🔘 حیطه و محدودۀ منافع جمهوری اسلامی ایران 📌 حجت‌الاسلام‌ و المسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 برای منافع جمهوری اسلامی ایران باید به جغرافیای ایران و مسئولیت‌های نظام جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان نگاهی کرد. در نگاه به جغرافیای داخلی ایران، می‌بینیم که اقوام مختلفی در ایران ساکن هستند؛ خصوصاً در مرزها و از پیروان مذاهب مختلف هم داریم. گرچه نسبتشان مثلاً حدود 10درصد است، اثرگذارند و مبنا هم این است که همۀ شهروندان ایرانی باید مورد توجه نظام و مسئولان نظام قرار گیرند. این‌طور نباشد که شهروندان ایرانی، درجۀ یک و درجۀ دو تلقی شوند. 🔖 آنچه از اهمیت بسزایی برخوردار است، مسئلۀ رضایت عامه است که این رضایت عامه باید تأمین شود. پس منافع عامه در سطح ملی همۀ جغرافیای کشور و همۀ اقوام را دربرمی‌گیرد. در سطح منطقه‌ای هم همۀ کشورها و گروه‌هایی که به‌نحوی جمهوری اسلامی را محور حرکت انقلابی و مقاومت خودشان قرار داده‌اند، باید حمایت کنیم و این در قانون اساسی ما به صراحت آمده است. 🔖 پس منافع ملی این‌طور نیست که در جغرافیای ایران محصور باشد و اگر بنا باشد انقلاب اسلامی رو به رشد و پیشرفت و گسترش باشد، حتماً می‌بایست همۀ کسانی را که به جمهوری اسلامی هوادار و علاقه‌مندند و در راستای مقاومت گام برداشته‌اند، مدنظر قرار داده و تحت پوشش حمایت‌های خود بگیرد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 چالش نفت در ایران؛ قبل از انقلاب و بعد از انقلاب 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 قبل از پیروزی انقلاب، سازمان برنامه دست آمریکایی‌ها بود. اصلاً ایجاد سازمان برنامه در ایران توسط آمریکایی‌ها صورت گرفت. روشن است که آمریکایی‌ها در طراحی سازمان برنامه و در برنامه‌ریزی‌ها منافع خودشان را مدنظر داشته‌اند از جمله مسئلۀ نفت. آن‌ها برای تأمین انرژی صنایع غربی روی نفت ما حساب می‌کردند و دربرابر نفت هم غالباً به ما سلاح می‌دادند. بنابراین قبل از انقلاب اصلاً نگاه ملی به نفت نبوده است؛ ولو زمان مصدق نفت ملی شده باشد. 🔖 این نشان‌دهندۀ این است که نفت به‌صورت تمام و کمال در خدمت سیاست خارجی دولت رژیم شاه بود؛ آن هم در خدمت آمریکا و اهداف آمریکا. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی بحمدالله نفت در خدمت نظام جمهوری اسلامی درآمد و اتفاقاً چون چنین شد، جنگ را بر ما تحمیل کردند و در صدد متوقف‌کردن صادرات نفت ما برآمدند. 🔖 پیشرفته‌ترین هواپیماها و موشک‌ها را دراختیار عراق گذاشتند که بتوانند کشتی‌ها و پایانه‌های نفتی ما را بزنند. این نشان می‌دهد که هدف، متوقف‌کردن صادرات نفت ما توسط رژیم صدام بوده و البته به‌گونه‌ای شد که گاهی صادرات نفت ما حتی به 250هزار بشکه در روز کاهش پیدا کرد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 چالش‌های سیاست‌گذاری در حوزۀ نفت 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 متأسفانه ما از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی دربارۀ نفت سیاست‌گذاری نکردیم. هر دولتی که آمد، متناسب با صادرات نفت و قیمت نفت تا جایی که می‌توانست از درآمد نفت در بودجۀ سالیانه استفاده می‌کرد. هر وقت که فشاری بود و صادرات یا قیمت نفت کاهش پیدا کرد، به کسری بودجۀ سنگینی دچار شدیم. هر وقت هم که درآمد نفت سرشار بود، وضعیت خوبی داشته‌ایم و تمام درآمد نفت مصرف شده است. 🔖 به‌نظرم سیاست ما از آغاز پیدایش نفت باید این می‌بود که این ثروت، ثروت ملی است. این ثروت ملی زیرزمینی باید استخراج شود و به ثروت ملی روی زمینی دربیاید. یعنی به سرمایه‌ها تبدیل شود؛ سرمایه‌های صنعتی، زیربنایی، زیرساختی، حتی سرمایۀ انسانی، توسعۀ بنادر، جزایر، راه‌ها، ریل‌ها و همین‌طور آنچه که اقتضای رشد و پیشرفت اقتصادی است و می‌بایست به‌صورت زیربناها و زیرساخت‌ها شکل بگیرد باید این‌ها را توسعه می‌دادیم. 🔖 ولی لزوماً این‌طور نشده است و این خسارتی است که به ثروت ملی ما وارد شده است. اگر این اتفاق افتاده بود که از آغاز پیدایش نفت، در بودجه از آن استفاده نمی‌کردند، بلکه به سرمایه تبدیل می‌شد، شک نکنیم جمهوری اسلامی می‌توانست یکی از ده کشور اول پیشرفتۀ اقتصادی جهان باشد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 نفت و گاز؛ منابعی برای حال و آینده 📌 حجت‌الاسلام‌ و المسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَالارضَ وَضَعَها لِلاَنَام» زمین را خداوند برای انسان‌ها آفریده است. انسان‌ها که فقط این نسل نیستند، همۀ نسل‌ها هستند. اگر بنا باشد منابع تجدیدناپذیر که طی میلیاردها سال شکل گرفته توسط یک نسل و دو نسل استخراج شود و از بین برود، مگر جایگزین می‌شود که مجدداً بخواهد شکل بگیرد؟ 🔖 پس یا باید به‌صورت طبیعی برای نسل‌های آینده نگه داریم یا کاری کنیم که نسل‌های آینده از آن سرمایه‌گذاری‌ها بتوانند استفاده کنند و حق آن‌هاست. اینکه گفته شود منابع نفت و گاز از منابع ملی است، عیبی ندارد؛ ولی نباید فهم غلطی از آن صورت گیرد. 🔖 اگر بخواهیم با ادبیات فقهی صحبت کنیم، باید بگوییم نفت و گاز هم از انفال است و انفال دراختیار حاکمیت است. حاکمیت هم باید نگاه بلندمدت و بین نسلی داشته باشد و عدالت بین نسلی را در استفاده از منابع مدنظر قرار بدهد. بنابراین منطق درستی ندارد که کسی بخواهد بگوید منابع نفت و گاز مال همین نسل است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 اقتضائات سیاست‌گذاری در حوزۀ نفت 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 یک وقتی حضرت آقا فرمودند که ای کاش ما می‌توانستیم برای مدتی درب چاه‌های نفتمان را ببندیم. این آرمان و آرزو، آرزوی خیلی خوبی است؛ منتها تعبیر ای کاش ایشان هم نشان می‌دهد که وضعیت ما اکنون اقتضا نمی‌کند. 🔖 بخواهیم یا نخواهیم، بودجۀ سالانه‌مان را باید ببندیم. یک‌سوم بودجۀ ما به نفت متکی است. اگر بنا باشد نفت خام را نفروشیم، این یک‌سوم را چگونه باید جایگزین کنیم؟ اگر مردم که از نظر اقتصادی تحت فشار هستند و احساس می‌کنند درآمدشان هزینه‌های زندگی‌شان را پوشش نمی‌دهد و بناست که ریاضت‌کشانه بگوییم یک‌سوم از درآمدمان را هم می‌خواهیم دریافت نکنیم و نفتمان را به چین نفروشیم، فشار مضاعفی روی عامۀ مردم می‌آید و این برخلاف مصالح ملی ماست. 🔖 یعنی همان مصالح ملی اقتضا می‌کند که ما امروز نفتمان را به چین بفروشیم. یا مثلاً گازمان را به عراق و ترکیه صادر کنیم. البته با عراق و ترکیه مشکلی نداریم و مراودات‌مان بسیار مناسب است. چین هم قدرتی است که مقابل آمریکا از جهاتی ایستاده؛ ولی این‌طور نیست که منافع ملی ما را مبنا قرار دهد. 🔖 بنابراین اگر بخواهیم سیاست بلندمدت‌مان را درنظر بگیریم، همین است که تمام نفت‌مان را به فراورده‌ها تبدیل کنیم و به هیچ‌جا صادر نکنیم. این حرف درستی است؛ اما در کوتاه‌مدت نمی‌توانیم چنین فکری کنیم. هرچه سریع‌تر باید وابستگی‌مان را به نفت کاهش دهیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تدابیری در جهت اثربخشی سیاست‌گذاری 📌 حجت‌الاسلام‌ و المسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 رهبر انقلاب برای اینکه سیاست‌گذاری‌ها اثربخش باشد، تدبیری کرده‌اند که از مجمع تشخیص خواستند الزامات اجرایی‌شدن سیاست‌ها را تدوین کنند و خدمت ایشان تقدیم کنند و این کار اتفاق افتاد. 🔖 از جمله الزامات این شد که هر سیاستی که می‌خواهد ابلاغ شود، مخاطب خاص و معین داشته باشد. اگر مخاطبش دولت است، معلوم باشد، اگر مخاطبش مجلس است، معلوم باشد، اگر مخاطبش نیروهای مسلح است، باید معلوم باشد. این مخاطب اگر به قانون نیاز دارد، باید ظرف شش ماه لایحه‌اش را به مجلس بدهد. اگر به قانون نیاز ندارد، بلکه به تدابیر اجرایی نیاز دارد، آن تدابیر اجرایی را تهیه و اعلام کند. مجمع تشخیص در جریان قرار بگیرد که به چه شیوه‌ای می‌خواهد عملیاتی و اجرایی شود. 🔖 یعنی همین هیئت عالی نظارت، بر آنچه به‌عنوان لایحه تهیه شده یا آنچه به‌عنوان برنامۀ اجرایی تهیه شده، نظارت کند که منطبق با سیاست‌های مصوب باشد. 🔖 بنابراین این تدابیر برای این است که کاملاً این سیاست‌ها اجرایی شود. علت اینکه چنین تدبیری هم اتفاق افتاد، این بود که طی سال‌های متمادی دولت‌ها و مجلس‌ها منطبق با سیاست‌ها عمل نمی‌کردند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 زنجیرۀ ارزش و لزوم توجه به آن 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 بعضی از مشتقات گاز را که ما الان مثلاً حدود 38دلار می‌فروشیم، بعد از مرحله‌ای پالایش و فراوری بعدی ناگهان به 2هزار دلار می‌رسد. عقلایی این است که ما زنجیرۀ ارزش را در تولید نفت و گاز مدنظر قرار دهیم. اگر زنجیرۀ ارزش دنبال نشود، حتماً ضرر کرده‌ایم. 🔖 مثلاً دیگران یکی از مشتقات گاز ما را خریداری ‌کرده و به فراورده تبدیل می‌کنند، به خود ما صادر می‌کنند و ما باید 10برابر یا 20برابر قیمت بپردازیم. ما هم به آن زنجیرۀ ارزش در تولید نفت و گاز نیاز داریم. بنابراین وضعیت ما با نروژ فرق می‌کند. نروژ کشوری کوچک با جمعیت ۴، ۵میلیونی است و چنین ظرفیتی ندارد. حتی چنین استعدادی در نیروی انسانی خودش ندارد که ما داریم. 🔖 ما از نظر استعداد نیروی انسانی در وضعیت بسیار خوبی هستیم. پس باید از این ظرفیت استفاده کنیم. تا جایی که امکان دارد، زنجیرۀ تولید را تا نقطۀ نهایی پیش ببریم و محصولی که ارائه می‌کنیم، محصولی باشد که مصرف‌کنندۀ نهایی می‌خواهد مصرف کند. 🔖 اگر این اتفاق بیفتد، ثروت ملی را درست استفاده کرده‌ایم. اقتضای منافع ملی این است که ما این زنجیرۀ ارزش را تا پایان ببریم و در سیاست‌ها نیز همین ابلاغ شده است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 اوپک و منافع ملی ایران 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖بخواهیم یا نخواهیم اوپک تحت‌تأثیر قدرت‌های جهانی عمل می‌کند. شاهدش این است که وقتی دلار روند تضعیفی را طی می‌کرد، رئیس‌جمهور آمریکا با پادشاه عربستان جلسه می‌گذارد و از او می‌خواهد که در اوپک تصویب کند که فروش نفت به دلار باشد. همین موجب شد که دلار تقویت شود و قیمتش بالا بکشد. این یعنی اوپک در خدمت سیاست‌های اقتصادی آمریکاست. 🔖 علت اینکه دلار آمریکا الان در سطح جهانی موقعیت پیدا کرده، همین است که نفت در جهان دارد با دلار مبادله می‌شود. اگر اوپک بنا را بر این بگذارد که نفت با دلار مبادله نشود و با سایر ارزها مبادله شود، شکست بزرگی بر دلار وارد می‌شود و طبعاً معنایش این است که شکست بزرگی روی سیاست‌های ابرقدرتی مثل آمریکا وارد می‌شود و در منطقه این جنگ‌هایی که ایجاد می‌کند، متوقف می‌شود. 🔖 ما باید توجه کنیم که نباید تحت‌تأثیر سیاست‌های آمریکا عمل کنیم. بله اوپک از یک جهت خوب است. ما سعی کنیم در اوپک حضور داشته باشیم و نقش‌آفرینی کنیم و رأی داشته باشیم و تأثیرگذار باشیم. اما معنایش این نیست که اوپک معبدی است که نباید به آن بی‌احترامی کنیم. اگر سطح تولیدمان را بالا ببریم؛ اما به فراورده‌ها تبدیل شود و فراوری را در زنجیرۀ تولید تا پایان ادامه دهیم، به فرض که سهم ما در اوپک افت کند، ما بُرد کرده‌ایم. بُرد ما منافع ملی ماست. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 نظام ارزی و قواعد فقهی 📌 حجت‌الاسلام‌ والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛ 🔖 دربارۀ نظام ارزی، چون نص صریحی در منابع دینی نداریم، باید از قواعد کلی بهره بگیریم. قطعاً قواعد فقهی نقش کلیدی و محوری دارند و لازم است مجموعۀ قواعد مرتبط را مرور و ارزیابی کنیم. 🔖 اگر کسی مجموعۀ قواعدی را که در کتب فقهی ذکر شده، بررسی کند و آن‌ها را براساس اولویت دسته‌بندی نماید، می‌تواند انتخاب‌های دقیق‌تری انجام دهد. به این ترتیب، قواعدی که در اولویت استفاده قرار دارند، مشخص خواهند شد. البته ممکن است از تمامی قواعد انتخاب‌شده بهره برده شود؛ اما برخی از آن‌ها اهمیت و اولویت بیشتری دارند. 🔖 مثلاً قاعدۀ «نفی سبیل» از جمله قواعدی است که در موضوعات ارزی می‌تواند بسیار مهم باشد. از سوی دیگر، استفاده از مبانی اعتقادی یا اخلاقی نیز ممکن است مفید باشد؛ اما به‌نظر می‌رسد این موارد بیشتر جنبۀ تکمیلی دارند و اساس حکمرانی نمی‌توانند صرفاً بر آن‌ها استوار باشد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #غلامرضا_مصباحی‌مقدم 🌐 @rahyaft_andisheh