📇 خلاصه تفسیر آیه ۱۷ - سوره مبارکه #رحمن 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸 در این آیه به بیان یکی دیگر از نعمتهای الهی پرداخته، می‌گوید: «او پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب است» (رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَ رَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ). 🔸درست است که خورشید در هر روزی از ایام سال از نقطه‌ای طلوع و در نقطه‌ای غروب می‌کند، و به این ترتیب به تعداد روزهای سال مشرق و مغرب دارد، ولی با توجه به حداکثر «میل شمالی» آفتاب، و «میل جنوبی» آن، در حقیقت دو مشرق و دو مغرب دارد، و بقیه در میان این دو می‌باشد. 🔸این نظام که مبدأ پیدایش فصول چهارگانه سال با برکات فراوانی است در حقیقت تأکید و تکمیلی است برای آنچه در آیات قبل آمده، آنجا که سخن از حساب سیر خورشید و ماه در میان است، و همچنین سخن از وجود میزان در آفرینش آسمانها، و در مجموع هم بیانگر نظام دقیق آفرینش و حرکت زمین و ماه و خورشید می‌باشد، و هم اشاره‌ای است به نعمتها و برکاتی که از این رهگذر عاید انسان می‌شود. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۴۱ - سوره مبارکه #رحمن 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸آری در آن روز سؤال نمی‌شود، بلکه «مجرمان از چهره‌هایشان شناخته می‌شوند» (یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیماهُمْ). 🔸گروهی دارای چهره‌های بشاش نورانی و درخشانند که بیانگر ایمان و عمل صالح آنهاست، و گروهی دیگر صورتهائی سیاه و تاریک و زشت و عبوس دارند که نشانه کفر و گناه آنهاست، چنانکه در آیات ۳۹تا ۴۱سوره عبس می‌خوانیم: «در آن روز چهره‌هائی درخشان و نورانیند، و چهره‌هائی تاریک، که سیاهی مخصوصی آن را پوشانیده». 🔸سپس می‌افزاید: «و آنگاه آنها را از موهای پیش سر، و پاهایشان می‌گیرند» و به دوزخ می‌افکنند! (فَیُؤْخَذُ بِالنَّواصِی وَ الْأَقْدامِ). 🔸گرفتن مجرمان با موی پیش سر، و پاها، ممکن است به معنی حقیقی آن باشد که مأموران عذاب این دو را می‌گیرند و آنها را از زمین برداشته، با نهایت ذلت به دوزخ می‌افکنند، و یا کنایه از نهایت ضعف و ناتوانی آنها در چنگال مأموران عذاب الهی است، که این گروه را با خواری تمام به دوزخ می‌برند، و چه صحنه دردناک و وحشتناکی است آن صحنه! ✍: از گرفتار شدن در آتش خشم و غضب الهی به رحمت الهی پناهنده میشویم و از خدار رئوف طلب بخشش و غفران داریم. «اللهم اجعل عواقب أمورنا خیراً» @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۶۸تا ۷۰ - سوره مبارکه #رحمن 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🍃این آیه در باره میوه‌های این دو بهشت چنین می‌گوید: «در آنها میوه‌های فراوان و درخت خرما و انار است» (فِیهِما فاکِهَةٌ وَ نَخْلٌ وَ رُمَّانٌ). 🍃 و باز همان سؤال را تکرار کرده، می‌فرماید: «پس کدامین نعمتهای پروردگارتان را انکار می‌کنید»؟ (فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ). 🍃 باز هم همسران بهشتی! در ادامه شرح نعمتهای دو بهشتی که در آیات سابق آمده است در اینجا نیز به قسمتهای دیگری از این مواهب اشاره شده است و می‌فرماید: «و در آن باغهای بهشتی زنانی نیکو خلق و زیبایند» (فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ). زنانی که جمع میان «حسن سیرت» و «حسن صورت» کرده‌اند. 🍃 در روایاتی که در تفسیر این آیه وارد شده صفات نیک بسیاری برای همسران بهشتی شمرده شده که می‌تواند اشاره‌ای به صفات عالی زنان دنیا نیز باشد، و الگوئی برای همه زنان محسوب شود، از جمله خوش زبان بودن، نظافت و پاکی، آزار نرسانیدن، نظری به بیگانگان نداشتن و مانند آن. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه اول- سوره مبارکه #ممتحنه 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸در شان نزول آمده حركتى از ناحيه يكى از مسلمانان صادر شد كه هر چند به قصد جاسوسى نبود ولى اظهار محبتى به دشمنان اسلام محسوب مى‏ شد، لذا آيات فوق نازل شد و به مسلمانان هشدار داد كه از تكرار اينگونه كارها در آينده بپرهيزند. 🔹لذا مى ‏فرمايد: اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد! دشمن من و خود را دوست خويش قرار ندهيد" (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياءَ) يعنى آنها فقط دشمنان خدا هستند كه با شما نيز عداوت و دشمنى دارند، با اين حال چگونه دست دوستى به سوى آنها دراز مى ‏كنيد؟! 🔸 شما نسبت به آنها اظهار محبت مى‏ كنيد در حالى كه آنها نسبت به آنچه از حق براى شما آمده (اسلام و قرآن) كافر شده، ‏اند، و رسول خدا و شما را به خاطر ايمان به خداوندى كه پروردگار همه شما است از شهر و ديارتان بيرون مى ‏رانند؛ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ كَفَرُوا بِما جاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَ إِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ. 🔹آنها هم در عقيده با شما مخالفند، و هم عملا به مبارزه برخاسته ‏اند، و كارى را كه بزرگترين افتخار شما است، يعنى ايمان به پروردگار، براى شما بزرگترين جرم و گناه شمرده‏ اند، و به خاطر همين شما را از شهر و ديارتان آواره كردند، با اين حال آيا جاى اين است كه شما نسبت به آنها اظهار محبت كنيد، و براى نجاتشان از چنگال مجازات الهى به دست توانمند رزمندگان سپاه اسلام تلاش كنيد؟! اگر شما براى جهاد در راه من و جلب خشنوديم هجرت كرده ‏ايد پيوند دوستى با آنها برقرار نسازيد (إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهاداً فِي سَبِيلِي وَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِي) . 🔸اگر به راستى دم از دوستى خدا مى ‏زنيد و به خاطر او از شهر و ديار خود هجرت كرده ‏ايد، و طالب جهاد فِي سَبِيلِ اللَّهِ و جلب رضاى او هستيد اين مطلب با دوستى دشمنان خدا سازگار نيست. شما مخفيانه با آنها رابطه دوستى برقرار مى‏ سازيد، در حالى كه من آنچه را پنهان يا آشكار مى ‏كنيد از همه بهتر مى ‏دانم! (تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ أَنَا أَعْلَمُ بِما أَخْفَيْتُمْ وَ ما أَعْلَنْتُمْ) 🔹بنا بر اين مخفى‏ كارى چه فايده ‏اى دارد با علم خداوند به غيب و شهود. و در پايان آيه به عنوان يك #تهديد قاطع مى‏ فرمايد:" هر كس از شما چنين كارى كند از راه راست منحرف و #گمراه شده است" (وَ مَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ). 🔸هم از راه معرفت خدا منحرف گشته كه گمان كرده چيزى بر خدا مخفى مى ‏ماند، و هم از راه ايمان و اخلاص و تقوى كه طرح دوستى با دشمنان خدا ريخته، و هم تيشه به ريشه زندگانى خود زده است كه دشمنش را از اسرارش با خبر ساخته و اين بدترين انحرافى است كه ممكن است به شخص مؤمن بعد از وصول به سرچشمه ايمان دست دهد. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ششم سوره مبارکه #ممتحنه 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸 در آيه مورد بحث بار ديگر روى همان مطلبى تكيه مى‏ كند كه در نخستين آيه تكيه شده بود، مى ‏فرمايد:" براى شما مسلمانان در برنامه زندگى آنها اسوه و الگوى نيكويى بود، براى آنها كه اميد به خدا و روز قيامت دارند" (لَقَدْ كانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ). 🔹نه تنها برائت و بيزاريشان از بت ‏پرستان و خط كفر، بلكه دعاهاى آنها و تقاضاهايشان در پيشگاه خدا كه نمونه ‏هايى از آن در آيات قبل گذشت نيز براى همه مسلمانان سرمشق است. 🔸اين سرمشق را تنها كسانى مى‏ گيرند كه دل به خدا بسته ‏اند، و ايمان به مبدء و معاد قلبشان را روشن ساخته، و در طريق حق به حركت در آمده ‏اند. 🔹بدون شك اين تأسى و پيروى نفعش قبل از هر كس به خود مسلمانان باز مى‏ گردد لذا در پايان مى‏ افزايد:" هر كس سرپيچى كند و #طرح_دوستى با #دشمنان خدا بريزد، به #خودش ضرر زده، و خداوند نيازى به او ندارد، چرا كه او از همگان بى ‏نياز و شايسته هر گونه حمد و ستايش است" (وَ مَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ). 🔸زيرا طرح دوستى با دشمنان خدا آنها را تقويت مى ‏كند، و #قوت_آنها باعث #شكست خود شما است، و اگر آنها بر شما مسلط گردند بر صغير و كبير رحم نخواهند كرد 🔹برنامه ‏هاى عملى، هميشه مؤثرترين برنامه ‏ها است، چون عمل حكايت از ايمان عميق انسان به گفتارش مى ‏كند، و سخنى كه از دل برآيد لا جرم بر دل نشيند. 🔸هميشه وجود الگوها و سرمشقهاى بزرگ در زندگى انسانها، وسيله مؤثرى براى تربيت آنها بوده است، به همين دليل، پيامبر و پيشوايان معصوم مهمترين شاخه هدايت را با عمل خود نشان مى‏ دادند، و لذا هنگامى كه سخن از" سنت" به ميان مى ‏آيد، گفته مى ‏شود سنت عبارت است از" قول" و" فعل" و" تقرير" معصوم، يعنى پيشوايان معصوم سخن و عمل و سكوتشان همه حجت و راهنما است، و نيز به همين دليل است كه عصمت در تمام پيامبران و امامان، شرط است تا الگوهايى در همه زمينه ‏ها باشند. 🔹قرآن نيز بر اين مساله مهم، صحه گذارده، الگوها و سرمشقهايى در همه زمينه ‏ها براى مؤمنان معرفى مى ‏كند، از جمله در آيات مورد بحث، دو بار از ابراهيم و يارانش سخن مى‏ گويد، و در سوره احزاب، شخص پيامبر ص به عنوان الگو و اسوه، به مسلمانان معرفى مى ‏نمايد. 🔹(بايد توجه داشت،" اسوه" معنى مصدرى دارد، و به معنى تاسى كردن و پيروى عملى است، هر چند در استعمالات روزمره فارسى به معنى كسى است كه مورد تأسى قرار مى ‏گيرد). 🔸در جنگ پر مخاطره احزاب، در ايامى كه مسلمانان، سخت در بوته آزمايش قرار گرفته بودند، و حوادث كوبنده نيرومندترين افراد را به لرزه در مى ‏آورد، خداوند پيامبر ص را به عنوان الگو و اسوه ‏اى از استقامت و پايمردى و ايمان‏ و اخلاص، و آرامش در ميان طوفان، معرفى مى‏ كند، و البته اين امر منحصر به ميدان" احزاب" نبود كه در همه جا پيامبر ص سرمشق عظيمى براى مسلمانان محسوب مى‏شد. 🔹شعار" كونوا دعاة الناس باعمالكم و لا تكونوا دعاة بالسنتكم": " مردم را به اعمال خويش دعوت به سوى خدا كنيد نه به زبان خود" كه از حديث امام صادق ع گرفته شده، دليل بر اين است كه همه مسلمانان راستين نيز به نوبه خود بايد الگو و اسوه براى دگران باشند، و با زبان عمل، اسلام را به دنيا معرفى كنند كه اگر اين كار مى ‏شد، اسلام دنياگير شده بود! @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه۱۲- سوره مبارکه #ممتحنه 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸 در این آیه روى سخن را به پيامبر ص كرده، مى ‏فرمايد:" اى پيامبر! هنگامى كه زنان مؤمن نزد تو آيند و با اين شرائط با تو بيعت كنند كه چيزى را شريك خدا قرار ندهند، دزدى نكنند، آلوده زنا نشوند، فرزندان خود را به قتل نرسانند، و تهمت و افترايى پيش دست و پاى خود نياورند، و در هيچ دستور شايسته ‏اى نافرمانى تو نكنند، با آنها بيعت كن و طلب آمرزش نما، كه خداوند آمرزنده و مهربان است" (يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذا جاءَكَ الْمُؤْمِناتُ يُبايِعْنَكَ عَلى‏ أَنْ لا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئاً وَ لا يَسْرِقْنَ وَ لا يَزْنِينَ وَ لا يَقْتُلْنَ أَوْلادَهُنَّ وَ لا يَأْتِينَ بِبُهْتانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَ أَرْجُلِهِنَّ وَ لا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبايِعْهُنَّ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ). و به دنبال اين ماجرا پيامبر ص از آنها بيعت گرفت. 🔹در مورد چگونگى بيعت بعضى نوشته‏ اند كه پيامبر ص دستور داد ظرف آبى آوردند، و دست خود را در آن ظرف آب گذارد و زنان هم دست خود را در طرف ديگر ظرف مى‏ گذاردند، و بعضى گفته ‏اند پيامبر ص از روى لباس با آنها بيعت مى ‏كرد. 🔸نکته قابل توجه اين كه در آيه فوق شش شرط براى بيعت زنان ذكر شده كه آنها بايد همه را پذيرا شوند: 1⃣ ترك هر گونه شرك و بت ‏پرستى- اين شرط اساس اسلام و ايمان است. 2⃣ ترك سرقت و شايد بيشتر ناظر به اموال شوهر باشد، چرا كه وضع بد مالى آن زمان، و سختگيرى مردان، و پائين بودن سطح فرهنگ، سبب مى ‏شد كه زنان از اموال همسران خود سرقت كنند، و احتمالا به بستگان خود دهند. 3⃣ ترك آلودگى به زنا، چرا كه تاريخ مى‏ گويد: در عصر جاهليت انحراف از جاده عفت بسيار زياد بود. 4⃣ عدم قتل اولاد كه به دو صورت انجام مى‏ شد، گاه به صورت" سقط جنين" بود و گاه به صورت" وئاد" (زنده به گور كردن دختران و پسران) 5⃣ ترك بهتان و افترا- بعضى آن را چنين تفسير كرده ‏اند كه فرزندان مشكوكى را از سر راه برمى‏داشتند، و مدعى مى ‏شدند كه اين فرزند از همسرشان است (اين امر در غيبتهاى طولانى شوهر بيشتر امكان پذير بود). هر چند گستردگى مفهوم آيه هر گونه افتراء و بهتان را شامل مى‏ شود. تعبير" بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَ أَرْجُلِهِنَّ" (پيش دست و پاهايشان) ممكن است اشاره به همان فرزندان سرراهى باشد كه به هنگام شير دادن در دامان آنها قرار مى‏ گرفت و طبعا پيش پا و دست آنها بود. 6⃣ نافرمانى نكردن در برابر دستورات سازنده پيامبر (ص) اين حكم نيز گسترده است، و تمام فرمانهاى پيامبر را شامل مى ‏شود هر چند بعضى آن را اشاره به بعضى از اعمال زنان در جاهليت مانند نوحه‏ گرى با صداى بلند بر مردگان و پاره كردن گريبان و خراشيدن صورت و مانند آن دانسته ‏اند ولى منحصر به اينها نيست. ❗️ در اينجا اين سؤال پيش مى ‏آيد كه چرا بيعت با زنان مشروط به اين شرائط بود، در حالى كه بيعت با مردان، تنها بر اسلام و جهاد بود. در پاسخ مى ‏توان گفت: آنچه در مورد مردان در آن محيط از همه مهمتر بوده، همان ايمان و جهاد بوده است، و در مورد زنان، چون جهاد، مشروع نبود، شرائط ديگرى ذكر شده كه مهمتر از همه بعد از توحيد امورى بوده كه زنان در آن جامعه گرفتار انحراف، از آن بودند. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه۶ - سوره مبارکه #صف 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) در آيه ششم به مساله رسالت حضرت عيسى (ع) و كارشكنى و تكذيب بنى اسرائيل در مقابل او اشاره كرده، مى فرمايد: وَ إِذْ قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَنِي إِسْرائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ من بشارت دهنده رسول بعدی هستم، بنا بر اين من حلقه اتصالى هستم كه امت موسى و كتاب او را، به امت پيامبر آينده (پيامبر اسلام) و كتاب او، پيوند مى‏ دهم. به اين ترتيب، حضرت مسيح (ع) ادعايى جز رسالت الهى، آن هم در مقطع خاصى از زمان نداشت، و آنچه به او در باره الوهيت يا فرزند خدا بودن بسته ‏اند، همه كذب و دروغ است. 🔸گرچه جمعى از بنى اسرائيل به اين پيامبر موعود ايمان آوردند، اما گروه عظيمى سرسختانه در برابر او ايستادند، و حتى معجزات آشكار او را انكاركردند و لذا در پايان آيه مى‏افزايد:" هنگامى كه او (احمد) با معجزات و دلائل روشن به سراغ آنها آمد گفتند: اين سحرى است آشكار"! (فَلَمَّا جاءَهُمْ بِالْبَيِّناتِ قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ). 🔹عجب اينكه: طايفه يهود، قبل از مشركان عرب، اين پيامبر را شناخته بودند و حتى براى شوق ديدار او ترك وطن نموده، و طوائفى از آنها در سرزمين مدينه ساكن شدند، اما با اين همه بسيارى از بت ‏پرستان، سرانجام اين پيامبر موعود را شناخته و ايمان آوردند ولى بسيارى از يهود بر لجاج و عناد و انكار باقى ماندند. 🔸گروهى از مفسران ضمير در فَلَمَّا جاءَهُمْ را به پيامبر اسلام (احمد) همانگونه كه در بالا آورديم، برگردانده ‏اند، ولى بعضى معتقدند كه ضمير به حضرت عيسى برمى ‏گردد، يعنى هنگامى كه عيسى معجزات روشن را براى بنى اسرائيل آورد آن را انكار كرده، سحرش خواندند. 🔹ولى آيات بعد نشان مى‏ دهد كه تفسير اول صحيحتر است، چرا كه در اين آيات تكيه روى اسلام و پيامبر اسلام شده است. 🔸تعبير" بشارت" در مورد خبر دادن مسيح از ظهور اسلام اشاره لطيفى به تكامل اين آئين نسبت به آئينهاى پيشين است، بررسى آيات قرآن و مقايسه معارف و تعليمات اسلام در زمينه عقائد، احكام، قوانين و مسائل اخلاقى و اجتماعى با آنچه در كتب عهدين (تورات و انجيل) آمده است اين برترى را به وضوح نشان مى‏ دهد. 🔹گرچه در آيه فوق ذكرى از اين سخن به ميان نيامده كه اين بشارت در متن كتاب آسمانى مسيح بوده يا نه، ولى آيات ديگر قرآن گواه بر ذكر آن در خود انجيل است. 🔸بدون شك آنچه امروز در دست يهود و نصارى به نام تورات و انجيل است كتابهاى نازل شده بر پيامبران بزرگ خدا يعنى موسى و مسيح نيست، بلكه مجموعه ‏اى است از كتبى كه به وسيله ياران آنها يا افرادى كه بعد از آنها پا به عرصه وجود گذاشتند تاليف يافته، يك مطالعه اجمالى در اين كتابها گواه زنده اين مدعا است، خود مسيحيان و يهود نيز ادعايى جز اين ندارند. 🔹ولى با اين حال شك نيست كه قسمتى از تعليمات موسى و عيسى و محتواى كتب آسمانى آنها در ضمن گفته‏ هاى پيروانشان به اين كتابها انتقال يافته است، به همين دليل نمى ‏توان همه آنچه را در عهد قديم (تورات و كتابهاى وابسته به آن) و عهد جديد (انجيل و كتب وابسته به آن) آمده است پذيرفت، و نه همه آن قابل انكار است، بلكه مخلوطى است از تعليمات اين دو پيامبر بزرگ، با افكار و انديشه ‏هاى ديگران. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۱۸- سوره مبارکه #مدثر 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸در اين آيات توضيحات بيشترى پيرامون مردى كه خداوند مال و فرزندان فراوان به او داده بود و او در مقام مخالفت با پيامبر اسلام (ص) بر آمد - يعنى" وليد بن مغيره" مخزومى- آمده است. 🔹مى‏ فرمايد:" او انديشه كرد كه پيامبر و قرآن را به چه چيز متهم كند؟ و مطلب را در ذهن خود آماده ساخت" (إِنَّهُ فَكَّرَ وَ قَدَّرَ). 🔸بديهى است فكر كردن ذاتا كار خوبى است اما به شرط اينكه در #مسير_حق باشد كه گاه يك ساعت آن #فضيلت_عبادت_يك_سال، و حتى يك عمر را دارد، چرا كه همان يك ساعت مى‏ تواند سرنوشت انسان را به كلى دگرگون سازد، ولى اگر فكر در مسير كفر و فساد و شيطنت به كار گرفته شود #مذموم و نكوهيده است، و فكر كردن وليد از همين نوع بود. 🔹" قدر" از ماده" تقدير" در اينجا به معنى آماده ساختن مطلب در ذهن و تصميم گرفتن براى اجراى آن نقشه شوم است. 🔸سپس براى مذمت او مى‏ افزايد:" مرگ بر او باد چگونه نقشه براى مبارزه با حق كشيد" (فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ). و به عنوان تاكيد دوباره مى‏ فرمايد:" باز هم مرگ بر او باد چگونه مطلب‏ را براى مبارزه با حق آماده كرد" (ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ). 🔹و اين اشاره به همان چيزى است كه در شان نزول آمد كه او مى‏ خواست افكار مشركان را #متحد سازد، و به آنها جهت واحدى دهد، تا يك زبان، مطلبى را بر ضد پيامبر (ص) تبليغ كنند و هنگامى كه پيشنهاد كردند كه به حضرت لقب "شاعر" دهد او نپذيرفت، سپس عنوان "كاهن" را پيشنهاد كردند او موافقت نكرد، بعد عنوان "مجنون" پيشنهاد شد آن را نيز نپسنديد، سرانجام پيشنهاد كردند كه پيامبر ص را "ساحر" بخوانند، و او با آن موافقت كرد، چرا كه به پندارش اثر سحر كه جدايى افكندن ميان دو دوست و ايجاد دوستى ميان دو فرد مخالف بود و اين امر با ظهور اسلام و قرآن پيدا شده بود، و چون اين طرح و نقشه بعد از مطالعه و انديشه آماده شد قرآن از آن تعبير" فَكَّرَ وَ قَدَّرَ" كه بسيار كوتاه و پر معنى است مى‏ كند، و به اين ترتيب اگر پيشنهاد هم از ناحيه ديگران بود ولى فكر و انتخاب از ناحيه" وليد" صورت گرفت. 🔹و به هر حال اين جمله مخصوصا با توجه به تكرار آن دليل بر اين است كه او در افكار شيطانى مهارت داشت، آن چنان كه فكر و انديشه ‏اش مايه تعجب بود @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۴۸- سوره مبارکه #مدثر 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔹در اين آيه به عاقبت شوم اين گروه اشاره كرده مى‏ گويد: " لذا شفاعت هيچيك از شفاعت كنندگان به حال آنها سودى ندارد" و بايد در عذاب الهى براى هميشه بمانند (فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِينَ). 🔹نه شفاعت انبيا و رسولان پروردگار و امامان، و نه شفاعت فرشتگان و صديقين و شهداء و صالحين، چرا كه شفاعت نياز به وجود زمينه مساعد دارد، و اينها زمينه‏ ها را به كلى از ميان برده ‏اند، شفاعت همچون آب زلالى است كه بر پاى نهال ضعيفى ريخته مى ‏شود، و بديهى است اگر نهال به كلى مرده باشد اين آب زلال آن را زنده نمى‏ كند. 🔸در بحث شفاعت گفته ‏ايم" شفاعت" از ماده شفع به معنى" ضميمه كردن چيزى به چيز ديگر" است، و مفهوم اين سخن آن است كه شخص شفاعت شونده قسمتى از راه را با پاى خود پيموده، و در فراز و نشيبهاى سخت وامانده، شخص شفاعت كننده به او ضميمه مى‏ شود و او را يارى مى‏ كند تا بقيه راه را بپيمايد. 🔹ضمنا اين آيه بار ديگر بر مساله شفاعت و تنوع و تعدد شفيعان درگاه خدا تاكيد مى ‏كند، و پاسخ دندان‏شكنى است براى آنها كه منكر اصل شفاعتند. 🔸همچنين تاكيدى است بر اينكه شفاعت بى ‏قيد و شرط نيست، و به معنى چراغ سبز براى گناه محسوب نمى ‏شود، بلكه عاملى است براى تربيت انسان كه حداقل او را به مرحله‏ اى كه قابليت شفاعت داشته باشد برساند، و رابطه او با خدا و اولياى او به كلى قطع نشود. 🔹این نكته نيز قابل ذكر است كه مفهوم آيه فوق اين نيست كه شافعان به شفاعت چنين كسانى برمى‏ خيزند، بلكه مفهومش آن است كه چون شفاعت به حال آنها سودى ندارد آنها شفاعت نمى ‏كنند زيرا اولياء اللَّه مرتكب كار لغو و بيهوده نمى‏ شوند. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۲۰ - سوره مبارکه #قیامت 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸در آيات ۲۰ تا ۲۵ بار ديگر به ادامه بحثهاى مربوط به معاد باز مى‏ گردد، ويژگيهاى ديگرى را از قيامت، و همچنين علل انكار معاد را بيان مى‏ كند، مى ‏فرمايد:" چنان نيست كه دلائل معاد مخفى باشد و نتوانيد به حقانيت آن پى ببريد، بلكه در حقيقت شما اين دنياى زود گذر را دوست داريد" (كَلَّا بَلْ تُحِبُّونَ الْعاجِلَةَ). 🔹و به همين دليل آخرت را رها مى‏ كنيد" (وَ تَذَرُونَ الْآخِرَةَ). 🔸دليل اصلى انكار معاد شك در قدرت خداوند و جمع‏ آورى" عظام رميم" و خاكهاى پراكنده نيست، بلكه #علاقه_شديد شما به دنيا، و #شهوات و #هوسهاى سركش سبب مى ‏شود كه هر گونه مانع و رادعى را از سر راه خود بر داريد، و از آنجا كه پذيرش معاد و امر و نهى الهى، موانع و محدوديتهاى فراوانى بر سر اين راه ايجاد مى‏ كند، لذا به انكار اصل مطلب برمى‏ خيزيد، و آخرت را به كلى رها مى‏ سازيد. 🔹همانگونه كه قبلا نيز گفتيم يكى از علل مهم گرايش به مادي گرى و انكار مبدأ و معاد كسب آزادى بى‏ قيد و شرط در برابر شهوات و لذات، و هر گونه گناه، مى ‏باشد، نه تنها در گذشته كه در دنياى امروز نيز اين معنى به صورت آشكارترى صادق است. 🔸اين دو آيه در حقيقت تاكيدى است بر آنچه در آيات قبل گذشت كه مى‏ فرمود: بَلْ يُرِيدُ الْإِنْسانُ لِيَفْجُرَ أَمامَهُ- يَسْئَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيامَة @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۶ - سوره مبارکه #انسان 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔸در این آیه به سرچشمه‏ اى كه اين جام شراب طهور از آن پر مى‏ شود اشاره كرده مى‏ افزايد:" اين از چشمه خاصى است كه بندگان خدا از آن مى ‏نوشند، و آن را از هر جا بخواهند جارى مى‏ سازند"! (عَيْناً يَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَها تَفْجِيراً). 🔹آرى اين چشمه شراب طهور چنان در اختيار ابرار و عباد اللَّه است كه هر جا اراده كنند از همانجا سر بر مى ‏آورد، و جالب اينكه در حديثى از امام باقر ع نقل شده كه در توصيف آن فرمود: "هى عين فى دار النبى (ص) تفجر الى دور الانبياء و المؤمنين:" اين چشمه ‏اى است در خانه پيغمبر اسلام ﷺ كه از آنجا به خانه ساير پيامبران و مؤمنان جارى مى ‏شود. 🔸آرى همانگونه كه در دنيا چشمه‏ هاى علم و رحمت از خانه پيامبر اكرم‏ ﷺ به سوى بندگان خدا و نيكان سرازير مى‏ شود، در آخرت كه تجسم بزرگى از اين برنامه است چشمه شراب طهور الهى از همين بيت وحى مى ‏جوشد، و شاخه ‏هاى آن به خانه‏ هاى مؤمنان سرازير مى ‏گردد! 🔹" يفجرون" از ماده" تفجير" در اصل از ريشه" فجر" گرفته شده كه به معنى شكافتن وسيع است، خواه شكافتن زمين باشد، يا چيز ديگر، و از آنجا كه نور صبح گويى پرده شب را مى ‏شكافد به آن" فجر" گفته‏ اند، و به شخص فاسق از اين رو" فاجر" مى‏ گويند كه پرده حيا و پاكى را دريده، و از مسير حق خارج شده است. 🔸اما در آيه مورد بحث به معنى شكافتن زمين است. 🔹قابل توجه اينكه در ميان نعمتهاى فراوان بهشتى كه در اين سوره آمده است نخستين نعمت" شراب طهور معطر خاصى" ذكر شده، و اين شايد به خاطر آن است كه پس از فراغ از حساب محشر در نخستين گام كه در بهشت مى ‏نهند با نوشيدن از اين شراب هر گونه اندوه و ناراحتى و ناخالصى را از درون جان خود مى‏ شويند، و سرمست از عشق حق به استفاده از ساير مواهب بهشتى مى ‏پردازند. @qurantehran

📇 خلاصه تفسیر آیه ۲۶ - سوره مبارکه #انسان 📚 مفسر: آیت الله #مکارم شیرازی (تفسیر نمونه) 🔶 و شبانگاه براى او سجده كن، و مقدار زيادى از شب او را تسبيح گوى" (وَ مِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَيْلًا طَوِيلًا). 🔸تا در سايه آن" ذكر" و اين" سجده" و" تسبيح"، نيروى لازم و قدرت معنوى و پشتوانه كافى براى مبارزه با مشكلات اين راه فراهم سازى. 🔹" بكرة" (بر وزن نكته) به معنى آغاز روز است و" اصيل" نقطه مقابل آن يعنى شامگاهان و آخر روز است. 🔸بعضى گفته ‏اند اطلاق اين واژه بر آخر روز با توجه به اينكه از ماده" اصل" گرفته شده، به خاطر آن است كه آخر روز اصل و اساس شب را تشكيل مى ‏دهد. 🔹از بعضى از تعبيرات استفاده مى‏ شود كه" اصيل" گاه به فاصله ميان ظهر و غروب اطلاق مى‏ گردد. و از بعضى ديگر بر مى‏ آيد كه" اصيل" به اوائل شب نيز گفته مى‏ شود، زيرا كه آن را به" عشى" تفسير كرده‏ اند و" عشى" آغاز شب است چنان كه نماز مغرب و عشا را" عشائين" مى ‏گويند، حتى از بعضى كلمات استفاده مى ‏شود كه" عشى" از زوال ظهر تا صبح فردا را نيز شامل مى‏ شود. 🔸ولى با توجه به اينكه" اصيل" در آيه شريفه در مقابل" بكرة" (صبحگاهان) قرار گرفته، و بعد از آن نيز سخن از عبادت شبانه به ميان آمده، روشن مى‏ شود كه منظور همان طرف آخر روز است. 🔹به هر حال اين دو آيه در حقيقت بيانگر لزوم #توجه شبانه روزى و مستمر به ذات مقدس پروردگار است. 🔸بعضى آن را به خصوص نمازهاى پنجگانه، يا به اضافه نماز شب، يا خصوص نماز صبح و عصر و مغرب و عشا تفسير كرده‏ اند، ولى ظاهر اين است كه اين نمازها مصداقهايى از اين ذكر مستمر الهى، و تسبيح و سجده در پيشگاه مقدس اوست. 🔹تعبير به" لَيْلًا طَوِيلًا" اشاره به اين است كه مقدار زيادى از شب را تسبيح خدا كن، در حديثى از امام على بن موسى الرضا ع در تفسير آن آمده كه در پاسخ اين سؤال كه منظور از اين تسبيح چيست؟ فرمود: منظور نماز شب است. 🔸ولى بعيد نيست كه اين تفسير نيز از قبيل بيان مصداق روشن باشد، چرا كه نماز شب در تقويت روح ايمان، و تهذيب نفوس، و زنده نگهداشتن اراده انسان در طريق اطاعت خدا، تاثير فوق العاده‏اى دارد. 🔹در اينجا بايد به اين نكته توجه داشت كه دستورهاى پنجگانه آيات فوق گرچه به صورت برنامه‏اى براى پيامبر اسلام ذكر شده، ولى در حقيقت سرمشقى است براى همه كسانى كه در مسير رهبرى معنوى و انسانى جامعه بشرى گام بر مى‏ دارند. 🔸آنها بايد بدانند بعد از اطمينان و ايمان كامل به هدف و رسالتى كه دارند لازم است #صبر و #استقامت پيشه كنند، و از انبوه مشكلات راه، وحشت نداشته باشند، چرا كه هدايت يك جمعيت به خصوص زمانى كه در مقابل انسان افراد ناآگاه و دشمنان لجوج وجود داشته باشند، هميشه توام با مشكلات عظيم بوده و هست، و اگر صبر و استقامت رهبران نباشد هيچ رسالتى به ثمر نمى‏ رسد. 🔹و در مرحله بعد بايد در برابر وسوسه‏ هاى شياطينى كه مصداق آثم و كفورند، و با انواع حيل و تزوير سعى در منحرف ساختن رهبران و پيشوايان مى‏ كنند، تا رسالت آنها عقيم ماند، با كمال قدرت مقاومت كنند، نه فريب تطميع بخورند و نه واهمه‏ اى از تهديد به خود راه دهند. و در تمام مراحل براى كسب قدرت روحى، و نيروى اراده، عزم راسخ، و تصميم آهنين، هر صبح و شام به ياد خدا باشند، و پيشانى را بر درگاهش بسايند، مخصوصا از عبادتهاى شبانه و راز و نياز با او مدد گيرند كه اگر اين امور رعايت شود پيروزى حتمى است. 🔸و اگر در پاره‏ اى از مراحل مصيبت و شكستى رخ دهد در پرتو اين اصول مى ‏توان آنها را جبران كرد، برنامه زندگى پيامبر اسلام و دعوت و رسالت او سرمشق مؤثرى براى رهروان اين راه است. @qurantehran