🔟 (پایانی) 🔹زیارت به مثابه یک سبک زندگی؛ در امتداد زیارت اربعین 🔻زیارت اربعین، نقطه پایان سفر نیست؛ بلکه آغازی است بر مسیری طولانی‌تر از خودسازی و خدمت اجتماعی. زائر، پس از بازگشت از کربلا مأموریت دارد این سرمایه معنوی را به عرصه زندگی فردی و اجتماعی خود منتقل سازد. او حامل پیامی است که در مسیر کربلا آموخته؛ پیامی از ایمان، ذکر خدا، محبت، ایثار، تقوا، پاکی، تواضع، نظم و مسئولیت‌پذیری. 🔻ارزش این آموخته‌ها زمانی آشکارتر و ماندگارتر می‌شود که پس از بازگشت، به «سبک زندگی حسینی» تبدیل گردد؛ وگرنه اگر در زندگی روزمره استمرار نیابد، به تدریج از حرارت خواهد افتاد و اثر عمیق خود را از دست خواهد داد. بعضی از اولیای الهی می‌گفتند: فرق اولیای خدا با عموم مردم در این است که آن‌ها انواری را که از عبادات و زیارات به دست می‌آورند، با مراقبت حفظ می‌کنند، ولی بسیاری از مردم با غفلت آن‌ها را از دست می‌دهند؛ از این‌رو، نور معنوی در دل اولیا همواره متراکم و افزوده می‌شود، اما در نفوس دیگران به تدریج خاموش می‌گردد. 🔻امام محمدباقر علیه‌السلام در روایتی نورانی(۱)، می‌فرماید: ▫️«شیعیان ما را به زیارت قبر حسین علیه‌السلام فرمان دهید؛ زیرا آمدن به سوی او روزی را افزون می‌کند، عمر را طولانی می‌گرداند، بلاها را دور می‌سازد، و آمدن به زیارت او بر هر مؤمنی که به امامت او از سوی خدا اعتراف دارد، لازم است.» 🔻این روایت نشان می‌دهد که زیارت اربعین، تنها یک عمل عبادی نیست، بلکه آثار معنوی و اجتماعی گسترده‌ای دارد. وقتی زائر با چنین معرفتی از سفر بازمی‌گردد، باید در رفتار و اخلاقش نمود پیدا کند؛ از جمله رعایت انصاف، صبر در برابر سختی‌ها، احترام به دیگران، و خدمت به نیازمندان. ▫️رهبر معظم انقلاب در تبیین جایگاه این حرکت عظیم می‌فرمایند: «حسین اجتماع عظیمی را درست می‌کند. این دل‌ها با هزاران گام در راه است، همه حرکت می‌کنند، همه راه می‌افتند به سمت آن معدن و سرچشمه‌ی معنویت و آزادگی، و این را به رخ دنیای مادّی امروز می‌کشند. و این ان‌شاءالله روزبه‌روز باید حرکت بیشتری بکند و گسترش بیشتری پیدا کند، و البته .....ان‌شاءالله باید عمق بیشتری پیدا کند. اصحاب حکمت و علم بایستی در این زمینه‌ها فکر کنند، کار کنند و ان‌شاءالله تلاش کنند.» (۱۳۹۸/۰۷/۲۱) 🔻جدای از آنچه که‌در امتداد اربعین به عهده نهادهای فرهنگی در این زمینه است زائران نیز می‌توانند برای حفظ آثار و معنویت این سفربه اموری بپردازند: ▫️ ایجاد یک «شبکه زیارتی» در زندگی پس از بازگشت بسیار مؤثر است؛ زائران می‌توانند به طور مستمر به مشاهد مشرفه، مانند حرم امام رضا، حضرت معصومه، حضرت احمد بن موسی، حضرت عبدالعظیم علیهم‌السلام و سابر بقاع متبرکه خود مشرف شوند. این اماکن مقدس همچون شعبه‌هایی از مکتب کربلا، آثار زیارت اربعین را در نفس و زندگی زائر تثبیت می‌کنند. ▫️همچنین، تشکیل حلقه‌های معرفتی و خدمتی میان همسفران اربعین، مرور آموزه‌ها، همکاری در امور خیر و تقویت روحیه‌ی اخوت، می‌تواند استمرار فرهنگ عاشورایی را در محیط دانشگاه، محل کار و محله‌ها تضمین کند. ▫️و برای آن‌که زیارت اربعین و راه کربلا در همه روزهای سال زنده بماند و عهد و پیوند با سیدالشهدا علیه‌السلام استحکام یابد، باید یاد او را همواره بر زبان و در دل زنده نگاه داشت. ▫️در روایتی بسیار ارزشمند(۲)، شخصی به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: «فدایت شوم، من بسیار یاد حسین علیه‌السلام می‌کنم؛ چه بگویم؟» حضرت فرمودند: «بگو: "صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللهِ" و آن را سه بار تکرار کن؛ چرا که سلام، چه از نزدیک و چه از دور، به او می‌رسد.» 🔻پس، چه در مسیر اربعین باشیم و چه در زندگی روزمره، این ذکر کوتاه اما عمیق، پلی است میان دل ما و کربلا، و یادآور عهدی که با خون شهیدان بسته‌ایم: «صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللهِ» (١)متن روايت و منبع روايت: «مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فَإِنَّ إِتْيَانَهُ يَزِيدُ فِي اَلرِّزْقِ وَ يَمُدُّ فِي اَلْعُمُرِ وَ يَدْفَعُ مَدَافِعَ اَلسُّوءِ وَ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَی‌ كُلِّ مُؤْمِنٍ يُقِرُّ لَهُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اَللَّهِ» (۲) متن روایت و منبع روایت: «فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي كَثِيراً مَا أَذْكُرُ اَلْحُسيْنَ عَلَيْهِ اَلسّلامُ فَأَيَّ شَيْءٍ أَقُولُ؟ فَقالَ قُلْ: صَلّی‌ اَللّهُ عَلَيْكَ يَا أَبا عَبْدِ اَللّهِ، تُعِيدُ ذَلِكَ ثَلاَثاً؛ فَإِنَّ اَلسَّلاَمَ يَصِلُ إِلَيْهِ مِنْ قَرِيبٍ وَ مِنْ بَعِيدٍ.» 🖊دکتر محمدعلی راغبی عضو هیأت علمی دانشگاه قم 🤝روابط‌عمومی دانشگاه قم🤝 @university_of_qom روبیکا | آپارات