#زیارت_اربعین4⃣
🔹خدمت به زائران إمام حسین؛ دانشگاهی از عشق و بندگی
🔻زیارت امام حسین علیهالسلام به صورت پیاده روی در اربعین، علاوه بر اینکه یک سفر معنوی است؛ یک حرکت اجتماعی متشکل از همه قشر های جامعه است؛ کاروانی است که روح را از خاک تا افلاک میبرد. در این مسیر، زائران حسینی با پای دل و قدم صدق حرکت میکنند، اما صحنهای دیگر نیز در کنار این حرکت جلوه میکند و فرصتی بیبدیل را پدید میآورد که در آن خلوص نیت و عشق به اهل بیت، معنای عمیقتری مییابد و آن کمک به تسهیل سفر کربلا و خدمت به زائران است؛ مانند دانشگاهی که در آن بندگی، محبت و ایثار در هم میآمیزد.
🔻خدمت به زائران امام حسین علیه السلام، نیز در بین شیعیان تنها رفع نیازهای جسمانی زائران نیست بلکه تبلور روحیه فداکاری، تواضع و عشق به امام است و نوعی عبادت تلقی میشود که ریشه در سنت پیامبر و اهلبیت علیهمالسلام دارد. در این مسیر، مردم از هر قشر و طبقه، سرمایه و توان خود را وقف زائران میکنند؛ نه برای نام و نشان، بلکه برای «رضای خدا و خوشنودی امامشان». این خدمت، همان روحی است که در حج نیز دیده میشود؛ آنگاه که مؤمنان در مکه و مدینه، افتخار میدانند که گره از کار حاجیان بگشایند و آنان را یاری کنند. اما در اربعین، این خدمت رسانی با شور و اشکی عجین شده که از داغ کربلا سرچشمه میگیرد.
🔻امام صادق علیهالسلام در روايتى(١) ارزشمند، با تمام وجود برای زائران و خدمتگزاران آنان دعا میکند. در بخشی از این روايت در دعای آن حضرت، چنین آمده است:
▫️«خدایا! من و برادرانم و همه زائران قبر پدرم، اباعبدالله حسین علیهالسلام را بیامرز؛ آنان که با شوق خدمت به ما، اموالشان را خرج کردند و با رنج سفر، بدنهایشان را به حرکت درآوردند؛ به امید پاداشی که در پیوند با ما نزد توست، و برای شاد کردن پیامبرت که درود تو بر او و خاندانش باد، و برای پاسخ دادن به فرمان ما، و برای خشمگین ساختن دشمنانمان. پروردگارا! آنان همه این کارها را فقط برای رضای تو انجام دادند؛ پس به نیابت از ما، پاداششان را خشنودی همیشگی خود قرار ده.»
🔻این دعا نشان میدهد که خدمت به زائر، در نگاه اهلبیت، همسنگ زیارت است؛ چرا که خدمتگزار، در حقیقت زائر را یاری میکند تا به محبوب برسد. چه بسا دعای امام، پیش از دعای زائر، شامل حال خدمتگزار شود. در راهپیمایی اربعین، این حقیقت را میتوان با چشم دید: مردم با کمترین امکانات، بزرگترین سفرهها را پهن میکنند، خستگی را به هیچ میگیرند و حتی از داشتههای ضروری زندگیشان میگذرند تا زائر حسینی را گرامی بدارند.
🔻در نگاه معرفتی، این خدمت، تمرین عبودیت است؛ زیرا انسان، اراده و وقت و مالش را در مسیر محبوب الهی خرج میکند، بیهیچ چشمداشتی. دانشگاه اربعین، کلاس درس همین بندگی عاشقانه است؛ جایی که هم خادم و هم زائر، فارغ از جایگاه دنیوی، شاگرد مکتب امام حسین علیهالسلام هستند. هر دو در مسیر رشد و لقاءالله گام برمیدارند. آنان که در این مسیر خدمت میکنند، در حقیقت، دست در دست امام گذاشتهاند و با عمل خود، پیوندی جاودانه با کربلا برقرار کردهاند.
(١)متن روايت و منبع روايت:
🔻«...إغْفِرْ لِي وَ لِإِخْوَانِي وَ لِزُوَّارِ قَبْرِ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ اَلَّذِينَ أَنْفَقُوا أَمْوَالَهُمْ وَ أَشْخَصُوا أَبْدَانَهُمْ رَغْبَةً فِي بِرِّنَا وَ رَجَاءً لِمَا عِنْدَكَ فِي صِلَتِنَا وَ سُرُوراً أَدْخَلُوهُ عَلَی نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ إِجَابَةً مِنْهُمْ لِأَمْرِنَا وَ غَيْظاً أَدْخَلُوهُ عَلَی عَدُوِّنَا أَرَادُوا بِذَلِكَ رِضَاكَ فَكَافِهِمْ عَنَّا بِالرِّضْوَانِ...»
📚"الکافي، شيخ كلينى، ج ۴، ص ۵۸۲"
🖊دکتر محمدعلی راغبی عضو هیأت علمی دانشگاه قم
#زیارت_اربعین
#خدمت_به_زائران
#حرکت_اجتماعی
#دانشگاه_اربعین
#تسهیل_سفر_زائران
🤝روابطعمومی دانشگاه قم🤝
@university_of_qom
روبیکا | آپارات
#سرآمدی_علمی_تربیت_ولایی_نشاط_معنوی
#زیارت_اربعين9⃣
🔹زیارت اربعین؛ دانشگاه عملی ایمان و تربیت
🔻هر ساله، میلیونها دل عاشق راهی مسیری میشوند که پایانش تنها حرم امام حسین علیهالسلام نیست ، بلکه آغاز یک حیات تازه در پرتو معرفت و محبت اهلبیت علیهمالسلام است. زیارت اربعین، دانشگاهی سیار و میدانی است که در آن، جان و رفتار انسان همزمان تعلیم میبیند و تربیت میشود.
🔻پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در روایتی نورانی(۱) به ابن عباس فرمودند:
«ای ابنعباس! هر کس او را ـ در حالی که به حق و جایگاهش آگاه باشد ـ زیارت کند، پاداش هزار حج و هزار عمره برایش نوشته میشود. آگاه باشید! هر کس او را زیارت کند، گویا مرا زیارت کرده است، و هر کس مرا زیارت کند، گویا خدا را زیارت کرده است.»
🔻این روایت، شرط «عارفاً بحقّه» را محور قرار میدهد؛ یعنی زائر باید به جایگاه امام آگاه باشد و از این آگاهی، درک عمیق از رسالت او و مأموریت خود در پیروی از آن بهدست آورد. چنین زیارتی، خود یک دوره کامل تعلیم دینی و سیاسی است که زائر را از سطح احساسات موقت، به فهم پایدار و مسئولیتپذیری در برابر حق ارتقا میدهد.
🔻امام صادق علیهالسلام نیز در روایتی ارزشمند(۲) فرمودند:
«هر کس برای زیارت قبر امام حسین علیهالسلام برود، نه از روی تکبّر و خود پسندی، و نه برای خودنمایی و شهرتطلبی، گناهانش پاک میشود همانگونه که لباس در آب پاک میگردد... و خداوند برای هر قدمی که برمیدارد، پاداش یک حج، و برای هر گامی که پایش را بلند میکند، پاداش یک عمره مینویسد.»
🔻این روایت، زیارت را یک فرآیند پالایشگر معرفی میکند که با نیت خالص، تمام آلودگیهای روحی را میشوید. این تطهیر در حقیقت، مقدمهای برای تربیت دوباره انسان است تا پس از زیارت، توان نقشآفرینی سالم و سازنده در جامعه را داشته باشد.
🔻زیارتنامهها، بهویژه زیارت اربعین، خود متنی آموزشی و تربیتیاند؛ با فرازهایی که سرشار از ولایتمداری، تبری از باطل، و تأکید بر یاری دین خداست. این متون، زائر را گامبهگام از شناخت امام و اهدافش به تعهد عملی برای ادامه راه او میرسانند و تجربه زیارت را به یک برنامه آموزشی برای زندگی تبدیل میکنند.
🔻مقام معظم رهبری در توصیف این حقیقت میفرمایند:.
▫️«این حبّ و این عشق [در پیادهروی اربعین]، عشق همراه با بصیرت است؛ میداند، میفهمد و این جاذبه او را میکشد، این مغناطیس او را میکشد.» (۱۳۹۵/۹/۳)
▫️ این سخن، همان حقیقت روایات را در زبان امروز بیان میکند: عشقی که آموزش و تربیت میآفریند و زائر را به انسان بصیر و مسئول بدل میسازد.
🔹پیادهروی اربعین، عرصهای است که در آن، همه گروههای سنی در یک محیط آموزشی و تربیتی مشترک قرار میگیرند: کودک یاد میگیرد چگونه مسئولیتپذیر و خدمتگزار باشد، جوان روحیه جهادی و همیاری را میآموزد، میانسال مدیریت و صبر را تمرین میکند و سالمند با تجربه معنوی خود، الگوی ایمان و استقامت میشود. این مسیر، تمرین عملی بندگی است؛ بندگیای که اگر به زندگی روزمره منتقل شود، جامعه را در مسیر رشد و تعالی پیش میبرد.
🔻اما آثار تربیتی اربعین به همین لحظات محدود نمیشود؛ آنچه در این مسیر آموخته میشود، در جان زائر باقی میماند و به «آثار باقیه تربیتی» تبدیل میشود. روحیه خدمت و ایثار، عادت به همدلی و یاری دیگران، تمرین نظم و همکاری، و توانایی چشمپوشی از راحتیهای شخصی برای هدفی الهی، همه سرمایههایی است که پس از اربعین نیز میتواند زندگی فردی و اجتماعی را دگرگون کند.
🔻اگر این روحیهها به زندگی روزانه منتقل شود، روابط خانوادگی صمیمیتر میشود، اختلافها با گذشت و بزرگواری حل میگردد، و فضای عمومی جامعه، آکنده از احترام، اعتماد و همکاری خواهد شد. چنین جامعهای، در برابر فشارهای مادی و فرهنگی دشمنان مقاومتر بوده و در مسیر تحقق آرمانهای حسینی، استوارتر گام برمیدارد.
(۱) متن روایت و منبع روایت
🔻«یَا ابْنَ عَبَّاسٍ، مَنْ زَارَهُ عَارِفًا بِحَقِّهِ، كُتِبَ لَهُ ثَوَابُ أَلْفِ حَجَّةٍ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ، أَلَا وَ مَنْ زَارَهُ فَكَأَنَّمَا قَدْ زَارَنِی، وَ مَنْ زَارَنِی فَكَأَنَّمَا قَدْ زَارَ اللَّهَ.»
📚«بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ۳۶، ص ۲۸۵»
(۲) متن روایت و منبع روایت
🔻«مَنْ أَرَادَ زِیَارَةَ قَبْرِ اَلْحُسَيْنِ علیه السلام لَا أَشَرًا وَلَا بَطَرًا وَلَا رِیَاءً وَلَا سُمْعَةً، مُحِّصَتْ ذُنُوبُهُ كَمَا يُمَحَّصُ اَلثَّوْبُ فِي اَلْمَاءِ... وَيَكْتُبُ اَللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَجَّةً وَ كُلَّ مَا رَفَعَ قَدَمَهُ عُمْرَةً.»
📚تهذيب الأحکام، شیخ طوسی، ج ۶، ص ۴۴
🖊دکتر محمدعلی راغبی عضو هیأت علمی دانشگاه قم
#زیارت_اربعین
#آثار_تربیتی
#دانشگاه_عملی_ایمان
#معرفت
#عبودیت
#ایثار_و_همدلی
🤝روابطعمومی دانشگاه قم🤝
@university_of_qom
روبیکا | آپارات
#سرآمدی_علمی_تربیت_ولایی_نشاط_معنوی
#زیارت_اربعين🔟 (پایانی)
🔹زیارت به مثابه یک سبک زندگی؛ در امتداد زیارت اربعین
🔻زیارت اربعین، نقطه پایان سفر نیست؛ بلکه آغازی است بر مسیری طولانیتر از خودسازی و خدمت اجتماعی. زائر، پس از بازگشت از کربلا مأموریت دارد این سرمایه معنوی را به عرصه زندگی فردی و اجتماعی خود منتقل سازد. او حامل پیامی است که در مسیر کربلا آموخته؛ پیامی از ایمان، ذکر خدا، محبت، ایثار، تقوا، پاکی، تواضع، نظم و مسئولیتپذیری.
🔻ارزش این آموختهها زمانی آشکارتر و ماندگارتر میشود که پس از بازگشت، به «سبک زندگی حسینی» تبدیل گردد؛ وگرنه اگر در زندگی روزمره استمرار نیابد، به تدریج از حرارت خواهد افتاد و اثر عمیق خود را از دست خواهد داد. بعضی از اولیای الهی میگفتند: فرق اولیای خدا با عموم مردم در این است که آنها انواری را که از عبادات و زیارات به دست میآورند، با مراقبت حفظ میکنند، ولی بسیاری از مردم با غفلت آنها را از دست میدهند؛ از اینرو، نور معنوی در دل اولیا همواره متراکم و افزوده میشود، اما در نفوس دیگران به تدریج خاموش میگردد.
🔻امام محمدباقر علیهالسلام در روایتی نورانی(۱)، میفرماید:
▫️«شیعیان ما را به زیارت قبر حسین علیهالسلام فرمان دهید؛ زیرا آمدن به سوی او روزی را افزون میکند، عمر را طولانی میگرداند، بلاها را دور میسازد، و آمدن به زیارت او بر هر مؤمنی که به امامت او از سوی خدا اعتراف دارد، لازم است.»
🔻این روایت نشان میدهد که زیارت اربعین، تنها یک عمل عبادی نیست، بلکه آثار معنوی و اجتماعی گستردهای دارد. وقتی زائر با چنین معرفتی از سفر بازمیگردد، باید در رفتار و اخلاقش نمود پیدا کند؛ از جمله رعایت انصاف، صبر در برابر سختیها، احترام به دیگران، و خدمت به نیازمندان.
▫️رهبر معظم انقلاب در تبیین جایگاه این حرکت عظیم میفرمایند:
«حسین اجتماع عظیمی را درست میکند. این دلها با هزاران گام در راه است، همه حرکت میکنند، همه راه میافتند به سمت آن معدن و سرچشمهی معنویت و آزادگی، و این را به رخ دنیای مادّی امروز میکشند. و این انشاءالله روزبهروز باید حرکت بیشتری بکند و گسترش بیشتری پیدا کند، و البته .....انشاءالله باید عمق بیشتری پیدا کند. اصحاب حکمت و علم بایستی در این زمینهها فکر کنند، کار کنند و انشاءالله تلاش کنند.» (۱۳۹۸/۰۷/۲۱)
🔻جدای از آنچه کهدر امتداد اربعین به عهده نهادهای فرهنگی در این زمینه است زائران نیز میتوانند برای حفظ آثار و معنویت این سفربه اموری بپردازند:
▫️ ایجاد یک «شبکه زیارتی» در زندگی پس از بازگشت بسیار مؤثر است؛ زائران میتوانند به طور مستمر به مشاهد مشرفه، مانند حرم امام رضا، حضرت معصومه، حضرت احمد بن موسی، حضرت عبدالعظیم علیهمالسلام و سابر بقاع متبرکه خود مشرف شوند. این اماکن مقدس همچون شعبههایی از مکتب کربلا، آثار زیارت اربعین را در نفس و زندگی زائر تثبیت میکنند.
▫️همچنین، تشکیل حلقههای معرفتی و خدمتی میان همسفران اربعین، مرور آموزهها، همکاری در امور خیر و تقویت روحیهی اخوت، میتواند استمرار فرهنگ عاشورایی را در محیط دانشگاه، محل کار و محلهها تضمین کند.
▫️و برای آنکه زیارت اربعین و راه کربلا در همه روزهای سال زنده بماند و عهد و پیوند با سیدالشهدا علیهالسلام استحکام یابد، باید یاد او را همواره بر زبان و در دل زنده نگاه داشت.
▫️در روایتی بسیار ارزشمند(۲)، شخصی به امام صادق علیهالسلام عرض کرد: «فدایت شوم، من بسیار یاد حسین علیهالسلام میکنم؛ چه بگویم؟» حضرت فرمودند:
«بگو: "صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللهِ" و آن را سه بار تکرار کن؛ چرا که سلام، چه از نزدیک و چه از دور، به او میرسد.»
🔻پس، چه در مسیر اربعین باشیم و چه در زندگی روزمره، این ذکر کوتاه اما عمیق، پلی است میان دل ما و کربلا، و یادآور عهدی که با خون شهیدان بستهایم:
«صَلَّى اللهُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللهِ»
(١)متن روايت و منبع روايت:
«مُرُوا شِيعَتَنَا بِزِيَارَةِ قَبْرِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فَإِنَّ إِتْيَانَهُ يَزِيدُ فِي اَلرِّزْقِ وَ يَمُدُّ فِي اَلْعُمُرِ وَ يَدْفَعُ مَدَافِعَ اَلسُّوءِ وَ إِتْيَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَی كُلِّ مُؤْمِنٍ يُقِرُّ لَهُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اَللَّهِ»
(۲) متن روایت و منبع روایت:
«فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّي كَثِيراً مَا أَذْكُرُ اَلْحُسيْنَ عَلَيْهِ اَلسّلامُ فَأَيَّ شَيْءٍ أَقُولُ؟ فَقالَ قُلْ: صَلّی اَللّهُ عَلَيْكَ يَا أَبا عَبْدِ اَللّهِ، تُعِيدُ ذَلِكَ ثَلاَثاً؛ فَإِنَّ اَلسَّلاَمَ يَصِلُ إِلَيْهِ مِنْ قَرِيبٍ وَ مِنْ بَعِيدٍ.»
🖊دکتر محمدعلی راغبی عضو هیأت علمی دانشگاه قم
#زیارت_اربعین
#امتداد_زیارت_اربعین
#صلّی_الله_علیک_یااباعبدالله
🤝روابطعمومی دانشگاه قم🤝
@university_of_qom
روبیکا | آپارات
#سرآمدی_علمی_تربیت_ولایی_نشاط_معنوی