💠 اصحاب #اجماع:
🔻 مرحوم کشی در سه قسمت از کتاب خود، در مورد 18 نفر از اصحاب، عبارتی به این مضمون نقل کرده است: «أَجْمَعَتِ الْعِصَابَةُ عَلَى تَصْحِيحِ مَا يَصِحُّ مِنْ هَؤُلَاءِ وَتَصْدِيقِهِمْ لِمَا يَقُولُونَ، وَأَقَرُّوا لَهُمْ بِالْفِقْهِ» (رجال کشی، ص238، 375 و 556) که در مورد معنای آن چند احتمال وجود دارد:
1️⃣ تنها وثاقت #راوی-بلاواسطه بعد از این افراد (مروی عنه اصحاب اجماع) اثبات میشود.
2️⃣ هر کجا خبر به یکی از این اصحاب اجماع رسید، بقیه روات #ثقه میشوند. طبق این مبنا، وثاقت روات بعدی ـ هر چند مروی عنه #باواسطه از اصحاب اجماع باشند ـ اثبات میشود.
3️⃣ هرگاه خبر به این افراد میرسد، وثاقت روات اثبات نمیشود، لکن خود خبر حجت و #معتبر میشود. (#موثوق-الصدور)
4️⃣ جمله کشّی ارتباطی به توثیق افراد یا اثبات اعتبار روایت ندارد، بلکه ظاهر در این معناست که خود این افراد فقیه و عالم و مورد اعتماد علما بودهاند و در مورد این 18 نفر، در میان بزرگان اتفاق نظر وجود داشته است. (نظر #صحیح)
📚 ر.ک: فقه بورس، استاد #عندلیبی، ج1، ص 54
👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
💠 اساتید و شاگردان جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی
🔹 تقریب استدلال:
مرحوم نجاشی در مورد دو تن از روات (جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی) مینویسد: «روی عن الثقات و رووا عنه» (شماره 304 و 933) یعنی او از ثقات روایت کرده و ثقات هم از او. یعنی تمام مشایخ و تمام شاگردان این دو نفر ثقه هستند.
🔸 البته مشخص است که در مورد شاگردان و راویانی که از این دو بزرگوار روایت کردهاند نمیتوان این قاعده را پذیرفت؛ زیرا از حیث صغروی قابل اثبات نیست. یعنی اینکه فلانی شاگرد یکی از این دو بزرگوار است اول کلام است و قابل اثبات نیست؛ چون شاید دورغ میگوید و اثبات وثاقت با این وجه دوری میشود. اما نسبت به مشایخ و مروی عنه های جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی به طور عام میتوان گفت تمام مشایخ این دو بزرگوار ثقه هستند.
1️⃣ اشکال اول (محقق خویی): منظور از این عبارت «روی عن الثقات کثیراً» است. به قرینه اینکه از امام معصوم ع ضعفا نقل روایت میکردند، چه برسد به روات معمولی.
🔺جواب: اولاً نقل از ثقه فضیلت نیست که با امام ع مقایسه شود. ثانیاً هر کسی از امام ع سوال می کرد امام ع پاسخ می فرمود. یعنی وظیفه امام بیان احکام است حتی برای فساق؛ بر خلاف این افراد که میتوانند بگویند: من از غیر #ثقه روایت نمی کنم و به غیر ثقه هم روایت نقل روایت نمیکنم.
2️⃣ اشکال دوم: با توجه به عبارت «یروی عن الضعفاء» نجاشی در مورد ابن خالد برقی که قطعاً به معنای این است که کثیراً از #ضعفاء روایت میکرده، ولی مروی عنه ثقه هم دارد، احتمالاً «روی عن الثقات» نیز به معنای کثیراً باشد، که در این صورت در میان مروی عنه های این افراد، روات ضعیف هم خواهد بود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین
📌 ارسالی از حجت الاسلام دکتر هادی جلالی اصل
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 بررسی سندی صحیحه سوم زراره
👤#استاد_شب_زنده_دار
صحیحهی سوم #زراره در کافی به دو طریق وارد شده است. در طریق اول به جز ابراهیم بن هاشم و در طریق دوم به جز محمد بن اسماعیل، همهی روات قطعا امامی #ثقه هستند و تنها اختلاف در این دو راوی می باشد. در زمان هایی ابراهیم بن هاشم را امامی #ممدوح می دانستند و روایاتش را #حسنه تعبیر می کردند و ممکن است برخی روایات حسنه را حجت ندانند، چنان که علامه #مجلسی این روایت را حسن کالصحیح تعبیر کرده است؛ اما حق آن است که روایات حسنه نیز حجتند.
در طریق دوم محمد بن اسماعیل مردد بین سه نفر می باشد که حق آن است که محمد بن اسماعیل النیسابوری می باشد و گر چه توثيق ندارد، اما از سه طریق می توان او را توثيق کرد:
۱- واقع شدن در اسناد کامل الزیارات
۲- نقل فراوان کلینی از او
و...
📚 درس خارج اصول، ۶و۷ شهریور ۱۴۰۱
✅ ادامه این مطلب و مباحثه علمی در این موضوع را در لینک زیر دنبال کنید.👇
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2817
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 معنای ثقة در کلام قدما:
🔹 آیت الله شبیری زنجانی (حفظه الله) لفظ «ثقة» را با استناد به کلام شیخ طوسی در کتاب «العدّة» به معنای «#امامی_عدل» میدانند.
🔸 توضیح آنکه: شیخ طوسی در کتاب «العدة» (العدة في أصول الفقه1: 149) در بحث عمل به اخبار متعارض میفرماید: اگر راوی یکی از اخبار متعارض، امامی بود و راوی خبر دیگر غیر امامیِ متحرز از کذب بود، خبر امامی عدل مقدم است. بله، اگر خبر غیر امامی متحرّز از کذب، با خبر امامی عدل متعارض نباشد، مورد عمل قرار می گیرد.
شیخ طوسی در ادامه به بحث تعارض خبر مرسل با خبر مسند میپردازد و میفرماید: اگر راوی مُرسِل، ملتزم به نقل از ثقات نیست، به خبر مسند عمل میشود، اما اگر مُرسِل از زمره کسانی است که روایات مسند و مرسل خود را از ثقات نقل میکنند ــ همچون ابن ابی عمیر، بزنطی و صفوان بن یحیی ــ بین خبر مرسل و خبر مسند تعارض واقع میشود.
مرحوم شیخ میفرماید: به خاطر معروف بودنِ این افراد به نقل از ثقات، علمای شیعه «مراسیل» این افراد را مساوی و هم سنگ با «مسانید» دیگران به شمار میآورند.
🔹 با توجه به این عبارت، روشن میشود که کلمه ثقه در کلام شیخ، به معنای «امامی عدل» به کار رفته است؛ زیرا در ابتدا شیخ خبر امامی عدل و غیر امامی متحرز از کذب را مساوی ندانست. سپس «مراسیل» این افراد را ــ به خاطر ملتزم بودن به نقل از «ثقه» ــ مساوی با روایات «مُسنَد» ــ که سند آن مشتمل بر روات امامی عدل است ــ دانست. بنابراین مرحوم شیخ ثقه را به معنای امامی عدل به کار میبرده است.
آیت الله شبیری زنجانی معتقد است که لفظ «ثقه» در کلام نجاشی نیز به همین معنا است.
🔸 اما بنا بر نظر مختار، هر چند لفظ «ثقه» در کتاب «العدة» شیخ طوسی به معنای «امامی عدل» به کار رفته است، اما لفظ «#ثقه» در کلمات رجالیان و فقها به همان معنای اصطلاح امروزی، یعنی «شخص مورد اعتماد و متحرّز از کذب» است.
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله استاد #شهیدی (فقه پول ــ 1399 ش)
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 وقوع راوی در اسناد کتاب عیون أخبار الرضا (ع) شیخ صدوق
🔹مرحوم شیخ صدوق روایتی را در عیون نقل کرده است:
«حَدَّثَنَا أَبِي وَمُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِيدِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالا حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمِسْمَعِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيُّ أَنَّهُ سُئِلَ الرِّضَا ع يَوْماً وَ قَدِ اجْتَمَعَ عِنْدَهُ قَوْمٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَقَدْ كَانُوا يَتَنَازَعُونَ فِي الْحَدِيثَيْنِ الْمُخْتَلِفَيْنِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الشَّيْءِ الْوَاحِدِ؟ فَقَالَ ع: ... إِذَا وَرَدَ عَلَيْكُمْ عَنَّا فِيهِ الْخَبَرَانِ بِاتِّفَاقٍ يَرْوِيهِ مَنْ يَرْوِيهِ فِي النَّهْيِ وَلَا يُنْكِرُهُ وَكَانَ الْخَبَرَانِ صَحِيحَيْنِ مَعْرُوفَيْنِ بِاتِّفَاقِ النَّاقِلَةِ فِيهِمَا يَجِبُ الْأَخْذُ بِأَحَدِهِمَا أَوْ بِهِمَا جَمِيعاً أَوْ بِأَيِّهِمَا شِئْتَ وَ أَحْبَبْتَ مُوَسَّعٌ ذَلِكَ لَكَ مِنْ بَابِ التَّسْلِيمِ لِرَسُولِ اللَّهِ ص». (عیون اخبار الرضا 2: 20)
🔸 بعد از پایان حدیث هم فرمودهاند: «قال مصنّف هذا الكتاب (رضي الله عنه) كان شيخنا محمّد بن الحسن بن أحمد بن الوليد (رضي الله عنه) سيّئَ الرأي في محمّد بن عبد الله المِسمَعي راوي هذا الحديثِ و إنّما أخرجتُ هذا الخبر في هذا الكتاب لأنّه كان في كتاب الرحمة و قد قرأتُه عليه فلم يُنكره ورواه لي». (عیون اخبار الرضا 2: 21)
یعنی اعتذار جستهاند که کسی برای نقل این روایت اشکال نکند؛ چون من «کتاب الرحمة» را پیش استادم ابن ولید خواندم و ایشان این حدیث را روایت کردند و منکر نشدند.
🔹 از این کلام استفاده میشود که ایشان بنا داشته در کتاب «عیون اخبار الرضا» حتی با واسطه هم از راویان غیر قابل اعتماد نقل مطلب نکند؛ چون اگر بنایشان بر این نبوده وجهی نداشته برای یک بار نقل با واسطه از مسمعی اعتذار بجوید. پس معلوم میشود در این روایت وثاقت خبری وجود دارد و وثاقت مخبری وجود ندارد. بنابراین در جاهای دیگر از کتاب که این حرف را نمیزند معلوم میشود #وثاقت_مخبری وجود دارد.
🔸 پس میخواهیم از این کلام صدوق (قدس سره) استفاده بکنیم که سندهای دیگر کتاب، مشکل نداشته، لذا حرفی نزده است؛ اما اینجا مشکل سندی داشته، لذا آمده عذر خودش را بیان کرده است. چنانکه مقداری که تتبّع کردیم، دیدیم بعضی از جاها هم باز در سند اشکال میکند و مثلا میگوید این سند مرسل است، با این که ظاهر آن ارسال نیست، چون ارسال خفی دارد میگوید این مرسل است. گویا اگر جایی اشکال در سند باشد، بیان میکند.
🔹 بنابراین تمام کسانی که در اسناد کتاب «عیون اخبار الرضا» واقع شدهاند، افراد #ثقه و مورد اعتماد هستند. البته اثبات این مطلب احتیاج به تتبّع وسیع و دقیقی دارد.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1396
👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 تعویض سند
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری
🔻 #تعویض سند قدمایی بر اساس مساله #اجازات عام انجام میشده است.
بر فرض مثال، شیخ #طوسی به #فهرست شیخ #صدوق مراجعه میکند و چنین عبارتی را مشاهده میکند: «اخبرنی محمّد بن حسن بن ولید ....» که شیخ صدوق، #طریق خود را ذکر میکند. از آن رو که شیخ صدوق، نزد شیخ طوسی #ثقه و مورد اعتماد است، برای شیخ طوسی، طریق محمّد بن حسن بن احمد بن ولید ثابت میگردد. شیخ طوسی، خود یک طریق دیگری نیز به محمّد بن حسن بن ولید دارد. پس از آنکه طریق صدوق برای او مورد اعتماد گشت، طریق خودش را جایگزین طریق صدوق به روایت مورد نظر میکند. این جایگزینی به غرض کمکردن واسطه در نقل روایت انجام میشود....
📚 درس خارج فقه، ۲۵ بهمن ۱۴۰۲
تقریر این جلسه👇👇👇
https://eitaa.com/1596960/3870
ادامه مطلب و مباحثه 👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3392
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 بررسی دلالت عبارت شیخ طوسی رحمه الله بر وثاقت صاحبان توقیع
👤 #استاد_شهیدی
شهید صدر برای اثبات جلالت محمد بن عبدالله بن حمیری و پدر ایشان فرمودهاند: اینها از طریق نواب اربعه برای امام عصر عج توقیع مینوشتند و حضرت عج نیز جواب آنها را میدادند و شیخ طوسی نیز در کتاب #الغیبة فرمودهاند: «و قد كان في زمان السفراء المحمودين أقوام #ثقات ترد عليهم التوقيعات من قبل المنصوبين للسفارة من الأصل» و این عبارت دلالت دارد بر این که کسانی که برای امام عج توقیع نوشته و امام عج جواب آنها را دادند #ثقه هستند و با توجه به این که محمد بن عبدالله بن حمیری و پدرشان نیز از این افراد هستند پس ثقه بودن آنها ثابت میشود.
به نظر ما این بیان تمام نیست زیرا...
📚 درس خارج اصول، ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
✅ ادامه این مطلب و مباحثه علمی در این موضوع را در لینک زیر دنبال کنید.
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3420
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 پاسخ به اشکالات آیتالله سیستانی در مورد دخول جعفر بن بشیر در مشایخ ثقات
👤 #استاد_حسینی_نسب
🔻آیتالله #سیستانی میفرماید روی عن الثقات یعنی از #ثقات روایت می کند اما نگفته که فقط از ثقات #روایت می کند. در #مشایخ ثقات لا و إلا داریم که دلالت بر #حصر دارد. لذا آقای سیستانی مشایخ ثقات سه گانه را میپذیرد اما توسعه به اینجا را نمیپذیرند.
اولا: آقای سید جواد #شبیری در بحث لا ضرر خود پس از نقل این کلام آقای سیستانی نکتهی خوبی را میفرمایند که همهی روات از ثقات روایت نقل میکردند اما وقتی در میان بیش از هزار نفر فقط نسبت به جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی میگوید روی عن الثقات و روَوا عنه پس معلوم میشود خصوصیتی در این دو نفر است که این گونه ذکر کرده است و آنها را از باقی روات جدا کرده است.
ثانیا: بر فرض اساتید جعفر بن بشیر همه #ثقه بودند و او فقط از ثقات نقل کرده است اما این که چه کسی از او روایت کند، دست خود او نیست. کما این که در مشایخ ثقات هم راوی بعدی را توثیق می کنیم نه راوی قبلی را.
پاسخ به اشکال دوم
پاسخ این اشکال آن است که جمله وحید #بهبهانی که میگوید باید راوی، اجازهای باشد نه وجادهای دلالت میکند که او به کسی #اجازه روایت می داده که او را به #وثاقت قبول داشته است.
📚 درس خارج، جلسه پرسش و پاسخ، ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 تعویض سند
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری
🔻 #تعویض سند قدمایی بر اساس مساله #اجازات عام انجام میشده است.
بر فرض مثال، شیخ #طوسی به #فهرست شیخ #صدوق مراجعه میکند و چنین عبارتی را مشاهده میکند: «اخبرنی محمّد بن حسن بن ولید ....» که شیخ صدوق، #طریق خود را ذکر میکند. از آن رو که شیخ صدوق، نزد شیخ طوسی #ثقه و مورد اعتماد است، برای شیخ طوسی، طریق محمّد بن حسن بن احمد بن ولید ثابت میگردد. شیخ طوسی، خود یک طریق دیگری نیز به محمّد بن حسن بن ولید دارد. پس از آنکه طریق صدوق برای او مورد اعتماد گشت، طریق خودش را جایگزین طریق صدوق به روایت مورد نظر میکند. این جایگزینی به غرض کمکردن واسطه در نقل روایت انجام میشود....
📚 درس خارج فقه، ۲۵ بهمن ۱۴۰۲
تقریر این جلسه👇👇👇
https://eitaa.com/1596960/3870
ادامه مطلب و مباحثه 👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3392
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠بررسی حجیت اقوال رجالیون در اثبات وثاقت روات
👤 #استاد_شهیدی
بر فرض تمامیت کبرای #حجیت خبر #ثقه برای اثبات حجیت خبر #واحد به لحاظ صغری عادتا راهی غیر از رجوع به کلمات #رجالیونی مثل مرحوم #نجاشی و #کشی و شیخ #طوسی وجود ندارد. اما اثبات #وثاقت #روات از طریق قول آنها از دو جهت مشکل دارد:
اشکال اول
#مشهور در #موضوعات قائل به عدم حجیت خبر ثقه هستند...
📚 درس خارج اصول، ۱۹ و ۲۲ اردبیهشت ۱۴۰۳
✅ ادامه مطلب و مباحثه علمی👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3756
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠افعل تفضیل دلالت بر وجود مبدا ندارد
👤 #استاد_حسینی_نسب
🔻این بحث در محمد ابن أبی جمهور هم مطرح بود که عبارت مرحوم #نجاشی اینگونه بود: كان أوثق من أبيه و أصلح. ما همان موقع در تأیید کلام آسید جواد #شبیری گفتیم که افعل #تفضیل، دلالت بر وجود مبدأ ندارد بلکه نسبت بین آنها را می سنجد یعنی در بین سه برادر، او وجیه تر است.
مثلا کسی که یک بچه دو ساله و یک بچه چهار ساله دارد، می گوید حسن بزرگتر از حسین است. این بزرگتر بودن در مقام مقایسه است و اثبات نمی کند که هر کدام از آنها بزرگ هستند. البته آقای #شهیدی این مطلب را نپذیرفتند.
البته نکته دیگری در اینجا وجود دارد که باعث می شود ما هم از این عبارت، #وثاقت حسین بن أبی العلاء را برداشت کنیم. یکی از برادران حسین بن أبی العلاء، عبد الحمید بن أبی العلاء است که نجاشی او را #توثیق کرده است. وقتی حسین بن أبی العلاء، اوجه از #ثقه است، پس به طریق اولی ثقه است.
پس ما نپذیرفتیم که افعل التفضیل ظهور در وجود مبدأ دارد اما چون نجاشی به وثاقت برادرش تصریح دارد و می گوید حسین از برادرش اوجه است، پس وثاقت را دارد. ولی در ابن أبی جمهور، وثاقت پدر را نداشتیم لذا ممکن بود هر دو فاسق باشند ولی یکی فسق کمتری داشته باشد.
📚 درس خارج فقه،۱۴ بهمن ۱۴۰۳
✅ ادامه مطلب و مباحثه👇🏼
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3871
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri
💠 وجه توثیق عنوان «عدّة من أصحابنا»
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری
🔹در کتاب #کافی هر کجا عنوان «#عدّة من أصحابنا» به کار رود، #معتبر تلقی میشود. در برخی موارد، این افراد مشخص و معلوماند، مثلاً اگر عدّه از احمد بن محمد بن عیسی، احمد بن محمد بن خالد، یا #سهل بن زیاد نقل کنند، هویت این عده روشن است. #علامه حلی در کتاب #خلاصة الأقوال اسامی این راویان را ذکر کرده و معمولاً در هر گروه، حداقل یک راوی #ثقه وجود دارد.
🔹همچنین، اگر #کلینی با تعابیری مانند «عدّة من أصحابنا»، «#جماعة» یا «#غیرواحد» روایتی را نقل کند، باز هم این نقل معتبر است. #اطمینان وجود دارد که حداقل یکی از این راویان ثقه است. نکته دیگری نیز در توثیق عنوان «عدّة من أصحابنا» شایان ذکر است...
📚درس خارج فقه، ۲۴ دی ۱۴۰۳
✅ ادامه این مطلب و مباحثه👇👇
🌐 http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=3914
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📲 ثواب انتشار این پیام با شما📿
کانال درس رجال استاد سید محمد جواد سید شبیری
https://eitaa.com/joinchat/3382378498C19ca80d707
https://t.me/rejal_shobeiri