1⃣ ☘ولایت، امر واحده☘ ☘«وَمَا أَمْرُنَا إِلَّا وَاحِدَةٌ» (قمر، ۵۰) ؛ امر مذکور در آیه، همان صادر اول اعنی تجلّی اعظم است که ساری در کلیه ی موجودات است. این امر که به تعبیری دیگر همان ولایت کبری الهیه است، مقام واحده اعنی وحدانیت می‌باشد؛ قال صاحب الأمر علی علیه‌السلام: «أنا أمرُ الله و الرُّوح». «قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ» (کهف، ۱۱۰) ☘امر واحده همان إله واحد که قبله ی جمیع مخلوقات دون صادر اول است می‌باشد؛ «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ» (سبأ، ۴۶) اَیْ بولاية علوية. ☘مرتبه ی بشریت انسان کامل واصل به مقام صادر اول، مرتبه ی حقیقت روحانی انسانهاست لذا فرمود «أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ»؛ «کُم» اشاره به حقیقت نفسانی مردم دارد اعنی من در مرتبه ی بشریتم مثل مرتبه ی روحانیت شمایم. و اینکه؛ بر من وحی می‌شود که إله شما إله واحد است نه إله خود من، که خود صاحب مقام واحدیت هستم، بلکه إله حقیقت محمدیه صلی الله علیه و آله، إله احد و بلکه ذات احدی است. ☘واحدیت به معنای همان ولایت است که در آن موطن همه ی اسماء حسنای لایتناهی الهی ظهور دارند. در مقام احدیت، اسماء و صفات عین ذاتند لذا احد بحت بسیط محض است و ذات فوق احد است که آنجا اسماء و صفات ذوب در ذاتند یعنی ذات لا إسمَ لَه و لا رَسمَ لَه است. ☘اما احدیت، ظهور و تجلّی ظلّیه ذات غیب الغیوبی است که آنجا اسماء حسنا و صفات علیای الهی تجلی کرده‌اند اما به نحو اجمال و بسیط لذا احدیت علّت واحدیت است و واحدیت موطن تکثر علمی اسماء الله می‌باشد، لذا آنجا آغاز خلقت است و حجت که قبل الخلق و بعد الخلق و مع الخلق می‌باشد، مقام احدیت یا مقام واحدیت است که برزخ کبرای بین ذات و اسماء الله می‌باشد. واحدیت امر احدیت و ذات اقدس إله است لذا شاید ضمیر جمع «نا» مشیر بدان باشد و الله اعلم. ☘«تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ» (قدر، ۴) ؛ ملائکه که اسماء الله هستند و روح که اعظم مخلوقات الهی است تنزلات امر ذات الوهی می‌باشند پس امر، اصل و امّ مطلق خلائق الهی است. ☘«إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ ۚ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ» . (دخان، ۳ و ۴) ☘کتاب «علی، نقطه آغاز وجود» ص ۵۱☘