#تحویل_سال
#یاد_معاد
#حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی
📌 لذت عقلی
🔹 مطلبی كه مربوط به این ایام است یعنی تحویل سال و فرا رسیدن عید نوروز آن است كه آنهایی كه عاقل اند و حكیمانه زندگی می كنند، آنها بهره كامل و كافی از زندگی می برند؛ یعنی هم لذت های جسمانی و بدنی می برند، هم لذت های روحانی و عقلی. اگر كسی عاقل باشد بهترین لذت را از زندگی مخصوصاً در فصل بهار می برد، اما اگر كسی غافل باشد فقط لذت ظاهری می برد؛ توضیح مطلب این است كه در روایات اهل بیت عصمت و طهارت فرمودند: «اِذَا رَاَیتُمُ الرَّبیعْ فَاذْكُرُوا النُّشُور»؛[1] وقتی بهار آمد به یاد معاد باشید.
🔹 وقتی بهار می آید دو كار در عالم طبیعت و ماده انجام می گیرد، اگر كسی نداند چه كاری در طبیعت انجام می گیرد و چه كسی این كارها را انجام می دهد او فقط یك حیات گیاهی دارد؛ یعنی لذت می برد از خوردن، لذت می برد از پوشیدن، لباس نو در حدّ گیاهان این «حیوان نامٍ» هنوز متخیل و متوهّم و اینها نشده، یك لذت گیاهی می برد، مگر گیاه لذت ندارد؟ آن هم تغذیه دارد و بالنده است و جامه نو در بر می كند، این برگ ها لباس نویی است برای اینها، آنها یك لذت گیاهی دارند. جوانی كه از همه جا غافل است و فقط به این فكر است كه نوروز را خوش باشد او یك لذت گیاهی دارد؛ یعنی خوب غذا می خورد، خوب می گوید، خوب می خندد، خوب جامه در بر می كند، خوب خرم زندگی می كند، می خرامد و دیگر هیچ! این بهره غافلان است، اما اهل بیت عصمت و طهارت كه حقیقت عالم را آگاه اند و ما را به حقیقت عالم آگاهی می دهند فرمودند شما عاقلانه زندگی كنید نه غافلانه، بهره مادی را ببرید، لذت ببرید، از هوای لطیف، از سبزی و از آب و از هوا و محیط سالم لذت ببرید، اما از این رسیدن بهار به یاد معاد باشید «اِذَا رَاَیتُمُ الرَّبیعْ فَاذْكُرُوا النُّشُور» وقتی كه بهار آمد به یاد قیامت باشید.
🔹 این كسی كه حكیمانه به بهار نگاه می كند او هم مطلب جدید می فهمد، لذت علمی می‌برد، برهان اقامه می‌كند، جانش تغذیه می شود و در نشاط است كه مطلبی را فهمید، بعد بدنش هم كه خب لذت می برد؛ از هوای تازه از گل ها و لذائذ و نسیم لذت می برد، پس آدم عاقل دو لذت از بهار می برد، آدم غافل یك لذت از بهار می برد. اصرار كتاب و سنت این است كه شما هرگز به كم قناعت نكنید! خب آدم وقتی مطلبی را فهمید كاملاً لذت می برد از آن، لذتی كه انسان از مطلب عمیق می برد بیش از مطلبی است كه از خوردن یك غذای لذیذ می برد؛ لذا فرمودند وقتی بهار شد شما به این فكر باشید كه اگر خوابید بیدار بشوید و اگر خدای ناكرده آن مرگ دامنگیر كسی شد خودتان را با آیات الهی زنده كنید، چون در بیانات نورانی حضرت امیر (سلام الله علیه) آن طوری كه در نهج البلاغه آمده است این است كه بعضی ها مرده متحرك اند «فَالصُّورَةُ صُورَةُ إِنْسَانٍ وَ الْقَلْبُ قَلْبُ حَیوَانٍ وَ ذلِكَ مَیتُ الْأَحْیاءِ»[2] این بیان نورانی حضرت است در نهج البلاغه، فرمود اینها صورتاً زنده اند آن جانشان آن قلبشان آن فكرشان مرده است «فَالصُّورَةُ صُورَةُ إِنْسَانٍ وَ الْقَلْبُ قَلْبُ حَیوَانٍ وَ ذلِكَ مَیتُ الْأَحْیاءِ»؛ یعنی در زنده ها راه می روند ولی مرده‌اند، خب اگر كسی با این معارف آشنا باشد خودش را زنده می كند، وقتی زنده شد از حیات لذت می برد. بنابراین خاصیت بهار این است كه انسان به یاد معاد بیافتد هم لذت عاقلانه می برد و هم لذت حسی، بنده از ذات اقدس الهی همانند همه شما مسئلت می كنیم كه ذات اقدس الهی توفیق التذاذ عقلی و حسی را به همه ما مرحمت بكند! از بهره‌های عقلی لذت ببرند و هم كام جامعه را با معارف قرآن و عترت شیرین كنند. پروردگارا امر فرج ولی ات را تسریع بفرما!
[1]. تفسیر الکبیر، ج17، ص194.
[2]. نهج البلاغه، خطبه87.
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1387/12/29
@rahighemakhtoom
💠 آیه #استقامت مرا پیر کرد!
✅ آیت الله جوادی آملی:
🔹 مرحوم بوعلی را خدا رحمت كند! ابن‌سینا یك رساله ای نوشته به نام رسالة البر، مهمترین كتاب ایشان در فلسفه همان الاهیات شفاست، ایشان هم در الهیات شفا این فرمایش را دارند هم در آنجا گفتند من در این زمینه یك رساله جداگانه نوشتم.
🔹فرمود «هؤلاء المتشبهة بالفلاسفة» فرمود اینها #متفلسف اند نه #فیلسوف! آن كه می گوید نماز استسقاء چه اثری دارد؟! آن كه می گوید دعای باران چه اثری دارد؟! آن كه نمی‌تواند ثابت كند بین #عبادت مردم و آمدن باران اثری ندارد او كه فیلسوف نیست! این شخص #متفلسف است.
🔺فرمود ما در این زمینه رساله نوشتیم که دعا اثر دارد، قربانی اثر دارد؛ این را اكثر تعبیر كردند نه همه. فرمود درست است در بین كارهای مردم بعضی از كارهاست كه قابل دفاع نیست، خب بالأخره عوام چهارتا خرافات هم دارند، فرمود اكثر كارهایی كه مسلمان ها می كنند قابل دفاع است! اینها سنت هایی است که از طرف رهبران الهی به اینها رسیده است.
🔸نگویید صدقه چه اثری دارد! نگویید صله رحم چه اثری دارد! نگویید نماز استسقاء چه اثری دارد! نگویید نماز باران چه اثری دارد! نگویید ما اگر خوب بودیم چه كار به این توده ابری دارد كه از كنار دریای مدیترانه می آید! بالأخره او یك راهنمایی دارد و بین ما و او یك پیوند ناگسستنی است! چون همه «إِلَیهِ رَاجِعُون» هستیم. فرمود «و اعلم أن أكثر ما یقربه الجمهور و یفزع إلیه و یقول به فهو حق»، البته در دست مردم چهارتا كار عوامی غیر قابل دفاع هم هست.
🔹 خب همین آیه سند است، اینهاست كه #حكیم_پرور است. (وَ أَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَینَاهُمْ مَاءً غَدَقاً)
حالا گاهی انسان مضطر می شود و نماز استسقاء هم می خواند، ولی نیازی به نماز استسقاء نیست، اگر نیاز بود خب برای ما واجب می‌كرد! فرمود شما مستقیم باشید (مأموران ما می دانند چقدر باران به شما بدهند!) چقدر آب به شما بدهند، چقدر هوای آزاد به شما بدهند، شما این را هدر ندهید!
🔹پس استقامت هم «بركات ظاهری» دارد، هم «بركات باطنی» دارد، هم فرشته ها نازل می شوند، هم باران نازل می شود، هم معارف قرآنی تأمین می شود؛ منتها هم علمای شیعه نقل كردند، هم علمای سنی نقل كردند، هم مرحوم ابوالفتوح رازی نقل كرده است، هم قرطبی در جامع خود ذكر كرده، هم در بیان السعاده آمده از ابن عباس نقل كردند كه به وجود مبارك پیغمبر (ص) عرض كردند كه «مَا اَسْرَعَ اِلَیكَ اَلشَّیب» چرا زود پیر شدی؟ فرمود «شَیبَتْنِی هُودُ وَ الْوَاقِعَةُ».[امالی صدوق،ص ۲۳۳]
🔹 قرطبی از ابوعلی سری نقل می‌كند كه من وجود مبارك پیغمبر (ص) را در عالم رویا دیدم ـ گرچه خواب حجت نیست، ولی خب شواهدی آن را تأیید می كند ـ حضرت را خواب دیدن به حضرت عرض كردم شما كه فرمودی #سوره_هود مرا پیر كرده منظورتان كدام آیه است؟
🛑 حضرت فرمود اینكه خدای سبحان دستور دارد (فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَ مَنْ تَابَ مَعَكَ) [هود/۱۲] این من را پیر كرده، برای اینكه من چقدر باید جان بكنم تا همراهانی داشته باشم كه خلاف نكنند! به اینها بگویم بالأخره آنچه كه رهزن شماست نه برای شما می ماند نه شما برای او می مانید، خودتان را ارزان نفروشید! این #بازیگری های دنیا شما را ارزان نخرد! من به تك تك اینها باید سفارش بكنم، لحظه لحظه باید دنبال اینها باشم كه آن جا اشتباه نكنید، آن جا باهم درگیر نشوید، آن جا دنبال هوس نروید، یك كاری كه زید دارد می كند تقویتش كنید، كارهای خیر فراوان است شما یك كار دیگر انجام بدهید، من در لحظه لحظه باید دنبال اینها بروم، این مرا پیر كرده است. فرمود آنچه كه من را پیر كرده همان است كه فرمود (وَ مَنْ تَابَ مَعَكَ).
🔹 گرچه در طلیعه سوره مباركه هود این مطلب اشاره شده که سیدنا الاستاد این را نقل می كند و بعد می فرماید در بحث روایی ما خواهیم گفت كه این جمله نمی تواند عامل پیری حضرت باشد، برای اینكه وجود مبارك حضرت فرمود «شَیبَتْنِی هُودُ وَ الْوَاقِعَةُ»، در روایت دیگر فرمود «سوره واقعه» هم من را پیر كرده و در سوره واقعه كه اصلاً سخن از امر به استقامت نیست! معلوم می شود آنچه كه پیر كننده است #یاد_معاد است كه مشترك بین این دو سوره است و قیامت هم روزی است كه آدم را پیر می كند كه (یوْماً یجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِیباً) [مزمل/۱۷]
این در طلیعه بحث سوره مباركه هود گفته شد، این فرمایش فرمایشِ خوبی است؛ ولی منافات ندارد كه هم این عامل پیری باشد كه بالأخره توان فرساست، هم آن عامل.
📚 تفسیر سوره مبارکه هود، جلسه ۱۱۰
⏰ تاریخ: سال ۱۳۸۳
✅ @tafsire_tasnim1
🌷🌷🌷
🔅تفسیر و قرآن پژوهشی
@rahighemakhtoom