✅ روش‌شناسی بررسی سند (مراحل گام به گام بررسی سند یک روایت)، ویراست دوم 🔹نگارش: استاد سیدمحمدرضا #واعظی (مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم) @y_talabegi 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ روش آیت‌الله خویی در نقل اقوال و نقل روایات ▫️ آیت الله شبیری زنجانی: 🔹آقای آسید عبدالکریم اردبیلی (از مراجع تقلید) از آقای خویی نقل می‌کرد که ایشان می‌فرمود: «قلما أراجع الجواهر»، از مستند العروة الوثقی ایشان هم معلوم است که برای نقل #اقوال به #مستمسك آقای حکیم مراجعه و اقوال جواهر را از آنجا نقل می‌کند. 🔹 برای #روایات نیز به کتاب #حدائق مراجعه می‌کند؛ چون حدائق روایات را خوب بررسی می‌کند. سپس آقای خویی فکر می‌کند و نظر می‌دهد. سلیقه آقای خویی این گونه است. (جرعه‌ای از دریا ج۲ ص ۶۸۱) @halgeyoola 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ #منشور_روحانیت (پیام تاریخی و مهم امام خمینی ره خطاب به طلاب و روحانیان)، ۳ اسفند ۱۳۶۷ 🔹رهبر انقلاب: "منشور روحانیت را بخوانید، مکرر بخوانید" ۱۳۹۸/۲/۱۸ 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

#منشور_روحانیت 🔹 اينجانب معتقد به فقه سنتى و #اجتهاد_جواهرى هستم و تخلّف از آن را جايز نمى‌دانم. 🔹 اجتهاد به همان سبك صحيح است ولى اين بدان معنا نيست كه فقه اسلام پويا نيست، #زمان و #مكان دو عنصر تعيين‌كننده در اجتهادند. 🔹مسئله‌اى كه در قديم داراى حكمى بوده است به ظاهر همان مسأله در روابط حاكم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد و یک نظام ممکن است حکم جدیدى پیدا کند، بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادى و اجتماعى و سیاسى همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقى نکرده است، واقعاً #موضوع_جدید ى شده است که قهراً حکم جدیدى مى‌طلبد. مجتهد باید به مسائل زمان خود احاطه داشته باشد. (منشور روحانیت، ۳ اسفند ۱۳۶۷) 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

#منشور_روحانیت 🔹حضرت امام(ره) در منشور روحانیت (۳ اسفند ۱۳۶۷)، بر ضرورت پایبندی به #روش_فقه_سنتی و اجتهاد جواهری اما #پویا (با در نظر گرفتن زمان و مکان و موضوع‌شناسی مسائل جدید) تاکید می‌کنند. 🔹این نامه حضرت امام(ره) خطاب به یکی از شاگردان‌شان مبتنی بر روش مورد اشاره به نگارش در آمده است: ▫️لازم است از برداشت جناب‌عالی از اخبار و احکام الهی اظهار تأسف کنم. ▫️بنا بر نوشته جناب‌عالی #زکات تنها برای مصارف فقرا و سایر اموری است که ذکرش رفته است و اکنون که مصارف به صدها مقابل آن رسیده است راهی نیست ▫️ و #رِهان در «سَبْق» و «رِمایه» مختص است به تیر و کمان و اسب دوانی و امثال آن که در جنگ‌های سابق به کار گرفته می‌شده است و امروز هم تنها در همان موارد است ▫️و #انفال که بر شیعیان تحلیل شده است، امروز هم شیعیان می‌توانند بدون هیچ مانعی با ماشین‌های کذایی جنگل‌ها را از بین ببرند و آنچه را که باعث حفظ و سلامت محیط‌زیست است را نابود کنند و جان میلیون‌ها انسان را به خطر بیندازند و هیچ‌کس هم حق نداشته باشد مانع آنها باشد ▫️منازل و مساجدی که در #خیابان‌کشی‌ ها برای حل معضل ترافیک و حفظ جان هزاران نفر مورد احتیاج است، نباید تخریب گردد و امثال آن ▫️و بالجمله آن گونه که جناب‌عالی از اخبار و روایات برداشت دارید، تمدن جدید به کلی باید از بین برود و مردم کوخ‌نشین بوده و یا برای همیشه در صحراها زندگی نمایند. (صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۱۵۰) 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

#منشور_روحانیت 🔹حوزه‌ها و روحانیت باید #نبض_تفکر و نیاز آینده #جامعه را همیشه در دست خود داشته باشند و همواره چند قدم جلوتر از حوادث، مهیای عکس العمل مناسب باشند. (منشور روحانیت، ۳ اسفند ۱۳۶۷، صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۲۹۲) 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مشخصات یک #استدلال_فقهی صحیح از منظر آیت الله هاشمی #شاهرودی (بخش ۴) ▫️دقت در فهم و به کار بستن قواعد اصولى و فقهى 🔹نکته چهارم دقت در فهم قواعد اصولی و فقهی است و همچنین درست تطبیق‌دادن آن‌ها در مسائل فقهی، چه قواعدی که دلیل اجتهادی می‌باشند و چه قواعدی که اصل عملی و دلیل فقاهتی هستند 🔹یعنی اولاً #فهم این قواعد و حدود و ثغور هر قاعده بادقت کامل لازم است که دارای چه شرایطی است. ثانیاً دقت در پیاده‌کردن آن‌ها است که در #تطبیق، اشتباهی صورت نگیرد و در جایش از آن استفاده شود 🔹این، دقت‌کاری‌های فوق‌العاده لازم دارد که علمیت و اجتهاد فقیه در آن نمایان می‌شود و از این‌جا نقش قواعد اصولی و فقهی در اجتهاد روشن می‌گردد؛ چه قواعدی که مربوط به دلیل فقاهتی و اصول عملیه است؛ مثل استصحاب، برائت و احتیاط و یا قواعدی که مربوط به ادله اجتهادی است؛ مثل جمع عرفی و تعارض و استلزامات عقلی که به‌کار‌گیری فقهی آن‌ها خیلی مهم است و اگر به صورت ناصحیح در فقه تطبیق داده شود، استدلال ضعیف و نادرست جلوه می‌کند و همچنین است قواعد فقهی که آن‌ها هم بسیار مهم است و لازم است که به‌طور دقیق در فقه تطبیق داده شود. 🔹بعضی از این قواعد در فقه، کلیدی است که اگر کبرای آن‌ها اثبات شود، خیلی از ابواب را می‌گشاید؛ مثل (اصالة الصحه و المشروعیة در عقود) که مرحوم سید(ره) بسیار از آن استفاده می‌کنند و آن را به عنوان قاعده و دلیل اجتهادی حاکم بر استصحاب فساد در عقدی که مشروعیتش مشکوک است جاری می‌کند، ایشان می‌گوید هرجا که در مشروعیت عقدی شک کنیم اصاله‌الصحه در عقود داریم، مگر این‌که یکی از عناوین مبطله‌ای مثل غرر، ربا و عناوین دیگر در کار باشد که با این قاعده می‌توان اکثر عقود مستحدثه را مشروع و صحیح دانست. البته این قاعده اصل صحت در عقود در مباحث حقوقی جدید روز هم وجود دارد تحت عنوان اصل صحت قراردادها و توافقات متعاقدین که بر آن توافق می‌کنند و ایشان به این قاعده اصالة‌الصحه در عقود مضاربه، مزارعه، مساقاة، شرکت، اجاره و امثال آن تمسک می‌کند و با این اصل می‌توانیم خیلی از شرایطی را که نسبت به شرطیت یا مانعیت آن در عقدی شک داشته باشیم و دلیل اجتهادی نیز بر آن نباشد نفی کنیم و صحت آن عقد فاقد آن شرط یا واجد آن مانع مشکوک را اثبات کنیم؛ مثلاً مضاربه با کالا را صحیح بدانیم و شرطیت نقدین یا پول را در آن نفی کنیم. 🔹بنابراین فهم قواعد اصولی وفقهی - چه آن‌چه که مربوط به دلیل اجتهادی و چه آن‌چه که مربوط به دلیل فقاهتی و اصل عملی است - بسیار مهم است و پیاده‌کردن و تطبیق دقیق و صحیح آن در فقه و همچنین نسبت‌سنجی میان آن‌ها و تشخیص حاکم و محکوم و مقدم و مؤخر آن‌ها یک مشخصه چهارمی است که حجم وسیعی از بحث‌ها و روش‌های اجتهاد فقهی امروز مربوط به آن می‌شود که عدم اشراف و علم دقیق به این قواعد و یا غفلت از تطبیق دقیق آن‌ها موجب خطا و اشتباه در استنباط فقهی می‌شود. 🌐http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahroudi/feqh/92/930206/ @Asre_jadid_57 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

🎥 آیت الله #بهجت (ره): تا رابطه ما با #امام_زمان (عج) قوی نشود، کار ما درست نمی‌شود @bahjat_ir 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ اجتهاد و مسائل نوپدید ▫️شهید مطهری: 🔹مشکلات جامعه بشری نو می‌شود و مشکلات نو، راه حل نو می‌خواهد. #الحوادث_الواقعه چیزی جز پدیده‌های نوظهور نیست که حل آنها بر عهده حاملان معارف اسلامی است. 🔹سر ضرورت وجود مجتهد در هر دوره و ضرورت تقلید و رجوع به مجتهد زنده همین است و الا در یک سلسله مسائل استاندارد شده، میان تقلید از زنده و مرده فرقی نیست. اگر مجتهدی به مسائل و مشکلات روز توجه نکند او را باید در صف مردگان به شمار آورد. (نهضت‌های اسلامی، ص ۹۴) @motahari_ir 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مشخصات یک #استدلال_فقهی صحیح از منظر آیت الله هاشمی #شاهرودی (بخش ۵) ▫️موضوع‌شناسی دقیق 🔹نکته پنجم که به نظر ما این نکته هم مهم است در این که استدلال فقهی دقیق‌تر بشود و خطایی در آن موجود نباشد، فهم #موضوعات مربوط به فقه و مسائل فقه است؛ چه موضوعات قدیم و چه موضوعات جدید و مستحدثه؛ زیرا که فهم دقیق و علمی این موضوعات خیلی مهم است‌‌؛ مثلاً نسبت به #موضوعات_قدیمی باید گفت عناوین مختلفی در ابواب فقهی در فقه ما مطرح شده است که در مورد بعضی از این موضوعات دقت کافی نشده است، البته در برخی هم تحقیقاتی شده است‌؛ مثل تحقق اوقات صلات و قبله و اوزان و مقادیر ولی در خیلی از آن موضوعات تحقیقات کاملی صورت نگرفته است؛ مثلاً در مورد این موضوع که خوردن حیوانات دریایی که فلس دارند جایز است تحقیق نشده که این فلس چیست؟ امروزه ۴ نوع فلس کشف شده است که برخی از آن‌ها با چشم مسلح دیده می‌شود و برخی هم استخوانی هستند سؤال این‌جاست که آیا تمام این‌ها فلس محسوب می‌شود یا نه؟ مثال دیگر انواع طیور محرم است که باید صفیف آن‌ها بیش از دفیف‌شان باشد و یا موضوع استحاله که به چه چیزی انجام می‌گیرد، آیا این مواد شیمیایی که به اجزا میته می‌زنند و آن‌ها را به چیز دیگری تبدیل می‌کنند، مصداق استحاله است یا خیر و یا مثلاً الکل و انواع مصنوعی آن‌ها مانند آنچه که متخذ از خمر هست، می‌باشند تا نجس باشد؟ و آیا حکم خمر را دارند؟ و این‌ها و صدها موضوع دیگر فقهی گرچه موضوعات احکام هستند ولی تحقیق در آنها برای فقیه مهم است؛ چون گاهی اوقات مشخص‌کردن آن‌ها مربوط به فقیه می‌شود؛ چون در شبهه مفهومیه مؤثر است و شبهه و اختلاف و شک در حدود مفهومی آن‌ها است. 🔹پس اولاً خیلی از موضوعات در شبهه مفهومیه مؤثر می‌باشند که تشخیص آن‌ها وظیفه فقیه است؛ نه مقلّد و ثانیاً این که برخی از این موضوعات کلی و دقیق هستند؛ مثل اوزان مقادیر که مکلف قادر نیست آن موضوع را بشناسد ولذا در فقه امروز موضوع شناسی مفهومی و مصداقی هر دو لازم و ضروری است. 🔹این مطلب در نوع دوم از موضوعات یعنی #موضوعات_جدیدالحدوث نیازمند به تحقیق بیشتری است‌؛ مثلاً مرگ مغزی - حیات نباتی - آیا مرگ است یا خیر؟ که با دستگاه حیات نباتی بدن انسان را تا مدت‌ها نگه می‌دارند و در مسائل مستحدثه علم طب این قبیل موضوعات مستحدثه زیاد وجود دارد که این موضوعات نیازمند بررسی و تحقیق است؛ مثلاً در باب معاملات، عقود و معاملات جدید زیادی وجود دارد که باید تشخیص داد مندرج تحت کدام معامله است و آیا صحیح است یا باطل، مثلاً این‌که این بانک‌ها چه عقودی را انجام می‌دهند و ماهیت انواع معاملات عدیده‌ای که انجام می‌دهند صحیح است یا خیر و دارای چه احکامی است و همچنین حقیقت پول اعتباری - اسکناس - چیست که فهم حقیقت این موارد لازم است و تا این موضوعات در فقه شناخته نشود نمی‌توان حکم آن را استنباط کرد و تمام این موارد را می‌توان تحت عنوان موضوع‌شناسی جمع کنیم‌؛ چه موضوعات مستحدثه و چه حدود و مصادیق موضوعات قدیمه که الی ماشاءالله این موضوعات زیاد هستند. http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahroudi/feqh/92/930206/ 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ هم‌اندیشی اساتید روش‌شناسی و توانمندسازی علوم اسلامی در مشهد 🔹دومین و سومین هم‌اندیشی از سلسله هم‌اندیشی‌های توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در دو محور «جایگاه نیازهای کاربردی در درختواره علوم اسلامی» و «چیستیِ روش و قلمرو روش‌شناسی در علوم اسلامی» با حضور جمعی از متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد برگزار شد. 🔹 گزارش: http://ijtihadnet.ir/?p=74972 @ijtihad 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

◾️منقلب شدن آیت الله امامی کاشانی (ره) در هنگام وصف امام عصر(عج) #تسلیت ▪️روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) ▫️@ravesh_ejtehad