☘تأمّلی در زیارت امینالله در زیارت امیرالمؤمنین علیهالسّلام (بخش هشتم)☘
☘فرازهای آغازین زیارت امینالله را مرور میکردیم. زائر بعد از سه سلام آغازین زیارت، شروع به شهادت دادن میکند. یعنی باورهای خود را عرض میکند: أَشْهَدُ أنَّکَ جاهَدْتَ فِی اللهِ حَقَّ جِهادِهِ: شهادت میدهم که تو حقّ جهاد در راه خدا را بهجا آوردی و ادا کردی. جهاد امیرالمؤمنین علیهالسّلام فقط شمشیر زدن در میدان احد و حُنین و بدر و امثال اینها نبود! این یک بُعد از جهاد امیرالمؤمنین علیهالسّلام است، که جهاد اصغر است.
☘شنیدهاید که وقتی لشکریان از جنگ برگشتند، پیغمبراکرم صلّیاللهعلیهوآله به استقبال آنها رفتند. خیرمقدم گفتند و فرمودند: مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِیَ عَلَیْهِمُ الْجِهادُ الْأَکْبَرُ: مرحبا برکسانی که جهاد اصغر را پشت سر گذاشتند و جهاد اکبر هنوز پیش رویشان است.
☘تمام جنگهای امیرالمؤمنین علیهالسّلام و تمام شمشیر زدنهای آن حضرت، جهاد اصغر ایشان است. امّا جهاد امیرالمؤمنین علیهالسّلام به جهاد اصغر محدود نیست. دو جهاد دیگر داریم. امیرالمؤمنین علیهالسّلام قابل محدود شدن نیست. ما باید برای خودمان حد قائل شویم. او بیکرانهای است که حد ندارد. بعد از جهاد اصغر، پیغمبر صلّیاللهعلیهوآله فرمودند: بَقِیَ عَلَیْهِمُ الْجِهادُ الْأَکْبَرُ. جهاد اصغر این است که شما در جنگ شمشیر میگیرید، تفنگ میگیرید، اسلحه میگیرید و با کافر، با مشرک، با ظالم و با متجاوز میجنگید. این جهاد اصغر است.
☘جهاد اکبر چیست؟ جهاد اکبر این است که عقل شما، یعنی امیرالمؤمنینِ باطنی شما، به جنگ شهوت و غضب و وهم شما میرود. این جهاد اکبر است. این در باطن است. امیرالمؤمنین علیهالسّلام جهاد اکبر را در کلّ هستی انجام میدهند.
☘فوق جهاد اکبر چیست؟ جهاد اعظم. جهاد اکبر، جنگ عقل بود با شهوت و غضب و وهم. جهاد اعظم، جهاد دل است با عقل. یعنی امیرالمؤمنین علیهالسّلام مرتبهی اعلایی دارد که مرتبهی عقل، مرتبهی نازل و مادون امیرالمؤمنین علیهالسّلام است. آن مرتبهی قلب و دل است. لذا گاهی اوقات عقل حکمی میکند و دل آن حکم را نقض میکند. عقل میگوید: اینجا بروی خطرناک است، از رفتن به میدان خطر پرهیز کن!
☘دیدید آمدند به اباعبدالله علیهالسّلام گفتند تو این کوفیها را میشناسی. زمان پدرت امیرالمؤمنین علیهالسّلام، کنار ایشان در کوفه بودی. دیدی که چه موجودات رذلی هستند. زمان برادرت، امام مجتبی علیهالسّلام، دیدی که اینها چه موجودات پلید و کثیفیاند. به اینها که نامه نوشتند و تو را دعوت کردند تا حاکمشان شوی، اعتماد نکن. یعنی عاقلانه اباعبدالله علیهالسّلام را نصیحت کردند. گفتند: حالا که میخواهی بروی، لااقل زن و بچّه را نبر! دیدید که ابنعبّاس و محمد حنفیّه آمدند نصیحت کردند. عبداللهبنعمر که خدا میداند مانند پدرش چه شیّادیِیی داشت، او هم آمد نصیحت کرد که حسین نرو! اباعبدالله علیهالسّلام هم فرمودند: عقلاً حرف اینها درست است. امّا من از افق دیگری مینگرم. آنجا میدان عشق است. میدان عقل نیست.
☘میدان جهاد اعظم، جهاد دل است، جهاد قلب است، جهاد عشق است، جهاد محبّت است با سوداندیشیها و مصلحتاندیشیهای عقل.أَشْهَدُ أنَّکَ جاهَدْتَ فِی اللهِ حَقَّ جِهادِهِ یعنی هم حقّ جهاد اصغر را ادا کردی، و هم حقّ جهاد اکبر را، و هم حقّ جهاد اعظم را.
ادامه دارد…
#زیارت_امین_الله
#استاد_مهدی_طَیِّبْ
@mohamad_hosein_tabatabaei