#پرسش #پرسمان #آموزه #معارف #قرآنی #صمد #غنی
🔰تفاوت بین «صمد» و «غنی» 2
🔘با مقایسه کردن معانی غنی در می یابیم که این صفت به طور کلی دو گونه است : یکی «غنی با لذات » که ویژه خداوند است و دیگری «غنی بالغیر» (و به واسطه مال و امثال آن ) که مربوط به ما سوی الله است .۱۰
از آنجا که واژه صمد از اسمای حسنای الهی بوده ، فقط یک بار در قرآن و در کنار کلمه «الله» آمده است ، برای بیان تفاوت میان آن و واژه غنّی ، تنها آن را با معنای دوم غنی ، (بی نیاز مطلق ) که حدود بیست بار در قرآن آمده است . (که آن نیز از اسمای حسنای الهی است )مقایسه می کنیم :
☑️۱ . صمد معنایی عام ، گسترده و عمیق دارد و آن عبارت است از کمال مطلقی که مستجمع جمیع صفات کمالیه بوده ، از هر نقص و کاستی پیراسته است (بر اساس معنای توپر و کامل ) و هر یک از معانی: «لم یلد و لم یولد» ، نمی خورد و نمی آشامد ، نمی خوابد ، ازلی و ابدی و تغییر ناپذیر است ، در زمان و مکان نمی گنجد ، شریک ندارد و.. . ، از مصادیق آن است و در هیچ یک به معنای غنی نیامده است ; ولی اگر «صمد» را به معنای اول (المصمود الیه ) بگیریم ، همان طور که از قاموس نقل شد ، لازمه این که همه خلایق به سوی خدا روی آورند ، این است که او غنی با لذات باشد; از این رو در خصوص این معنای صمد ، می توان غنی را لازمه آن دانست ; البته برخی مفسران معتقدند: سایر معانی صمد به معنای اول یعنی ازلی و ابدی و دایمی بودن خداوند باز می گردد; و معانی دیگری که در روایات آمده ، «لازمه مقصود همگان بودن » است ; مثلا در روایتی که از امام حسین (ع ) نقل شد ، حضرت ، «صمد» را به «لم یلد و لم یولد» تفسیر کردند; سپس زاد و ولد را به گونه ای معنا کردند که با پُر بودن و کامل بودن تناسب داشت .
هرچه دارای صفت زاد و ولد باشد ، به ناچار مرکب است و مرکب نیازمند به اجزا است ; در حالی که خداوند صمد بوده ، همه چیز در نیازمندی به او منتهی می شود; از این رو ، معنای سوّم (توخالی نبودن ) به معنای نخست باز می گردد .۱۱
☑️۲ . چه سایر معانی را لازمه معنای نخست بدانیم ، و چه هر معنا را جداگانه فرض کنیم . به هر حال ، صفتی است ویژه ذات باری تعالی; ولی غنی در یکی از معانی اش فقط برای خداوند به کار می رود و آن بی نیاز مطلق است .
☑️۳ . بر فرض که صمد اختصاص به خداوند نداشته باشد ، در قرآن فقط یک بار آن هم برای خداوند به کار رفته ; اما واژه غنی هم برای خداوند به معنای دوم (حدود ۲۰ بار) و هم به معنای غیر خداوند (با سایر معانی اش ) به کار رفته است .
با پی بردن به معنای جامع ، عمیق و وسیع صمد ، تا حدی سخن امام باقر(ع ) را در روایتی که اشاره کردید ، می توان درک کرد; امّا این روایت و مانند آن ، مربوط به مسأله «جری و تطبیق » مفاهیم قرآن بر مصادیق است که علم آن در اختیار امامان معصوم (علیهم السلام ) قرار دارد .۱۲
🔘در روایت یاد شده امام باقر(ع ) می فرماید: «الصمد ، پنج حرف است و هر حرفش بر مطلبی (درباره خداوند) دلالت دارد . سپس به صورت رمز ، بسیاری از صفات حق تعالی را بیان فرموده ، ادامه می دهند: «اگر برای دانشی که خداوند بر من ارزانی داشته ، حاملانی می یافتم ، توحید و اسلام و ایمان و دین و شرایع را از صمد منتشر می کردم ; اما کسی را نمی یابم تا این علوم را به او منتقل کنم .. .»۱۳
🌷🌷🌷
📚منابع متن:
۱. نهایه، ابن اثیر، ج ۳، ص ۵۲، نشر اسماعیلیان ـ اقرب الموارد، علامه شرتونی، ج ۳، ص ۲۳۱، دارالاسوه ـ مفردات، راغب اصفهانی، ص ۴۹۲، نشر دارالقلم دمشق ـ مجمعالبحرین، طریحی، ج ۳، ص ۸۸، دار و مکتبة الهلال بیروت. و نیز صحاح، تاج العروس و... .
۲. قاموس قرآن، قرشی، ج ۴، ص ۳ـ۱۵۲، دارالکتب الاسلامیه.
۳. اصول کافی، کلینی، ج ۱، ص ۱۷۴، التعارف للمطبوعات.
۴. توحید صدوق، ص ۸۹ـ۹۰، نشر جامعه مدرسین.
۵. مجمعالبیان، علامه طبرسی، ج ۱۰، ص ۳ـ۴۸۲، مؤسسه اعلمی للمطبوعات ـ المیزان، علامه طباطبایی، ج ۲۰، ص ۵۰ ـ ۴۴۹، مؤسسه الاعلمی و نیز جوامعالجامع، کشاف و... .
۶. المیزان، علامه طباطبایی، ج ۲۰، ص ۵۰ـ۴۴۹، مؤسسه الاعلمی.
۷. توحید صدوق، ص ۸۹ـ۹۰، نشر جامعه مدرسین.
۸. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۳، ص ۴ـ۲۲۳، داراحیاءالتراث العربی.
۹. مفردات راغب اصفهانی ، ص ۶۱۵ ، دارالقلم ـ لسان العرب ، ابن منظور ، ج ۱۰ ، ص ۱
۱۰. نگرش وحی بر خداشناسی ، سیدمرتضی حسینی اصفهانی ، ج ۲ ، ص ۵ـ۲۷۱ ، انتشارات فره
۱۱. اقتباس از المیزان ، همان ، ص ۴۵۱ .
۱۲. اقتباس از المیزان ، همان ، ج ۱ ، ص ۴۵ .
۱۳. بحارالانوار ، علامه مجلسی ، ج ۳ ، ص ۲۲۵ ، داراحیاء التراث العربی .
🌷🌷🌷
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#مثالهای_قرآن 102.
#مثل #چراغ #چراغدان #نور #هدایت #ایمان #مردم #ستاره #زیتون #شرقی #غربی
⏪28- مَثَل چراغ و چراغدان
اللَّهُ نُورُ السَّمَوَا تِ وَالاْرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوا ةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَاءَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیُّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَرَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لا شَرْقِیَّةٍ وَلاَغَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیَّءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَی نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِی مَن یَشَآءُ وَیَضْرِبُ اللَّهُ الاْمْثَلَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ . (35 سوره نور)
((خداوند نور آسمانها وزمین است ، مَثَل نورخداوند همانند چراغدانی است که درآن چراغی (پرفروغ ) باشد ، آن چراغ در حُبابی قرارگیرد ، حبابی شفّاف ودرخشنده همچون یک ستاره فروزان ، این چراغ با روغنی افروخته می شود که از درخت پر برکت زیتونی گرفته شده که نه شرقی است و نه غربی ؛ (آن چنان روغنش صاف و خالص است که ) نزدیک است بدون تماس با آتش شعله ور شود ؛ نوری است برفراز نوری وخدا هرکس را بخواهد به نور خود هدایت می کند وبرای مردم مثلهامی زند وخداوند به هرچیزی داناست )) .
🌱🌱🌱
بنا بر این برای حفظ این نور الهی (نور هدایت و ایمان ) مجموعه ای از معارف و آگاهیها و خود سازیها و اخلاق لازم است که همچون ((مشکاتی )) این ((مصباح )) را حفظ کند .
ونیزقلب مستعد وآماده ای می خواهدکه همچون ((زجاجه )) برنامه آن را تنظیم نماید .
و امدادی از ناحیه وحی لازم دارد که همچون ( شَجَرَةٍ مُّبَرَکَةٍ زَیْتُونَةٍ) به آن انرژی بخشد .
و این ((نور وحی )) باید از آلودگی به گرایشهای مادّی و انحرافی شرقی و غربی که موجب پوسیدگی و کدورت آن می شود ، برکنار باشد . آن چنان صاف و زلال و خالی از هر گونه التقاط و انحراف که بدون نیاز به هیچ چیز دیگر تمام نیروهای وجود انسان را بسیج کند و مصداق ( یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیَّءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ) (303) گردد .
هرگونه تفسیر به راءی و پیشداوریهای نادرست و اعمال سلیقه های شخصی و عقیده های تحمیلی و تمایل به چپ و راست و هر گونه خرافات که محصول این (شجره مبارکه ) را آلوده کند ، از فروغ این چراغ می کاهد و گاه آن را خاموش می سازد .
این است مثالی که خداوند در این آیه برای ((نور خود)) بیان کرده و او از همه چیز آگاه است .
از آنچه در بالا ذکر شده ، این نکته روشن می شود که اگر در روایات ائمه معصومین علیهم السّلام در تفسیر این آیه رسیده است ((مشکاة )) گاهی به قلب پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و ((مصباح )) نور علم و ((زجاجه )) وصیّ او ، علی علیه السّلام و ((شجره مبارکه )) به ابراهیم خلیل که ریشه این خاندان از اوست و جمله ((لاشرقیة و لاغربیة )) به نفی گرایشهای یهود و نصارا تفسیر شده است ، در حقیقت چهره دیگری از همان ((نور هدایت و ایمان )) و بیان مصداق روشنی از آن است ، نه این که منحصر به همین مصداق باشد .
و نیز اگر بعضی از مفسّران این نور الهی را به ((قرآن )) یا ((دلایل عقلی )) یا ((شخص پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله و سلّم )) تفسیر کرده اند آن نیز ریشه مشترکی با تفسیر بالا دارد .
📝نکته ها :
بخشی از نکات در ضمن بیان وجه تشبیه ، آورده شد ، امّا ذکر چند روایت برای تکمیل این بحث لازم است :
☑️ در کتاب ((روضه کافی )) از امام باقرعلیه السّلام در تفسیر آیه ((نور)) روایت شده که فرمود :
((مشکات قلب محمّدصلی اللّه علیه و آله و سلّم )) است و مصباح نور علم و زجاجه علی علیه السّلام است که بعد از رحلت پیامبر این مصباح در آن قرار گرفت )) .
☑️در حدیث دیگری از امام باقرعلیه السّلام وارد شده که فرمود :
((مشکاة ، نور علم در سینه پیامبر است و زجاجه سینه علی است و نورٌ علی نورٍ
امامانی از آل محمّدصلی اللّه علیه و آله و سلّم هستند که یکی بعد از دیگری می آیند و مؤ یّد به نور علم و حکمتند و این رشته از آغاز خلقت تا پایان جهان ادامه داشته و دارد ، اینها همان اوصیایی هستند که خداوند آنان را خلفای خود در زمین و حجّت خویش بر بندگانش قرار داده است و در هیچ عصر و زمانی صفحه روی زمین از آنها خالی نبوده است )) .
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#آموزش
#علوم_قرآنی
استاد آیت الله محمد هادی #معرفت
🔅🔅🔅
🔰درس سوم:نزول قرآن
📌آغاز نزول
طبق نص صريح قرآن، آغاز نزول قرآن در ماه مبارك رمضان و در شب قدر بوده است:
«شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ...؛ ٢ماه رمضان [ همان ماه] است كه در آن، قرآن فرو فرستاده شده است...»؛
«إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ؛ ٣ما [ قرآن را] در شب قدر نازل كرديم.».
شب قدر در نزد اماميّه، ميان دو شب ٢١و٢٣ ماه مبارك رمضان مرددّ است؛ شيخ كلينى از حسّانبنمهران روايت كردهاست كه مىگويد: از امامصادق عليه السلام پرسيدم: شب قدر كدام است؟ فرمود: «آنرا در يكى از دو شب ٢١ و ٢٣ جستوجو كن». زراره از امامصادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: «شب ١٩ شب تقدير است، شب ٢١ شب تعيين و شب ٢٣ شب ختم و امضاى امر است» ٤.
شيخ صدوق مىگويد: «مشايخ ما اتفاق نظر دارند كه ليلة القدر، شب ٢٣ ماه رمضان است»
🔰سه سال تأخير
آغاز وحى رسالى (بعثت) در ٢٧ ماه رجب، ١٣ سال پيش از هجرت (٦٠٩ ميلادى) بود، ولى نزول قرآن بهعنوان كتاب آسمانى، سه سال تأخير داشت. اين سه سال را بهنام «فَتْرت» مىخوانند. پيامبر صلى الله عليه و آله در اين مدت، دعوت خود را سرّى انجام مىداد تا آيۀ «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ...؛ ٢پس آنچه را بدان مأمورى آشكار كن...» نازل شد و دستور اعلان دعوت را دريافت كرد. ابوعبداللّه زنجانى گويد: «پس از نزول آيۀ «اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ...» تا مدت سه سال قرآن نازل نشد و اين مدت را فترت وحى مىنامند. سپس قرآن بهصورت تدريجى نازل گرديد»
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
10.26M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
خدا به اندازه کافی به ملت داد، ولی ...
💠 این (اسد الغابه فی معرفه الصحابه) درباره یکی از این بزرگان دارد که: #معاویه آمد، خواست #گرانی وضع را، کمی #امکانات #مردم آن روز را توجیه کند؛ گفت که: خدا از مخزن غیبش برای شما همین اندازه #روزی نازل کرده است، شما چه اعتراضی دارید؟
این بزرگوار* در بین جمع برخاست، گفت: معاویه! (هاهنا مسائل ثلاثه)، چرا #مغالطه می کنی؟! در مخزن الهی، هر چه خدا بخواهد هست، (ان من شیء الا عندنا خزائنه)،* ذات اقدس اله هر چه بخواهد نازل بکند، به اندازه #نیاز_مردم می دهد؛ چون خدا فرمود: مردم #عائله من هستند؛ نه تنها مردم، تمام مار و عقرب عالم عائله من هستند، (ما من دابّه الا علی الله رزقها)،* با (علی) تعبیر کرده. فرمود: تمام مارها و عقرب ها، موجودات دریایی، غیر دریایی عائله من هستند.
سوم: ما درباره مخزن الهی حرفی نداریم، درباره آنچه خدا نازل کرده است برای تامین روزی مردم حرفی نداریم؛ در امر سوم نظر داریم؛ می گوئیم: خدا به اندازه کافی به این ملت داد، تو در اثر #بی_عرضگی نتوانستی این ملت را اداره کنی و به خزینه خودت سپردی؛ ما روی این اشکال داریم.
____________________________________________
* احنف بن قیس
* سوره حجر / آیه ۲۱
* سوره هود / آیه ۶
* ر.ک الدّر المنثور فی التفسیر بالماثور / جلد ۵ / صفحه ۷۱
#آیت_الله_جوادی_آملی
#جوادی_آملی
🌴🌴🌴
🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
#تسنیم #سوره_الواقعه
آیت الله #چوادی_آملی
🔰هدف زندگی برخی از مردم
حرفی بعضی از بزرگان عرفان دارند؛ میگویند کِرمی که درون این حبّه گندم است، آسمان و زمینش همین است. اگر این کِرم بخواهد حرف بزند، آسمان او با زمین او یک سانت حداکثر فاصله دارد یا نیم سانت.
هر آن کِرمی که در گندم نهان است ٭٭٭ زمین و آسمان او همان است
بعضیها کِرمی هستند که آسمان و زمینشان همین پست و مقام است؛ غیر از این فکر نمیکنند. اصلاً به این فکر نمیکنند که مرگی هست و بعد از مرگ یک سؤال و جوابی هست. خیال میکنند انسان میپوسد. حالا لازم نیست انسان یک کِرم باشد در درون گندم که روی دو سانتی فکر بکند، همین که بین نثیل و معتلف (دستشویی و آشپزخانه)است در خطبه حضرت امیر که عثمانیها این طور بودند، همین است یا تمام تلاش و کوشش این است که یا رومیزی، یا زیرمیزی مشکلش را حلّ کند. این همان کِرمی است که در گندم نهان است زمین و آسمان او همین است، آسمان او اداره او میز او زمین او منزل او همین است...
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#استاد_انصاری #دکتر_انصاری #انصاری #تفسیر_صوتی #تفسیر_عرفانی #سوره_نباء #نباء
💢تفسیر سوره مبارکه نباء (25)
🌱🌱🌱
☑️ ☑️ ثواب انتشار و استفاده از این فایل هدیه به پیشگاه مطهر حضرت ابا الحسن امام علی بن موسی الرضا علیه السلام .التماس دعا
🌴🌴🌴
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌷🌷🌷
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#استاد_انصاری #دکتر_انصاری #انصاری #تفسیر_صوتی #تفسیر_عرفانی #سوره_نباء #نباء
💢تفسیر سوره مبارکه نباء (26)
🌱🌱🌱
☑️ ☑️ ثواب انتشار و استفاده از این فایل هدیه به پیشگاه مطهر حضرت ابا الحسن امام علی بن موسی الرضا علیه السلام .التماس دعا
🌴🌴🌴
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌷🌷🌷
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
یوسف 27.mp3
10.87M
#استاد_رنجبر #رنجبر #تفسیر_عمومی #تفسیر_روان #سوره_یوسف
💢جلسه بیست و هفتم
🌱🌱🌱
🔹با بیانی جذاب، شیرین؛ شنیدنی و زیبا و آسان وساده و کاربردی
▪️با هشتگ #استاد_رنجبر در کانال تمام فایل هااز سوره #حمد تا سوره #یوسف را می توانید گوش کنید.
☑️ ☑️ ثواب انتشار و استفاده از این فایل هدیه به پیشگاه مطهر حضرات معصومین سلام الله علیهم اجمعین.التماس دعا
🌴🌴🌴
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌹🌹🌹
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰 صیانت از قرآن
🔸 ما در #مقام_عمل, ره آورد قرآن و عترت را حفظ كنیم! اگر نظام ما, دولت و ملت ما و مردم بزرگ و بزرگوار ایران اسلامی به احكام و حِكَم دین عمل بكنند، این #عمل_به_قرآن, حفظ قرآن در سطح جامعه است.
🔸 بسیاری از مردم توفیق مطالعه تفسیر و مانند آن را ندارند، #عمل_امت_اسلامی مفسّر قرآن است، مفسّر حدیث اهل بیت است. مردم دین را از #عمل_مسئولان ما مشاهده می كنند, از #عمل_جامعه و امّت اسلامی مشاهده می كنند.
🔸 اگر این عمل صالح بود و مانند علم، صائب بود، علم صائب، #حافظ_علمی قرآن است و عمل صالح، #حافظ_عینی قرآن است.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
پیام به مسابقات قرآنی جهاد دانشگاهی
تاریخ: 1392/080/21
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌹🌹🌹
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
💠 هفته بسیج
🔸 #شرط_بسیجی شدن یك چیز است؛ در هر سنی چه زن چه مرد باید یك برگه در دستش باشد كه من یك چیز دادم یك چیز گرفتم و آن این است كه #دنیا را دادم #آخرت را گرفتم.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 دیدار مسئولین نیروی مقاومت بسیج
تاریخ: 1385/09/05
🆔 @a_javadiamoli_esra
💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)
🌹🌹🌹
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
برداشت از آیه ۱۲ #سوره_عنکبوت
📌مرشد دروغین
#سالک الی #اللّه نباید از #مرشدان و #راهنمایان #دروغین پیروی کند و باید روی این مسئله کاملاً #دقت نماید.
🌷🌷🌷
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom