eitaa logo
مطالعات علم و اجتماع معنا
1.3هزار دنبال‌کننده
443 عکس
54 ویدیو
7 فایل
🔸 رویدادهای فلسفه علم و فناوری 🔸تاریخ علم، روش‌شناسی، فلسفۀ فیزیک، زیست‌شناسی، ریاضی و علم اجتماعی 🔸 دستاوردهای علمی ایران 🔸 آثار مرکز مطالعات علم و اجتماع معنا 🌐 وبگاه : https://philoscience.ir 📞 ارتباط با ادمین و تبادل : @philoscience_ir
مشاهده در ایتا
دانلود
✅ بریده کتاب 💠 یکی از مهم‌ترین محورها و حتی یکی از نقطه‌های آغازین در حرکت پرشتاب غربیان در عرصه علم مدرن، پرداختن به تاریخ و مشخصا تاریخ اندیشه، دانش، فلسفه و تمدن بوده است. اساسا اهمیت قائل شدن برای تاریخ و مطالعات و تالیفات تاریخی، به شکل عام، و تاریخ مضاف به فلسفه، علم و تمدن، به شکل خاص در کشورهای غربی در دوره جدید، بسیار مشاهده می‌شود. 📚برگرفته از کتاب «نظام مدیریت دانش و طبقه بندی علوم با رویکرد اسلامی» نوشته آیت الله محمدحسین ملک‌زاده معرفی کتاب: https://b2n.ir/a92982 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 مکتب اشراق که استدلال را با شهود و اشراق عقلی در هم آمیخته بود، در همان دوره‌ای که معمولا - البته به خطا - پایان فلسفه اسلامی تصور شده، در جبهه‌ی مقدم قرار گرفت. در واقع اشراق همراه با عرفان در حیات اسلامی جایگاه مرکزی را اشغال کرده بود. [یعنی] در همان زمان که در مغرب زمین، مکتب افلاطونی اوگوستینی جا برای مکتب ارسطویی توماسی تهی می‌کرد، جریان معکوسی در جهان اسلام شکل گرفت. 🔸 در جهان تشیع، در قرن‌های متوالی‌ هر دو فلسفه مشایی و اشراقی در مدارس دینی به عنوان سنتی زنده تدریس می‌شد و بعضی از بزرگترین چهره‌های فلسفه اسلامی، مثلا ملاصدرا که با دکارت و لایبنیتز همزمان بوده است، در زمانی ظهور کرده اند که مدت‌های دراز پس از زمانی است که (معمولا) آن ‌را پایان «مرحله باروری» فلسفه اسلامی خوانده‌اند. 📚برگرفته از کتاب «علم و تمدن در اسلام» نوشته دکتر سید حسین نصر 📜 معرفی کتاب: https://b2n.ir/j43882 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 تمدن و فرهنگ اسلامی در دوره اوج عظمت خویش، وضع تمدن انسانی را در یک دوره طولانی از تحول آن، عرضه می‌دارد. اما سرگذشت پیدایش این فرهنگ و عظمت کمال آن، چیزیست مثل اعجاز و از این حیث می‌توان از معجزه اسلامی هم مثل آن چیزی که معجزه یونانی خوانده می‌شود سخن گفت. 🔸 در بین مسلمین، سبب عمده‌ی آنچه معجزه‌ی اسلامی خوانده می‌شود بی‌شک ذوق معرفت‌جویی و حس کنجکاوی بود که تشویق و توصیه‌ی قرآن و پیغمبر آن‌را در مسلمین برمی‌انگیخت. 📚برگرفته از کتاب «کارنامه اسلام» نوشته دکتر عبدالحسین زرین‌کوب _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 فلسفی شدن کلام، از جهاتی موجب ارتقای آن می‌شود. بر پایه نظام‌های مختلف فلسفی می‌توان کلام فلسفی عرضه کرد. محقق طوسی از تلفیقی از دستگاه‌های مشایی و اشراقی برای این کار بهره برد. 🔸 اما می‎‌توان کلام فلسفی کاملا مبتنی بر حکمت اشراقی سهروردی یا حکمت یمانی میرداماد تاسیس کرد. در این زمینه ظرفیت‌های حکمت متعالیه صدرایی بسیار است. 🔹 امروز می‌توان بر پایه حکمت متعالیه، کلامی فاخر عرضه کرد و از توانایی‌های این حکمت برای تبیین و تثبیت آموزه‌های دینی در بخش معارف، به ویژه آموزه‌های ناب و پیچیده توحیدی و ولایی بهره‌های فراوان برد. 📚برگرفته از کتاب «مختصات حکمت متعالیه» نوشته استاد سید یدالله یزدان پناه _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 هدف نظام مدیریت دانش، رساندنِ دانش مورد نیاز افراد، گروه‌ها و جوامع مختلف در حوزه های گوناگون معرفتی، به میزان مورد نیاز، در زمانی مناسب، و به بهترین شکل و با حداقل هزینه به آن‌هاست. 🔸 طبعا برای دستیابی به چنین هدفی نمی‌توان صرفا بر عرصه توزیع دانش تمرکز کرد و در آن متوقف شد، بلکه باید با سیاست گذاری‌های درست و متناسب با زیست بوم و فضای فعالیت‌های علمی، ایجاد بسترهای لازم نرم افزاری و سخت افزاری برای انجام مطالعات و پژوهش‌های علمی و به کارگیری ابزارهایی نظیر جشنواره‌ها و اعطای جوایز، امتیازات و تسهیلات و غیره، جریان علم را از سرچشمه‌ی آن و از محل ایده پردازی ، نظریه پردازی و تولید علم تا مرحله فراگیری دانش و نشر آن تا مرحله‌ی بهره گیری از دانش و به کارگیری آن، و به طور خلاصه تمامی عناصر و مراحل تولید، توزیع و مصرف علم و معرفت را، به گونه‌ای مدیریت و جهت‌دهی نمود که اولا و حقیقتا نظام مدیریت دانش شکل بگیرد و ثانیا نتیجه مورد انتظار از این نظام تحقق یابد. 📚برگرفته از کتاب «نظام مدیریت دانش و طبقه بندی علوم با رویکرد اسلامی» نوشته آیت الله محمدحسین ملک‌زاده معرفی کتاب: B2n.ir/w38367 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 در نسبتی که کنت برای فلسفه و علم تعریف می‌کند، جایگاه علم، بی نظیر و بی بدیل است و جامعه شناسی و علم اجتماعی نیز جایگاهی پیچیده‌تر و در عین حال برتر از دیگر علوم دارد. جایگاه ویژه ای که جامعه شناسی در این نسبت پیدا می‌کرد، به تعریف او از علم و فلسفه مبتنی بود، ولی این جایگاه مبتنی بر انتظارات دیگری بود که تعریف او از علم به تنهایی قادر به تأمین آن نبود. او به رغم آن که دانش عقلی را از دایره تعریف علم بیرون کرده بود و معرفت علمی را به دانش تجربی و آزمون پذیر محدود می‌ساخت، از دانش علمی همان انتظاراتی را داشت که پیش از آن دانش عقلی بلکه دانش دینی تأمین می‌کرد. 🔸کنت در دورانی می‌زیست که هنجارها و ارزش‌های دینی افول کرده و عقلانیت متافیزیکی و اخلاق مبتنی بر آن نیز فروریخته بود. او بر آن بود تا خلأ این مجموعه را از طریق برترین بخش علم، یعنی جامعه شناسی تأمین کند. این امر او را به سوی نوعی مکتب سازی و دین علمی سوق داد. دورکیم نیز در امتداد مسیری که کنت بنیان نهاده بود؛ یعنی بر اساس تعریفی که کنت از علم کرده بود، سودای اخلاق علمی را داشت. 🔹 در این مقطع از تاریخ علم مدرن، فلسفه در معنای کنتی آن، پدیده‌ای است که به گذشته تاریخ تعلق دارد و علم پدیده دیگری است که آینده‌ای پر از امید را برای بشر و بشریت نوید می‌دهد. 📚 برگرفته از کتاب «فلسفه و روش علوم اجتماعی» اثر حجت الاسلام حمید پارسانیا _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 [این] غلط مشهوریست که گفته‌اند فلسفه اسلامی چیزی نیست جز نقل فلسفه یونانی به زبان عربی. حقیقت آنست که آنچه فلسفه اسلامی خوانده می‌شود التقاطی محض نیست، جنبه ابتکار و اصالت نیز دارد. از لحاظ غایت و حاصل حاکی از یک مرحله اساسی است در طریق تحقیقات فلسفی که به هر حال هرگز در جایی متوقف نمی‌شود و فردا هم مثل امروز در حرکت و ترقی خواهد بود. 📚 برگرفته از کتاب «کارنامه اسلام» نوشته دکتر عبدالحسین زرین‌کوب _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 هدف علم عادی تبیین طبیعت براساس مفاهیم و مفروضات بنیادین پارادایم است. در پژوهش‌های عادی درباره این مفروضات تردید نمی‌شود. ناهنجاری‌ها یا نادیده گرفته می‌شوند یا به كمك تبصره‌هایی تعدیل و سازگار می‌شوند. ناهنجاری یك وضعیت یا رویدادی است كه به حسب پارادایم پذیرفته‌شده‌ای كه آن ناهنجاری را مشخص كرده است،‌ قابل تبیین نیست و به صورت یك معما در می‌آید. البته یك ناهنجاری به تنهایی برای تغییر پارادایم كافی نیست؛ اما هنگامی كه علم عادی به شمار متعددی از ناهنجاری‌ها برمی‌خورد كه در برابر راه‌حل‌ها مقاوم هستند، نوعی بحران پیش می‌آید و جامعه علمی ناگزیر می‌شود در مفروضات اساسی خود بازنگری كند و در پی جانشین‌هایی دیگر برآید. پس از مدتی ممكن است پارادایم تازه‌ای ظهور كند و پیش‌فرض‌های مسلط را به چالش بگیرد. دگرگونی عمیق پارادایم چنان پردامنه است كه به انقلاب علمی می‌انجامد. 📚 برگرفته از کتاب «ساختار انقلاب‌های علمی» اثر توماس ساموئل کوهن (فیزیک‌دان و فیلسوف آمریکایی) _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 طب اسلامی یکی از مشهورترین و شناخته شده ترین جنبه‌های تمدن اسلامی، و یکی از شاخه‌های علم است که مسلمانان در آن درخشندگی فراوان پیدا کرده‌اند. نه تنها آثار پزشکی مسلمانان در قرون وسطای اروپایی در مغرب‌زمین تدریس می‌شد، بلکه در دوره رنسانس و در قرن هفدهم میلادی نیز تعلیمات ایشان در محافل طبی مغرب‌زمین قدر و قیمت داشت. حقیقت این است که [حدود] فقط یک قرن پیش از این، تعلیم و تعلم طب اسلامی از برنامه مدارس پزشکی در سراسر مغرب‌زمین به طور کلی حذف شده است. در مشرق‌زمین [هم] علی رقم گسترش سریع تعلیم و تربیت پزشکی غربی، هنوز طب اسلامی تدریس و به آن عمل می‌شود، و تنها از لحاظ تاریخی مورد توجه نیست. 📚برگرفته از کتاب «علم و تمدن در اسلام» نوشته دکتر سید حسین نصر _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 چه دانشی متکفل بررسی تعهدات فکری است؟ فلسفه یاعلوم اجتماعی این تعهدات فکری را می‌تواند مطالعه کند؟ منطق به ما می­‌آموزد، چگونه از طریق آگاهی­‌های آشکار و مُبیّن سابق، آگاهی و اندیشه جدید پدید می‌­آید و چگونه می‌توان خطاها و مغالطات راه‌یافته در باور به یک اندیشه را شناسایی کرد. فلسفه دانشی برای بررسی منطقی دلایل باور به یک اندیشه و فکراست. پس بررسی فلسفی اندیشه‌ها لازم است، اما آیا کافی است؟ در بحث از مکاتب و ایدئولوژی‌ها مشخص می‌گردد که یک فکر و اندیشه علاوه بر ظرف (۱) واقع و (۲) ذهن متفکر، در ظرف (۳) فرهنگ و تاریخ نیز جاری است. اندیشه­ ها و افکاری که در جامعه، فرهنگ و تاریخ اثرگذارمی‌شوند، فارغ از مسائل منطقی نیستند و با مبانی فلسفی پیوند دارند؛ ولی یک اندیشه، به دلیل پیوندهای منطقی­‌اش نیست که در یک مقطع تاریخی خاص، برای یک گروه به «تعهدی فکری» تبدیل می­شود. این پیوندهای منطقی همیشه بوده است؛ اما چرا در یک مقطع خاص در جامعه بروز پیدا می­کند و نظر و عمل اجتماعی را جهت می­دهد. پس علاوه بر بحث فلسفی درباره اندیشه‌­ها، باید به «مطالعه اجتماعی اندیشه‌­ها» نیز پرداخت. 📚برگرفته از کتاب «ایدئولوژی‌های اجتماعی؛ مبانی، اصول و ساختارها» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 طبیعت چطور از نسلی به نسل دیگر، درمیان تفاوت های کوچک، دست به انتخاب می‌زند که در نهایت منجر به ساختار پیچیده‌ای چون چشم (چه در حشرات، اختاپوس یا حتی انسان) می‌شود که شامل اجزای بسیار پیچیده‌ای است و تمام اجزای آن با محیط پیرامون این موجودات سازگاری دارد؟ داروین این مشکل را که دامن‌گیر این نظریه شده بود تشخیص داد و در یکی از بندهای جنجالی کتاب «منشاء انواع» چنین گفت: 🔸 اگر فرض بر این باشد که چشم، با تمام تمهیدات و تنظیمات بی‌مانندی که در تمرکز آن بر روی فواصل گوناگون، برای پذیرش طیف‌های متنوع و گسترده‌ای از نور و برای تصحیح انحرافات کروی و رنگی وجود دارد، محصول انتخاب طبیعی باشد، من به راحتی اعتراف می‌کنم که حتی در بیشترین درجه احتمال نیز ادعایی پوچ و بی‌اساس خواهد. 📚برگرفته از کتاب «درآمدی معاصر بر فلسفه زیست شناسی» نوشته الگزاندر روزنبرگ و دانیل دبیلو مک‌شی ترجمه پریسا صادقیه _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 آن زحمتی که انسان باید خودش را در متن آن قرار بدهد، زحمت تکلیف و مسئولیت است. اگر انسان خودش را متعهد کند به اینکه به وظایفش و تکالیفش عمل کند، خوشی در همین دنیا و سعادت و خوشی مطلق در آخرت به دنبال آن می‌آید. خدا انسان را برای خوشی و سعادت آفریده است، اما به شرط اینکه بداند برای رسیدن به سعادت جاودانی و ابدی باید از این گردنه سخت عبور کند. 📚برگرفته از کتاب «آشنایی با قرآن جلد 13» اثر استاد شهید آیت الله مطهری _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 اصولا تنها خط فاصل میان فعالیت‌های دانشمندان علوم اجتماعی و دانشمندان علوم طبیعی این است که دسته‌ی اول پژوهش‌های خود را با تاملات فلسفی همراه می‌کنند، در حالی که دسته دوم به ندرت چنین می‌کنند و این کار را به متخصصانی که معمولا در مرزهای این دانش قرار دارند می‌سپارند. هر قدر که رشته‌های علوم اجتماعی بیشتر به اقتباس تکنیک‌های صوری علوم طبیعی بپردازند، بیشتر متمایل به این سو می‌شوند؛ برای مثال، جامعه شناسی گرایش‌های فلسفی پررنگی را نشان می‌دهد، در حالی که چنین گرایش‌هایی در اقتصاد بسیار اندک است. هر قدر که راهبردهای روش شناختی، جهت گیری عام و نظریات موجود در یک رشته متنوع تر باشد، تعداد بیشتری از دست اندکاران آن رشته به دفاع از موضع خود و به تَبَع توسل به فلسفه، احساس نیاز می‌کنند. 📚برگرفته از کتاب «مبانی علوم اجتماعی مدرن» نوشته پاتریک برت، ترجمه استاد سیدعلی سیدی فرد _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 فلسفه علم خاص، معمولا جنبه «پسینی» دارد و زمانا بعد از تاسیس و شکل‌گیری یک علم، به وجود می‌آید، و با نگاهی درجه دو از آن و درباره آن [علم] بحث می‌کند. اما اگر در چهارچوب نظام مدیریت دانش، جامعه علمی با عنایت به نیازی مشخص و برای پاسخگویی به مسائل ویژه در یک حوزه معین، با یک طراحی آگاهانه، شروع به فعالیت علمی هدفمند و پژوهشی برنامه‌ریزی شده در آن زمینه کنند و متعاقب آن، در جهت نظریه پردازی و سپس، تدوین و شکل‌دهی به علم در آن حوزه معرفتی تلاش نمایند، آنگاه می‌توان یک فلسفه علم خاص که جنبه «پیشینی» داشته باشد را نیز تصور نمود. 📚برگرفته از کتاب «نظام مدیریت دانش و طبقه بندی علوم با رویکرد اسلامی» نوشته آیت الله محمدحسین ملک‌زاده _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 اگر رفتار ماده در قیاس ماکروسکوپی چیزی جز رفتار تجمعی بخش‌های میکروسکوپی‌اش نباشد، پس یک فیزیک دقیق و کامل باید مشخص کند آن عناصر موضعی میکروسکوپی چیستند و چگونه رفتار می‌کنند. نظریه فلش GRW، اولین نمونه کامل ما از چگونگی بنای چنین فیزیکی است. 🔸 ممکن است بسیاری از خوانندگان متحیر شوند که هستی‌شناسی فلش، علاوه بر این‌که تاحدی عجیب و مغایر با شهود است، هیچ شباهتی به آنچه تا به حال کسی در یک‌کتاب مرجع فیزیک با آن برخورد کرده باشد ندارد. فقط می‌توانم تکرار کنم: نه به این‌دلیل که یک‌کتاب فیزیک استاندارد روایت دیگری از رخدادهای میکروسکوپی ارائه می‌دهد، بلکه به این دلیل که اصلا توضیحی در این‌باره نمی‌دهد. در روایت کتاب مرجع استاندارد، هیچ ساختار میکروسکوپی موضعی‌ای وجود ندارد که زیربنای اجسام ماکروسکوپی باشد. این‌جا، برعکس، نظریه‌ای داریم که در آن همه‌چیز در معادلات بنیادی و تصریح دقیق هستی‌شناسی است. فرض می‌شود معادلات همواره برقرارند و یک فیزیک اساسا تصادفی را توصیف می‌کنند. و هستی‌شناسی فلش رفتار حالت کوانتومی را به رویدادهای واقع در فضا_زمان مربوط می‌کند. در طرز بیان این نظریه هیچ اشاره‌ای به «اندازه‌گیری»، «مشاهده» یا امور «مشاهده‌پذیر» نمی‌شود. تُنُکی غیرعادی هستارهای موضعی در مقیاس میکروسکوپی از این‌دستاوردها نمی‌کاهد. 📚برگرفته از کتاب «فلسفه فیزیک؛ نظریه کوانتوم» نوشته تیم مادلین ترجمه رعنا سلیمی _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 نخستین پرسش در فلسفه‌ی ریاضیات پرسش از جایگاه موضوع است. این پرسش به چهار پرسش فرعی تقسیم می‌شود. چگونه علم داریم که نظریه‌های ریاضی صادقند؟ ریاضیات درباره چه چیزی است؟ به بیان دیگر، اگر یک گزاره‌ی ریاضی صادق است، چه چیزی آن را صادق میسازد؟ به یمن چه چیزی آن صادق است؟ آیا حقیقت‌های ریاضی به‌ضرورت صادقند، و اگر چنین است، خاستگاه این ضرورت‌ چیست؟ پاسخ ما به این پرسش‌ها تنها در صورتی می‌تواند رضایتبخش باشد که، همزمان، از عهده‌ی پاسخ به پرسش دیگر برآید: به کاربردن حقیقت‌های ریاضی در واقعیت خارجی چگونه ممکن است، و این کاربست بر چه امری استوار است؟ البته چنین نیست که فیلسوفان ریاضیات به طور تک‌تک، و یکی پس از دیگری به این پرسش‌ها پاسخ دهند. در بیشتر، بلکه همه‌ی موردها، نظریه‌های فراگیری درباره‌ی ماهیت ریاضیات پیش می‌نهند، که، در صورت درست بودن، پاسخ‌هایی برای همه‌ی آن پرسش‌ها فراهم می‌آورند. 📚برگرفته از کتاب «فلسفه ریاضیات» اثر مایکل دامت، ترجمه مرتضی قرایی گرکانی _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 با قبول واقعیت تکامل می‌توان انتظار داشت که فسیل‌ها، تغییر تدریجی از اشکال اجدادی به نوادگان را اثبات می‌کند. اما این آن چیزی نیست که دیرین شناسان کشف کرده‌اند، برعکس آن‌ها پی برده اند که در هر سری از تبارها شکاف‌هایی وجود دارد. سنخ‌های جدید غالبا به صورت کاملا ناگهانی ظاهر می‌شوند و اجداد حد فاصل از لایه‌های زمین شناسی قدیمی‌تر غائب اند. کشف سری‌هایی از گونه‌های پیوسته که در آن‌ها، گونه‌ها فرزند به تدریج تغییر کرده باشند بسیار نادر است. در واقع سوابق فسیلی منقطع هستند و پرش از یک سنخ موجود زنده به سنخی متفاوت را نشان می‌دهد. این موضوع پرسش گیج کننده‌ای را پیش می‌کشد؛ چرا سوابق فسیلی، تغییرات تدریجی مورد انتظار در تکامل را نشان نمی‌دهد؟! 📚برگرفته از کتاب «چیستی تکامل» نوشته ارنست مایر است ترجمه مهدی صادقی _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 در واقع مسلمین در صنعت، کارهایی انجام دادند که بعدها در دست غربی‌ها کامل‌تر شد. انواع ساعت‌های آبی لااقل از عهد هارون‌الرشید نزد مسلمین رواج داشت و تکمیل شد. دستگاه آبکشی شادوف را مسلمین تکمیل کردند و صلیبی‌ها آن ‌را به اروپا بردند. آسیای بادی قرن‌ها قبل از آنکه در اروپا بوجود بیاید، در ممالک شرق اسلامی معمول بود و مسعودی و اصطخری در وصف سیستان از آن سخن گفته‌اند. در قرطبه و مراکش صنعت چرم‌سازی چنان ترقی کرد که لفظ قرطبی (Cordovan= Cordonnier) برای کفش‌گر و تعبیر اجناس مراکشی (Maroquineries) و مراکش (Mrocco) به ترتیب برای (معادل) سراجی [چرم سازی/ زین سازی] و تیماج [چرم] در بعضی السنه اروپایی هنوز یادگاری از این صناعت است. تاثیر مساعی کیمیاگران اسلامی هم در توسعه و تکمیل علم شیمی قابل ملاحظه است. کیمیاگران اسلامی در صنعت خویش و فنون مربوط بدان کارهای بالنسبه مهم انجام دادند. 📚برگرفته از کتاب «کارنامه اسلام» نوشته دکتر عبدالحسین زرین‌کوب _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 وقتی در قرن نوزدهم مقبره فراعنه مصر گشوده شد، نه تنها اجساد مومیایی انسان‌ها بلکه اجساد جانورانی همچون گربه و لک‌ لک نیز درون آن‌ها پیدا شد. با مقایسه دقیق آناتومی این جانوران مومیاییِ 4000 ساله با نمونه‌های زنده این گونه‌ها، هیچ تفاوت قابل توجهی مشاهده نشد. این یافته با سرعتی که طی آن پرورش دهندگان جانوران، در زمان کوتاه‌تر تغییرات مشخصی را در حیوانات اهلی ایجاد می‌کنند در تباینی جدی قرار داشت. متعاقب این یافته هر تغییر قابل مشاهده در این مومیایی‌ها به منزله استدلالی علیه نظریه تکامل لامارک استفاده شد. اکنون می‌دانیم! به جز - چندین موقعیت خاص - اگر نه میلیون‌ها ولی حداقل هزاران سال طول می‌کشد تا تغییراتی قابل مشاهده در گونه‌ها رخ دهد. 📚برگرفته از کتاب «چیستی تکامل» نوشته ارنست مایر است ترجمه مهدی صادقی _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 نکته مهمی که در رویکرد نظریه اعتبارات به علوم انسانی و اجتماعی وجود دارد، توجه به «سوبژکتیویسم» در علوم است. در تاریخ فلسفه اسلامی، برای اولین بار به طور منسجم و روشن علامه طباطبایی به این موضوع تفطن پیدا کردند که ذهنیت بشری در تحقیق دسته‌ای از رویدادها که به آن‌ها رویدادهای اجتماعی می‌گوییم، مدخلیت دارد. پارادایم و الگوی غالبِ اندیشه فلسفه اسلامی، نوعی عقل گرایی کلاسیک است که عقل را اصل و اساس وجود انسانی می‌داند و همه قوای اداراکی دیگر نظیر وهم، خیال و حس و همچنین همه ساحات عاطفی و گرایشی انسان باید تابع عقل باشد. علامه این نوع نگاه را در حیطه ادراکات حقیقی می‌پذیرند. اما در ادراکات اعتباری ایشان بیان می‌کنند که طبیعت و واقعیت تکوینی انسان اصل و محور است و ادراکات، عواطف و امیال ما تابع و طفیلی آن است؛ در اینجا زمام ذهن به دست ساحات غیر معرفتی بشر است. 📚برگرفته از کتاب «گفتارهایی در نظریه اعتبارات و نظریه اجتماعی» نوشته جمعی از اساتید؛ دکتر حسین هوشنگی، دکتر محسن جوادی، دکتر ابراهیم فیاض و دکتر سیدعلی سیدی فرد _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 سخن پایانی شهید صدر در کتاب مبانی منطقی استقرا در باب علم تجربی و رابطه آن با ایمان 🔸این پژوهش، در عین حال، بر نکته‌ای استدلال می‌کند که از جهت اعتقادی بی‌نهایت مهم است و اساسا هدف اصلی ما از انجام این پژوهش تحقق آن بوده است. 🔸 آن نکته این است که بنیادهای منطقی استدلال علمی که از مشاهده و تجربه کمک می‌گیرند، همان بنیادهای منطقی استدلال بر اثبات آفریدگار و مدبر جهان، یعنی استدلال با تمسک به مظاهر حکمت و تدبیر در عالم، است. این استدلال نیز مانند هر استدلال علمی دیگری در ذات خود امری تجربی است. به این ترتیب شخص باید یکی از دو گزینه را انتخاب کند: یا اساسا هر نوع استدلال علمی را نپذیرد و یا همان ارزشی را که برای استدلال علمی قائل است برای استدلال بر وجود خدا نیز قائل باشد. 🔸 و اینگونه بر ارتباط مبنای منطقی علم تجربی و ایمان استدلال می‌کنیم. و چه بسا همین ارتباط منطقی بین روش‌های استدلال علمی و روش استدلال بر اثبات آفریدگار باعث تکیه‌ی قرآن بر این نوع استدلال علمی، از میان انواع استدلال‌های متنوع بر اثبات آفریننده‌ی جهان، شده است؛ به این جهت که بر جنبه‌ی تجربی و استقرایی دلیل وجود آفریننده تاکید کند. 📚 برگرفته از کتاب «الأسس المنطقية للاستقراء» ص: ۵۶۳، اثر آیت الله سید محمدباقر صدر _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 ارسطو جمله‌ای دارد درباره فلسفه، می‌گوید: «اگر باید فیلسوفی کرد باید فیلسوفی کرد و اگر نباید فیلسوفی کرد باز هم باید فیلسوفی کرد.» توضیح دادم که مقصود ارسطو این است که فلسفه یا درست است و باید آن را تأیید کرد و یا غلط است و باید آن را طرد کرد. 🔸 اگر درست و قابل تأیید است باید فیلسوف شد و با نوعی فیلسوفی‌گری فلسفه را تأیید کرد، و اگر هم غلط است و طرد شدنی، باز باید فیلسوف شد و فلسفه را آموخت و با نوعی فیلسوفی‌گری فلسفه را نفی و طرد کرد. 🔹 پس به هر حال فلسفه را باید آموخت و ضمناً باید دانست که هر نوع انکار فلسفه، خود نوعی فلسفه است و کسانی که می‌پندارند تنها با دستاوردهای برخی علوم، بدون آنکه توأم با انتزاعات فلسفی بشود، فلسفه را نفی و رد می‌کنند سخت در اشتباهند. 📚 برگرفته از کتاب «بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد سال اخیر » نوشته استاد شهید مطهری _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 برای تولید علم دینی و دستیابی به علوم انسانیِ منبعث از اسلام و متناسب با اندیشه و فرهنگ اسلامی، چاره‌ای جز تعریف علم و دسته بندی علوم با رویکرد اسلامی نیست و به هیچ روی نمی توان مبتنی بر تعریف و تقسیمی از علم که بر پایه مبانیِ مکتبی دیگر و در فضای فرهنگی و تمدنی متفاوت و نشات گرفته از اقتضائات خاص آن فرهنگ و تمدن، انجام پذیرفته است، به مقصد علم دینی و علوم انسانی اسلامی رهسپار شد و به دست یازیدن به چنین مقصودی هم امید داشت؛ که به قول سعدی: « ترسم نرسی به کعبه ای اعرابی / کاین ره که تو می‌روی به ترکستان است » 📚برگرفته از کتاب «نظام مدیریت دانش و طبقه بندی علوم با رویکرد اسلامی» اثر آیت الله محمدحسین ملک‌زاده معرفی کتاب: 🌐 B2n.ir/philoscience-841 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 هدف علم عادی تبیین طبیعت براساس مفاهیم و مفروضات بنیادین پارادایم است. در پژوهش‌های عادی درباره این مفروضات تردید نمی‌شود. ناهنجاری‌ها یا نادیده گرفته می‌شوند یا به كمك تبصره‌هایی تعدیل و سازگار می‌شوند. ناهنجاری یك وضعیت یا رویدادی است كه به حسب پارادایم پذیرفته‌شده‌ای كه آن ناهنجاری را مشخص كرده است،‌ قابل تبیین نیست و به صورت یك معما در می‌آید. البته یك ناهنجاری به تنهایی برای تغییر پارادایم كافی نیست؛ اما هنگامی كه علم عادی به شمار متعددی از ناهنجاری‌ها برمی‌خورد كه در برابر راه‌حل‌ها مقاوم هستند، نوعی بحران پیش می‌آید و جامعه علمی ناگزیر می‌شود در مفروضات اساسی خود بازنگری كند و در پی جانشین‌هایی دیگر برآید. پس از مدتی ممكن است پارادایم تازه‌ای ظهور كند و پیش‌فرض‌های مسلط را به چالش بگیرد. دگرگونی عمیق پارادایم چنان پردامنه است كه به انقلاب علمی می‌انجامد. 📚 برگرفته از کتاب «ساختار انقلاب‌های علمی» اثر توماس ساموئل کوهن؛ فیزیکدان و فیلسوف علم آمریکایی _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای ما : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience
✅ بریده کتاب 💠 علت واقعی میل شدید اجتماع اسلامی در آغاز قرن سوم به علوم غیراسلامی، بالخاصه به علم و فلسفه یونانی که در قرن پیش از آن به شکل اتفاقی و متفرق بود را باید در احتمال مبارزه و معارضه چالشی دانست که جهان اسلامی با آن روبه‌رو بود. این چالش از ناحیه علمای الهی و فیلسوفان اقلیت‌های دینی، بالخاصه جهودان و ترسایان که در میان مسلمانان می‌زیستند، بود. 🔸 در مناظراتی که در شهرهایی چون دمشق و بغداد میان جهودان و ترسایان از یک طرف و مسلمانان از طرف دیگر صورت می‌گرفت، مسلمانان چنان احساس می‌کردند که چون قادر نیستند از اصول عقاید خود به روش مخالفان جهود و ترسای با براهین منطقی دفاع کنند و حقانیت اصول اسلامی را از این راه به اثبات برسانند، در مناظره و احتجاج مغلوب می‌شوند. توجه دستگاه خلافت به آنکه علم یونانی را در دسترس دانشمندان اسلامی قرار دهد، به احتمال قوی از توجه به همین چالش سرچشمه گرفته است.⁧ 📚برگرفته از کتاب «علم و تمدن در اسلام» نوشته دکتر سید حسین نصر _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 💻 آدرس تارنمای موسسه : 🌐 https://philoscience.ir 📱 ما را در ایتا و بله دنبال کنید: 🆔 @philoscience