-----¦﷽¦-----
⭕️ اصول دین چند بُوَد!؟! 😉
یکی از اساتید در درس #خارج_فقه فرمودند (حسب نقل): «اصول دین پنج تا است. البته برخی آن را سه تا دانستهاند که صحیح نیست و از سخنان عوامانه برخی از روشنفکران است»
در مورد این مطلب چند نکته عرض میشه؛
1️⃣ عقاید بنیادین اسلامی رو در اصطلاح «#اصول_دین» میگن. برای روشن شدن دقیق #اصول_دین، ابتدا باید مفهوم «اصول» و «دین» روشن بشه؛ چون جایگاه «مبادی تصوّری» (تعریفات) قبل از سایر مطالبه. #دین در اصطلاح (اصطلاح مورد پذیرش نویسنده)، به معنای اعتقاد به آفرینندهای برای جهان و انسان، و دستورات علمی متناسب با این عقایده. با توجه به این تعریف، هر دینی حداقل دو بخش داره؛ 1- عقیده یا عقایدی که حکم پایه و اساسِ اون دین رو داره. 2- دستورهای عملی که متناسب با اون پایه یا پایههای عقیدتیه. بنابراین بدون تناسب نیست که بخش عقاید در هر دینی، «اصول»، و بخش احکام عملی، «فروع» نامیده بشه.
2️⃣ ادیان توحیدی سه اصل مشترک دارند؛ 1- اعتقاد به خدای یگانه 2- اعتقاد به زندگیِ ابدیِ بعد از دنیا که نتیجه کارهاشون در دنیا رو دریافت میکنن 3- اعتقاد به بعثت افرادی از طرف خدا برای رسوندن مردم به کمال و سعادت. این اصول سهگانه، درواقع، پاسخهایی هست به اساسیترین سؤالاتی که برای هر انسان آگاه مطرح میشه: 1- مبدأ هستی کیست؟ 2- پایان زندگی چیست؟ 3- از چه راهی میتونیم بهترین برنامۀٔ زندگی رو بشناسیم؟
3️⃣ عقایدِ اصلی، لوازم و تفاصیلی داره که مجموعاً «سیستم عقیدتی دین» رو تشکیل میده. بنابراین «توحید»، «نبوت» و «معاد»، اساسیترین عقاید در همه ادیان آسمانیه، اما میشه عقاید دیگری رو ـ که یا از تحلیل آنها به دست میاد، یا از توابع اونهاست ـ طبق اصطلاحی خاص، جزء عقاید اصلی حساب کرد؛ مثلاً اعتقاد به «وجود خدا» یک اصل، و اعتقاد به «وحدت خدا» رو اصل دوم شمرد. یا اعتقاد به «اصل نبوت» رو یک اصل، و اعتقاد به «نبوت پیامبر اکرم» رو اصل دیگه ای به حساب آورد. یا «#عدل» ـ که یکی از عقاید فرعی توحیده ـ و «#امامت» ـ که از توابع نبوته ـ رو به عنوان دو اصل مستقل ذکر کرد. پس درحقیقت، استعمال واژه «اصل» در مورد اینگونه اعتقادات، تابع اصطلاح و قرارداده و جای بحث و مناقشه نداره، و محصور کردن اونها در سه یا پنج یا ... دلیلی نداره. برای تأیید این مطلب توجه کنیم که میشه #اصول_سه_گانه رو هم به یک اصلِ دیگه مثلاً «واجب الوجود» برگردوند، و گفت ما اصلاً «اصول» نداریم، بلکه فقط «یک اصل» در عقاید دینی داریم. منظورم اینه که بحث کردن در تعداد اصول دین، فایدهء بدرد بخوری نداره.
4️⃣ تا اونجایی که نویسنده میدونه، در منابع دینی چیزی با عنوان #اصول_دین و #فروع_دین (به معنای مصطلح امروزی) وجود نداره و این تقسیم بندی از طرف #متکلمان و در کتابهای کلامی مطرح شده
┄┄┅┅┅❅❁❅┅┅┅┄┄
«ساحت اندیشه، پیرامون دین و اندیشه دینی👇
«https://eitaa.com/sahat_andisheh