🔘 قانون‌گذاری در چهارچوب موازین شرعی 📌 دکتر محمدعلی فراهانی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 یکی از اعتقادات دینی ما این است که تشریع و قانون‌گذاری از آن خداوند است و خدا هم از طریق وحی و ارسال رُسُل و تفسیر و تبیین معصومین (علیهم‌السلام) مباحث اساسی و کلیدی ادارۀ فرد و جامعه را تبیین و تشریع کرده و ما نمی‌توانیم از این چهارچوب خارج شویم. 🔖 در اینجا شاید بتوان یک تعبیر لفظی هم داشت. الآن در ادبیات فارسی، قانون‌گذاری را با حرف «ذ» می‌نویسند. این به این معناست که نمایندۀ مجلس قانون را وضع می‌کند؛ یعنی یک چیز جدیدی را وضع می‌کند. اما در اینجا می‌توان یک مسامحه‌ای داشت و دقتی به خرج داد و قانون‌گذاری را با حرف «ز» نوشت. با مبنایی که ما در شرع خود داریم به نظر می‌رسد که در نظام حقوقی ما این واژه صحیح باشد. 🔖 یعنی در حقیقت قانون در شریعت و در دین مبین اسلام، مشخص شده و نمایندگان مجلس در مقام به اجراگذاشتن آن قانون هستند و اینجا به نظر می‌رسد باید از لفظ و واژۀ گزاردن استفاده کرد. البته اگر الآن این واژه استفاده شود، به‌لحاظ ادبیاتی غلط گرفته می‌شود؛ یعنی تلقی عمومی این است که این واژه با این حرف غلط است اما با توجه به نظام قانون‌گذاری ما به نظر می‌رسد که این واژه، واژۀ دقیق‌تری باشد. #ماهنامه #رویش_اندیشه #محمدعلی_فراهانی 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 قانون، یک سلسله مقررات لازم‌الاجرا در راستای تأمین اهداف کلان است 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 قانون به‌معنای عام کلمه شامل یک سلسله مقررات لازم‌الاجرا برای ادارۀ کشور به‌نحو مطلوب در راستای تأمین اهداف کلان، یعنی همان ارزش‌ها و هنجارهای موردقبول مردم و همچنین تأمین مصالح عمومی است. ممکن است این مقررات لازم‌الاجرا به سه شکل صادر و یا تدوین گردد. 🔖 شکل اول، شکل الزام است؛ اعم از اینکه الزام مثبت یا منفی باشد. الزام مثبت به‌معنای همان واجب و الزام منفی هم به‌معنای حرام است. 🔖 شکل دوم شکل جواز است که در واقع بر آزادی‌هایی که مردم از آن برخوردار هستند دلالت می‌کند. در اینجا هم آزادی به‌معنای وسیع کلمه است؛ حال چه در محدودۀ مباهات قرار داشته باشد و چه در محدودۀ حق‌هایی قرار گیرد که ما امروزه از آن‌ها تحت‌عنوان حق‌های بشری و یا حق‌های شهروندی نام می‌بریم. 🔖 شکل سوم هم تعیین خط‌مشی‌هاست که از آن به سیاست‌گذاری تعبیر می‌شود؛ چون بی‌تردید سیاست‌گذاری‌ها هم یک سلسله مقررات لازم‌الاجرا هستند؛ بنابراین در معنای عام قانون مندرج می‌شوند. 🔖 بنابراین قانون یک سلسله مقررات لازم‌الاجرا برای ادارۀ کشور و جامعۀ سیاسی مستقل به‌نحو مطلوب در راستای تأمین اهداف کلان یا همان ارزش‌های موردقبول مردم و تأمین مصالح عمومی است که مفاد آن عبارتست از: الزام، جواز، خط‌مشی‌گذاری. #ماهنامه #رویش_اندیشه #محمدجواد_ارسطا 🌐 @rouyesh_andisheh

📘 چهارمین شماره ماهنامۀ رویش اندیشه با موضوع «ابعاد تورم در اقتصاد ایران» منتشر شد 📌 برخی مطالب این شماره: 🔖 پروندۀ مسائل نظام بانکی و تورم و گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر فراهانی‌فرد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عربی، دکتر مقصودی و دکتر خسروی 🔖 پروندۀ ماهیت تورم و گفت‌وگو با دکتر صمصامی، دکتر بخشی دستجردی و دکتر درودیان 🔖 پروندۀ جهش‌های نرخ ارز و تورم و گفت‌وگو با دکتر توکلی، دکتر شاکری و دکتر قمری 🔖 پروندۀ نظام عرضۀ کالا و خدمات و تورم و گفت‌وگو با دکتر شقاقی، دکتر برادران‌نصیری و محسن محمدزاده 🔖 پروندۀ درآمدهای نفتی و تورم و گفت‌وگو با دکتر صادقی، دکتر نعمتی و دکتر شهبازی 🔖 تاریخ اندیشه: افشاریه و زندیه؛ توقفی کوتاه در مسئلۀ دین و دولت 🔲 با ما همراه باشید 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 چگونگی ضمانت اجرای نقض حقوق؛ اعدام یا اصلاح؟ 📌دکتر محمود حکمت‌نیا در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 ما بحثی داریم که اگر یک مقام دولتی تخلف کرد، مواجهه با این تخلف باید به چه صورت باشد؛ یعنی در اینجا با یک فرد توانمندی مواجه هستیم که تخلف می‌کند. در اینجا باید با چنین فردی چه کرد؟ 🔖 الآن به‌نظر من یکی از مشکلاتی که داریم این است که واقعاً نمی‌دانیم با متخلفین چه باید کنیم. آیا مثلاً اعدام متخلفین اقتصادی راهکاری مناسب برای برخورد با این جرائم است؟ اگر به‌جای اعدام آن‌ها، مجازاتشان را چنین قرار دهیم که مثلاً شما ده ‌سال یک جایی را ویران کردید، حالا ده ‌سال یک جا را آباد کنید، بهتر نیست؟ 🔖 اعدام آن‌ها مبنای شرعی که ندارد و مبنای آن تحت‌عناوین دیگر برده می‌شود اما بحث اصلی این است که آیا اعدام بهترین مواجهه است یا راه‌های دیگری هم وجود دارد؟ 🔖 مثلاً فرض کنید این فرد مجرم تحت‌نظر بیاید و روش‌های مدنظر خود را ارائه دهد و در جهت صحیح از آن استفاده شود و یا حتی در جهت منفی آن هم استفاده شود تا آگاهی عمومی حاصل آید و دیگر جامعه، ناخواسته با چنین مشکلاتی درگیر نشود. 🔖 بنابراین هرکدام از این‌ها بحث‌های نظری دقیقی دارند و مطابق با این بحث‌ها ما وارد مباحث حقوق عامه می‌شویم. #ماهنامه #رویش_اندیشه #محمود_حکمت_نیا 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 قانون‌گذاری؛ محدودیت یا سامان‌بخشی؟ 📌دکتر سیدحسین میرمحمدصادقی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 به‌نظر من الزاماً قانون‌گذاری با تحدید حقوق ملازمه ندارد؛ بلکه این بسته به محتوای قانون دارد. 🔖 گاهی اوقات اتفاقاً قانون، حق‌آفرین است؛ یعنی می‌آید و برای مردم یک حقوقی را در نظر می‌گیرد که قبلاً آن حقوق وجود نداشته و به رسمیت شناخته نمی‌شده است. چنان‌که در قانون اساسی ما در فصل سوم(مواد 19 تا 42)، در ارتباط با حقوق ملت است. یعنی قانون اساسی در واقع این حقوق را به رسمیت شناخته است. 🔖 بنابراین اینکه قانون الزاماً حقوق افراد را محدود می‌کند، این‌گونه نیست ولی البته ممکن است قانون قیدوبندی را بر افراد جامعه بگذارد و طبعاً ممکن است مقداری از خودسرانه عمل‌کردن افراد جلوگیری کند. 🔖 مثلاً فرض کنید اگر قانون بیاید و بگوید باید سر چراغ قرمز بایستید، بالأخره به‌نوعی آزادی افراد محدود می‌شود و فرد نمی‌تواند هر کاری را انجام دهد. لذا این امکان وجود دارد که قانونی بیاید و حقوق افراد را محدود کند و دلیل آن هم این است که این عمل در راستای حفظ حقوق دیگران است؛ چون اگر این حقوق محدود نشود، ممکن است تعرضی به حقوق دیگران انجام ‌شود. 🔖 اما الزاماً وظیفۀ خود قانون ایجاد محدودیت نیست بلکه وظیفۀ قانون سامان‌بخشیدن به روابط اجتماعی است و این هم گاهی اوقات با ایجاد یک ‌سری حقوق یا با محدود کردن آنها امکان‌پذیر می‌شود. #ماهنامه #رویش_اندیشه #سیدحسین_میرمحمدصادقی 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 مؤلفه‌های مهم در ارزیابی مطلوب تأثیرات هنجارگذاری 📌دکتر مسلم آقایی‌طوق در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 اولین مؤلفه این است که شروع ارزیابی آثار در مراحل اولیۀ مقررات‌گذاری باشد؛ گاهی پیش می‌آید که یک ‌سری افراد بر سر یک مصوبه کار می‌کنند و بعد به آن مصوبه علاقه پیدا می‌کنند و یک جنبۀ حیثیتی پدید می‌آید که آیا می‌توانند این مصوبه را به سرانجام برسانند یا نه. بعد از آن شما هر نوع ارزیابی آثار را هم بخواهید به راه بیاندازید، به این معناست که می‌خواهید این مصوبه را توجیه کنید. 🔖 دومین مؤلفه تدریجی‌بودن ایجاد نظام ارزیابی است. شما نباید نظام سیاسی و اداری را از طریق تزریق یک‌دفعۀ نظام ارزیابی دچار اختلال کنید؛ یعنی نباید یک‌دفعه همۀ کارها را تعطیل کنید و بگویید که همگی باید ارزیابی آثار انجام دهید. اصلاً چنین کاری به صلاح نیست. شما می‌توانید این را گام‌به‌گام و مرحله‌به‌مرحله پیش ببرید. 🔖 سومین مؤلفه تبدیل ارزیابی به پارادایم نظام مقررات‌گذاری کشور است؛ یعنی شما نباید ارزیابی را به‌صورت امر کلیشه‌ای انجام دهید. مثل تیترهایی که در پشت طرح‌های نمایندگان مجلس و یا لوایح در معاونت قوانین مجلس زده می‌شود و حدود سه صفحه است و به نظر می‌آید بیشتر یک کار شکلی و غیرجدی باشد. ارزیابی باید به پارادایم تبدیل شود؛ به این معنا که فضای کلی حاکم بر مقررات‌گذاری، فضای ارزیابی تأثیرات شود و این باعث می‌شود که فرهنگ مقررات‌گذاری در کشور عوض شود. #ماهنامه #رویش_اندیشه #مسلم_آقایی_‌طوق 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 فرآیند، اصول و ویژگی‌های قانون‌گذاری از مؤلفه‌های کارآمدی قانون و قانون‌گذاری است 📌دکتر خیرالله پروین در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 یکی از مؤلفه‌های کارآمدی قانون و قانون‌گذاری، فرآیند و اصول و ویژگی‌های قانون‌گذاری است؛ به این معنا که قانون‌گذار، قانونی جامع و دارای اصول و ویژگی‌های ماهوی و ذاتی تصویب کند و فرآیند قانون‌گذاری هم منجر به قانون جامعی بشود که ویژگی‌های قانون و اصول قانون‌گذاری را داشته باشد و در نهایت آن وضعیت فرآیند کارآمدی را با خود به دنبال داشته باشد. 🔖 در ارتقای کارآمدی پارلمان عوامل مختلفی دخیل هستند. برخی از آن‌ها مربوط به ساختارها و اختیارات و صلاحیت‌هایی است که قانون‌گذار دارد. عواملی همچون ساختار توزیع قدرت در جامعه، ساختار درونی مجلس، ساختار حزبی و انتخابات حاکم، تحولات بزرگ سیاسی و اقتصادی و... 🔖 اگر قانون‌گذار به‌خوبی آموزش و تربیت دیده باشد، می‌تواند قانون‌گذاری حرفه‌ای باشد و به فنون و ظرافت قانون‌گذاری آگاه باشد. پس نمی‌شود که به همین آسانی از فردی که آموزش ندیده و وضعیت‌های مناسب قانون‌گذاری برای او تبیین نشده است، انتظار قانون‌گذاری کارآمد داشت. 🔖 اگر در انتخاب قانون‌گذاران به این سرمایه توجه نشود، قطعاً شاهد ارتقای سطح کارآمدی قانون‌گذاری نخواهیم بود. پس در انتخاب کارگزاران برای قانون‌گذاری و قانون کارآمد باید به این وضعیت توجه شود. #ماهنامه #رویش_اندیشه #خیرالله_پروین 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 وظیفۀ مهم هر دولت پیگیری نقض حقوق بشر شهروندان خود است 📌 دکتر باقر انصاری در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 اگر شما به کل هنجارهای حقوق بشر دقت کنید، می‌بینید هدف این است که دولت‌ها حقوقی که برای افراد در نظر می‌گیرند را رعایت کنند. 🔖 پس اگر قرار است در ایران حقوق بشر رعایت شود، تنها دولت جمهوری اسلامی باید این کار را بکند. اگر قرار است در عراق حقوق بشر رعایت شود، تنها دولت عراق باید آن را رعایت کند و همین طور در سایر کشورهای اسلامی. 🔖 بنا نیست که آمریکا در جمهوری اسلامی ایران مرتکب نقض حقوق بشر شود. اگر هم چنین کاری می‌کند، وظیفۀ دولت ماست که از حقوق مردمی که داخل کشور هستند و قربانی این نقض شدند، حمایت کند. 🔖 بنابراین نقض حقوق بشر در وهلۀ اول یا از جانب بخش خصوصی و یا از جانب خود دولت صورت می‌گیرد؛ یعنی یا مستقیم انجام می‌شود و یا غیرمستقیم. در هر دو فرض، دولت مکلّف است که این نقض را موردپیگرد قرار دهد و شیوۀ جبران مناسبی را برای آن در نظر بگیرد. اگر این کار را انجام ندهد، در مرحلۀ بعدی نوبت می‌رسد به اینکه من نسبت به نقض حق خودم در مراجع حقوق بشری تظلم‌خواهی کنم. #ماهنامه #رویش_اندیشه #باقر_انصاری 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 تفاوت‌های حقوق بشر و حقوق شهروندی با یکدیگر 📌دکتر سیدمحمدمهدی غمامی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 حقوق شهروندی به‌معنای آزادی‌ها و حق‌هایی است که هر تبعه به‌موجب الزامات دینی، حقوق فطری و طبیعی و قوانین برای انجام امور شخصی خود در زندگی شخصی خود و تمشیت امور عمومی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در اختیار دارد. 🔖 اگر به این تعریف دقت کنید و مقداری هم بر اصول قانون اساسی ورود داشته باشید، می‌بینید که این مسئله منطبق بر اصل بیستم قانون اساسی است که می‌گوید: «همۀ افراد ملت اعم از زن و مرد، به‌صورت یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همۀ حقوق انسانی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با رعایت موازین فرهنگی برخوردارند». 🔖 حقوق شهروندی و حقوق بشر هم در چند مورد با یکدیگر تمایز دارند. اول اینکه حقوق ملت و حقوق شهروندی مازاد بر حقوق انسانی است و به هر حال بسترهای فکری، اجتماعی و ایدئولوژیک و فرهنگی باعث تفاوت حقوق بشر و حقوق شهروندی می‌شوند و تقریباً می‌توان گفت که به‌ازای هر کشوری که در جهان وجود دارد، یک حقوق شهروندی خاص هم وجود دارد. در حالی که اصولاً حقوق بشر عام‌الشمول است و قاعدتاً باید یک فهم مشترک از آن وجود داشته باشد. #ماهنامه #رویش_اندیشه #سیدمحمدمهدی_غمامی 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 قاعدۀ دعوت؛ اصلی در راستای توسعۀ فرهنگی و تمدنی جمهوری اسلامی 📌حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 بر اساس قاعدۀ دعوت، انقلاب اسلامی به‌عنوان یک نرم‌افزار، فرهنگ و تمدن توسعه داده می‌شود و طبعاً کشورهای مختلف بر اساس منطق گوناگون با مقولۀ دعوت مواجهه خواهند داشت و برخی از آن‌ها ممکن است تنها دعوت به استکبارستیزی شوند؛ مثل برخی از کشورهای آمریکای جنوبی. برخی دیگر ممکن است دعوت به معنویت شوند؛ مثل کشورهای مسیحی و کشورهای دین‌دار و برخی دیگر ممکن است به تقویت اسلام دعوت شوند و برخی کشورهای دیگر هم ممکن است حوزۀ شیعه را رشد دهند. 🔖 بر این اساس، نهضت‌های آزادی‌بخش و اسلامی باید موردحمایت قرار گیرند تا در نهایت یک جبهۀ واحد، متمرکز و دارای یک سازمان‌دهی مشترک ایجاد شود. البته امروزه ما در سطح منطقه با محوریت مقاومت، در حال رقم‌زدن این اتفاق هستیم که شامل مقابلۀ کشورهای مسلمان در قبال نظام سلطه‌گر و رژیم نیابتی آن‌ها به نام اسرائیل است. به‌عنوان نمونه امروزه آمریکا به‌عنوان نماد کشورهای سلطه‌گر و ناتو به‌عنوان نهادی سلطه‌گر عملاً از کشورهای منطقه در حال بیرون‌رفتن هستند و این به‌معنای توسعه و حاکمیت جهان اسلام در منطقۀ مربوط به خودشان است، فارغ از اینکه شیعه‌مذهب یا سنی‌مذهب باشند. 🔖بنابراین هر مقدار که می‌شود باید به‌مثابۀ امر مشکّک و ذومراتب، مردم را به فرهنگ اسلامی، شیعه‌گری و فرهنگ شیعۀ ناب و توسعۀ آن‌ها و تقابل با جهان سلطه و توسعۀ معنویت دعوت کرد. #ماهنامه #رویش_اندیشه #سیدسجاد_ایزدهی 🌐 @rouyesh_andisheh

📘 نسخۀ الکترونیک شمارۀ چهارم نشریه رویش اندیشه 📌 با موضوع: ابعاد تورم در اقتصاد ایران #رویش_اندیشه #ماهنامه #اقتصاد 🔲 با ما همراه باشید 🌐 @rouyesh_andisheh

🔘 ویژگی‌های لازم برای کنشگران عرصۀ سیاست‌گذاری نظام 📌دکتر حمید بالایی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 وقتی سیاست‌گذاری با پسوند اسلامی گفته می‌شود، اول از همه احاطه و اشراف به قوانین اسلامی و روش استنباط احکام اسلامی با رویکرد فقه اجتهادی و فقه نظام باید باشد و این به‌نظر من جزء ویژگی‌های جدی و کمی مغفول در فرآیندهای کارشناسی امروز سیاست‌های کلی نظام است. 🔖 در مقام دوم آن چیزی که به‌نظر من باید در افراد دخیل در تهیۀ پیش‌نویس‌های سیاست‌گذاران یک کشور وجود داشته باشد، اشراف به الگوهای مطلوب‌بخشی حکمرانی در حوزه‌های مختلف است؛ یعنی مثلاً در حوزه‌های مختلف اقتصاد، سیاست و همچنین حوزه‌های علم و فناوری باید اشرافی وجود داشته باشد که با این اشراف، امکان طراحی الگوی مطلوب آن حوزه مبتنی بر مبانی اسلامی فراهم شود. 🔖 ویژگی سوم اشراف بر وضع موجود این حوزه‌های بخشی است. اینکه شما از چه وضع موجودی می‌خواهید به‌سمت وضع مطلوب حرکت کنید و چه گزاره‌های سیاست‌گذارانه‌ای را باید اتخاذ کنید که وضع موجود را به‌سمت وضع مطلوب حرکت دهید. 🔖 ویژگی چهارم این است که باید با یک رویکرد مسئله‌شناسانه و نگاه مسئله‌محور بتوان وضع موجود را بر مطلوب تطبیق داد و از تطبیق این‌ها به شکاف راهبردی که بین وضع موجود و مطلوب است دست پیدا کرد. 🔖 این چهار ویژگی اصلی است که هر کنشگری در عرصۀ سیاست‌گذاری نظام در کشور باید آن را دارا باشد. #ماهنامه #رویش_اندیشه #حمید_بالایی 🌐 @rouyesh_andisheh