📇 تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیر 📆 جلسه: ۸ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔺1⃣چون قرآن تبیان کل شیء است پس در تفسیر محتاج به غیر نیست. از نظر #سند که خود قرآن، روایات را حجت دانسته و از نظر #دلالت هم خود معصومین فرموده اند روایات ما را با قران بسنجید. اگر روایتی متواتر یا خبر واحد محفوف به قرینه بود و لذا قطعی الصدور بود سندش قطعیت می یابد اما در دلالتش باز باید با قرآن سنجیده شود و متنش ارزیابی شود. 🔺2⃣قاعده «اذا تعارضا تساقطا» برای جایی است که دو سند در یک سطح باشند نه مانند قرآن و روایت که روایت در طول قرآن است نه عرض و هم سطح آن. نکته بعد اینکه این قاعده برای جاییست که دو عبارت کاملا #متباین باشند نه عموم و خصوص یا مطلق و مقید. اینها در قانونگذاری مخالفت محسوب نمیشوند و #تعارض_بدوی است. پس صرفا اگر روایت مباینت با آیه ای داشت رد میشود 🔺3⃣آیه ۸۲ سوره نساء میفرماید «و لو کان من غیر عند الله لوجدوا فیه اختلافا کثیرا» لذا میفرماید: شما در قرآن #اختلاف_کثیر نمیابید منظور همین تباین دو عبارت در قرآن است نه اینکه یک آیه، آیه دیگر را تخصیص بزند یا مقید کند.(که در قرآن چنین مواردی هست) 🔺4⃣همه، هرچه را که در قرآن است نمیفهمند اما ظاهر را کاملا میفهمند و از آن بهره مند میشوند چون اصطلاح خاص علمی ندارد. طبق آیه تطهیر در سوره احزاب، فقط #اهل_بیت به تمام مطالب قرآن دسترسی دارند. نوع موجودات در جهان رو به کمالند لذا قرآن گوید اگر قرآن از غیر خدا بود حتما در آن تباین یا تحول دیده میشد حال آنکه از نظر بلاغت تمام قرآن مثل هم است. هیچ جای قرآن جای دیگر را نقض نمیکند. نتیجه بعد اینکه این کتاب نسخ پذیر نیست چون گذشت زمان و #تکامل در آن راه ندارد. این کتاب، جهانی است و جهانیان را تا قیامت به مبارزه دعوت کرده است. نسخی که در مورد قرآن گویند تخصیص زمانی است. نه اینکه مورد را در آن زمان هم رد کند و غلط بداند. 🔺5⃣ #تفسیر_به_رای یعنی شخص با نظر خود به سراغ قران رود و نظرش را بر قرآن تحمیل کند و نظر قرآن را با نظر خود #تطبیق دهد. تفسیر صحیح اینست که مفسر، با نگاهی خالی از دانسته های علمی پیشین و با دست خالی به سراغ قرآن رود. 🔺6⃣در مورد حدیث اینطور نیست که مثل قرآن سندش قطعی باشد چون نوشتن روایات ممنوع بود و غالبا آنها حفظ میکردند. بعدا در ایران که حکومتهای شیعه آمد و راه برای احادیث باز شد. غیر از حدیث و محدث، کتاب حدیث هم جعل میکردند! که علما مجبور شدند کتب حدیث صحیح را با صفحه و ... معرفی کنند تا همه بدانند که کلا این تعداد صفحه و سطر و ... دارد. بر سر حدیث بلاها آوردند. 🔺7⃣آیا ظنون خاصه در غیر احکام حجت است؟ در مسائل تعبدی و عملی ظنون خاصه حجتند. اما در شناخت عرش و لوح و قلم و چگونگی برزخ و دود بودن ابتدایی آسمان و ... خبر واحد در آن حجت است؟ اینجا دو قسمتند. بخشی مربوط به #اصول_دین است مانند توحید و معاد و نبوت و ... که حجت نیست. اگر در جایی یقین معتبراست انسان باید جزم پیدا کند و هر کدام از سند و جهت سند و دلالت آن ظنی و گمانی بود یقین حاصل نمیشود. 🔺8⃣پس ظن در #مسائل_عملی حجت است اما در #مسایل_علمی خیر. نمیشود فرضیات علمی را مبنای تفسیر قرار داد مگر اینکه بگوییم شاید... لذا خبر ظنی هم مثل فرضیات علمی است که یقینیاتی چون قرآن را نمی توان با آنها سنجید. باید با جزم و یقین به سراغ تفسیر رفت و اگر جزم نیست بگوییم شاید تفسیرش اینطور باشد. تا زمانی که مفاهیم علمی قرآن مثل رتق بودن اولیه آسمانها و زمین را نتوانیم با جزم بسنجیم باید بگوییم خدا میداند و الله اعلم. https://eitaa.com/quraanalkarim

⤴️ادامه بحث: 🔺5⃣غیر از #شریعت و منهاج که در هر دین تغییر میابد «لکلّ شرعةً و منهاجاً» که چون هر پیامبر دستورالعمل های متفاوت از بقیه رسل دارد، #معارف_کلی تورات و انجیل را قرآن به خوبی بیان کرده است چون قرآن بر ادیان دیگر #مهیمن است و هر جا تحریفی رخ دهد آنرا بیان خواهد کرد. در سوره مائده این بحث آمده است. قرآن گوید معارف تورات تا اواخر قبل از آمدن اسلام بدون تحریف در اصول کلی بود، همینکه «بشارت پیامبر بعدی» در کتابشان به آنها داده شد شروع به تحریف کردند که بشارت را نادیده بگیرند اما اسلام آمد و جلوی تحریف را گرفت و گفت که ای علمای اهل کتاب، بروید کتب اصلی را که در خانه دارید بیاورید تا ببینیم چه کسی راست میگوید. لذا قرآن جلوی تحریف در #اصول_کلی ادیان مسیحیت و یهودیت را گرفت اگرچه در جزییات تحریف شده اند. قرآن در مورد علمای دین یهود و مسیحیت گوید اینها شاهدان تورات و انجیل بودند و اخیرا دست به تحریف زدند. 🔺6⃣میفرماید کسی که به حکم خدا، حکم نکند دچار «کفر و فسق و ظلم» شده است. «و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک ...» نه اینکه بجای حکم الهی، به چیز دیگری حکم کند، بلکه همین که حکم الهی را بداند و به آن حکم نکند این سه اثر را در وجودش دارد. این سه اثر برای تورات و انجیل آمده اما چون قرآن هم کتاب آسمانیست در مورد آن هم صدق میکند. حضرت عیسی، تورات را تصدیق کرد و کتاب جدیدی هم آورد. پیامبر که آمد، موسی و عیسی را از تحریف نگه داشت و آنها را تصدیق کرد. در زمان ظهور پیامبر، کتب تحریف نشده تورات و انجیل وجود داشت که خدا فرمود هرکس باید به کتاب الهی تحریف نشده حکم کند،نه تفسیرهای دلبخواه از آن را. 🔺7⃣قرآن اجازه داده که اگر اهل کتاب پیش قاضی اسلامی آمدند قاضی میتواند به دین خودشان حکم کند اما حضرت امام چون نگاه حکومتی به امور داشت فرمود احوط این است که قاضی طبق اسلام حکم دهد. 🔺8⃣ #اصول_دین در همه ادیان الهی یکسانند و همان صراط مبین است همچون یک بزرگراه. و شریعتها و ادیان همانند خیابان های فرعیند که انسان از طریق آنها وارد این بزرگراه میشود. https://eitaa.com/quraanalkarim

‌#تدبرباتفسیرتسنیم 📇 سوره #بقره 🔖 آیه: ۲۱ موضوع : تقوا 📚 #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی ✅ یَا أيُّهَا النّاسُ اعبُدوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُم وَ الَّذِينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقونَ ( 21) ای مردم، پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را خلق کرده است بپرستید تا بدین وسیله شاید پرهیزگار شوید. ❌تاکنون و تا این آیه، صحبت از دیگری و غایب بود. اما اکنون بوسیله خطاب «ای انسان»، تغییر از #غیبت به #حضور صورت گرفته که دلیلش چشاندن شیرینی حضور به انسان است تا عبادت او را خسته نکند. این ندای خطاب، مخصوص انسانهای 1400 سال پیش نیست بلکه همیشگی است و همین حالا خدا در حال خطاب ماست تا اینکه تا قیامت انسان ها لبیک گویند. ❎قرآن در مورد #اصول_دین غالبا برهان می آورد اما در #فروع_دین برهانی ارائه نمی کند و اگر هم دلیلی ارائه کرد نکات اخلاقی و مربوط به فطرت است.(بحث پرستش خدا نیاز به برهان دارد) 🔴( #حکمت_حیات ) انسان سه حیات دارد: حیات نباتی و گیاهی، حیات حیوانی و حیات انسانی. اگر تنها به فکر خوردن و پوشیدن بود تنها #حیات_نباتی داشته و هنوز وارد حیات حیوانی هم نشده است. اگر علاوه بر اینها، به فکر مسایل عاطفی بود و علاقه به خانواده اش داشت یا خیانتکار نبود و امانت را رعایت می کرد، #حیات_حیوانی پیدا کرده و حیوان خوبی است. 🔷لذا اگر خیانت در امانت کرد حتی از حیوان هم پستتر است «کالانعام بل هم اضل سبیلا» چون حیوان خیانت نمی کند. اما آنکس که معارف بلند توحید را درک کرد و وارد میدان ایثار برای خدا شد و عبودیت را در زندگی پیشه خود کرد وارد حریم انسانیت شده و #حیات_انسانی پیدا کرده است. ♦️اصل #ضرورت_عبادت: عبادت برای انسان ضروری است مثل نفس کشیدن زیرا عبادت، نیاز #حیات_انسانی است. انسان اگر بنده کسی نباشد ناچاراً مولی خواهد بود زیرا مولی نیاز به غیر ندارد. اما انسان #نیازمند است و اگر خدا را نپرستید #هوس را می پرستد «أَ رأیت من اتّخذ الهه هواه/فرقان_43» ⚠️پس نیازمند، برای رفع نیاز و نقصانش و رسیدن به #کمال نیاز به پرستش دارد. حال این معبود او کسی جز ربش نبوده و مربی او نیز جز خالقش نیست.(بقره_21) ♻️آنکه #آفریدگار است را باید پرستید نه آنکس که آفریده شده است زیرا آفریدگار، ما را پرورش می دهد و به کمال می رساند و نیازها را برطرف می سازد لذا آیه می گوید نه گذشتگانتان را عبادت کنید نه روش و #سنت آنها را؛ زیرا هم شما و هم گذشتگانگان همگی آفریده خدا هستید. #بقره21 https://eitaa.com/quraanalkarim 🌿🔺🌿🔺🌿🔺