسب جوابگو یا اساسا ورود دارد!؟ چه کتاب جایگزینی باید نوشته شود و چگونه باید بجای طرد طلاب فاضل و دانشجو از وجود آنان در تهیه و تولید متون کارکردی و امروزی بهره گرفت و وجود آنان را غنیمت شمرد و از توان آنان بهره گرفت به مثابه دیگران علوم را از پستوها و درحد پرداخت نظری غیرضرور و مطول کاربردی و قابل استفاده کرد و.... 😔درخواست حقیر این است اساتید و مدیران و معاونان در این بحث ورود کنند. نظر بدهند تا با راهبری برادربزرگوار جناب مازنی به یک جمع بندی برسیم. لطفا آقایان ورودکنند و نظربدهند بنده با اینکه اضعف شما بزرگوارانم ولی بخاطر تلاش قابل تقدیر برادرعزیزمان در پررنگ کردن و به ثمررساندن این مسئله مهم ورود وران ملخی آوردم شمایان که خریط فن و درمیدان و عرصه اید و دغدغه طلاب عالم و پاسخگو و روز آمد و کارآمدرا بیشتردارید ورود و ارایه طریق بفرمایید ممنون #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #جشنواره_علامه_حلی #مسائل_پژوهشی #سید_حسین_اسحاقی #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

✉نظرات ارزشمند جناب حجت الاسلام و المسلمین فخاری از مسئولین محترم معاونت پژوهش حوزه های علمیه درباره یادداشت آموزش پژوهش محور از نظر خوانندگان می گذرد.👇 با سلام. ✍آموزش پژوهش محور رویکردی افراطی از زیرمجموعه های مختلف آموزش فعال است که مبتنی بر فلسفه های پست مدرن بخصوص ساختن گرایی است. فلاسفه ساختن گرا، چیزی به نام انتقال و آموزش دانش را قبول ندارند. بلکه دانش را ساخته و پرداخته ذهن مخاطب می دانند. 💎اما آنچه مراد مدیران حوزه های علمیه است، در واقع فعال سازی نظام آموزشی به لحاظ پژوهش است. همانگونه که به لحاظ تهذیب و تربیتی نیز نیاز پویا سازی است. 💎تمامی نظامات آموزشی، آموزش پژوهش به نحو انضمامی و اتحادی را در خود کم و بیش دارند. مسئله حال ما بازخوانی نظام آموزش حوزه به لحاظ پژوهشی به منظور پویا سازی و روزآمدی آن است. 💎در این زمینه تکنیک هایی توسط اندیشمندان تعلیم و تربیت ارائه شده است که برخی از آنها توسط سروران گرامی اشاره شد. 🎩بنابراین پیشنهاد می شود عنوان نظام آموزشی پژوهش محور، به "پویاسازی نظام آموزشی حوزه به لحاظ پژوهشی" تغییر عنوان یابد. 💎شماره ۳۹ نشریه پژوهش و حوزه تخصصا به این مسئله اختصاص داده شده است. 💎امیدواریم مدیران حوزوی در این راستا‌و در نوع نگاه به این مسئله، پژوهش محور عمل کنند و با در نظر گرفتن مبانی و مبادی بحث و نیز پژوهش های فضلای حوزوی در این خصوص گام بردارند. #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #مسائل_پژوهشی #رضا_فخاری #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

یادداشت حجت الاسلام والمسلمین کوثری مدیر محترم مرکز تخصصی دارالاعلام درباره یادداشت آموزش پژوهش محور و تجربه آن مرکز در اجرای الگو👇 بسیار مساله مهمی است و موسسه دارالاعلام از اولین دوره خود در سال 1391 بر اساس آموزش پژوهش محور کار خود را شروع کرده است که تاکنون 6 دوره بلند مدت در قم و 8 دوره بلند مدت در شعب خود (خراسان و خوزستان و فارس) برگزار کرده یا در حال برگزاری است. قوت های این نوع از اموزش باعث خروجی های بسیار خوبی شده است و دوستان اظهار می کنند اگر به همین سبک در حوزه درس می خواندند یقینا در مدت کوتاهی در مباحث حوزوی مجتهد می شدند. واقعا علاج پویایی حوزه در پرداختن به آموزش پژوهش محور است که در این راستا موسسه دارالاعلام هر کمکی که از دستش بربیاید تقدیم می نماید. فقط به یک مساله اشاره می کنم که بدانید چقدر آموزش پژوهش محور جواب داده است. در مناظراتی(گفتگوهایی به شیوه اهل بیتی) که با علمای سلفی که بعضا 13 سال در مدینه و پاکستان درس خوانده بودند و حدود چند دهه هم تدریس داشتند، فارغ التحصیلان ما غالب بودند به طوری که برخی از این افراد اظهار می کردند که باید به تصحیح اعتقاداتشان بپردازند و این چیز کمی نیست. #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #کوثری #مسائل_پژوهشی #جشنواره_علامه_حلی #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

✉توضیحات تکمیلی جناب حجت الاسلام والمسلمین اسحاقی درباره آموزش پژوهش محور👇 🦋نکته حائزاهمیت این است که درفرایند آموزش ; پژوهش وتهذیب به منزله دوبال استکمالی آموزش اند. آموزش پژوهش درحقیقت امری فرایندی است ودر نظام آموزشی بصورت انضمامی وپیوستی (ناقص وکم اثر) ویا بصورت اتحادی ودرهم تنیده (پراثر) بکارگرفته می شود ومتاسفانه درنظام آموزش حوزه انضمامی با غلظت کم است البته درسالهای اخیربا مدیریت تحول و اجرای برنامه جامع پژوهشی درسطوح 1_4 رونقی تازه یافته ورواق وشبستان حوزه کم وبیش با آن آشناگردیده بویژه دردوره معاونت پژوهش معاصر با عطف توجه به مهارت‌ورزی دانشی وتجربی اساتید با قاموس پژوهش ورویکرجدی به پژوهش درضمن تحصیل طلاب و زیرسازها وطرحها وایده‌های نوآورانه درادامه روند روبه رشد پژوهش درسالهای قبل ... اما خود پژوهش بشکل جدی وتولید اثر امری برآیندی است وپس ازگذران آموزشهاست. باید دانست که درحقیقت باید"آموزش برای پژوهش" و"پژوهش برای آموزش" باشد یعنی خروجی مطلوب آموزش تربیت پژوهشگران کارآمد و خروجی پژوهش نیز آثارومتون مورداستفاده برای ارتقای کیفی نظام آموزش باشد نه مثل وضعیت کنونی که بیشتر آموزش برای آموزش است وپژوهش برای پژوهش ! تمام هم وغم آموزش گذران واحدها وترمها واخذ نمره ومدرک وتمام اهتمام پژوهش نگارش مقاله وکتاب واثر برای کسب تشخص وارتقای درجه ورتبه اداری (غالبا این طوراست و ندرتا. مولدان خلاف جریان آب شنا می کنند مانند مطهری وطباطبایی ها و برخی اندیشوران معاصر) درواقع پژوهش ولیده ومیوه آموزش است و تلاش معاونت پژوهش این است که طلاب و اساتید بابرنامه های پژوهشی وتمرینی زودتر درفرایند آموزش به بلوغ پژوهشی برسند وتولید دانش کنند که به کار نظام آموزشی آید وروزنی برای نظام سازی وایجاد تمدن نوین اسلامی ... حال ممکن است طلبه ای در ضمن تحصیل مثلا در پایه 6به این بلوغ پژوهشی رسیده و تولید اثرقابل بهره برداری هم بکند وبرخی ازطلاب هم پس ازاتمام تحصیل و دربرآیند و پایان آموزش به پژوهشگری وتولید اثر دست یابند والبته ناگفته نماند که برخی دیگر هم که شم پژوهشی ندارند یا ازظرفیت خویش بهره نمی برند کوله باری ازدانش را با خود حمل می کنند و ازکاربست آن نا آگاهند وحتی توان انتقال دانش خودبه آیندگان ونقش آفرینی درمتراکم سازی چرخه علم راندارند...وحماله العلوم اند که حتی چون مال توان ارث گذاری به وراث راندارندوتمام محفوظات خودرا به دیارباقی می برند و توان پرداخت زکات علم راندارند به هیچ شکلی ولو تبلیغ یا .... #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #مسائل_پژوهشی #جشنواره_علامه_حلی #سید_حسین_اسحاقی #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

✉نظرات جناب آقای رضا شریعت درباره یادداشت آموزش پژوهش محور👇 با سلام برای آموزش پژوهش محور بایستی نظام آموزشی حوزوی بومی احیا گردد و از تقلید نظام دانشگاهی دست برداشت در گذشته علما شاگردانی محقق مبلغ مجتهد و... پرورش می دادند در حوزه علمیه شوشتر مجتهدینی بزرگ حضور داشتند واز ابتدا امر تربیت طلاب را زیر نظر می‌گرفتند طلبه همزمان با آموزش تربیت هم میشد و مهارتهای لازم را نیز کسب میکرد ازجمله تحقیق تبلیغ مناظره و... با درسهای شلوغ و نظام جدید طلبه فقط در درس حاضر می‌شود و بقیه وقتش تحت برنامه نیست د حوزه علمیه پر افتخار گذشته استادان در همه شوون زندگی طلبه همراه وی بودند و دستگیری می کردند. و نکات جناب آقای ابومحمد(منتظر) در ذیل یادداشت ایشان👇 ابو محمد (منتظر): سلام خداقوت احسنت اگر حوزه به نظام قبلی خود(آموزش غیر کلاسیک به سبک دانشگاه) برگردد و جز دروس ادبیات طلبه به نحو قدیم تربیت شود، مسلما طلاب اهل تحقیق و دقت تربیت خواهند شد تمام آفت حوزه از آنجا شروع شد که خواست مدرک معادل دانشگاه بگیرد و بالاجبار روش را هم میبایست عوض کند خدا باعث و بانی آن را اگر قابل هدایت است، هدایت و گرنه..... التماس دعا #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #جشنواره_علامه_حلی #مسائل_پژوهشی #شریعت #محمدصدرامازنی @masaelepazuhesi

نظرات جناب ححت الاسلام والمسلمین زیبایی درباره یادداشت آموزش پژوهش محور👇 درباره نظام آموزشی پژوهش محور نکته ای به نظرم ضروری آمد که دوست دارم به اشتراک بگذارم، سالهاست، از زمان پیدایش نوار و سی دی درس های اساتید و گسترش شروع کتب درسی، پیوسته از خودم می پرسیدم شکل آموزش در آینده چگونه خواهد شد و باید بشود،چرا که همين الان هستند اساتیدی که بسیار ضعیف تر از اساتیدی هستند که نرم افزار درس هايشان در دست رس است، با این حال چه توجیهی دارد که طلبه وقت بگذارد و پای درس برود، درس را در حجره یا منزل گوش می کند یا به صورت تصویری یل حتی آنلاين می گیرد. یکی از علل خلوت شدن دروس نیز همین پدیده است، آموزش پژوهش محور یک راه چاره برای شرایط موجود است که نیاز به کلاس و استاد را توجیه می کند، در این صورت هم اساتید باید به روز باشند، هم طلبه احساس نیاز به کلاس و استاد دارد و هم اینکه مجلات علمی حوزه جان تازه می گیرد.در غیر این صورت شرکت در کلاس ها بیشتر یک ضرورت اداری و نهادی محسوب می شود و نه علمی. #آموزش_پژوهش_محور #آیت_الله_اعرافی #مسائل_پژوهشی #زیبایی #محمدصدرامازنی @masarlehozavi

📝محمد صدرا مازنی 💠سیستم آموزشی؛ بدون شرح(۱) 🔻۱. یکی از موضوعات پربحث بین دانش آموزان، دانشجویان یا طلاب گفتگو درباره ی سیستم آموزشی است. به رغم تلاشهای فراوان مسئولین برنامه ریزی آموزشی عمدتا نسبت به سیستم جاری رضایت ندارند. از این نگران کننده تر ناامیدی آنها نسبت به آینده‌ی شغلی است. از کاربردی نبودن تعالیم دانشگاه و حوزه گفته می شود. 🔻۲. اخیرا بانوی جوانی که با بازی در یک سریال به شهرت رسید و پس از آن رفتارهای غیرمنتظره‌اش از او به یک پای ثابت فضای مجازی ساخته است با توئیتی به زنجیره ی دومینووار سرزبان‌ها بودنش قطعه ای جدید اضافه کرد. او نوشت«هنوز یکی از افتخاراتم هست که از کلاس اول سیستم آموزشی رو جدی نگرفتم و با افتخار به دانشگاه‌های ایران ورود پیدا نکردم» و بعد نوشت«این کارخانه سری‌دوزی مدتهاست از ریشه پوسیده»! 🔻۳. یکی از فضلای حوزه که مدتی افتخار همکاری با ایشان را داشتم، فرزندش را به مدارس رسمی نفرستاد. او شیوه آموزشی رایج را ناکارآمد می‌دانست. ترجیح داد فرزندش در منزل آموزش ببیند. 🔻۴. صدو شصت سال قبل ثورو در کتابش نوشت: «اگر من می‌خواستم نوجوانی هنر و علم بیاموزد از شیوه‌ی رایج، که همان فرستادن او نزد یک استاد است، استفاده نمی‌کردم؛ زیرا در آنجا هرچیزی بیان و هر کاری انجام می‌شود، جز هنر زیستن؛...زمانی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شدم در نهایت تعجب دریافتم که علمِ دریانوردی آموختم، حال آنکه اگر در بندرگاه دوری زاده[شده] بودم از این دانش بیشتر می‌دانستم. به دانشجوی فلک زده‌ی اقتصاد سیاسی درس می‌دهند و کمترین سخن صمیمانه از اقتصاد زندگی، که مترادف با فلسفه است، نمی‌گویند، نتیجه آن می‌شود که او در همان حینی که دارد آثار آدام اسمیت، ریکاردو و ژان بیتیسیت سِی را می‌خواند پدرش را ورشکسته می‌کند.» ادامه دارد. #سییتم_آموزشی #آموزش #آموزش_پژوهش_محور #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠سیستم آموزشی(۲) 🔻۵. کتاب 《گفتار در روش راه بردن عقل》نوشته ی دکارت کتاب خوبی است. ترجمه‌ی محمدعلی فروغی را ناشرین متعدد منتشر کرده اند. من از نشر نیلوفر تهیه کردم؛ بخوانیدش. در شش بخش نوشته شده است. در بخش اولش در حالی که تنها سه صفحه از آن خوانده می‌شود، آمده است: «من از کودکی در فضل و ادب پرورده شدم؛ و چون اطمینانم می‌دادند که به این وسیله از آنچه برای زندگانی سود دارد می‌توان به یقین و وضوح آگاهی یافت، به فراگرفتن آنها شوق تمام داشتم. اما چون دوره‌ی تحصیلاتی را که در انجام آن برحسب عادت شخص در صف فضلا پذیرفته می‌شود به پایان رسانیدم، یکسره تغییر عقیده دادم. چه، خود را به اندازه‌ای گرفتار شبهه و خطا یافتم که دیدم از کوششی که در دانشجویی کرده‌ام، هیچ سودی نبرده‌ام مگر اینکه همواره بیشتر به نادانی خود برخورده‌ام. در صورتی که در یکی از نامی‌ترین مدارس اروپا بودم که اگر در جایی از روی زمین مردمان دانشمند وجود دارد یقین داشتم آنجا است.» 🔻صفحاتی بعد می‌نویسد: «همین که سنم به جایی رسید که توانستم از اختیار آموزگاران بیرون روم، آموختن علوم را یکسره رها کرده، برآن شدم که دیگر طلب نکنم مگر دانشی را که در نفس خود یا در کتاب بزرگ جهان بیابم. بقیه جوانی را به جهانگردی و سیاحت دربارها و لشکرها و آمیزش با مردمی که احوال و اخلاق مختلف دارند و جمع‌آوری تجارب گوناگون گذرانیدم.» 🔻۶. کرونا خانواده‌ها (به ویژه مادران) را به چالشی ناخواسته فراخواند. خانواده ما نیز. همسرم همواره مسئولیت درس و بحث بچه‌ها را برعهده داشت. اگرچه قبل از کرونا با معلمین دخترم آشنا بود. اما کرونا موجب شد(به دلیل حضور مجازی در کلاس درس برخط بیشتر) با معلمین و روش درسی آنان بیشتر آشنا شود. در مواردی لغزش‌های روشی و محتوایی برخی از آنان را نیز اصلاح می‌کرد. وقتی پرسیدم شما شیوه کنونی را بیشتر می‌پسندی یا روش پیشاکرونا را؟ او ابتدا پاسخ صفر و یکی نداد. نقاط ضعف و قوت هرکدام از این دو روش را برشمرد، با این حال شیوه کنونی را مناسب تر و کارآمدتر ارزیابی کرد. 🔻۷. هر از گاهی نمونه‌هایی از سر وکله زدن‌های مادران برای آموزش فرزندانشان را در فضای مجازی می‌ببینیم. چندی قبل ویدئویی دیدم که مادری تقلا می‌کند نمازخواندن را به فرزندش بیاموزد. کودک که در آن زمان آمادگی یادگیری ندارد، تلاش می‌کند از زیر بار آموزش فرار کند. به مادر می‌گوید: من فقط شش و نیم سالمه[ یعنی قادر نیستم یاد بگیرم]. مادر می‌گوید پس چرا بچه‌های دیگر بلدند؟ پسر می‌گوید: اگر بقیه بچه‌ها بلدند برای این است که مادرهایشان نماز می‌خوانند، و زمانی که مادرهاشان مشغول نمازخواندن بودند، بچه‌ها هم یادگرفتند؛ ولی تو که نماز نمی‌خوانی! 🔻۸. اخیرا یک اینفوگرافی با عنوان بی‌ربط‌ها در شهرداری مشهد را دیدم. در این اینفوگرافی تعداد17نفر از مدیران ارشد شهرداری این شهر که در پست‌های نامرتبط با مدرک تحصیلی‌شان مشغول به کارند، ذکرشده است. وضع در سایر سازمانها هم بهتر نیست. 🔻برای موارد یادشده تحلیلی نمی‌نویسم. وقتی سیستم آموزشی از صدوشصت سال قبل در یکی از پیشرفته‌ترین کشورها که نه، بلکه از قرن ۱۶میلادی (بنابر این تحقیق) تا تجربه‌ی آموزشی در مدرسه و دانشگاه و خانه و خانواده (در این روزهای همزیستی با کرونا) روش‌های آموزشی را ناکارآمد می‌دانند چه می‌توان نوشت؟ ضعف در کجای سیستم آموزشی است؟ مدرسان؟ متن درسی؟ امکانات کمک آموزشی؟ سیستم اداری و بروکراسی حاکم برآن؟ خانواده، آینده‌ی شغلی، عدم ارتباط بین سیتسم‌های آموزشی و بازار کار؟ یا نوعی واکنش روانشناختی برای گریز از چارچوب‌های خشک که آزادی افراد را تحدید می‌کند؟ تمام #سیستم_آموزشی #آموزش #آموزش_پژوهش_محور #محمدصدرامازنی @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠در باب اهمیت تکرار 🔻1. سالهای آغازین ورودم به حوزه، درسی داشتیم با عنوان سیره‌ی علما. روز های سه شنبه. زمانش دوساعت به غروب بود به گمانم. گاهی با چشمهای پف کرده وارد کلاس می شدیم. جذابیت درس کلاس را لذت بخش می کرد. استاد ما دانشمند فاضلی به نام حاج آقای افضلی بود. مشی و سلوک عرفانی داشت. الان هم دارد. مدیر مدرسه هم بود. می‌گفت من خودم را مربی می‌دانم نه مدیر. شوخ طبعی‌اش هم برای ما جالب بود. یک روز برای کاری به دفترش رفته بودم. تازه کیوی به بازار آمده بود. سیب‌زمینی آب پز را به من نشان می داد و می‌گفت بفرما کیوی! خب برای ما جالب بود. 🔻یادم می‌آید که استاد دکتر احمد عابدی در کلاس درس به طلبه‌ای که زیادی اشکال می‌کرد گفته بود: در گذشته کتک خوردن از استاد برای خودش یک اجر و قرب محسوب می‌شد. می‌گفت گاهی استاد از منبر پایین می‌شد و با عصا از خجالت اشکال و سوال بی ربط مستشکل در می آمد! و محصل نه تنها ناراحت نمی‌شد، بلکه پیش دیگران پز می‌داد که استاد به من توجه دارد! 🔻شوخی استاد ما هم حتی اگر برای خواننده بی‌مزه بنماید، برای من جالب بود. آقای افضلی اصرار داشت بر این تعارفش، و تکرار می‌کرد: بفرما کیوی. به گمانم سالهای نخستی بود که کشت نهالش در منطقه باغهای گرگان توسعه پیدا کرده بود. آن زمان برای خودش اجر و قربی در ظرف میوه داشت. من که از همان اول تشخیص داده بودم سیب زمینی داخل ظرفه، خندیدم و گفتم در سفره‌ی طلبگی ما از این کیوی‌ها فروان پیدا می‌شه‌. 🔻با اینکه روحیه لطیف و پوست‌پیازی داشت و نمازهای صبحش با حال گریه همراه بود؛ اما هیبت و هیمنه‌ای داشت نزد ما. بچه‌ها از ایشان حساب می‌بردند. گاهی صدایش را از آن سوی مدرسه می‌شنیدیم. در فاصله‌ی تقریبی پنجاه شصت متر دورتر از ما که در حال تذکر به طلبه‌‌ای بود. مکرر از اهل بیت(ع) می‌گفت. اشعار مولوی را هم می‌خواند. اصلاً مولوی پژوه بود. کتاب سروش آسمانی‌اش را بعدها که به دیدنش رفتم به من هدیه داد. البته مشروط که بخوانمش. خواندم؛ اما نه همه‌اش را. تقریباً کلامش را با بیت دوم این شعر سعدی تمام می‌کرد: گفتم که الف، گفت؛ دگر، گفتم هیچ در خانه اگر کس است، یک حرف بس است. همیشه گویی این شعر توسط حاج آقای ما از جنس تکرار بود! 🔻2. در سال‌های اخیر با همکاران‌مان در مدیریت ترویج پژوهش سیر فعالیت‌های پژوهشی طلبه را طراحی کردیم. اگر بودجه و اعتباری داشتیم می توانستیم به صورت موشن گرافیک منتشر کنیم. چه کنیم. نداریم! در این سیر یک صفحه‌ای تمام برنامه‌هایی که اجرای آن موجب پرورش پژوهشی طلبه می‌شود، درج شده است. اولین گام این سیر مرحله ی توجیه و انگیزه بخشی علمی و پژوهشی است. می‌بایست طلبه را با ضرورت و اهمیت امر پژوهش آشنا کنیم. 🔻اما مسأله این بود که مگر ایجاد روحیه تحقیق و پژوهش با یک بار و دوبار و چند بار شکل می‌گیرد. جنس کار روانشناختی است. باید این مسأله که پژوهش چه دردی را دوا می‌کند و چرا باید پژوهش کرد درونی شود. اگر بگوییم نظیر توصیه‌های اخلاقی است پرت نگفتیم. اگر یک بار موعظه کافی بود، چرا کلاس‌های درس اخلاق و وعظ و خطابه با برگزاری یک جلسه برای هر نفر متوقف نمی‌شود؟ چرا باید مکرر تذکر بشنویم؟ سیره ی اخلاقی علما را چرا به طلبه های جوان آموزش می دادند؟ و چرا باید مستمرا بشنویم؟ چرا باید سیره و منش اخلاقی مدیریتی امام و بزرگان دائما باید به مدیران گفته شود؟چرا به یکی دو جلسه بسنده نمی شد و نمی شود؟ چرا این‌همه تکرار در آیات قران دیده می‌شود؟ و... ضرورت پژوهش، اهمیتش، چرایی نیاز امروز ما به پژوهش، حجم انتظارات از جامعۀ اسلامی، نقش پژوهشگر در اصلاح امور، سیره‌ی علما و دانشمندان در پژوهش و نظایر اینها چیزی نیست که با یک بار و دو بار سخنرانی و کلاس و کارگاه آموزش پژوهش احساس بی نیازی کنیم... اساساً ساختار ذهنی انسان به نحوی است که برای اینکه به طور کامل مفاهیم و گزاره‌ها را دریافت کنیم، نیازمند چند مرتبه برخورد و درگیری هستیم. پژوهش نیز اینگونه است. تکرار توجیه و انگیزه بخشی یک رکن مستمر در این عرصه است. #آموزش #پژوهش #تکرار #آموزش_پژوهش_محور @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠دغدغه‌های پژوهشی یک برگزیده(۱) 🔻دیماه سال نودوشش بود. شبی که فردایش نهمین جشنواره‌ی علامه حلی برگزار می‌شد. به رسم همه دوره‌ها نشستی صمیمی با منتخبین جشنواره برگزار شد. محل مراسم هم اردوگاه نرجس خاتون جمکران بود. با حضور آقای میرمعزی معاون محترم پژوهش. جناب آقای حصاری معاون محترم پژوهش حوزه‌ی علمیه خواهران هم حضور داشتند. آقای اسماعیل‌نیا دبیر جشنواره بود. من به عنوان مدیر ترویج پژوهش در نشست حضور داشتم. همه منتخبین صحبت کردند. قابل استفاده بود. من پیشنهادها و نقدهایشان را یادداشت می‌کردم. یکی از برگزیدگان طلبه جوانی بود. سن و سالش و اعتماد به نفس و تسلطش بر مطالب برایم قابل تحسین بود. برگزیده سطح یک جشنواره بود. عنوان اثرش: «صحت تقسیم کلمه به اسم، فعل و حرف در علم صرف» بود. از همه خواستم چکیده‌ی مطالبی که در جلسه ارائه کردند را برای کارشناسی بیشتر به من بدهند. ایشان هم. امروز در لابلای ورقهای اداری نوشته‌اش را دیدم. روی یک برگ خط‌دار کلاسوری به خط خوش دغدغه‌هایش را نوشت. بالای صفحه هم نامش را: مرتضی دشتی اردکانی. طلبه‌ی پایه‌3 مدرسه‌ی علمیه‌ی حقانی. مدرسه‌ای که به مدیریت خوب، همکاران علمی و اجرایی‌اش شناخته شده است. 🔻نظرش این بود که اگر انتظار کار علمی ویژه‌ای از استعدادهای برتر داریم باید فرایند آموزش و پژوهش روشمند‌سازی شود. می‌گفت: به کارگیری مباحث«روش‌شناسی» منجر به ارتقای سطح محتوایی مباحث علمی(هم آموزش و هم پژوهش) و خروج از حالت ارتکازی و ناخودآگاه در فرایند آموزش و پژوهش و خودآگاه‌سازی این دو فرایند می‌شود. بعد منظورش را از روش‌شناسی این‌طور بیان کرده بود که: روش‌شناسی، سرفصل‌هایی است مانند ساختارشناسی، اصول فهم، اصول نقد، روش مراجعه به منابع و نحوه‌ی مواجهه با یک متن علمی و.. 🔻نوشته بود در زمنیه روش‌شناسی دو خلاء داریم: ۱) اولی به جنبه نظری و تئوریک مرتبط است و دیگری خلاء اجرایی است و خلاء اجرایی در دو حیطه‌ی آموزش پژوهش‌محور و پژوهش مدارس تقسیم‌بندی می‌شود. درباره خلاء در زمینه روش‌شناسی نوشته بود: محتواهای تولید شده‌ی موجود پاسخ‌گو نیست. مطلوب این است که نهاد حوزه، کارگروهی ویژه برای تولید محتوا در زمینه روش‌شناسی تشکیل شود. و بعد خیلی مطمئن و با اعتماد به‌نفس، کوتاهی در راه‌اندازی این کارگروه را موجب جای‌گزین شدن مباحث روشی غربی به‌جای تراث علمی حوزه ارزیابی کرده بود. عبارت هشدارگونه‌اش برایم زیبا می‌نمود: بیم این دارم که به جای مباحث روشی مبتنی بر تراث موجود مبانی فلسفی اسلامی، مباحث روشی تولید شده در غرب (که مبتنی بر مبانی فلسفی غرب است) جایگزین شود. بعد از اینکه خلاء اول را توضیح داد، سراغ خلاء دوم رفت و آن را در دو محور تبیین کرد: 🔻الف) متاسفانه هنوز به تعریف واضحی از آموزش پژوهش‌محور نرسیده‌ایم. لازم است از مرحله شعار به مرحله عمل برسیم. راهکار کلیدی، تربیت اساتید است. این امر با طرح‌ها و دوره‌های مقطعی و با مباحثی کلی و مبهم، ممکن نیست. بلکه لازم است به صورت طولانی مدت با دوره‌های تحصیلی و کاربردی مباحث روشی به اساتید آموزش داده شود. (مثلاً اساتید هر مدرسه، به صورت جداگانه آموزش داده شوند.) 🔻ب) غالباً نگاهی که از پژوهش به طلاب جدید‌الورود منتقل می‌شود ناظر به خروجی پژوهش(مقاله و..) وساختار آن خروجی می‌باشد و بخش مهمتر از پژوهش، فرایند و سیر ثبوتی پژوهش است. مطلوب است کارگروهی که در بخش خلاء یک توضیح داده شد، محتوایی از فریند پژوهش(مثل سرفصل‌هایی که برای روش‌شناسی مثال زده شد) تدوین کنند که تمام مدارس، موظف به تدریس آنها به طلاب باشند. با این امر، محتوای روش پژوهش در مدارس به یک انجامی می‌رسد و دیدگاه فعلی اصلاح می‌شود. اشاره دیگرش به ثمره دیگر این امر بود. او نوشته بود: ثمره‌ی دیگر این امر، خروج امر پژوهش از حاشیه به انزوا است. کلمات حاشیه و انزوا دقیق انتخاب شده بود؛ اگرچه من اگر به جای او بودم به‌جای «ثمره» از کلمه «پیامد» استفاده می‌کردم. پیامد به عواقب اشاره دارد. 🔻۲) دغدغه‌سازی در مورد نیازها و خلاء‌های نظام اسلامی و انقلاب: تا وقتی که طلبه با نیازها و خلاء‌های انقلاب آَشنا نباشد، چگونه می‌توان انتظار داشت که نیازهای تئوریک نظام را برآورده کند. متاسفانه طلاب، به علت بی‌اطلاعی از خلاء‌ها و نیازهای نظام، در زمنیه‌هایی فعالیت علمی می‌کنند که بی‌ارتباط با نظام است و حتی گاهی منحر به بی‌تفاوتی آن ها نسبت به نظام و انقلاب می‌شود برای دستیابی به حوزه انقلابی نیاز هست که نهاد حوزه نیازها و خلاءهای نظام را به طلاب پژوهش‌گر منتقل کند. ادامه دارد. #پژوهش #آموزش_پژوهش_محور #استعدادیابی #مسائل_پژوهشی #مسایل_اخلاقی @masaelepazuheshi

📝محمد صدرا مازنی 💠دغدغه‌ های پژوهشی یک برگزیده(۲) 🔻از جمله نکات طلبه‌ی جوان توجه به مباحث تئوریک روش شناسی است. اگر فهم من از منظورش درست باشد، کارهایی شده و نیز درحال انجام است. کتاب«روش شناسی مطالعات دینی» و کتاب «اصول و فنون پژوهش» نوشته ی آقای احد فرامرز قراملکی در همین راستا و ناظر به خلاء یادشده تدوین شده است. ضمن اینکه سیاست حضرت آیت الله اعرافی درباره‌ی احیای سنتهای حوزوی ما را به سمت دو پروژه‌ی پژوهشی هدایت کرد: اولی مجموعه مقالاتی که درباره‌ی سنتهای پژوهشی سلف نوشته شد. مانند تقریر نویسی، تعلیقه نویسی حاشیه نویسی و نظایر آن و دیگری طرح پژوهشی سیره علمی پژوهشی علمای متأخر است که در گام نخست سیره‌ی پژوهشی 16عالم در دستور کار معاونت پژوهش است. به علاوه شناسایی نیازهای پژوهشی نیز که بیش از 10 سال سابقه دارد ناظر به توجه مدیران پژوهش به همین خلاء مهم بود. 🔻در مورد نکته الف نیز با او همداستانم و رهیافتم را از آموزش پژوهش محور بارها گفتم و نوشتم و ازجمله در همین کانال نیز به آن اشاره شده است؛ به او می‌گویم که برنامه آموزش مهارت‌های پژوهشی اساتید چندسالی است که شروع شده و این روزها اخبار خوبی از تقویت پژوهشی آنان داریم. دوره‌های برگزار شده در سراسر کشور به صورت حضوری و مجازی قابل توجه است. درباره‌ی روش تدریس پژوهش محور نیز اگرچه در همین دوره‌ها در حد آشنایی اقدامی شده، اما کار جدی‌تر نیز با همکاری آموزش امکان‌پذیر است. برنامه‌ی پژوهش طلاب سطوح عالی فرصتی شد تا کارگروهی با حضور جمعی از صاحب‌نظران راه‌اندازی شود. و سرفصل‌هایی که توسط 20 نفر از اساتید تولید شده است، در این کارگروه درحال بحث و بررسی است. درباره‌ی توجه به فرایند پژوهش من از دو زاویه بحث می‌کنم: 🔻اولی فرایند نگارش مقاله و تحقیق و پژوهش است؛ که از طریق آموزش مهارت‌های پژوهشی پی‌گیری می‌شود. همچنین برنامه‌ی جامع پژوهش طلاب سطح یک تا سطوح عالی تهیه شده است و برخی از برنامه‌ها در حال انجام است و برخی دیگر به زودی عملیاتی می‌شود. 🔻دوم سیر فعالیت‌های پژوهشی طلاب است که اساساً برای پژوهشگر شدن چه برنامه‌هایی و با چه نقشه‌ی راهی باید عمل کرد. به لطف الهی سیر فعالیت‌های پژوهشی آماده است و به زودی به سراسر کشور ابلاغ می‌شود. من به آینده امیدوارم. دست آقا مرتضی و همه‌ی طلاب و فضلا و کسانی که برای اعتلای شریعت و حوزه‌های علمیه دغدغه دارند می‌بوسم و به نظرات و نقدهای دلسوزانه‌شان نیازمندم. یاعلی مدد. #پژوهش #آموزش_پژوهش_محور #مسائل_پژوهشی #مسایل_اخلاقی @masaelepazuheshi