فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
پیش بینی بنی صدر از برجام....
فک کن یک خائن داره اینو میگه... خودتون تا تهش بخونید اصلاحات و روحانی و تیم مذاکره کننده به ریاست ظریف چه خیانتی
به ایران کرده اند که حتی بنی صدر هم این معاهده راقبول ندارد.!!!
.
🌀 رسانه باشیم و در روشنگری لااقل یک نفر شریک باشیم .
..
💕دعای روز چهارشنبه💕
💕بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ💕
اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذي جَعَلَ اللَّيْلَ لِباساً، وَ النَّوْمَ سُباتاً، وَ جَعَلَ النَّهارَ نُشُوراً، لَكَ الْحَمْدُ اَنْ بَعَثْتَني مِنْ مَرْقَدي، وَ لَوْ شِئْتَ جَعَلْتَهُ سَرْمَداً، حَمْداً دائِماً لا يَنْقَطِعُ اَبَداً، وَ لا يُحْصي لَهُ الْخَلائِقُ عَدَداً، اَللَّـهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ اَنْ خَلَقْتَ فَسَوَّيْتَ، وَقَدَّرْتَ وَ قَضَيْتَ، وَ اَمَتَّ وَ اَحْيَيْتَ، وَ اَمْرَضْتَ وَشَفَيْتَ، وَ عافَيْتَ وَ اَبْلَيْتَ، وَعَلَي الْعَرْشِ اسْتَوَيْتَ، وَ عَلَي الْمُلْكِ احْتَوَيْتَ اَدْعُوكَ دُعآءَ مَنْ ضَعُفَتْ وَسيلَتُهُ، وَ انْقَطَعَتْ حيلَتُهُ وَ اقْتَرَبَ اَجَلُهُ، وَ تَداني فِي الدُّنْيا اَمَلُهُ، وَ اشْتَدَّتْ اِلي رَحْمَتِكَ فاقَتُهُ، وَعَظُمَتْ لِتَفْريطِهِ حَسْرَتُهُ، وَ كَثُرَتْ زَلَّتُهُ وَ عَثْرَتُهُ وَخَلُصَتْ لِوَجْهِكَ تَوْبَتُهُ، فَصَلِّ عَلي مُحَمَّد خاتَمِ النَّبِيّينَ وَ عَلي اَهْلِ بَيْتِهِ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ، وَ ارْزُقْني شَفاعَةَ مُحَمَّد صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ لاتَحْرِمْني صُحْبَتَهُ، اِنَّكَ اَنْتَ اَرْحَمُ الرّاحِمينَ، اَللَّـهُمَّ اقْضِ لي فِي الاَْرْبَعآءِ اَرْبَعاً، اِجْعَلْ قُوَّتي في طاعَتِكَ وَ نَشاطي في عِبادَتِكَ، وَرَغْبَتي في ثَوابِكَ، وَزُهْدي فيما يُوجِبُ لي اَليمَ عِقابِكَ، اِنَّكَ لَطيفٌ لِما تَشآءُ.
💕💕💕💕💕
: امروز مهمان امام موسی کاظم، امام رضا، حضرت جواد و حضرت هادی علیهم السلام و در پناه این بزرگواران هستم و همه نیات و اعمال خیرم را به پیشگاه ایشان هدیه می کنم.
💕 زیارت روز چهارشنبه مخصوص امام موسی کاظم، امام رضا، حضرت جواد و حضرت هادی علیهم السلام:
السَّلامُ عَلَيْكُم ياأَوْلِياء اللهِ، السَّلاُمُ عَلَيْكُم ياحُجَجَ اللهِ، السَّلامُ عَلَيْكُمْ يانُورَ الله فِي ظُلُماتِ الاَرْضِ ، السَّلامُ عَلَيْكُمْ صَلَواتُ الله عَلَيْكُمْ وَعَلى آلِ بَيْتِكُمْ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ، بِأَبِي أَنْتُمْ وَاُمِّي، لَقَدْ عَبَدْتُمْ الله مُخْلِصِينَ، وَجاهَدْتُمْ فِي الله حَقَّ جِهادِهِ حَتَّى أَتاكُمْ اليَقِينُ، فَلَعَنَ الله أَعْدائكُمْ مِنَ الجِنِّ وَالاِنْسِ أَجْمَعِينَ ، وَأَنا أَبْرَؤُ إِلى الله وَإِلَيْكُمْ مِنْهُمْ. يامَوْلايَ ياأَبا إِبْراهِيمَ مُوسى بْنَ جَعْفَرٍ، يامَوْلايَ ياأَبا الحَسَنِ عَلِيّ بْنَ مُوسى، يامَولايَ ياأَبا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ، يامَوْلايَ ياأَبا الحَسَنِ عَلِيَّ بْنَ مُحَمَّدٍ، أَنا مَوْلىً لَكُمْ مُؤْمِنٌ بِسِرِّكُمْ وَجَهْرِكُمْ مُتَضَيِّفٌ بِكُمْ فِي يَوْمِكُمْ هذا وَهُوَ يَومُ الاَرْبِعاءِ، وَمُسْتَجِيرٌ بِكُمْ فَأَضِيفُونِي وَأَجِيرُونِي بِآلِ بَيْتِكُمُ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ
💕💕💕💕💕
charshanbe-farahmand-246856.mp3
2.76M
یا اباصالح المهدی ادرکنی 💕
ترجمه دعای روز چهارشنبه 👇
ستایش خداى را که شب را جامه و خواب را مایه آرامش و روز را زمینه تکاپو قرار داده،ستایش تنها تو را سزاست که مرا از خوابگاهم برانگیختى و اگر میخواستى خوابم را جاودان میساختى،ستایش دائم که هرگز پایان نیابد،و سپاس بیکران که آفریدگان از شمارش آن ناتوانند،خدایا!ستایش تنها شایسته توست که آفریدى و سامان دادى و اندازه مقرر نمودى و فرمان دادی و میراندى و زنده کردى و بیمار نمودى و درمان کردى و بهبودى عنایت فرمودى و فرسوده ساختى و بر عرش هستى استیلا یافتی و بر فرمانروایى جهان چیره گشتى،تو را می خوانم همچون کسی که وسیلهاش ناکارا گشته و رشته چارهاش گسسته و اجلش نزدیک شده
و آرزویش در دنیا کاستى یافته و سخت بر رحمت تو نیازمند گشته و حیرتش بر اثر کوتاهى فزونى یافته و لغزش و افتادنش بسیار گشته و بازگشتش به سوى تو خالص شده است، پس بر محمّد خاتم پیامبران و بر خاندان پاکیزه و پاک نهاد او درود فرست، و شفاعت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش باد) را روزیام فرما و از همنشینى با او محرومم مساز، همانا تویى مهربانترین مهربانان، خدایا! در چهارشنبه چهار حاجت مرا روا ساز، نیرویم را در طاعت خود و نشاطم را در بندگى خویش، و رغبتم را در پاداشت و بی رغبتی ها یم را در آنچه که موجب عذاب دردناک توست قرار ده، همانا آنچه را بخواهى لطف میفرمایى
.
اللهم عجل لولیک الفرج 💕
257_156_29.mp3
417.2K
یا اباصالح المهدی ادرکنی 💕
ترجمه زیارت روز چهارشنبه👇
سلام بر شما ای دوستان خدا، سلام بر شما ای حجتهای خدا، سلام بر شما ای نور خدا در تاریکیهای زمین، سلام بر شما، درودهای خدا بر شما و بر خاندان پاکیزه و پاکتان، پدر و مادرم فدایتان، بهراستی خدا را خالصانه پرستیدید و در راه خدا آنچنانکه شایسته بود جهاد کردید تا آنکه مرگ به سویتان آمد، لعنت خدا بر دشمنانتان از تمام پریان و آدمیان، من بهسوی خدا و بهسوی شما از دشمنانتان بیزاری میجویم، ای سرور من، ای ابا ابراهیم موسی بن جعفر، ای سرور من، ای ابا الحسن علی بن موسی، ای سرور من، ای ابا جعفر محمّد بن علی، ای سرور من، ای ابا الحسن علی بن محمّد، من دلبسته شما هستم، ایمان دارم به نهان و آشکار شما، در این روز شما که روز چهارشنبه است از شما درخواست پذیرایی دارم و به بارگاه شما پناه میجویم، پس مرا پذیرا باشید و پناهم دهید، به حقّ خاندان پاکیزه و پاکتان.
اللهم عجل لولیک الفرج💕
💕یا اباصالح المهدی ادرکنی💕
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ💕
اَللَّـهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَّهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ مَن ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ ﴿٢٥٥﴾ لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن بِاللَّـهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىٰ لَا انفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّـهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿٢٥٦﴾ اللَّـهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ ۗ أُولَـٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿٢٥٧﴾💕
💕اللهم عجل لولیک الفرج
ayatal-korsi-alghamedi.mp3
496.4K
💕آیه الکرسی به نیت امام زمان علیه السلام سلامتی وظهور وبرآورده شدن حوائجش ورضایت ولبخندش ومعرفت دیدارش در هردو جهان بخوانید وگوش کنید 💕
تا معجزه شود برای زندگیتون در هردو جهان آمین بحق آمین مولا 💕
اللهم عجل لولیک الفرج💕
※ بِسْــمِ اللهِ الرَّحْــمٰنِ الرَّحیـــمْ ※♥️
#سـلامـ_امـامـ_زمـانمـ
📖 السَّلاَمُ عَلَى الْمَهْدِيِّ الَّذِي وَعَدَ اللَّهُ بِهِ الْأُمَمَ...
سلام بر آن مولائی که نام و یادش مرهم زخم های مومنان هر امّت در طول تاریخ بوده است.
سلام بر او و بر روزی که همه ستم دیدگان، آمدنش را جشن خواهند گرفت.
اَلْلَّٰھُمـَّـ ؏َـجِّڸْ لِوَلیِّٖــღــڪَ اَلْفَــــࢪَجْ🤲💐
❤️رسول الله صلي الله عليه و آله :
اي ابوذر !هر جواني براي خدا لهويات دنيا را رها كند و جواني اش را درانجام فرمان الهي طي نمايد خداوند پاداش ٧٢ صديق را به او مي دهد
اي ابوذر !هم نشيني نكن مگر با مؤمن و غذايت را نخورد مگر انسان خداترس و غذاي فاسقان را نخور
(فاسق = كسي كه بنابرترك گناه ندارد )
📚مجالس شيخ طوسي ص ٥٣٥
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
پزشک معروف مغز که مسلمان شد
دید ۹۰ درصد سکته های مغزی در زمان سحر اتفاق می افتد
که اگر مثل مسلمانها بیدار باشند
و تحرکی مثل نماز صبح داشته باشند این سکته مغزی رد میشود .
#فاطمیه_سلام_الله_علیها🏴🏴
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
اینا تازه فهمیدن😏👆👆👆
👈🏻 پیامبر خدا(ص):
هر کسی که غذای خود را با نمک آغاز کند
وبا نمک به پایان ببرد، از هفتاد و دو درد در امان است.
🎬
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
ما که درسایه خورشید معذب بودیم
چشممان کور سزاوار همین شب بودیم
😭😭😭🥀
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
اسم دختـــــرت رو بزار فاطـــــــمه😍
🎙️#استاد_قرائتی
#یا_زهرا_س
#امام_زمان_عج
#صلوات
#فاطمیه
#مادری_ام
✦࿐჻ᭂ🌺 🇮🇷 🌺჻ᭂ࿐✦
✦࿐჻ᭂ🌺 🇮🇷 🌺჻ᭂ࿐✦
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⌈📺🌿
یهزنتوایندورھزمونھ
چقدربایدقوۍباشھکھدستش
اینطورۍروتابوتشوهرشبچرخه؟(:💞
#همسرشهید
#شهید_محمد_بلباسی🕊
#یا_زهرا_س
#امام_زمان_عج
#فاطمیه
#مادری_ام
#عاشقانه_شهدایی
#عاشقانه_مذهبی
✦࿐჻ᭂ🌺 🇮🇷 🌺჻ᭂ࿐✦
✦࿐჻ᭂ🌺 🇮🇷 🌺჻ᭂ࿐✦
⛔️ شوخی با نامحرم ممنوع!
ابوبصیر می گوید:
در کوفه برای زنی قرآن می خواندم، یک بار در موردی با او شوخی کردم. بعد از مدّتی خدمت امام باقر (ع) رسیدم، امام مرا مورد مؤاخذه و سرزنش قرار داد و فرمود:
«کسی که در خلوت مرتکب گناه شود خداوند به او نظر لطف نمی کند، چه سخنی به آن زن گفتی؟؟!! وی می گوید:از شرم و خجلت سر در گریبان افکندم و توبه کردم. امام باقر (ع) فرمود:«شوخی با زن نامحرم را تکرار نکن.»
📚بحارالانوار ج۴۶ ص۲۴۷
┄┄┅┅┅❅🌷❅┅┅┅┄┄
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💔°•
بایدم صدات دنیا رو پر کنه...
وقتی بی سر و صدا تو کوچه ها زدنت...
🎙 حاج مهدی رسولی
❤️دلنوشته قابل تأمل شهید محسن فخری زاده تنها یکماه پیش از شهادتش:
«یک سئوال دارم، چرا شهدا در جوانی سخنانی میگویند که عرفا در کهنسالی؟ البته میدانیم که این سخنان از عمق حکمت جاری شده از قلب بر زبان است نه آنکه سخنانی سطحی است.»(۹۹/۸/۷)
#سالروزشهادت 🕊
🌹 #فخر_ایران_عزیز ...
دانشمند شهید #محسن_فخری_زاده
♦️فیزیکدان هستهای
دانشمند ارشد وزارت دفاع
رئیس سازمان پژوهش و نوآوریهای دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران
و سردار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران
♦️امروز هفتم آذر ماه چهارمین سالگرد شهادت شهید محسن فخری زاده، مردی که نامش در فهرست ۵۰۰ نفرهٔ قدرتمندترین افراد جهان در نشریهٔ آمریکایی فارن پالیسی منتشر شد.
🕊شادی روح بلندش صلوات
#شماهممیتوانیدیکعَمّارباشید
عقوبت ترک حج
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله به امام علی علیه السلام فرمودند:
یا عَلی، تارِکُ الحَجِّ وَ هُوَ یستَطیعُ کافِرٌ قالَ اللهُ تَبارَکَ وَ تَعالی: (وَ لِلهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ البَیتِ مَنِ استَطَاعَ إِلَیهِ سَبیلاً وَ مَن کَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِی عَنِ العَالَمینَ). (1)
یا عَلی، مَن سَوَّفَ الحَجَّ حَتّی یموتَ بَعَثَهُ اللهُ یومَ القِیامَةِ یهودِیاً أو نَصرانِیاً.
ای علی، کسی که استطاعت مالی دارد ولی حج به جا نیاورد کافر است، خداوند تبارک و تعالی میفرماید: «و برای خدا بر مردم (واجب) است که آهنگ خانهی (او) کنند، آنها که توانایی رفتن به سوی آن دارند. و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، و خداوند از همهی جهانیان بی نیاز است».
ای علی، کسی که مسامحه کند در فریضهی حج و حج نکرده بمیرد خداوند او رادر قیامت یهودی یا نصرانی برمیانگیزد.
بحارالانوار، ج 77، ص 58
شرح حدیث:
شرح حدیث توسط حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی مدظلهالعالی:
مراسم پرشکوه حج همچون عبادات دیگر دارای برکات و آثار فراوانی در فرد و جامعهی اسلامی است که اگر طبق برنامهی صحیح انجام پذیرد و از آن بهرهبرداری درستی شود میتواند هر سال منشأ تحوّل تازهای در جوامع اسلامی گردد.
این مناسک بزرگ در حقیقت دارای چهار بعد است که هر یک از دیگری ریشهدارتر و پرسودتر است. این چهار بُعد عبارتند از:
1. بُعد اخلاقی حج:
مهمترین فلسفهی حج همان دگرگونی اخلاقی است که در انسانها به وجود میآورد. مراسم «احرام» انسان را به کلّی از تعینات مادّی و امتیازات ظاهری و لباسهای رنگارنگ و زر و زیور بیرون میبرد و با تحریم لذایذ و پرداختن به خودسازی که از وظایف مُحرم است، او را از جهان مادّه جدا کرده و در عالمی از نور و روحانیت و صفا فرو میبرد و آنان که در حال عادی بار سنگین امتیازات موهوم و درجهها و مدالها را بر دوش خود احساس میکنند یک مرتبه سبکبار و راحت و آسوده میکند.
سپس مراسم حج یکی پس از دیگری انجام میگیرد، مراسمی که علاقههای معنوی انسان را لحظه به لحظه با خدایش محکمتر و رابطهی او را نزدیکتر و قویتر میسازد، او را از گذشتهی تاریک و گناهآلودش بریده و به آیندهای روشن و پر از صفا و نور پیوند میدهد.
توجّه به این حقیقت که مراسم حج در هر قدم یادآور خاطرات ابراهیم بت شکن و اسماعیل ذبیحالله و مادرش هاجر است و مجاهدتها و گذشتها و ایثارگری آنها را در برابر چشمان انسان مجسّم میکند و نیز توجّه به اینکه سرزمین مکّه به طور عام و مسجد الحرام و خانهی کعبه و محلّ طواف به طور خاص یادآور خاطرات پیامبر اعظم و پیشوایان بزرگ و مجاهدتهای مسلمانان صدر اوّل اسلام است، این انقلاب اخلاقی عمیقتر میشود به گونهای که در هر گوشهای از مسجدالحرام و سرزمین مکّه، انسان چهرهی پیامبر صلّی الله علیه و آله و علی و سایر پیشوایان بزرگ را میبیند و صدای آوای حماسههای آنها را میشنود.
آری اینها همه دست به دست هم میدهند و زمینهی یک انقلاب اخلاقی را در دلهای آماده فراهم میسازند و به گونهای وصف ناشدنی ورق زندگانی انسان را برمیگردانند و صفحهی نوینی در حیات او آغاز میکنند. بی جهت نیست که در روایات اسلامی میخوانیم: «هر که حج را کامل به جا آورَد، از گناهان خود بیرون میآید مانند روزی که از مادر زاده شده است».
آری، حج برای مسلمانان یک تولّد ثانوی است، تولّدی که آغازگر یک زندگی نوین انسانی است.
البتّه ناگفته پیداست که این برکات و آثار نه برای کسانی است که از حج تنها به پوستهای از آن قناعت کرده و مغز آن را به دور افکندهاند و نه برای آنها که حج را وسیلهی تفریح و سیر و سیاحت یا تظاهر و ریا و تهیهی وسایل مادّی قرار داده و هرگز به روح آن واقف نشدهاند، بلکه تنها برای کسانی است که به عمق و معنای آن رسیدهاند.
2. بُعد سیاسی حج:
به گفتهی یکی از فقهای بزرگ اسلام، مراسم حج در عین اینکه خالصترین و عمیقترین عبادات را عرضه میکند، مؤثّرترین وسیله برای پیشبرد اهداف سیاسی اسلام است.
روح عبادت توجّه به خدا و روح سیاست توجّه به خلق خداست. این دو در حج چنان به هم آمیختهاند که تار و پود یک پارچه به حساب میآیند.
حج عامل مؤثّری برای وحدت صفهای مسلمانان است.
حج عامل مبارزه با تعصّبات ملّی و نژادپرستی و محدود شدن در حصار مرزهای جغرافیایی است.
حج وسیلهای است برای شکستن سانسورها و از بین بردن خفّت نظامهای ظالمانهای که در کشورهای اسلامی حکمفرما میشود.
حج وسیلهای است برای انتقال اخبار سیاسی کشورهای اسلامی از هر نقطه به نقطهی دیگر و سرانجام حج عامل مؤثّری است برای شکستن زنجیرهای اسارت و استعمار و آزاد ساختن مسلمین.
و به همین دلیل در آن ایام که حاکمان جبّار همچون بنی امیه و بنی عبّاس بر سرزمینهای مقدّس اسلامی حکومت میکردند و هرگونه تماس میان قشرهای مسلمان را زیر نظر میگرفتند تا هر حرکت آزادی بخش را سرکوب کنند، فرا رسیدن موسم حج دریچهای بود به سوی آزادی و تماس قشرهای جامعهی بزرگ اسلامی با یکدیگر و طرح مسائل مختلف سیاسی. بر همین اساس، امیرمؤمنان علی علیه السلام هنگامی که فلسفهی فرایض و عبادات را بر میشمرد دربارهی حج میفرماید: «خداوند مراسم حج را برای تقویت آیین اسلام تشریع کرد».
بی جهت نیست که یکی از سیاستمداران معروف بیگانه در گفتار پرمعنای خود میگوید: وای به حال مسلمانان اگر معنای حج را نفهمند و وای به حال دشمنانشان اگر معنای حج را درک کنند.
و حتّی در روایات اسلامی، حج به عنوان جهاد افراد ضعیف شمرده شده، جهادی که حتّی پیرمردان و پیرزنان ناتوان با حضور در صحنهی آن میتوانند شکوه و عظمت امّت اسلامی را منعکس سازند و با حلقههای تو در توی نمازگزاران گرد خانهی خدا و سردادن آوای وحدت و تکبیر، پشت دشمنان اسلامی را بلرزانند.
3. بُعد فرهنگی حج:
ارتباط قشرهای مسلمان در ایام حج میتواند مؤثرترین عامل مبادلهی فرهنگی و انتقال فکرها درآید.
خصوصاً با توجه به این نکته که اجتماع شکوهمند حج، نمایندهی طبیعی و واقعی همهی قشرهای مسلمانان جهان است. در روایات اسلامی میخوانیم که یکی از فواید حج نشر اخبار و آثار رسول خدا صلّی الله علیه و آله به تمام جهان اسلام است.
هشام بن حکم میگوید از امام صادق علیه السلام دربارهی فلسفهی حج و طواف کعبه پرسیدم، حضرت فرمود: «خداوند این بندگان را آفرید... و فرمانهایی در طریق مصلحت دین و دنیا به آنها داد، از جمله اجتماع مردم شرق و غرب را (در آیین حج) مقرّر داشت تا مسلمانان به خوبی یکدیگر را بشناسند و از حال هم آگاه شوند و هر گروهی سرمایههای تجاری را از شهری به شهر دیگر منتقل کنند...
و برای اینکه آثار پیامبر صلّی الله علیه و آله و اخبار او شناخته شود، مردم آنها را به خاطر آورند و هرگز فراموش نکنند».
به همین دلیل در دوران خفقان باری که خلفا و سلاطین جور اجازهی نشر این احکام را به مسلمانان نمیدادند آنها با استفاده از این فرصت، مشکلات خود را حل میکردند و با تماس گرفتن با ائمهی هدی علیهم السلام و علمای بزرگ دین پرده از چهرهی قوانین اسلام و سنّت پیامبر صلّی الله علیه و آله برمیداشتند.
از سوی دیگر، حج میتواند به یک کنگرهی عظیم فرهنگی مبدّل شود و اندیشمندان جهان اسلام در ایامی که در مکّهاند گرد هم آیند و افکار و ابتکارات خود را به دیگران عرضه دارند.
4. بُعد اقتصادی حج:
برخلاف آنچه برخی فکر میکنند، استفاده از کنگرهی عظیم حج برای تقویت پایههای اقتصادی کشورهای اسلامی نه تنها با روح حج منافات ندارد، بلکه طبق روایات یکی از فلسفههای آن را تشکیل میدهد.
چه مانعی دارد مسلمانان در آن اجتماع بزرگ پایهی یک بازار مشترک اسلامی را بگذارند و زمینهای مبادلاتی و تجاری را در میان خود به گونهای فراهم سازند که نه منافعشان به جیب دشمنانشان بریزد و نه اقتصادشان وابسته به اجانب باشد. این دنیاپرستی نیست، بلکه عین عبادت و جهاد است.
لذا در همان روایت هشام بن حکم از امام صادق علیه السلام ضمن بیان فلسفههای حج به طور صریح به این موضوع اشاره شده که یکی از اهداف حج، تقویت تجارت مسلمانان و تسهیل روابط اقتصادی است.
و در حدیث دیگری از همان امام در تفسیر آیهی (لَیسَ عَلَیکُم جُنَاحٌ أن تَبتَغُوا فَضلاً مِن رَبِّکُم) (2) میخوانیم که فرمود: «منظور از این آیه کسب روزی است، هنگامی که انسان از احرام بیرون آید و مناسک حج را به جا آورد، در همان موسم حج خرید و فروش کنند (و این موضوع نه تنها گناه ندارد بلکه دارای ثواب است)».
مختصر اینکه عبادت بزرگ حج اگر به طور صحیح و کامل بهرهبرداری شود و زائران خانهی خدا در آن ایام که در آن سرزمین مقدّس حضور فعّال دارند و دلهایشان آماده است از این فرصت بزرگ برای حلّ مشکلات گوناگون جامعهی اسلامی با تشکیل کنگرههای مختلف سیاسی و فرهنگی و اقتصادی استفاده کنند. این عبادت میتواند از هر نظر مشکلگشا باشد. شاید به همین دلیل است که امام صادق علیه السلام میفرماید: «مادام که خانهی کعبه برپاست، اسلام هم برپاست». (3)
و در حدیثی امام علی علیه السلام فرمود: «الله الله فی بَیتِ رَبّکُم لاتُخلُوهُ ما بَقیتُم فَإنَّهُ إن تُرِکَ لم تُناظَرُوا؛ خدا را، خدا را در مورد خانهی پروردگارتان، هرگز آن را خالی نگذارید که اگر آن را ترک گویید، مهلت الهی از شما برداشته میشود». (4)
و نیز به خاطر اهمّیت این موضوع است که فصلی در روایات اسلامی تحت این عنوان گشوده است که اگر یک سال مسلمانان بخواهند حج را تعطیل کنند بر حکومت اسلامی واجب است که به اجبار آنها را به مکّه بفرستد.