هدایت شده از مدرسه علميه الهادی علیه السلام
❎ اصرار در گناه یعنی چه؟
#استاد_عربیان حفظه الله:
✍️ مرحوم شهید دستغیب در کتاب گناهان کبیره، ملاک هایی را برای گناهان کبیره ذکر کرده است. اولا آن هایی که در روایات ما به عنوان کبائر و گناهان بزرگ مطرح شده. دوما آن گناهانی که صریحا در قرآن وعده عذاب داده شده است یا در روایات، وعده جهنم داده شده است. سوما اگر صریحا در آیات و روایات وعده عذاب داده نشده است، بزرگ تر از گناهانی شمرده شده است که در آن گناهان وعده عذاب و آتش جهنم داده شده است.
🌸این ملاک ها را آنجا ذکر می کند. طبیعتا گناهانی که بر اساس ادله حرام شمرده بشود اما هیچیک از این ملاک های کبیره بودن در آن نباشد، می شود صغیره. مثلا این مثالی که زدم: از ته زدن ریش. البته بعضی از علما احتیاط واجب می فرمایند. اما آن هایی که فتوا داده اند که حرام است، از نظر آن ها حرام است و می توانیم بگوییم این یک گناه صغیره به حساب می اید ولی لاصغیره مع الاصرار و لاکبیره مع الاستغفار. اگر استغفار بکنیم، کبیره ای باقی نمی ماند. پاک می شود گناه. و اگر صغیره هم باشد و اصرار کنیم، دیگر صغیره نیست. کبیره شده است.
🍀حالا در بحث اصرار، اینکه ملاک اصرار چیست باز فقها بحث مفصلی دارند.
👈 عده ی می فرمایند اصرار به این است که تکرار کنیم. اصرار با تکرار تحقق پیدا می کند. حداقل دو دفعه انجام دهیم.
👈اما عده ای می فرمایند نه. تحقق مفهوم اصرار احتیاج به تکرار در تحقق خارجی ندارد. همین که دفعه اول را انجام داده، توبه نکرده، و بنا دارد، در ذهنش هست که باز هم انجام بدهد. با اینکه هنوز دومی را انجام نداده است اما اگر توبه از قبلی نکرده و باز هم می خواهد انجام بدهد، بنایش بر این است که انجام بدهد، همین موجب می شود که مفهوم اصرار تحقق پیدا کند. و هم چنین نظرات دیگری که در مباحث فقهی به تفصیل بحث شده است.
💠توجه داشته باشیم در روایات ما هست که الندم توبه. کسی که از خودش ناراحت است. از خودش بدش می آید که چرا من این کار را کردم. خود این پشیمانی توبه به حساب می آید. به نظر می رسد این جور ادم ها که نسبت به رفتارشان منزجر هم هستند، به زبان هم می آورند. اظهار پشیمانی می کنند. یعنی توبه در زبانشان هم جاری می شود و از خدا عذرخواهی می کند. اما مثال را ببرید جایی که توبه نکرده، حتی آن پشیمانی هم نباشد و باز هم می خواهد انجام دهد، عرفا این را می توانیم بگوییم اصرار. مخصوصا اینجا، هم در حقیقت بعد از آن وقوع گناه در دفعه اول، پشیمانی حاصل نشده، توبه و استغفاری صورت نگرفته، فرض هم این است که دفعه دوم هم تکرار شده است.
📚برگرفته از سلسله جلسات #حدیث_خوانی شرح وصیت نامه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر، #جلسه_سیزدهم در تاریخ شنبه 1400/09/20
#قسمت_صد_و_چهل_و_پنج
ادامه دارد...
📣کانال مدرسه علمیه الهادی علیه السلام
🆔@alhadihawzahqom
#پیامبر_اکرم صلی الله علیه و آله
#وصیت #معرفی_حدیث #حدیث #ترس_از_گناه #گناه #معصیت #دوری_از_گناه #کفر #حقیقت_ایمان #ایمان #خودفراموشی #خدافراموشی #اصرار_در_گناه #گناهان_کبیره #گناهان_صغیره
هدایت شده از مدرسه علميه الهادی علیه السلام
📌 کسی که نماز صبحش قضا می شود..
1️⃣کسی که برای نماز صبح خواب مانده و نمازش قضا شده گناهکار است؟
پاسخ #استاد_عربیان حفظه الله:
🔻نمی خواهیم جرئت بدهیم به افرادی که نمازشان قضا می شود، اما باید ببینیم که چه جوری نمازش قضا می شود. چون ترک نماز در وقت خواب، گناهی ندارد. انسان در حالت خواب تکلیفی ندارد. باید ببینیم در بیدار نشدن در اول وقت، یا در وقتی که نماز ادا هست، او تقصیری دارد و تقصیری ورزیده یا نه. اگر مقصر باشد گنهکار است اما اگر مقصر نبوده، فرض کنید افرادی کاری کردند یا دارویی به او دادند که بیدار نمی شود، تقصیری ندارد. اگر در مقدماتش کوتاهی کرده باشد، مثل اینکه دیروقت بخوابد ضمن اینکه در طول روز خسته بوده است، به صورت طبیعی آدم خسته، دیروقت بخوابد، فقط معجزه می تواند او را بیدار کند. یعنی اگر بیدار شد ما باید تعجب کنیم که چه کرامتی حاصل شده که این بنده خدا بیدار شده است. اگر کوتاهی کرده باشد، این گناه فقهی می شود.
2️⃣ اینکه سحر خواب می ماند و گریه می کند چیست؟
ادامه پاسخ #استاد_عربیان حفظه الله:
🌹این عشق است. این از محبت است. اینکه آدم می خواسته یک دفعه ای با معشوق خودش، با محبوب خودش، کسی که دوستش داشته وعده دیدار داشته حالا خوابش برده. یک چیز ارزشمندی می خواستند به او بدهند، در یک ساعت خاصی، خواب می ماند. بیدار می شود، ناراحت می شود و اصلا گریه هم می کند.
3️⃣ چیزهایی را از دست نمی دهد؟
ادامه پاسخ #استاد_عربیان حفظه الله:
🌼بستگی دارد اگر جبران نکند. اگر کوتاهی نکرده باشد گاهی اوقات این از لطف خداست. در روایات ما هست که خداوند متعال، بندگانش را که تربیت می کند، می بیند که بعضی از بندگان با فقر، تربیت می شوند. مصلحتش فقر است. مریضی است. بیچارگی است. به او می دهد که به سمت کمال پیش برود. اصلا این فرد طوری است که خدا از صلاح و مصلحتش خبر دارد. با این وضعیت، پیشرفت می کند. اما بعضی ها هستند که مصلحتشان، برای اینکه پیشرفت کنند و به کمال برسند این است که دارایی داشته باشند. دارا باشد. سالم باشد. امکانات کافی داشته باشد. اگر این در مضیقه و سختی قرار بگیرد از نظر روحی عقب می افتد. خدا هم مصلحت او را تامین می کند.
🍀این حدیث قدسی است. تا جایی که بنده ای بلند می شد نماز شب می خواند. پشت سر هم. اما کم کم از نظر روحی، در آستانه صدمه دیدن از عجب قرار گرفته که اگر همین طور ادامه پیدا کند، گرفتار عجب می شود. ظلمت عجب، غلیظ تر و شدیدتر از ظلمت بعضی از گناهان عملی است. خدا که دوستش دارد و می خواهد تربیتش کند، اینجا، در یک شب، چند شب، او را در وقت نماز شب خواندن به خواب می برد. نمی گذارد این ادامه پیدا کند. یک دفعه بلند می شود می بیند وقتش رفت و او نتوانست و خودش را سرزنش می کند که این سرزنش کردن خودش ثواب دارد.
🌸حالا در این مثال ترک نماز شب است. در بعضی جاها می تواند به گونه دیگری باشد. یک دفعه ای در معصیتی واقع می شود که اینقدر خودش را سرزنش می کند. روایت سیئه تسوئک خیر من حسنه تعجبک گناهی که تو را غمگین بکند، بهتر از آن عبادتی است که تو را مبتلا به عجب کند. عجب خیلی خطرناک است. و همه ما هم در معرض این خطر عجب قرار داریم. باید مواظب باشیم. سَيِّئَةٌ تَسُوءُكَ خَيْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُكَ تو را به عجب می اندازد. البته از این تعابیر و روایات نباید چنین استفاده ای در ذهن کسی ایجاد بشود که برویم به سمت گناه. عیبی ندرد! حالا که مثلا مغرورانه آدم می گوید ما عجب نداریم، عیبی ندارد. نه. با این ادبیات می خواهند بگویند عجب خیلی خطرناک است. مواظب عجب باشید.
📚برگرفته از سلسله جلسات #حدیث_خوانی شرح وصیت نامه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر، #جلسه_سیزدهم در تاریخ شنبه 1400/09/20
#قسمت_صد_و_چهل_و_شش
ادامه دارد...
📣کانال مدرسه علمیه الهادی علیه السلام
🆔@alhadihawzahqom
#پیامبر_اکرم صلی الله علیه و آله
#وصیت #معرفی_حدیث #حدیث #ترس_از_گناه #گناه #معصیت #دوری_از_گناه #کفر #حقیقت_ایمان #ایمان #خودفراموشی #خدافراموشی #اصرار_در_گناه #گناهان_کبیره #گناهان_صغیره
هدایت شده از مدرسه علميه الهادی علیه السلام
🔻حس و حال مومن نسبت به گناه
#استاد_عربیان حفظه الله:
🍀 یا اباذر! لَا تَنْظُرْ إِلَی صِغَرِ الْخَطِیئَةِ، وَ لَکِنِ انْظُرْ إِلَی مَنْ عَصَیْتَ به کوچکی خطا و گناه نگاه نکن. به این نگاه کن که معصیت و نافرمانی چه کسی را انجام داده اید. نافرمانی خدا را مرتکب شده ای.
🌸یا اباذر! إِنَّ نَفْسَ الْمُؤْمِنِ أَشَدُّ ارْتِکَاضاً مِنَ الْخَطِیئَةِ مِنَ الْعُصْفُورِ، حِینَ یُقْذَفُ بِهِ فِی شَرِکِهِ، الله اکبر. چه تشبیهی. گنجشک را وقتی در دام می اندازند، چطوری بال و پر می زند. چه جوری مضطرب است و بال و پر می زند؟ می فرماید اضطراب نفس مومن در مواجهه با گناه یا در جایی که مرتکب گناه می شود، آن اضطرابش بیشتر است از آن اضطرابی که گنجشک در دام افتاده است.
🔹حالت و حس او نسبت به گناه ببینید به چه صورت است. خیلی در شدت قرار می گیرد. خیلی ناراحت می شود. اگر مرتکب خطایی بشود خیلی ناراحت می شود تا جبران کند و بتواند آرامش پیدا کند. اینجوری در فشار قرار می گیرد. در یک اضطراب اینچنینی قرار می گیرد. این تمثیل است که متوجه بشویم چقدر این اضطراب شدید است. ای اباذر، نفس مومن، اضطرابش شدیدتر است از خطا و گناه از اضطراب گنجشکی که در بند و دام افتاده و صید شده. اضطراب گنجشک را مشاهده کرده ایم. بدانیم که اضطراب نفس مومن در مقابل گناه، شدید تر از آن است.
📚برگرفته از سلسله جلسات #حدیث_خوانی شرح وصیت نامه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر، #جلسه_سیزدهم در تاریخ شنبه 1400/09/20
#قسمت_صد_و_چهل_و_هفت
ادامه دارد...
📣کانال مدرسه علمیه الهادی علیه السلام
🆔@alhadihawzahqom
#پیامبر_اکرم صلی الله علیه و آله
#وصیت #معرفی_حدیث #حدیث #ترس_از_گناه #گناه #معصیت #دوری_از_گناه #کفر #حقیقت_ایمان #ایمان #خودفراموشی #خدافراموشی #اصرار_در_گناه #گناهان_کبیره #گناهان_صغیره
هدایت شده از مدرسه علميه الهادی علیه السلام
❌درهای گناه را به روی خودمان ببندیم
#استاد_عربیان حفظه الله:
🌺ملاحظه فرمودید رسول گرامی اسلام، توصیه های بسیار ارزشمندی داشتند برای اینکه انسان از گناه، محفوظ بماند. بحث گناه و آثار و تبعاتی که گناه در دنیا و آخرت انسان به دنبال می آورد، یک بحث فوق العاده جدی است. اصلا نباید گناه را کوچک بشماریم. باید تلاش کنیم که موارد لغزشی که می تواند برای ما پیش بیاید را جلوگیری کنیم. درهای گناه را به روی خودمان ببندیم. آن راهکارهایی که رسول گرامی اسلام ارائه فرمودند، نتایج بسیار ارزشمندی در این زمینه به دنبال می آورد و ما را از گناه، حفظ می کند.
🍀مسئله به قدری با اهمیت است که این هشدارها را لازم است. به صورت جدی باید نگران باشیم. ترسان باید باشیم. بترسیم. خودمان را بترسانیم. خیالمان راحت نباشد. گناه به معنای وسیع کلمه. ما در معرض گناه قرار داریم. همه مان هم گرفتاری را داریم. همه مان گرفتاریم. حالا هر کسی متناسب با آن مرتبه علمی و اخلاقی و عبادی ای که دارد، گناهان مربوط به خودش را دارد. شیطان دست بردار نیست. هوی و هوس هم ما را راحت نمی گذارد. پس آن راهکارها را باید از این منظر، خیلی مهم به حساب بیاوریم. سعی کنیم از این راهکارها استفاده کنیم.
💠اولین راهکار این بود که اینقدر نسبت به گناه حساس و ترسان باشیم که گویا زیر یک صخره ای هستیم که این صخره می خواهد روی ما بیافتد. دومین راهکار اینکه گناه در نظر و چشم ما ممثل باشد. جلوی چشم ما باشد. گناهانی که صورت گرفته است. این بازدارندگی دارد. از این منظر که بازدارنده است، خیلی مهم است. و سومین توصیه اینکه همه گناهان را به حساب بیاوریم. فریب شیطان را نخوریم که حالا این گناه کوچکی است. مگر چه کار کرده ای؟ گاهی موقع انسان این تعبیر را می گوید که حالا چی کار کردیم؟ چه اتفاقی مگه افتاده؟ نه نباید گناه را کوچک بشماریم. گناهان کوچک وقتی جمع بشود، مثل قطعات چوب و خاری که در بیابان جمع می شود، یک پشته ای از هیزم که می تواند آتش خیلی گسترده ای را ایجاد کند.
🌸 آن روایتی که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم با اصحاب در سفری بودند و جایی برای استراحت منزل شد. حضرت به اصحاب فرمودند بروند هیزم جمع کنند. نگاه کردند دیدند بیابان خشک است و بدون هیزم. حضرت توصیه کردند تلاش کنید و هر کس هر چه پیدا کرد بیاورد. پخش شدند و هر کدام مقداری هیزم آوردند و پشته ای از هیزم جمع شد. و حضرت از فرصت استفاده کردند و یک توصیه اخلاقی و تربیتی را ارائه فرمودند گناهان هم همین طور است. به تدریج جمع می شود. این گناهانی که گاهی موقع افراد کوچک می شمارند، با اصرار می شود بزرگ، کبیره و متراکم و آثار ظلمانی ای که در وجود انسان، قلب انسان ایجاد می کند.
🔹قلب انسان سفید است. با گناه، یک نقطه سیاهی در این قلب حاصل می شود. و اگر گناه تکرار بشود، این نقطه های سیاه روی قلب تکرار می شود. به گونه ای که سیاهی قلب را فرا می گیرد و انسان با قلب سیاه، چه کار می تواند بکند؟ اصلا نمی تواند بهره ای از حقیقت و معرفت داشته باشد. نمی تواند تمایلی به عبادت داشته باشد. نمی تواند از عبادت لذت ببرد. چه بلایی به سرمان می آید.
📌خیلی مسئله گناه و در معرض خطر بودن خودمان را از جهت گناه باید جدی بگیریم و با استفاده از مجموعه راهکارهایی که اولیاء دین ارائه فرموده اند، خودمان را از گناه دور کنیم و فاصله خودمان را با گناه، هر چه که می توانیم بیشتر کنیم.
📚برگرفته از سلسله جلسات #حدیث_خوانی شرح وصیت نامه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم به ابوذر، #جلسه_چهاردهم در تاریخ دوشنبه 1400/09/22
#قسمت_صد_و_چهل_و_هشت
ادامه دارد...
📣کانال مدرسه علمیه الهادی علیه السلام
🆔@alhadihawzahqom
#پیامبر_اکرم صلی الله علیه و آله
#وصیت #معرفی_حدیث #حدیث #ترس_از_گناه #گناه #معصیت #دوری_از_گناه #کفر #حقیقت_ایمان #ایمان #خودفراموشی #خدافراموشی #اصرار_در_گناه #گناهان_کبیره #گناهان_صغیره